რატომ არიგებს ქუჩაში ყვავილების თაიგულებს დინი ვირსალაძე
დინი ვირსალაძეს მცენარეებთან დიდი სიყვარული აკავშირებს. ქოთნის, მინდვრის თუ გამოყვანილი ჯიშის ყვავილებს ყველას ერთნაირი თვალით უყურებს და კონცერტის შემდეგ მირთმეული თაიგულები მისთვის უძვირფასესი საჩუქარია. კომპოზიტორისა და პიანისტის ყოველი დილა დიდი ჭიქა ყავითა და იმ მცენარეების მონახულებით იწყება, რომლებიც მის ბინაში ხარობენ...
- მცენარეებისადმი სიყვარული და ინტერესი ბავშვობიდან გამიჩნდა. დედაჩემის დედას საკუთარი სახლი ჰქონდა. თბილისში, გაგარინის ქუჩასთან ახლოს ცხოვრობდა, სადაც გასაო-ცარ ბაღს უვლიდა. ტიტებთან, ვარდებსა და გლადიოლუსებთან ერთად, მის ბაღში სხვადასხვა ჯიშის ყვავილი ხარობდა. ბებიას ყველა სახეობის ხილის ხე ედგა, ბროწეულიც კი. მე და ჩემი და დიდ დროს ვატარებდით იმ სახლში, რომელიც აგარაკს ჰგავდა. იმ ბაღში ბებიასთან ერთად ხე მეც არაერთხელ დამირგავს. მან შემაყვარა მიწასთან ურთიერთობა და მცენარეები.
- სხვადასხვა ვიტამინით ნიადაგის განოყიერებას ცოდნა სჭირდება. ამ ყველაფერზე თქვენ ზრუნავთ?
- დიახ. როცა თბილისში არ ვარ, ოჯახის წევრები უვლიან მცენარეებს. გარდა იმისა, რომ საზღვარგარეთ გამგზავრებამდე სიტყვიერად ვიბარებ, ყვავილებზე იზრუნონ, ვტოვებ პლაკატს წარწერით, რომ ყვავილები ყოველდღე მორწყან (იღიმის). უცხოეთიდან შინ როცა ვრეკავ, აუცილებლად მოვიკითხავ ჩემს ყვავილებს და ამაზე უკვე ყველას ეცინება (იღიმის).
- რომელიმე იშვიათი ჯიშის მცენარე ხომ არ გაქვთ?
- არა მგონია, რამე იშვიათი ჯიშის მცენარე მქონდეს, მართალი გითხრათ, ზოგის სახელიც არ ვიცი. მაქვს რამდენიმე ჯიშის ია, რომელიც ერთხანს თითქოს ''ჩაყვინთავს'', მაგრამ მერე მიწის გამოცვლითა და სხვა ქოთანში გადარგვის შედეგად გამოცოცხლდება და ეს ძალიან მახარებს. კაქტუსებიც მაქვს, რომლებიც ყვავილობისას ულამაზესია. შარშან დეკორატიული პომიდორიც კი ვიყიდე, მოისხა, მაგრამ, სამწუხაროდ, ზამთარში გახმა. ქუჩაშიც ხშირად მიყიდია ესა თუ ის ყვავილი.
- ყველაზე საინტერესო ისაა, რომ თითოეულ ქოთანში პატარა ფიგურები ''ცხოვრობენ''...
- (იღიმის) ეს სათაშოები პირველად საზღვარგარეთ ვნახე. სხვადასხვა ფიგურა ჯოხზეა დამაგრებული. ზოგს ყვავილების ქოთანში ჰქონდა ჩარჭობილი და ზოგს გაცილებით მოზრდილი ფიგურები - ბაღში. ნელ-ნელა მეც დავიწყე შეგროვება. ასეთ სათამაშოებს ყვავილების სპეციალურ მაღაზიებში შეხვდები, ან ბაზრობებზე გამოაქვთ. პირველი ასეთი სათამაშო საზღვარგარეთ ვიყიდე, მაგრამ ახლა უკვე ჩვენთანაც შემხვდა რამდენიმე ადგილას. ზოგიერთი ხისაა, ზოგიც - რკინის. მაგალითად, ჯოხზე დამაგრებული სარწყავები რკინისაა. თემატურია და ევროპაში ასეთი ძალიან ბევრი სხვადასხვა ფორმისა და ფერის ფიგურა იყიდება. აქვე ''მყავს'' ფრინველები და ცხოველებიც. თითოეული ძალიან მიყვარს და ვერც ერთს ვერ გამოვარჩევ.
- თაიგულებს რომ მოგართმევენ, როგორი რეაქცია გაქვთ?
- ყველანაირ მცენარესა და ყვავილზე ვგიჟდები, მინდვრის იქნება ეს თუ გამოყვანილი. ახლა იასამნის სეზონია და თითქმის სულ მაქვს ლარნაკში. ასე რომ, მნიშვნელობა არ აქვს, ქოთნის ყვავილი იქნება ეს თუ თაიგულად ქცეული. კონცერტების შემდეგ იმდენ თაიგულს მჩუქნიან, ხელში ვერ ვიტევ და ვარიგებ. ხშირად ქუჩაშიც კი მიმიწოდებია რამდენიმე თაიგული ვიღაცებისთვის, დანარჩენი სახლში მომაქვს.
- მსოფლიოს არაერთ ქვეყანაშია ყვავილების ბაღები და აუცილებლად დაათვალიერებდით...
- დიახ, ამ მხრივ ლონდონი განსაკუთრებულია და იქ სასწაული სილამაზე ვნახე. მათ მცენარეებისა და ყვავილების მოვლის ცალკე კულტურა აქვთ. იქ ათასი ფერის ყვავილი მინახავს, მაგრამ ისრაელში ერთ-ერთი კონცერტის მერე ისეთი ფერის მაღალი ვარდები მომართვეს, რომელთა მსგავსი არსად შემხვედრია. ერთი შეხედვით ყვითელს იტყოდით, თუმცა, 12-მდე ვარდს სხვადასხვა ფერი ჰქონდა: ნარინჯისფერი, ვარდისფერი, ზოგიერთი კაშკაშა ყვითელი იყო ვარდისფერი ზოლებით. მსგავსი ფერების სპექტრი ერთ გამაში არასოდეს მინახავს.
- მცენარეებთან ყოფნა თქვენთვის ერთგვარი თერაპიაა?
- რასაკვირველია, მახარებს და აშკარად კარგ ხასიათზე მაყენებს. მომწონს მათზე ზრუნვა და მორწყვა. ზოგჯერ შეიძლება, ზედმეტიც მომდის, მაგრამ ეს მაშინ გავიგე, როცა უკვე გვიან იყო (იღიმის). ახლა ახალ მცენარეს რომ ვყიდულობ, ვკითხულობ, კვირაში რამდენჯერ უნდა მოირწყას, რადგან ზოგს არ უყვარს ბევრი წყალი. მაგალითად, ბარაქის ხის ყოველდღიური მორწყვა საჭირო არაა, კვირაში ორ-სამჯერაც საკმარისია. ხოლო წვრილფოთლიან მცენარეს, რომელსაც ვენერას თმებს ეძახიან, ძალიან უყვარს წყალი. ერთი დღეც რომ გამოტოვო, შეიძლება, ისე მოიწყინოს, რომ მასზე მრავალწლიანი შრომა წყალში ჩაგეყაროს. დიდფოთლებიან ''მონსტრსაც'' ძალიან უყვარს მორწყვა და ამ შემთხვევაშიც არანაირად არ ხარ შეზღუდული.
- ბავშვობაში ბევრს ჰერბარიუმები გვქონდა...
- კი, მეც გამიხმია მცენარეები. ახლა კი ლამაზ გირჩებს სადაც ვნახულობ, ვაგროვებ. რომელიღაც რუს მწერალთან მაქვს ამოკითხული, რომ ცუდ ენერგიას იღებს და პოზიტიურს გამოყოფს, ამიტომ ჩემს კალათას, სადაც სხვადასხვა ზომის გირჩა მიწყვია, პერიოდულად ვაახლებ.
- ვიცი, რომ ხატავთ, ზოგჯერ სახატავად პარფიუმერიაც გამოგიყენებიათ. ყვავილებიც დაგიხატავთ?
- სახატავად პარფიუმერიის საშუალებები ხშირად გამომიყენებია. ძირითადად, ქაღალდზე ვხატავ, აკვარელით, პასტელით და ზოგჯერ მრავალფეროვან თვალის ჩრდილებს ვიყენებ. რაც შეეხება ყვავილების კოლაჟებს, ან მათ დახატვას, ადრე უფრო ვხატავდი ყვავილებს, თუმცა ისინი ჩემი ფანტაზიის ნაყოფი იყო და არა ნატურიდან დახატული. იმ დროს, როცა ხატვას ვიწყებდი, უფრო ავეჯს ვხატავდი და არა მცენარეებს.
- სადმე მინდორში გასვლისა და ყვავილების დაკრეფვის სურვილი გაგჩენიათ?
- არა, მაგრამ ყვავილებს სულ ვაქცევ ყურადღებას. ახლახან გზაზე მანქანით გადავდიოდი და იმდენი ყაყაჩო ყვაოდა, მათი რაოდენობა გამიკვირდა კიდეც. არ არსებობს, ყვავილებს ყურადღება არ მივაქციო. წელს ვმონაწილეობდი ფესტივალში ''აღდგომიდან-ამაღლებამდე'' და დასავლეთ საქართველოში რომ ვიყავი, გზად სიმწვანეში წვრილი ყვითელი ყვავილების ხალიჩები იყო დაფენილი. საოცრად ლამაზი იყო ყველაფერი. საერთოდ, ახლა ძალიან კარგი პერიოდია, ყველაფერი ყვავის. წყალტუბოში ყოფნისას უამრავი ველური ბარდის ბუჩქი ყვაოდა. ეს უკვე აღარ იყო წყალტუბოს პარკი, არამედ ველური ვარდების ტყე, რომლის წყალობით მთელ ქალაქში არაჩვეულებრივი სურნელი იდგა.
- გაზაფხული თქვენი საყვარელი წელიწადის დროა?
- ყველა სეზონი თავისებურად მიყვარს, მაგრამ გაზაფხულიდან ზაფხულისკენ რომ მიდის ''საქმე'', აი, იქ უკვე ნამდვილად ჩემი დრო იწყება - მიყვარს, თხლად რომ მაცვია, მზე და ზღვა...
წყარო: reitingi.ge
- მცენარეებისადმი სიყვარული და ინტერესი ბავშვობიდან გამიჩნდა. დედაჩემის დედას საკუთარი სახლი ჰქონდა. თბილისში, გაგარინის ქუჩასთან ახლოს ცხოვრობდა, სადაც გასაო-ცარ ბაღს უვლიდა. ტიტებთან, ვარდებსა და გლადიოლუსებთან ერთად, მის ბაღში სხვადასხვა ჯიშის ყვავილი ხარობდა. ბებიას ყველა სახეობის ხილის ხე ედგა, ბროწეულიც კი. მე და ჩემი და დიდ დროს ვატარებდით იმ სახლში, რომელიც აგარაკს ჰგავდა. იმ ბაღში ბებიასთან ერთად ხე მეც არაერთხელ დამირგავს. მან შემაყვარა მიწასთან ურთიერთობა და მცენარეები.
- სხვადასხვა ვიტამინით ნიადაგის განოყიერებას ცოდნა სჭირდება. ამ ყველაფერზე თქვენ ზრუნავთ?
- დიახ. როცა თბილისში არ ვარ, ოჯახის წევრები უვლიან მცენარეებს. გარდა იმისა, რომ საზღვარგარეთ გამგზავრებამდე სიტყვიერად ვიბარებ, ყვავილებზე იზრუნონ, ვტოვებ პლაკატს წარწერით, რომ ყვავილები ყოველდღე მორწყან (იღიმის). უცხოეთიდან შინ როცა ვრეკავ, აუცილებლად მოვიკითხავ ჩემს ყვავილებს და ამაზე უკვე ყველას ეცინება (იღიმის).
- რომელიმე იშვიათი ჯიშის მცენარე ხომ არ გაქვთ?
- არა მგონია, რამე იშვიათი ჯიშის მცენარე მქონდეს, მართალი გითხრათ, ზოგის სახელიც არ ვიცი. მაქვს რამდენიმე ჯიშის ია, რომელიც ერთხანს თითქოს ''ჩაყვინთავს'', მაგრამ მერე მიწის გამოცვლითა და სხვა ქოთანში გადარგვის შედეგად გამოცოცხლდება და ეს ძალიან მახარებს. კაქტუსებიც მაქვს, რომლებიც ყვავილობისას ულამაზესია. შარშან დეკორატიული პომიდორიც კი ვიყიდე, მოისხა, მაგრამ, სამწუხაროდ, ზამთარში გახმა. ქუჩაშიც ხშირად მიყიდია ესა თუ ის ყვავილი.
- ყველაზე საინტერესო ისაა, რომ თითოეულ ქოთანში პატარა ფიგურები ''ცხოვრობენ''...
- (იღიმის) ეს სათაშოები პირველად საზღვარგარეთ ვნახე. სხვადასხვა ფიგურა ჯოხზეა დამაგრებული. ზოგს ყვავილების ქოთანში ჰქონდა ჩარჭობილი და ზოგს გაცილებით მოზრდილი ფიგურები - ბაღში. ნელ-ნელა მეც დავიწყე შეგროვება. ასეთ სათამაშოებს ყვავილების სპეციალურ მაღაზიებში შეხვდები, ან ბაზრობებზე გამოაქვთ. პირველი ასეთი სათამაშო საზღვარგარეთ ვიყიდე, მაგრამ ახლა უკვე ჩვენთანაც შემხვდა რამდენიმე ადგილას. ზოგიერთი ხისაა, ზოგიც - რკინის. მაგალითად, ჯოხზე დამაგრებული სარწყავები რკინისაა. თემატურია და ევროპაში ასეთი ძალიან ბევრი სხვადასხვა ფორმისა და ფერის ფიგურა იყიდება. აქვე ''მყავს'' ფრინველები და ცხოველებიც. თითოეული ძალიან მიყვარს და ვერც ერთს ვერ გამოვარჩევ.
- თაიგულებს რომ მოგართმევენ, როგორი რეაქცია გაქვთ?
- ყველანაირ მცენარესა და ყვავილზე ვგიჟდები, მინდვრის იქნება ეს თუ გამოყვანილი. ახლა იასამნის სეზონია და თითქმის სულ მაქვს ლარნაკში. ასე რომ, მნიშვნელობა არ აქვს, ქოთნის ყვავილი იქნება ეს თუ თაიგულად ქცეული. კონცერტების შემდეგ იმდენ თაიგულს მჩუქნიან, ხელში ვერ ვიტევ და ვარიგებ. ხშირად ქუჩაშიც კი მიმიწოდებია რამდენიმე თაიგული ვიღაცებისთვის, დანარჩენი სახლში მომაქვს.
- მსოფლიოს არაერთ ქვეყანაშია ყვავილების ბაღები და აუცილებლად დაათვალიერებდით...
- დიახ, ამ მხრივ ლონდონი განსაკუთრებულია და იქ სასწაული სილამაზე ვნახე. მათ მცენარეებისა და ყვავილების მოვლის ცალკე კულტურა აქვთ. იქ ათასი ფერის ყვავილი მინახავს, მაგრამ ისრაელში ერთ-ერთი კონცერტის მერე ისეთი ფერის მაღალი ვარდები მომართვეს, რომელთა მსგავსი არსად შემხვედრია. ერთი შეხედვით ყვითელს იტყოდით, თუმცა, 12-მდე ვარდს სხვადასხვა ფერი ჰქონდა: ნარინჯისფერი, ვარდისფერი, ზოგიერთი კაშკაშა ყვითელი იყო ვარდისფერი ზოლებით. მსგავსი ფერების სპექტრი ერთ გამაში არასოდეს მინახავს.
- მცენარეებთან ყოფნა თქვენთვის ერთგვარი თერაპიაა?
- რასაკვირველია, მახარებს და აშკარად კარგ ხასიათზე მაყენებს. მომწონს მათზე ზრუნვა და მორწყვა. ზოგჯერ შეიძლება, ზედმეტიც მომდის, მაგრამ ეს მაშინ გავიგე, როცა უკვე გვიან იყო (იღიმის). ახლა ახალ მცენარეს რომ ვყიდულობ, ვკითხულობ, კვირაში რამდენჯერ უნდა მოირწყას, რადგან ზოგს არ უყვარს ბევრი წყალი. მაგალითად, ბარაქის ხის ყოველდღიური მორწყვა საჭირო არაა, კვირაში ორ-სამჯერაც საკმარისია. ხოლო წვრილფოთლიან მცენარეს, რომელსაც ვენერას თმებს ეძახიან, ძალიან უყვარს წყალი. ერთი დღეც რომ გამოტოვო, შეიძლება, ისე მოიწყინოს, რომ მასზე მრავალწლიანი შრომა წყალში ჩაგეყაროს. დიდფოთლებიან ''მონსტრსაც'' ძალიან უყვარს მორწყვა და ამ შემთხვევაშიც არანაირად არ ხარ შეზღუდული.
- ბავშვობაში ბევრს ჰერბარიუმები გვქონდა...
- კი, მეც გამიხმია მცენარეები. ახლა კი ლამაზ გირჩებს სადაც ვნახულობ, ვაგროვებ. რომელიღაც რუს მწერალთან მაქვს ამოკითხული, რომ ცუდ ენერგიას იღებს და პოზიტიურს გამოყოფს, ამიტომ ჩემს კალათას, სადაც სხვადასხვა ზომის გირჩა მიწყვია, პერიოდულად ვაახლებ.
- ვიცი, რომ ხატავთ, ზოგჯერ სახატავად პარფიუმერიაც გამოგიყენებიათ. ყვავილებიც დაგიხატავთ?
- სახატავად პარფიუმერიის საშუალებები ხშირად გამომიყენებია. ძირითადად, ქაღალდზე ვხატავ, აკვარელით, პასტელით და ზოგჯერ მრავალფეროვან თვალის ჩრდილებს ვიყენებ. რაც შეეხება ყვავილების კოლაჟებს, ან მათ დახატვას, ადრე უფრო ვხატავდი ყვავილებს, თუმცა ისინი ჩემი ფანტაზიის ნაყოფი იყო და არა ნატურიდან დახატული. იმ დროს, როცა ხატვას ვიწყებდი, უფრო ავეჯს ვხატავდი და არა მცენარეებს.
- სადმე მინდორში გასვლისა და ყვავილების დაკრეფვის სურვილი გაგჩენიათ?
- არა, მაგრამ ყვავილებს სულ ვაქცევ ყურადღებას. ახლახან გზაზე მანქანით გადავდიოდი და იმდენი ყაყაჩო ყვაოდა, მათი რაოდენობა გამიკვირდა კიდეც. არ არსებობს, ყვავილებს ყურადღება არ მივაქციო. წელს ვმონაწილეობდი ფესტივალში ''აღდგომიდან-ამაღლებამდე'' და დასავლეთ საქართველოში რომ ვიყავი, გზად სიმწვანეში წვრილი ყვითელი ყვავილების ხალიჩები იყო დაფენილი. საოცრად ლამაზი იყო ყველაფერი. საერთოდ, ახლა ძალიან კარგი პერიოდია, ყველაფერი ყვავის. წყალტუბოში ყოფნისას უამრავი ველური ბარდის ბუჩქი ყვაოდა. ეს უკვე აღარ იყო წყალტუბოს პარკი, არამედ ველური ვარდების ტყე, რომლის წყალობით მთელ ქალაქში არაჩვეულებრივი სურნელი იდგა.
- გაზაფხული თქვენი საყვარელი წელიწადის დროა?
- ყველა სეზონი თავისებურად მიყვარს, მაგრამ გაზაფხულიდან ზაფხულისკენ რომ მიდის ''საქმე'', აი, იქ უკვე ნამდვილად ჩემი დრო იწყება - მიყვარს, თხლად რომ მაცვია, მზე და ზღვა...
წყარო: reitingi.ge
1 382 ნახვა
24-05-2015, 01:08
