რატომ არ აძლევენ ''ოსკარს'' ლეონარდო დიკაპრიოს - კინოდაჯილდოების შავი მხარეები და პოლიტიკური საცეცები

ჟურნალისტი ია ვეკუა ჰოლივუდური კინოს ერთ-ერთი საუკეთესო მცოდნეა. ვინაიდან გასული კვირის ყველაზე აქტუალური თემა, სხვა რამდენიმე საკითხთან ერთად, ლეონარდო დიკაპრიოს ''ოსკარის'' გარეშე დარჩენა და ზოგადად, კინოდაჯილდოება იყო, გადავწყვიტეთ, მისგან პროფესიული აზრი გაგვეგო ამ თემაზე.

- ''ოსკარებზე'' ლეონარდო დიკაპრიოს დაჩაგვრამ მისი ფანები განარისხა. როგორ ფიქრობ, რატომ ჩაგრავს მას ამერიკის კინოაკადემია, როდესაც მეხუთედ წარდგენის შემდეგაც კი ვერ მიიღო სანატრელი კაცუნას ქანდაკება?
- ლეონარდო დიკაპრიოს გარშემო ისტერიკა მხოლოდ საქართველოში არ ყოფილა. მგონი, უკრაინის ამბებსაც კი გადაუსწრო აქტუალურობით. თუმცა უცნაურია მსოფლიო გამოხმაურება მხოლოდ ლეონარდო დიკაპრიოს დაჩაგვრაზე. ის, როგორც მსახიობი, ''ოსკარზე'' ნომინირებული გახლდათ მეოთხედ, მეხუთე ნომინაციად კი მიიჩნევა წლევანდელი მისი წარდგენა, როგორც საუკეთესო პროდიუსერისა ფილმისთვის ''უოლ სტრიტის მგელი''. არაფერი გასაოცარი არ არის, რომ დიკაპრიომ ვერ აიღო ზემოხსენებული ჯილდო, რადგან პიტერ ო"ტული ისე გარდაიცვალა, შვიდჯერ იყო ნომინირებული და ვერც ერთი ''ოსკარი'' ვერ მიიღო. მხოლოდ საპატიო ''ოსკარი'' მიანიჭეს. ეს უნიკალური შემთხვევა გახლდათ, რადგან შვიდჯერვე პირველხარისხოვანი როლისთვის იყო წარდგენილი. ასევე შემიძლია გავიხსენო ჯულიანა მური, რომელიც ხუთგზის ნომინანტია და არც ერთი ჯილდო არა აქვს, ისევე, როგორც ემი ადამსს. მაგრამ ისტერიკა ატეხილია მაინცდამაინც დიკაპრიოს გარშემო და ვფიქრობ იმიტომ, რომ ჯერ კიდევ 1998 წელს, როდესაც ''ტიტანიკი'' 11 ნომინაციაზე გახლდათ წარდგენილი, ფაქტობრივად, ყველაფერში აიღო ჯილდო და ლეონარდო დიკაპრიო, ჯეკ დოუსონის როლით, ნომინირებულიც კი არ იყო.



- მაშინ იმსახურებდა წარდგენას?
- რატომაც არა? ახლახან კვლავ ვნახე ეს ფილმი და არანაირი პრეტენზია არ გამჩენია არც მისი თამაშის და არც ზოგადად, ფილმის მიმართ. დიკაპრიოსა და ''ოსკარის'' თემაზე შაყირი და აგდებული დამოკიდებულება სათავეს სწორედ იმ ავადსახსენებელი 1998 წლის შემდეგ იღებს. ლამის დელფინებიც იყვნენ ნომინირებული მაშინ ''ტიტანიკიდან'', ლეონარდო კი - არა.
პირველად ლეონარდო დიკაპრიომ ''ოსკარის'' ნომინაცია მიიღო 1994 წელს, როდესაც ფანტასტიკურად შეასრულა როლი ფილმში ''რა ჭამს გილბერტ გრეიპს'', მაშინ ჯერ კიდევ ბავშვი იყო. ამ ფილმში არც ერთ მსახიობს არ უდებს ტოლს, არც ჯონი დეპს და არც სხვა ცნობილ მსახიობებს, რომლებიც იქ თამაშობენ, ფაქტობრივად, ამ ფილმის ვარსკვლავია. რა თქმა უნდა, მაშინ ჯილდო ვერ მიიღო მეორეხარისხოვანი როლისთვის. ეს იყო წელი, როდესაც მას კონკურენციას უწევდნენ ჯონ მალკოვიჩი, პიტ პოსტლეტვეიტი, ტომი ლი-ჯონსი და რალფ ფაინსი ''შინდლერის სიით'', სადაც არაჩვეულებრივი როლი შექმნა. მაშინ ''ოსკარი'' ტომი ლი ჯინსმა მიიღო ''დევნილისთვის'', რომელშიც ვარსკვლავებს ნამდვილად ვერ წყვეტდა. მერე უფრო კარგი როლები ჰქონდა და ამ წელს ნამდვილად შეიძლებოდა რალფ ფაინსის დაფასება. შესაბამისად, როდესაც ასეთი მსახიობები რჩებიან ჯილდოს გარეშე, რატომ უნდა გაგვიკვირდეს თინეიჯერ ლეონარდოს ''ოსკარის'' გარეშე დარჩენა?! 2005 წელს გამოვიდა მარტინ სკორსეზეს ''ავიატორი'', დიკაპრიო მთავარი როლისთვის წარადგინეს და ამჯერადაც არ გაუმართლა, რადგან ძალიან ძლიერი მეტოქეები ჰყავდა, მათ შორის ჯეიმი ფოქსი ფილმიდან ''რეი''. ჯეიმის თამაში იმდენად კარგია, რომ აკადემიის არჩევანს ვერ გააპროტესტებ. 2007 წელს ''სისხლიანი ალმასისთვის'' მოხვდა ნომინაციებში, მაშინ ''შოტლანდიის უკანასკნელი მეფისთვის'' ფორესტ უიტეკერმა მოიგო ''ოსკარი''. აქაც უიღბლობასთან გვქონდა საქმე.
- თუმცა წელს დიკაპრიო, მიუხედავად სხვა კარგი ნომინანტებისა, ასი თავით მაღლა იდგა თავის კონკურენტებზე, ''უოლ სტრიტის მგელში'' უბრწყინვალესად შესრულებული როლისთვის.
- ყოველთვის ვცდილობ, საღად შევხედო მოვლენებს და ახსნა მოვუძებნო. ამ შემთხვევაშიც აქვს დიკაპრიოს დამარცხებას ახსნა, ჩემდა სამწუხაროდ, რადგან ის ამ ნომინაციაში უდავოდ ჩემი ფავორიტი იყო, მაგრამ ვნახოთ მეთიუ მაკკონაჰის შესრულებული როლი ''დალასის მყიდველთა კლუბში''... ამის მიუხედავად, მე მაინც ვფიქრობ, რომ დიკაპრიო მაკკონაჰიზე უკეთესი იყო და ''უოლ სტრიტის მგელში'' კოსმოსში გაფრინდა სამსახიობო თვალსაზრისით. გადამწყვეტი როლი კი ''დალასის კლუბის'' თემატიკამ შეასრულა. მაკკონაჰი იყო ამ მხრივ ლიდერი. ამას დაემატა ისიც, რომ ამ მსახიობმა ბოლო წლებში აღმაფრენა განიცადა, სულელური რომანტიკული კომედიებიდან კარგ კინოში გადაინაცვლა და ალბათ, ეს უნდა დაეფასებინათ მისთვის.
- კრიტიკას იმსახურებს კინოაკადემიის გადაწყვეტილება ''12-წლიანი მონობისთვის'' წლის ფილმის ტიტულის მინიჭებასთან დაკავშირებით. როგორც ჩანს, ამერიკაში მაინც აქტუალურია შავკანიანების ჩაგვრის თემა.
- ეს არც არასდროს დამთავრდება, ძალიან დიდი ხნის განმავლობაში. გარკვეული კომპლექსი, რომელიც თანამედროვე თეთრ სამყაროს აქვს აფროამერიკელების მიმართ, ადამიანების ძალიან დიდი პირადი ტრაგედიით არის განპირობებული. როდესაც ასეთი ფილმია ნომინანტთა შორის, მინიმალურია შანსი, რომ სხვამ გაიმარჯვოს. 2004 წელს ასეთივე თემატიკის ''შეჯახებამ'', რომელიც მართლაც კარგი ფილმი გახლავთ, მოუგო ისეთ კონკურენტებს, როგორიცაა ''კუზიანი მთა'', ''კაპოტე'', ''მიუნხენი'', ''ღამე მშვიდობისა და წარმატებას გისურვებთ''. ''შეჯახებამ'' დადო რასიზმის, სოციალური უთანასწორობის და სხვა თემები და აკადემიამ ჩათვალა, რომ ამისთვის პატივი უნდა მიეგო. იგივე მოხდა შარშან ''არგოსთან'' დაკავშირებითაც. ძალიან ამერიკული და პოლიტიკური თემა გახდა ყველაზე აქტუალური, რომელიც ''ლინკოლნზე'' და ''პის ცხოვრებაზე'' უკეთესი აღმოჩნდა. ''არგოს'' პრიზი მიშელ ობამამ გადასცა. მეტი რაღა უნდა თქვა? ვინმე ამის შემდეგ იტყვის, რომ ამერიკის კინოაკადემიაში პოლიტიკური საცეცები არ არის ჩაშვებული?!.
- ანუ საბოლოოდ, უფრო და უფრო ნაკლებია ობიექტურობის განცდა.
- ნამდვილად უფრო ნაკლებია, ვიდრე ეკუთვნის ასეთი ისტორიისა და ავტორიტეტის დაჯილდოებას, თუმცა ამას ვერსად გაექცევი. ამას ითხოვს მაყურებელი, კონიუნქტურა. კიდევ ერთი საკითხია - ფილმის შეფასების დროს ადამიანური განცდა პროფესიონალურს სჯობნის. აკადემიკოსებიც ჩვეულებრივი ადამიანები არიან, რეჟისორები, სცენარისტები, მხატვრები. შესაძლოა, სულაც არ გაგიჟდნენ რაღაც ფილმზე, მაგრამ როცა იმ ფილმში ჩადებულ მესიჯებს ამოიკითხავენ, ძალაუნებურად მას აძლევენ ხმას.
- რომელია შენი ფავორიტი ფილმები?
- ყველა ნომინანტი ფილმი მაქვს ნანახი ''ფილომენას'' გარდა. როდესაც ''უოლ სტრიტის მგელი'' ვნახე, ის წამიერად ჩემი ფავორიტი გახდა, ვფიქრობდი, რომ მასზე უკეთეს ფილმს 2013 წელს ვერ ვნახავდი და მარტინ სკორსეზეზე ვლოცულობდი, მაგრამ ალექსანდრე პეინის ''ნებრასკის'' ნახვის შემდეგ აზრი მთლიანად შევიცვალე, რადგან საუკეთესო ნამუშევარია. ჩემს სამეულში შევიყვანდი სპაიკ ჯონზის ფილმს ''ის''.
- ამბობენ, რომ ხოაკინ ფენიქსი ასევე დაიჩაგრა, როდესაც საერთოდ არ მისცეს ნომინაცია ამ ფილმისთვის.
- დანამდვილებით შეიძლება ამის თქმა. სხვათა შორის, ხოაკინ ფენიქსს სამი ნომინაცია აქვს ''ოსკარზე'' და არც ერთი ჯილდო არ აუღია, თუმცა იმდენად სერიოზული ტიპია, რომ მასზე ღადაობას ვერ ბედავენ (იღიმის). სხვათა შორის, წელს ძალიან ბევრი კარგი მსახიობი დაიჩაგრა და ნომინაცია საერთოდ ვერ მიიღეს. გაოცებული დავრჩი, როდესაც რობერტ რედფორდი არ იყო ნომინირებული ძალიან კარგი ფილმისთვის ''ყველაფერი დაკარგულია'', სადაც მხოლოდ თავად თამაშობს, მასზე დგას მთელი ფილმი. რედფორდის ჩასმა თავისუფლად შეიძლებოდა კრისტიან ბეილის ნაცვლად. ასევე აღშფოთებული ვიყავი, როდესაც ჯეიკ გილენჰაილს არ მისცეს ნომინაცია მეორეხარისხოვანი როლისთვის ფილმში ''ტყვე'' ან დენიელ ბრულს - რონ ჰოვარდის ''რბოლაში'', სადაც ის ნიკი ლაუდას განასახიერებს. სამაგიეროდ, ვინ იყო ნომინირებული? ვიღაც ბარქად აბდი, ''კაპიტან ფილიპსში'' საკუთარი თავის თამაშისთვის. ადამიანი, რომელიც ხვალ კაციშვილს აღარ ემახსოვრება და კინოს განვითარებაში კენჭსაც არ დადებს. ასეთი ადამიანების ნომინირება არის თამაში ადამიანური გრძნობებით. რა უნდათ, რომ სენტიმენტები გამოიწვიონ, თუკი სომალელს წარადგნენ ''ოსკარზე''? მე მეტი პატივისცემით განვეწყობოდი აკადემიის მიმართ, ზემოთ დასახელებული მსახიობები რომ წარედგინათ. გასაკვირია, რომ ემა ტომპსონმა ვერ მიიღო ნომინაცია ქალის როლისთვის ფილმში ''მისტერ ბენკსის გადასარჩენად''. ვხედავთ, რომ თავისი კარიერის საუკეთესო როლისთვის ტომპსონი არ არის ნომინირებული, სამაგიეროდ, ვის ვხედავთ სიაში, ლუპიტა ნიონგ"ოს, რომელიც რეალურად ფილმში არაფერს არ აკეთებს. კარგი დრამატული სახე აქვს შექმნილი, მაგრამ შეხედეთ რა, ემა ტომპსონს, რას აკეთებს. ან ჯენიფერ ლოურენსს, რომელიც ''ამერიკულ აფერაში'' ყველა სცენას იპყრობს, იმ სცენაშიც კი მაგარია, სადაც არ ჩანს. ან თუნდაც ემი ადამსს, რომელიც ძალიან კარგი მსახიობია. ლუპიტა ნიონგ"ო ხვალ ასევე არავის ემახსოვრება. ხომ უნდა იფიქრო, შემდეგ რაში დაგჭირდება ესა თუ ის მსახიობი. სალი ჰოუკინსი და ჯულია რობერტსიც იმსახურებდნენ ''ოსკარს'', ლუპიტა ნიონგ"ოს გარდა ყველა იმსახურებდა. აპრიორი იყო ასევე კეიტ ბლანშეტის გამარჯვებაც ქალის მთავარი როლის ნომინაციაში, მაგრამ დარწმუნებული ვარ, კრიტიკოსებს არ უნახავთ მერილ სტრიპის როლი ფილმში ''აგვისტო: ოსაჟის საგრაფო''. ფეიერვერკული სცენებია მისი მონაწილეობით. კი, მერილ სტრიპია და მაგრად უნდა ითამაშოს, მაგრამ კარგ და ძალიან მაგარ როლებს შორისაც ხომ არის განსხვავება? კეიტ ბლანშეტიც კარგია, მაგრამ მერილი უკეთესია.
- წლევანდელი დაჯილდოების ცერემონია, მისი წამყვანი როგორ მოგეწონა?
- ყველაზე უღიმღამო შოუ იყო, რაც ცხოვრებაში მინახავს. ბევრმა ერთად ვუყურეთ და იმიტომ არ ჩაგვეძინა. ელენ დეჯენერესმა ისეთი ''ძონძი'' შოუ დადგა, რომ არ დამავიწყდება, პიცისთვის ფულს რომ აგროვებდა, კევინ სპეისის ისეთი სახე ჰქონდა, იარაღი რომ ჰქონოდა ჯიბეში, ალბათ, ესროდა. პიცა რომ ჩამოატარეს, საერთოდ სამარცხვინო იყო. ამას ალბათ ბესო ჩუბინიძეც კი არ გააკეთებდა ''მეგას'' დაჯილდოებაზე (იღიმის). იმედი მაქვს, ელენ დეჯენერესს არასდროს აღარ წააყვანინებენ ამ შოუს. არ ვიცი, რა კრიტერიუმით შეარჩიეს. ალბათ, ხალხი აღარ ჰყავთ. შარშან ხავსს მოეჭიდნენ, ლამის სული გამოიძახეს, ბილი კრისტალი მიიწვიეს ისევ წამყვანად. ალბათ, ჯობს, ფორმატი შეიცვალოს. ხალხს აღარ აინტერესებს გაცვეთილი და ერთსა და იმავე სტილში გადაწყვეტილი უკბილო ხუმრობები. ვფიქრობ, ეს ფორმატი აუცილებლად შეიცვლება, რადგან კინოაკადემიამ წელს სერიოზული რებრენდინგი დაიწყო.

ნინო მურღულია
ჟურნალი ''რეიტინგი''