რა არის მიზეზი სოციალური ურთიერთობების ნაკლებობის
ნებისმიერ საუკუნეში ცხოვრებას საკუთარი დამახასიათებელი პრობლემები ჰქონდა.
XXI საუკუნეში ცხოვრებისათვის თანამედროვე გლობალიზაციის პირობებში რიგი პრობლემებია დამახასიათებელი, მათ შორის კი, ძალზე აქტუალურია სოციალურ სფეროსთან დაკავშირებული პრობლემები, რომლებიც სულ უფრო მეტად იკვეთება. განსაკუთრებული აღნიშვნის ღირსია სოციალურ ურთიერთობებთან დაკავშირებული პრობლემები, კერძოდ, სოციალური ურთიერთობების ნაკლებობა, რომელიც აქტუალობას დღითიდღე იძენს და მეტად მტკინვეული საკითხია. იმის უკეთ გასაგებად, თუ რატომაა აღნიშნული საკითხი მტკინვეული, განვმარტოთ ტერმინი “სოციალური ურთიერთობა”. სოციალურ მეცნიერებაში, სოციალური ურთიერთობა თუ სოციალური ინტერაქცია არის ნებისმიერი სახის ურთიერთობა ორ ან მეტ ინდივიდს შორის.
თუ აქვე აღვნიშნავთ იმასაც, რომ ადამიანი თავისთავადი მოცემულობით არის სოციალური არსება, არაა ძნელი იმის წარმოდგენა, რომ პიროვნებათაშორისი ურთიერთობების გარეშე ადამიანის პიროვნებად ჩამოყალიბება მეტად რთულია და ხშირ შემთხვევაში შეუძლებელიც კი, რადგან ადამიანის ცხოვრებიდან ამ მნიშვნელოვანი რგოლის ამოგლეჯის შემდეგ ინდივიდი სუსტი და უმწეოა, გაწყვეტილი აქვს კავშირი გარემოსთან. აქვე იკვეთება სოციალური ურთიერთობების ვირტუალურ სამყაროში გადატანის აქტუალურობა. ბევრს მიაჩნია, რომ ვირტუალური ურთიერთობები საფრთხეს უქმნის ბუნებრივი ინტერაქციის ფასეულობას. თუმცა, აქვე უნდა აღინიშნოს, რომ სოციალური ქსელები არ არის სოციალური ურთიერთობების ნაკლებობის მიზეზი, უბრალოდ სახეცვლილი სოციალური ინტერაქციაა. მაშ, რაშია საქმე? რატომ გვესახება სოციალური ურთიერთობების ნაკლებობა პრობლემად? არსებობს ამ პრობლემის გადაჭრის გზები?
ზემოთ აღნიშნულიდან გამომდინარე, სოციალური ურთიერთობა ასახავს ურთიერთდამოკიდებულ ქმედებებს ორ ან მეტ ინდივიდს შორის. თუმცა, აქვე უნდა ითქვას, რომ ეს ინდივიდები დადებითად უნდა აფასებდნენ ერთმანეთს და გრძნობდნენ გარკვეულ მოვალეობებს ერთმანეთის მიმართ, თუ სურთ, რომ სწორი და ეფექტური იყოს მოცემული სოციალური ურთიერთობა. ანთროპოლოგებმა, ეთნოლოგებმა, ისტორიკოსებმა, სოციოლოგებმა და სოციალურმა ფსიქოლოგებმა შეძლეს უფრო მეტი ფაქტორული მასალის მოპოვება სოციალურ ურთიერთობებზე, ვიდრე სხვა კომპლექსურ სოციალურ სისტემებზე, რაც კიდევ ერთხელ ადასტურებს სოციალური ურთიერთობების, როგორც სოციალური ფენომენის არსებობას. საინტერესო ფაქტია, რომ სოციალური ურთიერთობები ნებისმიერ საზოგადოებაშია, მათ გარეშე ხომ საზოგადოება ვერც ფორმირდებოდა. ყველაფერი ეს ადასტურებს, რომ ადამიანის განვითარება და სოციალური ურთიერთობები ერთმანეთთან მჭიდრო კავშირშია, პერსონალური და სოციალური ცვლილებები ხომ ურთიერთდამოკიდებულია და ხშირად ერთმანეთის ეფექტურობას განაპირობებს.
სოციალური ურთიერთობები უნდა განიხილებოდეს ორ დონეზე: ინდივიდუალურ და თანამედროვე სოციალური სისტემების დონეზე, იმ გაგებით, რომ არ შეიძლება აღნიშნული საკითხის მხოლოდ ერთი დისციპლინის ფარგლებში განხილვა, არამედ, უნდა გაერთიანდეს ფსიქოლოგია, ანთროპოლოგია, სოციოლოგია და ფილოსოფია. სოციალური საკითხებისა და პრობლემების განხილვისას, მათი სირთულიდან გამომდინარე, თუ ისინი ინტეგრირებულნი იქნებიან სხვადასხვა დისციპლინებში, საზოგადოების კომპლექსურად დანახვა იქნება შესაძლებელი.
სოციალური ურთიერთობის ნაკლებობის პრობლემის დანახვაში დაგვეხმარება ლარი ლა ვოიესა და დეივიდ ა. კენის მიერ განვითარებული სოციალური ურთიერთობების მოდელი. ამ მოდელში, განცდა, რომელიც აღმქმელს აქვს სამიზნისგან, დაყოფილია სამ კომპონენტად: აღმქმელი, სამიზნე და ურთიერთობა. აღმქმელი ასახავს შედეგებს, თუ როგორ აპირებს პიროვნება დაინახოს სხვები; სამიზნე ასახავს შედეგებს, თუ როგორ აღიქმება მოცემული პიროვნება სხვების მიერ; ურთიერთობა კი იმ შედეგებს ასახავს, თუ როგორ ხედავს აღმქმელი სამიზნეს. ეს კომპონენტები გამოიყენება ინტერპერსონალური გაგების ცხრა ძირითადი საკითხის განხილვისას. ეს საკითხებია:
1. ასიმილაცია
2. შეთანხმებულობა
3. უნიკალურობა, განსაკუთრებულობა
4. თანაზიარობა
5. მიზნის (მიზნობრიობის სიზუსტე) სიზუსტე
6. მეტა სიზუსტე
7. სავარაუდო თანაზიარობა
8. მე-სხვა თანხმობა
9. სავარაუდო მსგავსება
ინტერპერსონალური გაგების მოცემულ კომპონენტებს თუ გადავხედავთ და თითოეულ მათგანს დავუკვირდებით, დავინახავთ, რომ მათ გარეშე სოციალური ინტერაქცია უბრალოდ ვერ შედგება, მათი არარსებობა ადამიანის პიროვნებად ჩამოყალიბებას უშლის ხელს და, შესაბამისად, ადამიანი ინდივიდად არსებობას წყვეტს. ამ ყველაფრიდან გამომდინარე, ყველაზე დიდი საფრთხე თუ პრობლემა, რომელიც სოციალური ურთიერთობების ნაკლებობითაა გამოწვეული, ადამიანის არსებობის შეწყვეტაა. თუ ადამიანი სოციუმთან კავშირს წყვეტს, იგი განიცდის ძლიერ სიცარიელესა და სიმარტოვეს, თუ ადამიანს არ იღებს სოციალური გარემო, ანუ სოციალური არსება ვერ ცხოვრობს სასიცოცხლო გარემოში, უდავოა, რომ ის კვდება, თუმცა არა ფიზიკურად, არამედ სულიერად, რაც ფიზიკურ სიკვდილზე უარესია. მაშასადამე, ცხადია, თუ რატომაა სოციალური ურთიერთობების ნაკლებობა პრობლემა.
აქვე უნდა აღინიშნოს სოციალიზაციის პროცესიც, რომელიც პირდაპირაა დაკავშირებული სოციალურ ურთიერთობებთან. ადამიანი სოციალიზაციის პროცესს, სოციალური ურთიერთობების მეშვეობით გადის. იმ ღირებულებების, ნორმებისა თუ რწმენების ათვისება, რაც ადამიანის პიროვნებად ჩამოყალიბებისთვისაა აუცილებელი და საჭირო, ხომ ინტერაქციის გარეშე ვერ მოხდება. შესაბამისად, თუ არაა სოციალიზაციის პროცესის საფუძველი, ანუ სოციალური ურთიერთობები, ვერც პიროვნებად ჩამოყალიბდები. ამით, კიდევ ერთხელ მტკიცდება თუ რამხელა პრობლემას ქმნის სოციალური ინტერაქციის ნაკლებობა.
მინდა მაგალითი მოვიყვანო, რომელიც მისი სანდოობიდან გამომდინარე, უკეთ გვიჩვენებს სოციალური ურთიერთობების ნაკლებობით გამოწვეულ პრობლემას. ბრიგჰემის ახალგაზრდული უნივერსიტეტის მკვლევარებმა მიმოიხილეს
148 ნაშრომზე მეტი, რომლებიც
300 000 ადამიანის სოციალურ ქცევებს ეხებოდა. მათ დაამტკიცეს, რომ იმ ადამიანების სიკვდილიანობის რისკი, რომლებსაც ძლიერი კავშირები ჰქონდათ ოჯახთან, მეგობრებთან ან თანამშრომლებთან 50%-ით ნაკლები იყო მათ იმავე მაჩვენებელზე, რომელთაც შედარებით ნაკლები სოციალური კავშირები ჰქონდათ. ეს მონაცემები ეყრდნობოდა ჟურნალ Plos Medicine-ს დასკვნას.
მკვლევარებმა ასევე დაასკვნეს, რომ სუსტი სოციალური კავშირების ქონა ისეთივე მავნეა ჯანმრთელობისათვის, როგორც ალკოჰოლი, თამბაქო თუ ჭარბი წონა. ყველაზე ძლიერი ეფექტი კვლევამ აჩვენა მაშინ, როცა მკვლევარებმა სოციალური ინტეგრაცია კომპლექსურად გაზომეს, ფოკუსირდნენ პიროვნების ოჯახურ კავშირებზე, მეგობრებსა და თანამშრომლებზე. აქედან გამომდინარე, ვასკვნით, რომ სოციალური ინტერაქციის ნაკლებობა ჩვენი ფიზიკური არსებობისათვის ყოფილა საჭირო და სოციალური ურთიერთობები ჩვენს აქტიურ ცხოვრებას განაპირობებს, ანუ ის კომპლექსურად მოქმედებს ადამიანის ფიზიკურ და სულიერ არსებობაზე.
ზემოთ განხილული ფაქტები და მოსაზრებები, ვფიქრობ, ლოგიკურად ამტკიცებს, რომ სოციალური ურთიერთობების ნაკლებობა ადამიანისათვის მთელი ცხოვრების მანძილზე პრობლემად რჩება, თუმცა, არსებობს ამ პრობლემის გადაჭრის გზები. მინდა შემოგთავაზოთ რამდენიმე მათგანი, თუმცა, პრობლემის გლობალურობიდან გამომდინარე, დასახული გეგმა გრძელვადიანია და ეფექტურობისათვის და საბოლოო მიზნის მისაღწევად რიგი საფეხურების გავლაა საჭირო.
სოციალური ურთიერთობების ნაკლებობის პრობლემის აღმოსაფხვრელად ერთ-ერთ ყველაზე ეფექტურ გზად მიმაჩნია “სოციალური კლუბების” დაარსება, რომლის მიზანი იქნება მასში გაწევრიანებულ ადამიანებს შორის ნაკლები ვირტუალური და მეტი ბუნებრივი ინტერაქცია. სამუშაო წლის ყოველი კვირა გაწერილი იქნება კონკრეტულ აქტივობაზე. კლუბების მოღვაწეობა თავიდან დაიწყება იმით, რომ მათი წევრები შეხვდებიან ერთმანეთს პირველ ღონისძიებამდე და გაეცნობიან ერთმანეთს.
ამ გაცნობით შეხვედრაზე გამოიკვეთებიან ის პიროვნებები, რომელთაც სხვაზე მეტად უჭირთ პირდაპირი ინტერაქცია და მათთან დამატებითი სოციალური სახის აქტივობები დაიგეგმება. ვფიქრობ, მსგავსი “სოციალური კლუბები” ნამდვილად დაეხმარება სოციალური ურთიერთობის ნაკლებობის მქონე პირებს.
თუმცა, აქვე უნდა აღინიშნოს ის ვარაუდიც, რომ შეიძლება ადამიანმა არ მოისურვოს მოცემულ კლუბებში გაწევრიანება, სოციალური ურთიერთობის ნაკლებობა, ხომ ერთგვარ ჩაკეტილობას იწვევს. შესაბამისად, აუცილებელია ჩატარდეს ფართომასშტაბიანი აგიტაცია, რომელიც მოსახლეობას კონკრეტულად, თეზისების სახით მიაწვდის, თუ რას იწვევს სოციალური ინტერაქციის ნაკლებობა. ამის შემდეგ, დაიწყება ტრენინგები(შეხვედრები) სკოლებში, უნივერსიტეტებში, საჯარო თუ კერძო სამსახურებში, რათა ხალხმა უკეთ დაინახოს სოციალური ურთიერთობების ნაკლებობის რეალურობა და ამ ნაკლებობით გამოწვეული პრობლემების აქტუალობა და ადამიანის განვითარებისათვის ხელმშემლელ ფაქტორად აღქმა. ასევე ეფექტურ გზად მიმაჩნია მსგავს პრობლემებთან მომუშავე სოციოლოგებთან, ექსპერტებთან და ფსიქოლოგებთან ინტერგრირებული შეხვედრები, რადგან ადამიანი კომპლექსურად განიხილება მთელ რიგ სფეროებში. თეორიული მოსაზრებების, ემპირიული მონაცემებისა და ექსპერიმენტული დასკვნების კომპლექსური გაერთიანება ხომ ამა თუ იმ საკითხის, მითუმეტეს, სოციალური ტიპის პრობლემის გასაჭრელად მეტად ეფექტურია.
როგორც ვხედავთ, სოციალური ურთიერთობების ნაკლებობით გამოწვეული პრობლემები მართლაც არსებობს, თემაში მოყვანილი ფაქტებითა და მოსაზრებებით ეს არგუმენტირებულად მტკიცდება. დასაწყისში დასმულ კითხვას, თუ რატომ გვესახება პრობლემად სოციალური ურთიერთობების ნაკლებობა, გაეცა პასუხი: სოციალური ურთიერთობების ნაკლებობა ადამიანის პიროვნებად ჩამოყალიბებას უშლის ხელს და ინდივიდი გარემოსთან წყვეტს კავშირს, სოციალური არსება წყდება სოციუმს, ანუ კარგავს ფიზიკური და სულიერი არსებობის ჭეშმარიტ მიზეზს, ეს კი ნებისმიერი ადამიანისთვის უდიდესი პრობლემაა. საბედნიეროდ, არსებობს ამ პრობლემის გადაჭრის გზები, გრძელვადიანი, თუმცა ეფექტური და მიზანმიმართული კონკრეტულ პრობლემაზე.
ასე, რომ, თუ სოციალური პრობლემების წინააღმდეგ გავერთიანდებით და “სოციალურის სოციალურით გადაჭრის” პრინციპით ვიხემლძღვანელებთ, ნებისმიერი პრობლემის მოგვარების ჭეშმარიტ გზას გამოვნახავთ.
XXI საუკუნეში ცხოვრებისათვის თანამედროვე გლობალიზაციის პირობებში რიგი პრობლემებია დამახასიათებელი, მათ შორის კი, ძალზე აქტუალურია სოციალურ სფეროსთან დაკავშირებული პრობლემები, რომლებიც სულ უფრო მეტად იკვეთება. განსაკუთრებული აღნიშვნის ღირსია სოციალურ ურთიერთობებთან დაკავშირებული პრობლემები, კერძოდ, სოციალური ურთიერთობების ნაკლებობა, რომელიც აქტუალობას დღითიდღე იძენს და მეტად მტკინვეული საკითხია. იმის უკეთ გასაგებად, თუ რატომაა აღნიშნული საკითხი მტკინვეული, განვმარტოთ ტერმინი “სოციალური ურთიერთობა”. სოციალურ მეცნიერებაში, სოციალური ურთიერთობა თუ სოციალური ინტერაქცია არის ნებისმიერი სახის ურთიერთობა ორ ან მეტ ინდივიდს შორის.
თუ აქვე აღვნიშნავთ იმასაც, რომ ადამიანი თავისთავადი მოცემულობით არის სოციალური არსება, არაა ძნელი იმის წარმოდგენა, რომ პიროვნებათაშორისი ურთიერთობების გარეშე ადამიანის პიროვნებად ჩამოყალიბება მეტად რთულია და ხშირ შემთხვევაში შეუძლებელიც კი, რადგან ადამიანის ცხოვრებიდან ამ მნიშვნელოვანი რგოლის ამოგლეჯის შემდეგ ინდივიდი სუსტი და უმწეოა, გაწყვეტილი აქვს კავშირი გარემოსთან. აქვე იკვეთება სოციალური ურთიერთობების ვირტუალურ სამყაროში გადატანის აქტუალურობა. ბევრს მიაჩნია, რომ ვირტუალური ურთიერთობები საფრთხეს უქმნის ბუნებრივი ინტერაქციის ფასეულობას. თუმცა, აქვე უნდა აღინიშნოს, რომ სოციალური ქსელები არ არის სოციალური ურთიერთობების ნაკლებობის მიზეზი, უბრალოდ სახეცვლილი სოციალური ინტერაქციაა. მაშ, რაშია საქმე? რატომ გვესახება სოციალური ურთიერთობების ნაკლებობა პრობლემად? არსებობს ამ პრობლემის გადაჭრის გზები?
ზემოთ აღნიშნულიდან გამომდინარე, სოციალური ურთიერთობა ასახავს ურთიერთდამოკიდებულ ქმედებებს ორ ან მეტ ინდივიდს შორის. თუმცა, აქვე უნდა ითქვას, რომ ეს ინდივიდები დადებითად უნდა აფასებდნენ ერთმანეთს და გრძნობდნენ გარკვეულ მოვალეობებს ერთმანეთის მიმართ, თუ სურთ, რომ სწორი და ეფექტური იყოს მოცემული სოციალური ურთიერთობა. ანთროპოლოგებმა, ეთნოლოგებმა, ისტორიკოსებმა, სოციოლოგებმა და სოციალურმა ფსიქოლოგებმა შეძლეს უფრო მეტი ფაქტორული მასალის მოპოვება სოციალურ ურთიერთობებზე, ვიდრე სხვა კომპლექსურ სოციალურ სისტემებზე, რაც კიდევ ერთხელ ადასტურებს სოციალური ურთიერთობების, როგორც სოციალური ფენომენის არსებობას. საინტერესო ფაქტია, რომ სოციალური ურთიერთობები ნებისმიერ საზოგადოებაშია, მათ გარეშე ხომ საზოგადოება ვერც ფორმირდებოდა. ყველაფერი ეს ადასტურებს, რომ ადამიანის განვითარება და სოციალური ურთიერთობები ერთმანეთთან მჭიდრო კავშირშია, პერსონალური და სოციალური ცვლილებები ხომ ურთიერთდამოკიდებულია და ხშირად ერთმანეთის ეფექტურობას განაპირობებს.
სოციალური ურთიერთობები უნდა განიხილებოდეს ორ დონეზე: ინდივიდუალურ და თანამედროვე სოციალური სისტემების დონეზე, იმ გაგებით, რომ არ შეიძლება აღნიშნული საკითხის მხოლოდ ერთი დისციპლინის ფარგლებში განხილვა, არამედ, უნდა გაერთიანდეს ფსიქოლოგია, ანთროპოლოგია, სოციოლოგია და ფილოსოფია. სოციალური საკითხებისა და პრობლემების განხილვისას, მათი სირთულიდან გამომდინარე, თუ ისინი ინტეგრირებულნი იქნებიან სხვადასხვა დისციპლინებში, საზოგადოების კომპლექსურად დანახვა იქნება შესაძლებელი.
სოციალური ურთიერთობის ნაკლებობის პრობლემის დანახვაში დაგვეხმარება ლარი ლა ვოიესა და დეივიდ ა. კენის მიერ განვითარებული სოციალური ურთიერთობების მოდელი. ამ მოდელში, განცდა, რომელიც აღმქმელს აქვს სამიზნისგან, დაყოფილია სამ კომპონენტად: აღმქმელი, სამიზნე და ურთიერთობა. აღმქმელი ასახავს შედეგებს, თუ როგორ აპირებს პიროვნება დაინახოს სხვები; სამიზნე ასახავს შედეგებს, თუ როგორ აღიქმება მოცემული პიროვნება სხვების მიერ; ურთიერთობა კი იმ შედეგებს ასახავს, თუ როგორ ხედავს აღმქმელი სამიზნეს. ეს კომპონენტები გამოიყენება ინტერპერსონალური გაგების ცხრა ძირითადი საკითხის განხილვისას. ეს საკითხებია:
1. ასიმილაცია
2. შეთანხმებულობა
3. უნიკალურობა, განსაკუთრებულობა
4. თანაზიარობა
5. მიზნის (მიზნობრიობის სიზუსტე) სიზუსტე
6. მეტა სიზუსტე
7. სავარაუდო თანაზიარობა
8. მე-სხვა თანხმობა
9. სავარაუდო მსგავსება
ინტერპერსონალური გაგების მოცემულ კომპონენტებს თუ გადავხედავთ და თითოეულ მათგანს დავუკვირდებით, დავინახავთ, რომ მათ გარეშე სოციალური ინტერაქცია უბრალოდ ვერ შედგება, მათი არარსებობა ადამიანის პიროვნებად ჩამოყალიბებას უშლის ხელს და, შესაბამისად, ადამიანი ინდივიდად არსებობას წყვეტს. ამ ყველაფრიდან გამომდინარე, ყველაზე დიდი საფრთხე თუ პრობლემა, რომელიც სოციალური ურთიერთობების ნაკლებობითაა გამოწვეული, ადამიანის არსებობის შეწყვეტაა. თუ ადამიანი სოციუმთან კავშირს წყვეტს, იგი განიცდის ძლიერ სიცარიელესა და სიმარტოვეს, თუ ადამიანს არ იღებს სოციალური გარემო, ანუ სოციალური არსება ვერ ცხოვრობს სასიცოცხლო გარემოში, უდავოა, რომ ის კვდება, თუმცა არა ფიზიკურად, არამედ სულიერად, რაც ფიზიკურ სიკვდილზე უარესია. მაშასადამე, ცხადია, თუ რატომაა სოციალური ურთიერთობების ნაკლებობა პრობლემა.
აქვე უნდა აღინიშნოს სოციალიზაციის პროცესიც, რომელიც პირდაპირაა დაკავშირებული სოციალურ ურთიერთობებთან. ადამიანი სოციალიზაციის პროცესს, სოციალური ურთიერთობების მეშვეობით გადის. იმ ღირებულებების, ნორმებისა თუ რწმენების ათვისება, რაც ადამიანის პიროვნებად ჩამოყალიბებისთვისაა აუცილებელი და საჭირო, ხომ ინტერაქციის გარეშე ვერ მოხდება. შესაბამისად, თუ არაა სოციალიზაციის პროცესის საფუძველი, ანუ სოციალური ურთიერთობები, ვერც პიროვნებად ჩამოყალიბდები. ამით, კიდევ ერთხელ მტკიცდება თუ რამხელა პრობლემას ქმნის სოციალური ინტერაქციის ნაკლებობა.
მინდა მაგალითი მოვიყვანო, რომელიც მისი სანდოობიდან გამომდინარე, უკეთ გვიჩვენებს სოციალური ურთიერთობების ნაკლებობით გამოწვეულ პრობლემას. ბრიგჰემის ახალგაზრდული უნივერსიტეტის მკვლევარებმა მიმოიხილეს
148 ნაშრომზე მეტი, რომლებიც
300 000 ადამიანის სოციალურ ქცევებს ეხებოდა. მათ დაამტკიცეს, რომ იმ ადამიანების სიკვდილიანობის რისკი, რომლებსაც ძლიერი კავშირები ჰქონდათ ოჯახთან, მეგობრებთან ან თანამშრომლებთან 50%-ით ნაკლები იყო მათ იმავე მაჩვენებელზე, რომელთაც შედარებით ნაკლები სოციალური კავშირები ჰქონდათ. ეს მონაცემები ეყრდნობოდა ჟურნალ Plos Medicine-ს დასკვნას.
მკვლევარებმა ასევე დაასკვნეს, რომ სუსტი სოციალური კავშირების ქონა ისეთივე მავნეა ჯანმრთელობისათვის, როგორც ალკოჰოლი, თამბაქო თუ ჭარბი წონა. ყველაზე ძლიერი ეფექტი კვლევამ აჩვენა მაშინ, როცა მკვლევარებმა სოციალური ინტეგრაცია კომპლექსურად გაზომეს, ფოკუსირდნენ პიროვნების ოჯახურ კავშირებზე, მეგობრებსა და თანამშრომლებზე. აქედან გამომდინარე, ვასკვნით, რომ სოციალური ინტერაქციის ნაკლებობა ჩვენი ფიზიკური არსებობისათვის ყოფილა საჭირო და სოციალური ურთიერთობები ჩვენს აქტიურ ცხოვრებას განაპირობებს, ანუ ის კომპლექსურად მოქმედებს ადამიანის ფიზიკურ და სულიერ არსებობაზე.
ზემოთ განხილული ფაქტები და მოსაზრებები, ვფიქრობ, ლოგიკურად ამტკიცებს, რომ სოციალური ურთიერთობების ნაკლებობა ადამიანისათვის მთელი ცხოვრების მანძილზე პრობლემად რჩება, თუმცა, არსებობს ამ პრობლემის გადაჭრის გზები. მინდა შემოგთავაზოთ რამდენიმე მათგანი, თუმცა, პრობლემის გლობალურობიდან გამომდინარე, დასახული გეგმა გრძელვადიანია და ეფექტურობისათვის და საბოლოო მიზნის მისაღწევად რიგი საფეხურების გავლაა საჭირო.
სოციალური ურთიერთობების ნაკლებობის პრობლემის აღმოსაფხვრელად ერთ-ერთ ყველაზე ეფექტურ გზად მიმაჩნია “სოციალური კლუბების” დაარსება, რომლის მიზანი იქნება მასში გაწევრიანებულ ადამიანებს შორის ნაკლები ვირტუალური და მეტი ბუნებრივი ინტერაქცია. სამუშაო წლის ყოველი კვირა გაწერილი იქნება კონკრეტულ აქტივობაზე. კლუბების მოღვაწეობა თავიდან დაიწყება იმით, რომ მათი წევრები შეხვდებიან ერთმანეთს პირველ ღონისძიებამდე და გაეცნობიან ერთმანეთს.
ამ გაცნობით შეხვედრაზე გამოიკვეთებიან ის პიროვნებები, რომელთაც სხვაზე მეტად უჭირთ პირდაპირი ინტერაქცია და მათთან დამატებითი სოციალური სახის აქტივობები დაიგეგმება. ვფიქრობ, მსგავსი “სოციალური კლუბები” ნამდვილად დაეხმარება სოციალური ურთიერთობის ნაკლებობის მქონე პირებს.
თუმცა, აქვე უნდა აღინიშნოს ის ვარაუდიც, რომ შეიძლება ადამიანმა არ მოისურვოს მოცემულ კლუბებში გაწევრიანება, სოციალური ურთიერთობის ნაკლებობა, ხომ ერთგვარ ჩაკეტილობას იწვევს. შესაბამისად, აუცილებელია ჩატარდეს ფართომასშტაბიანი აგიტაცია, რომელიც მოსახლეობას კონკრეტულად, თეზისების სახით მიაწვდის, თუ რას იწვევს სოციალური ინტერაქციის ნაკლებობა. ამის შემდეგ, დაიწყება ტრენინგები(შეხვედრები) სკოლებში, უნივერსიტეტებში, საჯარო თუ კერძო სამსახურებში, რათა ხალხმა უკეთ დაინახოს სოციალური ურთიერთობების ნაკლებობის რეალურობა და ამ ნაკლებობით გამოწვეული პრობლემების აქტუალობა და ადამიანის განვითარებისათვის ხელმშემლელ ფაქტორად აღქმა. ასევე ეფექტურ გზად მიმაჩნია მსგავს პრობლემებთან მომუშავე სოციოლოგებთან, ექსპერტებთან და ფსიქოლოგებთან ინტერგრირებული შეხვედრები, რადგან ადამიანი კომპლექსურად განიხილება მთელ რიგ სფეროებში. თეორიული მოსაზრებების, ემპირიული მონაცემებისა და ექსპერიმენტული დასკვნების კომპლექსური გაერთიანება ხომ ამა თუ იმ საკითხის, მითუმეტეს, სოციალური ტიპის პრობლემის გასაჭრელად მეტად ეფექტურია.
როგორც ვხედავთ, სოციალური ურთიერთობების ნაკლებობით გამოწვეული პრობლემები მართლაც არსებობს, თემაში მოყვანილი ფაქტებითა და მოსაზრებებით ეს არგუმენტირებულად მტკიცდება. დასაწყისში დასმულ კითხვას, თუ რატომ გვესახება პრობლემად სოციალური ურთიერთობების ნაკლებობა, გაეცა პასუხი: სოციალური ურთიერთობების ნაკლებობა ადამიანის პიროვნებად ჩამოყალიბებას უშლის ხელს და ინდივიდი გარემოსთან წყვეტს კავშირს, სოციალური არსება წყდება სოციუმს, ანუ კარგავს ფიზიკური და სულიერი არსებობის ჭეშმარიტ მიზეზს, ეს კი ნებისმიერი ადამიანისთვის უდიდესი პრობლემაა. საბედნიეროდ, არსებობს ამ პრობლემის გადაჭრის გზები, გრძელვადიანი, თუმცა ეფექტური და მიზანმიმართული კონკრეტულ პრობლემაზე.
ასე, რომ, თუ სოციალური პრობლემების წინააღმდეგ გავერთიანდებით და “სოციალურის სოციალურით გადაჭრის” პრინციპით ვიხემლძღვანელებთ, ნებისმიერი პრობლემის მოგვარების ჭეშმარიტ გზას გამოვნახავთ.
935 ნახვა
1-04-2024, 08:40
