როგორ ცხოვრობს მამა-შვილი სახურავის გარეშე დარჩენილ სახლში

როცა ყინავს, წვიმს ან თოვს, ყველა ვცდილობთ, ჩქარა მივიდეთ სახლებში, სადაც სითბო გველოდება, მაგრამ ამ ქვეყანაში ცხოვრობენ ისეთი ადამიანებიც, რომლებსაც სახლშიც ისე სცივათ და აწვიმთ, როგორც გარეთ ყოფნისას. ქალბატონმა, რომელმაც რაიონიდან დამირეკა და დახმარება მთხოვა, გულახდილად მითხრა, რომ სიცივის აღარ ეშინია, რადგან ამას უკვე შეეჩვია, მაგრამ გაზაფხულის წვიმები შიშს ჰგვრის, რადგან შეიძლება, ამ ვითომდა უწყინარ წვიმას საზარელი შედეგი მოჰყვეს.

"გამარჯობა. მე ნინო ბურკაძე ვარ. თელავის რაიონში, სოფელ რუისპირში ვცხოვრობ. ძალიან მინდა, ამ წერილის მეშვეობით ჩემი სატკივარი ბატონ დავით ნარმანიას ყურამდე მიიტანოთ. სახლი თავზე მენგრევა. ახლა, როცა გადაუღებელი წვიმები დაიწყება, ჩემს სახლში წყლის გუბეები დადგება და... დიდი ხანია, აქ ცხოვრება საშიშია. თავმოყვარე ადამიანი აქ წამითაც არ გაჩერდებოდა, მაგრამ წასასვლელიც რომ არსად მაქვს, რა ვქნა? 2013 წლის თებერვალში, როცა ციდან საშინელი სეტყვა წამოვიდა, ჩემი სახლი და ეზო იყო ეპიცენტრი. ეს ამბავი ყველა ტელევიზიამ გადაიღო, პრესამ გააშუქა. მერე მთავრობის წარმომადგენლები დამპირდნენ, - დაგეხმარებითო. მითხრეს, რომ ხის მასალით მოგვამარაგებდნენ, მაგრამ დღემდე არავინ დაგვხმარებია. მიშველეთ, თქვენი ხელებისა და გულის ჭირიმე. უსინათლო მოხუცი მამა მყავს და მგონია, რომ გადაუღებელი წვიმის შემთხვევაში, რომელიც მაისში იცის, ამ სახლიდან გასვლასაც ვეღარ მოვასწრებთ, ისე დაგვემხობა ჭერი თავზე. ღმერთმა დაგლოცოთ!

- წინა წლებში, როცა დიდი ქარიშხალი იყო, სახლის სახურავი ძალიან დაზიანდა, მაგრამ კრამიტით გადახურულ ჩვენს საცხოვრებელს შარშანდელმა სეტყვამ ბოლო მოუღო. სახურავის დამოუკიდებლად შეკეთებას ვერ ვახერხებ: - ვარ მეორე ჯგუფის ინვალიდი. სახლში მყავს უსინათლო მამა, რომელიც 77 წლის გახლავთ. წლების წინ ხერხემლის ოპერაცია გამიკეთეს და სიარული ახლაც მიჭირს, ჯოხით ძლივს დავდივარ.

- როგორც ვიცი, ასეთი ოპერაციის შემდეგ რეაბილიტაციის კურსს გადიან, მერე კი ჩვეულებრივად ცხოვრობენ. თქვენს შემთხვევაში უფრო რთულად იყო საქმე?
- 1983 წელს ღუდუშაურის სახელობის კლინიკაში გამიკეთეს ოპერაცია. დაახლოებით 5 წელი რეაბილიტაციის კურსსაც გავდიოდი, მაგრამ 1988 წელს ქვეყანა აირია და თბილისში მკურნალობის საშუალებაც აღარ იყო. ამასობაში, დედასაც წნევამ დაარტყა და განგრენა დაემართა... 8 წელი ვუვლიდი მძიმე ავადმყოფს. ჰოდა, რა გასაკვირია, რომ დავიღალე ამ ცხოვრებით და გამუდმებული პრობლემებით... 52 წლის ვარ და 70 წლის ქალს ვგავარ. ძალიან მიჭირს არა მარტო ფიზიკურად, არამედ სულიერადაც. აღარ ვიცი, რა წყალში გადავვარდე. თან, მარილების დაგროვება მაქვს და მარცხენა ხელ-ფეხის პარეზიც! ჩვენს ავარიულ სახლში ისე წვიმს, როგორც გარეთ. მერწმუნეთ, ოთახებში გუბეები დგება.

- თქვენი ოჯახის შემოსავალი რა არის?
- სოციალურად დაუცველები ვართ, მაგრამ სახელმწიფოს მიერ მოცემული ფული - თვეში 108 ლარი წამლებშიც არ გვყოფნის. კიდევ, მე და მამას პენსია გვეძლევა.

- მიწას ვერ ამუშავებთ?
- 0,15 ჰექტარი მიწა გვაქვს, მაგრამ ვინაიდან მის დამუშავებას ვერ ვახერხებთ, იქ მეზობლებს მოჰყავთ ლობიო, სიმინდი და მერე, გვინაწილებენ.

- ამბობთ, რომ მაისის წვიმების გეშინიათ...
- (მაწყვეტინებს) მეშინია კი არა, გული მისკდება. უკვე ნევროზიც მაქვს და წვიმა რომ მოდის, დამამშვიდებელს

ვსვამ. მეშინია, წყალი ადრინდელივით, ისევ სახლში არ "შემოგვივარდეს". შარშანდელი სტიქიის დროს მე და მამა კინაღამ დავიხოცეთ; თოვლივით სეტყვა რომ იყო, მაშინ კი ძლივს გავასწარით გარეთ!

- როგორც ვიცი, ამის შემდეგ კახეთში მთავრობის წარმომადგენლები ჩავიდნენ და პირობა დადეს, რომ მოსახლეობას მასალებით უზრუნველყოფდნენ. ისიც ვიცი, რომ სახურავების აღდგენა დაიწყეს კიდეც. საინტერესოა, თქვენ რატომ დაიჩაგრეთ?
- პირადად მე, "პალატკა" მომიტანეს და მითხრეს, - რა ვქნათ, კრამიტით გადახურული სახლები ჯერ არ გვაქვს პროექტშიო! "ქართუ ბანკმა" კი გადმოგვირიცხა 1.200 ლარი და იმ კაცმა, რომელმაც ეს თანხა მოგვაწოდა, დაგვაიმედა: - ვიცი, რომ ეს არ არის საკმარისი, მაგრამ მომავალ წელს სოფლის სახლების პროგრამაში ჩავსვამთო. დავუჯერეთ, სხვა რა გზა გვქონდა...

- თქვენს მეზობლად, მსგავს სიტუაციაში კიდევ ბევრი ოჯახია? სოფლის გამგებელი მოსახლეობას ამ საქმეში დახმარებას არ გპირდებათ?
- 9 წელიწადია, ყველას ვაწუხებ და ჩემი პრობლემის მოგვარებას ვცდილობ, მაგრამ არაფერი გამომივიდა. სოფლის ახალმა გამგებელმა სახლს გადაუღო ფოტო, მერე სურათს განცხადება დავურთეთ და როგორც ვიცი, ინფრასტრუქტურის სამინისტროს მიაწოდა. პასუხი ასეთი იყო: ჯერ თანხები არ არის და მერე ვნახოთო! არ მესმის, რას უნდა დაველოდო? თავზე ჭერი თუ ჩამოგვენგრა და მე და მამა ამქვეყნად აღარ ვიქნებით, მერე რა აზრი ექნება ფულის გამოყოფას და სახურავის აღდგენას?.. საპრეზიდენტო არჩევნების დროს სოფელში ჩვენი მაჟორიტარი დეპუტატი მოვიდა. მას ვკითხე: ჩემს სახლს რაიმე ეშველება-მეთქი? მიპასუხა: ავირჩიოთ პრეზიდენტი და მერე ვნახოთო. აჰა, ავირჩიეთ მარგველაშვილი, მაგრამ მე საშველი მაინც არ დამადგა...

- მითხარით, "პალატკა" მომიტანესო. იმ "პალატკაში" რაღაც პერიოდი მაინც გიწევდათ ცხოვრება?
- როცა მომიტანეს, დამარიგეს: ამას ზევიდან რაიმე გადააფარეთ და წვიმა არ გაატანსო. ხელოსანმა კი გამაფრთხილა: სახლში არ შეხვიდეთ. სახურავი წყლით მაგრად რომ გაიჟღინთოს, რაც სეტყვას გადაურჩა, ისიც თავზე ჩამოგეშლებათო. მაგრამ მე და მამამ მაინც გავრისკეთ. აბა, "პალატკაში" როდემდე გვეცხოვრა? იქ ვერ გავატარებდი დღეებს. ნეტავ, ვაგონი მაინც მოეტანათ. აი, იქ ცხოვრება კი ნამდვილად აჯობებდა ჩვენს სახლში ყოფნას.

- სახურავის გარეშე დარჩენილი სახლის ბინადრებმა ზამთარი როგორ გადაიტანეთ?
- სვანური ღუმელი მაქვს, ღვთის წყალობით შეშაც გვქონდა და გამუდმებით ამ ღუმელს ვიყავით "ჩახუტებულები". სიცივეს უკვე მივეჩვიეთ და ეს ვერ შეგვაშინებს, მაგრამ ნესტმა ჩემს სახსრებს კიდევ უფრო მეტად შემოუტია და ტკივილებს ვეღარ ვუძლებ, შვილო.

- წერილში, რომელიც რამდენიმე დღის წინ გამომიგზავნეთ, მწერდით, რომ გინდოდათ, თქვენი გასაჭირი დავით ნარმანიამდე მიგვეტანა...
- ასეა, შვილო, იქნებ თქვენ მაინც შეძლოთ ჩემი დახმარება. იმედი მაქვს, რომ ბატონი დავითი, თუ რა თქმა უნდა, ჩემი პრობლემის შესახებ შეიტყობს, აუცილებლად შეეცდება, დამეხმაროს... შეგაწუხეთ ჩემი პრობლემებით, მაგრამ სხვა გზა მართლა ვერ ვიპოვე.

- რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის მინისტრი არ ყოფილა თქვენს რაიონში ამ პრობლემის შესასწავლად?
- თელავს ყველა ისე არიდებს თავს, თითქოს აქ ჭირიანები ვცხოვრობდეთ, მაგრამ რომც ჩამოვიდეს, ვინ მიგვიშვებს მინისტრამდე? იმედია, ამ გზას თქვენ გაჭრით.

P.S. "გზა" გაძლევთ შანსს, თქვენც გახდეთ ჩვენი რესპონდენტი! თუ ფიქრობთ, რომ სხვებისგან რაიმეთი გამოირჩევით ან საკუთარი საინტერესო თავგადასავლის მოყოლა გსურთ, თუ სურვილი გაქვთ ვინმეს სიყვარულში გამოუტყდეთ ან სულაც, სოციალურ პრობლემებზე საკუთარი აზრი დააფიქსიროთ, მაშინ მოგვწერეთ ტელეფონის ნომერზე: 5(58) 25.60.81 ან მეილზე: [email protected]

ლიკა ქაჯაია
ჟურნალი ”გზა”