''ბესელიას დიდი სიამოვნებით დავხატავდი, შეიძლება ჩექმებით, შეიძლება მის გარეშე''
ბესიკ დუღაშვილი მსოფლიო კარიკატურისტთა ათეულში შევიდა.
კარიკატურისტების საიტზე გამართულ კონკურსში გამარჯვება ათჯერ მოიპოვა. მეტიც, შეძლო ისიც, რომ სერგო ზაქარიაძის კანდიდატურა დასახატ მსახიობებს შორის გაეტანა.
- ხატვა დაბადებიდან არსებობს ჩემს ცხოვრებაში. სამი თვისა მომნათლეს და ხელში ფანქარი და სახატავი მეჭირა. არ ვიცი, როგორ მოხვდა ჩემთან, მაგრამ როცა მართმევდნენ, ტირილი დამიწყია, მღვდელს უთქვამს, ოღონდ არ ატიროთ და ჰქონდესო. ვერ ვიძინებდი, თუ სახატავი არ მედო ბალიშის ქვეშ, ჩემი თეთრეული სულ დასვრილი იყო ფანქრებითა და საღებავებით, ყოველთვის ვხატავდი.
თავიდანვე გამოიკვეთა, რომ სამხატვრო აკადემიაში უნდა ჩამებარებინა. მერვე კლასიდან ჩავაბარე იაკობ ნიკოლაძის სახელობის სამხატვრო სასწავლებელში ხატვა-ხაზვის პედაგოგის სპეციალობაზე. მერე მოვიარე ჯარი. აირია ცხოვრება, ნელ-ნელა სხვადასხვა ხელობასაც დავეუფლე. ვსწავლობდი თეატრისა და კინოს სტუდიაში სარეჟისოროზე, ორი სპექტაკლი მაქვს დადგმული. ვეტერანთა კლუბის დრამწრის ხელმძღვანელი ვიყავი, სადაც სტუდიიდან გამანაწილეს. მოხუცებთან ერთად დავდგი ორი სპექტაკლი, მეტის დადგმა, მათი გარდაცვალების გამო, ვერ მოვასწარით. ამ სტუდიამ დამაკავშირა სცენას, წლების განმავლობაში კონფერანსიე გახლდით.
1995 წელს საზღვარგარეთ გავემგზავრე. უკან დაბრუნებულს, კონფერანსიე ბესიკ დუღაშვილი აღარავის ახსოვდა, ამიტომ გავაგრძელე ხატვა. მერე ცოლმა მაიძულა და სამხატვრო აკადემიაში ჩავაბარე.
2000 წელს, 33 წლის ასაკში, 20 წლის გოგონა მოვიყვანე ცოლად, ოჯახში ჩემზე რაღაცებს ჰყვებოდნენ და დედაჩემმა უთხრა, ამდენი ბავშვი ჰყავს მომზადებული და თვითონ აკადემია არ დაუმთავრებიაო. ამის გაგონება იყო და, რომ შემომიჩნდა, სანამ 33 წლის ასაკში ისევ სტუდენტი არ გავხდი, თავი არ დამანება.
- აკადემია როდის დაამთავრეთ?
- 2006 წელს, არაჩვეულებრივი პედაგოგი მყავდა - საშა ბაქრაძე, ''300 არაგველის'' ძეგლის ავტორი, რომლისგანაც ბევრი რამ ვისწავლე. ჯერ კიდევ მესამე კურსზე ვიყავი, რომ დიზაინზე ვიღებდი შეკვეთებს და ვმუშაობდი. შემდეგ მონაწილეობა მივიღე კონკურსში, გავიმარჯვე და წამიყვანეს ჰოლანდიაში დიზაინის აკადემიაში, სადაც სამთვიანი კურსი გავიარე, მსმენელი ვიყავი, ძალიან ძლიერი დიზაინერები მასწავლიდნენ და ბევრი რამ ვისწავლე. ჩემი დიზაინით გაკეთებული საჭე ''დავის'' ავტოქარხანამ 125 ევროდ შეიძინა. ''ფილიპსისთვის'' გავაკეთე ნათურის დიზაინი, რომელიც, რამდენდაც ვიცი, გამოიყენეს, ''სამსუნგისთვის'' - ბანერი, რომელიც განთავსებული იყო კინოთეატრებში, მაგრამ სათავო ოფისს ისე მოეწონა, ცენტრალურ ბანერად წაიღო და სხვადასხვა ქვეყანაშიც განათავსა.
- კარიკატურების შექმნაზე როგორ გადაინაცვლეთ?
- სერიოზულად ამ საქმეს ხელი 2004 წელს მოვკიდე, როდესაც გამომცემლობებთან დავიწყე ურთიერთობა. ჯერ ანეკდოტებს ვაფორმებდი, მერე კი ერთ-ერთმა ჟურნალისტმა მოიფიქრა რუბრიკა, რომლის მიხედვითაც კონკრეტული პიროვნებები უნდა დამეხატა. ასე გავხდი საზოგადოებისთვის ცნობილი, როგორც კარიკატურისტი. მერე ვმუშაობდი ''კვირის პალიტრაში'', დასურათებული მაქვს წიგნები ''დავით აღმაშენებელი'' და ''ვეფხისტყაოსანი''...
- რამდენად შემოსავლიანია ეს საქმე?
- ჩვენს ქვეყანაში ყველაზე ძვირს კარიკატურაში 100 ლარს გადაიხდიან, როცა ანალოგიურ კარიკატურაში საზღვარგარეთ იხდიან 5000, 6000, ხან 10 000-საც კი. საერთოდ, კარიკატურას არასერიოზულად აღიქვამენ.
- ახლა უშულოდ იმ წარმატებებზე ვისაუბროთ, რომელსაც ბოლო პერიოდში მიაღწიეთ.
- 2009 წლიდან დავრეგისტრირდი კარიკატურისტების საიტზე, სადაც კვირაში ერთხელ ტარდება კარიკატურისტების კონკურსი და დგება რეიტინგი, მსოფლიო რეიტინგში მერვე ადგილზე გახლავართ, ყოველ შემეთხვევაში, იმ კარიკატურისტთა შორის, ვინც ამ საიტზეა დარეგისტრირებული. როცა ადამიანი ამ კონკურსის ლიდერებშია, ყველა სოლიდური გამომცემლობა ცდილობს, ითანამშრომლოს მასთან. ჩემთანაც იყო მოთხოვნები, მაგრამ ჩემი მინუსი ისაა, რომ ინგლისური არ ვიცი. წერილი რომ მომდის, სანამ ვინმეს წავაკითხებ, პასუხს მოვამზადებინებ, დრო გადის. გარდა ამისა, არ მაქვს ის საშუალებები, ვგულისხმობ პლანშეტს, რომლითაც უნდა ვიმუშაო ისეთ გაზეთებთან, როგორიცაა ''ფიგარო'', ''ნიუ-იორკ ტაიმსი''.
- რაც შეეხება კონკურსებს და გამარჯვებას?
- ამ საიტის მიერ გამოცხადებულ კონკურსებში ათჯერ გავიმარჯვე, 5-ჯერ პირველი ადგილი ავიღე, 2-ჯერ მეორე და სამჯერ - მესამე. ბოლოს, როგორც საიტის რეიტინგის ოცეულის წარმომადგენელს, მქონდა უფლება, დამესახელებინა პიროვნება, რომელიც საკონკურსოდ დაიხატებოდა. დავაყენე სერგო ზაქარიაძის კანდიდატურა, თავიდან უარზე იყვნენ, რადგან მათთვის უცნობი მსახიობი იყო, მერე გადავუგზავნე პატარა ლინკი ''ჯარისკაცის მამიდან'', სადაც შვილის გარდაცვალების მომენტია ასახული. იქიდან მომწერეს, მართალია, ჩვენ არ გვესმის რას ლაპარაკობენ, მაგრამ მოქმედებით მივხვდით, ძალიან ძლიერი მსახიობი ყოფილაო და დაუშვეს ეს დიდი ქართველი მსახიობი. მეც დავხატე მისი კარიკატურა და პირველი ადგილი ავიღე.
- კონკურსში გამარჯვებულს, გარდა იმიჯისა და სახელისა, რაიმე პრიზი, თუნდაც ფულადი არ ერგება?
- არა. ''ოსკარის'' კაცუნას თვითღირებულება მაქსიმუმ 40 დოლარია, მაგრამ რამხელა მნიშვნელობა აქვს, ხომ იცი? დაახლოებით იგივე სიტუაციაა აქაც. თუმცა, არის კონკურსები, სადაც ფულადი პრემიებია, მაგრამ იქ დარეგისტრირებაც ფასიანია, რასაც უსახსრობის გამო ვერ ვახერხებთ.
- ქართული პოლიტიკიდან ვინაა ყველაზე სახასიათო პერსონა?
- ბოლო 9 წლის განმავლობაში ყველაზე ხშირად მიშა სააკაშვილის ხატვა მიწევდა. მისი დახატვა თვალდახუჭულს შემიძლია. მისი 3000-მდე კარიკატურა მექნება დახატული, ამ სფეროში რომ იყოს გინესის რეკორდი ჩვენს ქვეყანაში, აუცილებლად გავიმარჯვებდი. მიშას გარდა, კარგი დასახატია ''პადოშა'' (გია თორთლაძე), მაგრამ სწყინს, როცა ხატავენ.
- ამ ხელისუფლებიდან?
- მარგველაშვილი, მას აქვს ორმაგი პროფილი, ერთ პროფილში რომ დახატავ, ჰგავს, მეორე პროფილშიც რომ დახატავ, ჰგავს, მაგრამ ეს ორი ნახატი ერთმანეთს რომ შეადარო, ერთმანეთს არ ჰგავს. ბიძინა ივანიშვილი და ირაკლი ღარიბაშვილი ადვილი დასახატები არ არიან. ეკა ბესელია კი ადვილი დასახატია. როცა მისი დახატვის შანსი იყო, ხდებოდა ისეთი რაღაცები, რაც წონიდა მისი კარიკატურის აუცილებლობას და ძალაუნებურად ვერ ვხატავდი, მაგრამ ''ფიიფლ'', რომ დაიძახა, გინდა, ჩექმებით რომ გამოჩნდა, კიდევ უფრო გამიძლიერდა მისი დახატვის სურვილი.
- ახლა ვის დახატავდით?
- ბესელიას დიდი სიამოვნებით დავხატავდი, შეიძლება ჩექმებით, შეიძლება, მის გარეშე. ჩემი სავიზიტო ბარათი - პარლამენტართა გამოფენა მინდა გავაკეთო ამ მოწვევის პარლამენტარებზე, თუ დამიდგა გვერდით საკანონმდებლო ორგანო და მისი აპარატი, აუცილებლად გავაკეთებ გამოფენას. პრინციპში, მიშას მთავრობა თუ დამიდგა გვერდით, ესენი რატომ არ უნდა დამიდგნენ?!
ციცი ომანიძე
კარიკატურისტების საიტზე გამართულ კონკურსში გამარჯვება ათჯერ მოიპოვა. მეტიც, შეძლო ისიც, რომ სერგო ზაქარიაძის კანდიდატურა დასახატ მსახიობებს შორის გაეტანა.
- ხატვა დაბადებიდან არსებობს ჩემს ცხოვრებაში. სამი თვისა მომნათლეს და ხელში ფანქარი და სახატავი მეჭირა. არ ვიცი, როგორ მოხვდა ჩემთან, მაგრამ როცა მართმევდნენ, ტირილი დამიწყია, მღვდელს უთქვამს, ოღონდ არ ატიროთ და ჰქონდესო. ვერ ვიძინებდი, თუ სახატავი არ მედო ბალიშის ქვეშ, ჩემი თეთრეული სულ დასვრილი იყო ფანქრებითა და საღებავებით, ყოველთვის ვხატავდი.
თავიდანვე გამოიკვეთა, რომ სამხატვრო აკადემიაში უნდა ჩამებარებინა. მერვე კლასიდან ჩავაბარე იაკობ ნიკოლაძის სახელობის სამხატვრო სასწავლებელში ხატვა-ხაზვის პედაგოგის სპეციალობაზე. მერე მოვიარე ჯარი. აირია ცხოვრება, ნელ-ნელა სხვადასხვა ხელობასაც დავეუფლე. ვსწავლობდი თეატრისა და კინოს სტუდიაში სარეჟისოროზე, ორი სპექტაკლი მაქვს დადგმული. ვეტერანთა კლუბის დრამწრის ხელმძღვანელი ვიყავი, სადაც სტუდიიდან გამანაწილეს. მოხუცებთან ერთად დავდგი ორი სპექტაკლი, მეტის დადგმა, მათი გარდაცვალების გამო, ვერ მოვასწარით. ამ სტუდიამ დამაკავშირა სცენას, წლების განმავლობაში კონფერანსიე გახლდით.
1995 წელს საზღვარგარეთ გავემგზავრე. უკან დაბრუნებულს, კონფერანსიე ბესიკ დუღაშვილი აღარავის ახსოვდა, ამიტომ გავაგრძელე ხატვა. მერე ცოლმა მაიძულა და სამხატვრო აკადემიაში ჩავაბარე.
2000 წელს, 33 წლის ასაკში, 20 წლის გოგონა მოვიყვანე ცოლად, ოჯახში ჩემზე რაღაცებს ჰყვებოდნენ და დედაჩემმა უთხრა, ამდენი ბავშვი ჰყავს მომზადებული და თვითონ აკადემია არ დაუმთავრებიაო. ამის გაგონება იყო და, რომ შემომიჩნდა, სანამ 33 წლის ასაკში ისევ სტუდენტი არ გავხდი, თავი არ დამანება.
- აკადემია როდის დაამთავრეთ?
- 2006 წელს, არაჩვეულებრივი პედაგოგი მყავდა - საშა ბაქრაძე, ''300 არაგველის'' ძეგლის ავტორი, რომლისგანაც ბევრი რამ ვისწავლე. ჯერ კიდევ მესამე კურსზე ვიყავი, რომ დიზაინზე ვიღებდი შეკვეთებს და ვმუშაობდი. შემდეგ მონაწილეობა მივიღე კონკურსში, გავიმარჯვე და წამიყვანეს ჰოლანდიაში დიზაინის აკადემიაში, სადაც სამთვიანი კურსი გავიარე, მსმენელი ვიყავი, ძალიან ძლიერი დიზაინერები მასწავლიდნენ და ბევრი რამ ვისწავლე. ჩემი დიზაინით გაკეთებული საჭე ''დავის'' ავტოქარხანამ 125 ევროდ შეიძინა. ''ფილიპსისთვის'' გავაკეთე ნათურის დიზაინი, რომელიც, რამდენდაც ვიცი, გამოიყენეს, ''სამსუნგისთვის'' - ბანერი, რომელიც განთავსებული იყო კინოთეატრებში, მაგრამ სათავო ოფისს ისე მოეწონა, ცენტრალურ ბანერად წაიღო და სხვადასხვა ქვეყანაშიც განათავსა.
- კარიკატურების შექმნაზე როგორ გადაინაცვლეთ?
- სერიოზულად ამ საქმეს ხელი 2004 წელს მოვკიდე, როდესაც გამომცემლობებთან დავიწყე ურთიერთობა. ჯერ ანეკდოტებს ვაფორმებდი, მერე კი ერთ-ერთმა ჟურნალისტმა მოიფიქრა რუბრიკა, რომლის მიხედვითაც კონკრეტული პიროვნებები უნდა დამეხატა. ასე გავხდი საზოგადოებისთვის ცნობილი, როგორც კარიკატურისტი. მერე ვმუშაობდი ''კვირის პალიტრაში'', დასურათებული მაქვს წიგნები ''დავით აღმაშენებელი'' და ''ვეფხისტყაოსანი''...
- რამდენად შემოსავლიანია ეს საქმე?
- ჩვენს ქვეყანაში ყველაზე ძვირს კარიკატურაში 100 ლარს გადაიხდიან, როცა ანალოგიურ კარიკატურაში საზღვარგარეთ იხდიან 5000, 6000, ხან 10 000-საც კი. საერთოდ, კარიკატურას არასერიოზულად აღიქვამენ.
- ახლა უშულოდ იმ წარმატებებზე ვისაუბროთ, რომელსაც ბოლო პერიოდში მიაღწიეთ.
- 2009 წლიდან დავრეგისტრირდი კარიკატურისტების საიტზე, სადაც კვირაში ერთხელ ტარდება კარიკატურისტების კონკურსი და დგება რეიტინგი, მსოფლიო რეიტინგში მერვე ადგილზე გახლავართ, ყოველ შემეთხვევაში, იმ კარიკატურისტთა შორის, ვინც ამ საიტზეა დარეგისტრირებული. როცა ადამიანი ამ კონკურსის ლიდერებშია, ყველა სოლიდური გამომცემლობა ცდილობს, ითანამშრომლოს მასთან. ჩემთანაც იყო მოთხოვნები, მაგრამ ჩემი მინუსი ისაა, რომ ინგლისური არ ვიცი. წერილი რომ მომდის, სანამ ვინმეს წავაკითხებ, პასუხს მოვამზადებინებ, დრო გადის. გარდა ამისა, არ მაქვს ის საშუალებები, ვგულისხმობ პლანშეტს, რომლითაც უნდა ვიმუშაო ისეთ გაზეთებთან, როგორიცაა ''ფიგარო'', ''ნიუ-იორკ ტაიმსი''.
- რაც შეეხება კონკურსებს და გამარჯვებას?
- ამ საიტის მიერ გამოცხადებულ კონკურსებში ათჯერ გავიმარჯვე, 5-ჯერ პირველი ადგილი ავიღე, 2-ჯერ მეორე და სამჯერ - მესამე. ბოლოს, როგორც საიტის რეიტინგის ოცეულის წარმომადგენელს, მქონდა უფლება, დამესახელებინა პიროვნება, რომელიც საკონკურსოდ დაიხატებოდა. დავაყენე სერგო ზაქარიაძის კანდიდატურა, თავიდან უარზე იყვნენ, რადგან მათთვის უცნობი მსახიობი იყო, მერე გადავუგზავნე პატარა ლინკი ''ჯარისკაცის მამიდან'', სადაც შვილის გარდაცვალების მომენტია ასახული. იქიდან მომწერეს, მართალია, ჩვენ არ გვესმის რას ლაპარაკობენ, მაგრამ მოქმედებით მივხვდით, ძალიან ძლიერი მსახიობი ყოფილაო და დაუშვეს ეს დიდი ქართველი მსახიობი. მეც დავხატე მისი კარიკატურა და პირველი ადგილი ავიღე.
- კონკურსში გამარჯვებულს, გარდა იმიჯისა და სახელისა, რაიმე პრიზი, თუნდაც ფულადი არ ერგება?
- არა. ''ოსკარის'' კაცუნას თვითღირებულება მაქსიმუმ 40 დოლარია, მაგრამ რამხელა მნიშვნელობა აქვს, ხომ იცი? დაახლოებით იგივე სიტუაციაა აქაც. თუმცა, არის კონკურსები, სადაც ფულადი პრემიებია, მაგრამ იქ დარეგისტრირებაც ფასიანია, რასაც უსახსრობის გამო ვერ ვახერხებთ.
- ქართული პოლიტიკიდან ვინაა ყველაზე სახასიათო პერსონა?
- ბოლო 9 წლის განმავლობაში ყველაზე ხშირად მიშა სააკაშვილის ხატვა მიწევდა. მისი დახატვა თვალდახუჭულს შემიძლია. მისი 3000-მდე კარიკატურა მექნება დახატული, ამ სფეროში რომ იყოს გინესის რეკორდი ჩვენს ქვეყანაში, აუცილებლად გავიმარჯვებდი. მიშას გარდა, კარგი დასახატია ''პადოშა'' (გია თორთლაძე), მაგრამ სწყინს, როცა ხატავენ.
- ამ ხელისუფლებიდან?
- მარგველაშვილი, მას აქვს ორმაგი პროფილი, ერთ პროფილში რომ დახატავ, ჰგავს, მეორე პროფილშიც რომ დახატავ, ჰგავს, მაგრამ ეს ორი ნახატი ერთმანეთს რომ შეადარო, ერთმანეთს არ ჰგავს. ბიძინა ივანიშვილი და ირაკლი ღარიბაშვილი ადვილი დასახატები არ არიან. ეკა ბესელია კი ადვილი დასახატია. როცა მისი დახატვის შანსი იყო, ხდებოდა ისეთი რაღაცები, რაც წონიდა მისი კარიკატურის აუცილებლობას და ძალაუნებურად ვერ ვხატავდი, მაგრამ ''ფიიფლ'', რომ დაიძახა, გინდა, ჩექმებით რომ გამოჩნდა, კიდევ უფრო გამიძლიერდა მისი დახატვის სურვილი.
- ახლა ვის დახატავდით?
- ბესელიას დიდი სიამოვნებით დავხატავდი, შეიძლება ჩექმებით, შეიძლება, მის გარეშე. ჩემი სავიზიტო ბარათი - პარლამენტართა გამოფენა მინდა გავაკეთო ამ მოწვევის პარლამენტარებზე, თუ დამიდგა გვერდით საკანონმდებლო ორგანო და მისი აპარატი, აუცილებლად გავაკეთებ გამოფენას. პრინციპში, მიშას მთავრობა თუ დამიდგა გვერდით, ესენი რატომ არ უნდა დამიდგნენ?!
ციცი ომანიძე
1 473 ნახვა
1-02-2015, 09:17
