ლეილა აბაშიძე: "რამაზი ჩემთვის ერთადერთია და მისთვის მეც ერთადერთი ვარ"
5 614 ნახვა
ქართული კინოს ვარსკვლავი, ლეილა აბაშიძე, სცენაზე ისევ გამოჩნდა, ამჯერად 61 წლის შვილთან, რამაზ დანელიასთან ერთად, რომელმაც ტელეპროექტ "იქს ფაქტორში" ფრენკ სინატრას ცნობილი კომპოზიცია შეასრულა. მათი გამოჩენა ყველასთვის მოულოდნელი იყო. დარბაზში თუ ეკრანებთან მსხდომი მაყურებლები რამდენიმე წამი შოკურ მდგომარეობაში აღმოჩნდნენ, მერე კი ტაშმა იქუხა. აღელვებული ლეილა აბაშიძის დანახვამ მაყურებელსაც აუჩუყა გული და ცრემლები მოჰგვარა.
როგორც მერე, უკვე "სარკესთან" საუბარში აღმოჩნდა, ასაკოვან ვარსკვლავს მაღალი ტემპერატურა ჰქონია და ცუდად იყო, მაგრამ შვილს კონკურსზე მაინც გაჰყვა. სცენამ, პროჟექტორებმა, აპლოდისმენტებმა ქართული კინოს ცოცხალ ლეგენდას თვალებში ისევ ის სხივი აუნთო, რომელიც ასე უყვარდა მაყურებელს. დღესაც, 82 წლის ასაკშიც, ლეილა აბაშიძე ახალ როლს ელოდება. ხშირად სიზმრებში ხედავს, როგორ თამაშობს...
ამ ყველაფერზე და თავისი ცხოვრების შუქ–ჩრდილებზე ლეილა აბაშიძემ მაშინ ისაუბრა, როცა შვილთან, რამაზ დანელიასთან ერთად "სარკეს" შეხვდა. მისი ინტერვიუებით ქართველი მკითხველი განებივრებული არ არის. პირველად ეს პატივი "სარკეს" 2001 წელს ერგო, ახლა კი მეორე შემთხვევაა. ასე რომ, თქვენ წინაშე ნამდვილი ექსკლუზივია.
– ქალბატონო ლეილა, რა ასაკში გახდით დედა?
ლეილა: ჩემი მომავალი მეუღლე ელოდებოდა, როდის დავამთავრებდი თეატრალურ ინსტიტუტს, რომ გვექორწინა. მართლაც ასე მოხდა. ქორწინებიდან 9 თვის შემდეგ, როგორც ზღაპრებში ხდება, გვეყოლა ვაჟი – ვეებერთელა, 4 კილო და 200 გრამი. მაშინ 21 წლის ვიყავი.
რამაზი ძალიან მტირალა იყო. ჩემი მეუღლე, ბიჭიკო დანელია, რომელიც ექიმი გახლდათ, ძალიან კარგად უკრავდა გიტარაზე. როცა რამაზი ატირდებოდა, ბიჭიკო გიტარას აიღებდა, დაკვრას იწყებდა და ჩვილი მაშინვე ჩუმდებოდა. ბიჭიკო კი იჯდა და მთელი ღამეები უკრავდა, რომ ჩვენს შვილს არ ეტირა.
– მერე კი ეს ნიჭი შვილში გაგრძელდა...
ლეილა: რამაზი რომ წამოიზარდა, "შატალოზე" მაშინდელ პიონერთა სასახლეში იპარებოდა ფილმ "შესანიშნავი შვიდეულის" საყურებლად. ერთხელ ბილეთი მომიტანა და მითხრა, გადმოაბრუნე, ერთმა კაცმა რაღაც მოგწერაო. იქ კი ასეთი რამ ეწერა: "რამაზის მშობლებო, მიხედეთ მას, ბავშვს აბსოლუტური სმენა აქვს" და იქვე მიწერილი ჰქონდა თავისი ტელეფონის ნომერი. წერილის ავტორი კულტურის სამინისტროს მუშაკი, ვინმე მუჯირი გახლდათ. როცა მას დავურეკე, გვირჩია, პიონერთა სასახლეში მიგვეყვანა.
რამაზი: ბავშვობიდან ვმღერი. "ოროველა", "ციცინათელა", "არგო", "ბერმუხა" – ამ ანსამბლებში ვმღეროდი... ერთ მშვენიერ დღეს "იქს ფაქტორის" ანონსს ვუყურე, სადაც თქვეს, ასაკი შეზღუდული არ არისო და ვიფიქრე, რატომაც არა–მეთქი. საბუთები შევიტანე და პროექტის მონაწილე გავხდი. მომენატრა სცენა...
დღეს ჩემი განვლილი ცხოვრება, საქმე ტკბილად მახსენდება. 17 წლის ვიყავი, როცა სოსო ებრალიძესთან "ციცინათელაში" მივედი და მას შემდეგ სცენას ვერ მოვშორდი. სცენის მტვერს რომ შეიგრძნობ, მერე ძნელია მის გარეშე ცხოვრება.
პრინციპში, დედაჩემის საღამოებზე ყოველთვის გამოვდიოდი, ვმღეროდი. ოთარ მაღრაძე და კაკო ვაშალომიძე ჩემი მეგობრები არიან და მათთან ერთად ვმღეროდი ჯაზს.
– ქალბატონო ლეილა, როგორი იყო თქვენი ემოცია, როცა რამაზმა გითხრათ, რომ მონატრებულ სცენაზე სურდა გასვლა?
ლეილა: რამაზმა პროექტისთვის საბუთების შეგროვება რომ დაიწყო, ვიფიქრე, თავის შვილს ამზადებს კონკურსზე გასასვლელად–მეთქი. მან კი მითხრა, სცენა მენატრებაო. რაღას ვეტყოდი?
დიდი შემოქმედებითი პაუზა ჰქონდა. მას შემდეგ, რაც დაოჯახდა და შვილი ჰყავს, მხოლოდ ოჯახში მღეროდა და უკრავდა. როცა გამიმხილა, რომ თავად სურდა კონკურსში მონაწილეობის მიღება, ვერ შევეწინააღმდეგე. იმდენად უნდოდა სცენაზე დგომა, რომ დამეშალა, სწორი საქციელი არ იქნებოდა.
მაღალი ტემპერატურა მქონდა და ისე წავედი "იქს ფაქტორის" ჩაწერაზე. საშინლად გამოვიყურებოდი, მაგრამ რამაზმა მითხრა, თუ არ წამოხვალ, იცოდე, არც მე წავალო და რა უნდა მექნა? იმდენად განვიცადე რამაზის სცენაზე გასვლა, რომ ენით ვერ გადმოგცემთ! ბევრჯერ ვმდგარვარ ფილარმონიის სცენაზე, მაგრამ ასეთი ემოცია არასოდეს მქონია. ეს იყო დედობრივი პასუხისმგებლობა, რაც ამქვეყნად ყველაზე მნიშვნელოვანია.
რამაზი: ლეილას უხარია და ბედნიერია, როცა სცენაზე მხედავს. წინააღმდეგობა ოჯახის სხვა წევრებსაც არ გაუწევიათ. სცენაზე ახალგაზრდობა დამიბრუნდა. როცა დედამ ჩანაწერს უყურა, ბევრი იტირა.
ლეილა: როცა სცენაზე გავედი და სიტყვა ვთქვი, მაყურებელს გული აუჩუყდა, ცრემლები წამოუვიდათ. ალბათ შევეცოდე, ასაკში შესული მნახეს. მათ ეგონათ, რომ ისევ ჭრიჭინა გავიდოდა სცენაზე, მაგრამ უკვე ასაკოვანი გახლავართ.
– ბატონო რამაზ, რა ემოციებით გახვედით სცენაზე?
რამაზი: კარგი. საერთოდ არ ვნერვიულობ ხოლმე, მაგრამ ის დღე ძალიან ემოციური იყო ჩემთვის, ბევრი ვინერვიულე. საზოგადოება, სცენა, აჟიოტაჟი მომენატრა და ჩემზე ძალიან იმოქმედა. სასიამოვნო იყო ამ ყველაფრის ხელახლა განცდა.
– როგორ ფიქრობთ, ამ პროექტში რა შანსები გაქვთ?
რამაზი: შანსი ცოტა მაქვს, რადგან ძლიერი კონკურსანტები არიან. ვნახოთ, რა იქნება. ფინალამდე მისვლა ძალიან მინდა და ამისთვის ყველაფერს გავაკეთებ. გამარჯვებისთვის იღბალი და ესემეს–ებია საჭირო.
გულდასაწყვეტია, რომ ესემეს–ები წყვეტს ყველაფერს. შეიძლება კარგად იმღერო, მაგრამ ვიღაც უნიჭოს გაუგზავნონ ესემესი. მიუხედავად ჩემი ასაკისა, უხერხული სულაც არ არის, როცა გაფასებენ. მე ამის კომპლექსი არ მაქვს. ის იმიჯი, რომლითაც მაყურებლის წინაშე წარვდექი, ამ კონკურსისთვის მოვირგე. ამაზე ადრე არასოდეს ვფიქრობდი.
– რისი თქმა გინდათ ამ პროექტში მონაწილეობით?
რამაზი: იმის, რომ მე კვლავ შემიძლია სიმღერა, ნიჭი მაქვს, რიტმს ვგრძნობ, მუსიკალური ადამიანი ვარ. მინდა, ამ სფეროში მომავალშიც აქტიური ვიყო, საკუთარი ჯაზბენდი მყავდეს და ისევ ვიარო გასტროლებზე.
როცა ჯაზის მოსმენა დავიწყე, მაშინ ის აკრძალული იყო. ჯაზი მამამ და ბიძამ შემაყვარეს. ფირფიტებს ჩუმად ვუსმენდით. მახსოვს, ელა ფიცჯერალდისა და ლუი არმსტრონგის ფირფიტა რომ ვიშოვე, ჩემზე ბედნიერი არავინ იყო. ფრენკ სინატრას დისკი დედაჩემმა იტალიიდან ჩამომიტანა და ეს სიდი მთელ თბილისში მარტო მე მქონდა. მერე შემიყვარდა ჯაზ–როკიც.
– არასოდეს გიფიქრიათ, დედის გზას გაჰყოლოდით, მსახიობი გამხდარიყავით?
რამაზი: მსახიობობაზე არასდროს მიფიქრია, უცხო ენების და ისტორიული ფაკულტეტები დავამთავრე, მაგრამ სცენა ძალიან მიყვარდა.
– ვარსკვლავი მშობლების ჩრდილქვეშ ყოფნა შვილებისთვის ზოგჯერ ხელისშემშლელი ხდება, ზოგჯერ პირიქით – ბიძგის მიმცემი. თქვენზე როგორ აისახა ეს ფაქტი?
რამაზი: მისი წარმატება ყველაფერში დამეხმარა. ადრე თუ ამბობდნენ, რამაზი ლეილა აბაშიძის შვილიაო, ახლა მინდა, პირიქით თქვან, რამაზის დედა ლეილა აბაშიძეაო. ამის მიღწევა არ იქნება ადვილი, მაგრამ ვეცდები.
დღეში 18 საათს ვმუშაობ მუსიკაში. ამით კი არ ვიღლები, პირიქით, მსიამოვნებს. ჩემი ოცნებაა გრემი. მინდა, ხალხმა შემიყვაროს. ფრედი მერკურმა და ფრენკ სინატრამ ნულიდან დაიწყეს, მაგრამ დიდ წარმატებას მიაღწიეს. მინდა, მათსავით წარმატებული ვიყო. ცოტა დრო კი დავკარგე, მაგრამ "იქს ფაქტორმა" გამომაღვიძა, ცივი წყალი დამასხა. საკუთარ თავზე ბევრს ვიმუშავებ და ჩემს სიტყვას ვიტყვი ჯაზში.
– ქალბატონო ლეილა, რამაზის მამაც მხარს უჭერდა შვილის მუსიკალურ გატაცებებს?
ლეილა: ბიჭიკოს ძალიან უნდოდა, მისი ვაჟიც ექიმი გამხდარიყო. არ უნდოდა, რამაზს თეატრალური განათლება მიეღო. ამბობდა, ოჯახში ერთი მსახიობი გვეყოფაო, მაგრამ რამაზის ცხოვრებაში მუსიკის გარეშე არც ერთი წუთი ყოფილა.
– გეტყობათ, რომ დედა–შვილს შორის ძალიან დიდი სიახლოვეა.
რამაზი: დედას ყოველთვის დავყავდი გადაღებებზე, ამიტომ შემიყვარდა ბუნება, ნადირობა, თევზაობა. როცა ფილმ "მაია წყნეთელს" იღებდნენ, ძალიან პატარა ვიყავი, მაგრამ უკვე ცხენით ვჯირითობდი. ფილმს "შეხვედრა მთაში" რომ იღებდნენ, იმ დროს უკვე პროფესიონალი მოჯირითე გახლდით. ცხენი ძალიან მიყვარს.
დედა ყოველთვის მეოჯახე იყო, ყოველთვის ყველაფერში მიგებდა. ჩვენ უსიტყვოდ გვესმის ერთმანეთის. ლეილა კარგი პიროვნება და კარგი დედაა – დამთმობი, მზრუნველი, მოსიყვარულე. კარგი დიასახლისიც იყო, არაჩვეულებრივ ხაჭაპურებს აცხობდა.
ლეილა: ყველა ქალის ვალია, იყოს დედა. მთელი ჩემი ცხოვრების განმავლობაში პრიორიტეტად დედობა მქონდა. რამაზის გარეშე ერთი ფილმის გადაღებაზეც კი არ წავსულვარ, სულ ჩემ გვერდით იყო. ყველა მსახიობს იცნობდა, ამიტომ მისი მომავალი პატარაობიდანვე განსაზღვრული იყო, ისევე, როგორც ჩემი.
მოგეხსენებათ, ჩემი პირველი ფილმი გახლდათ "ქაჯანა", სადაც პატარა გოგონას ნატო ვაჩნაძის და ვერიკო ანჯაფარიძის გვერდით თამაში მომიწია. მე პროფესია არ ამირჩევია...
– პროფესიამ აგირჩიათ თქვენ.
ლეილა: მართალს ბრძანებთ. "ქაჯანას" გადაღების დროს პატარა ვიყავი, მაგრამ გადასაღებ მოედანზე მუშაობამ მომხიბლა.
– ქალბატონო ლეილა, "იქს ფაქტორის" სცენაზე როცა რამაზთან ერთად იდექით, ბრძანეთ, არც ჩემი შვილობა იყო მისთვის ადვილი და არც რამაზის დედობა იყო ჩემთვის ადვილიო. ამ სიტყვებში რა იგულისხმეთ?
ლეილა: სხვა არაფერი მიგულისხმია გარდა იმისა, რომ ჩვენს სახლში დღე და ღამე მუსიკაა. როცა აღარ შემიძლია მუსიკის მოსმენა, ვეტყვი, გამორთე–მეთქი და თიშავს.
უცნაური დედაშვილობა გვაქვს, მე ვცხოვრობ მისი ინტერესებით, ის კი – ჩემით. რამაზი ჩემთვის ერთადერთია და მისთვისაც მე ერთადერთი ვარ. რამაზი ისე გავზარდე, მასთან არანაირი პრობლემა არ შემქმნია. მუდამ მისი გულშემატკივარი ვიყავი და პირიქით, ის – ჩემი.
– ბატონო რამაზ, გვიან შეგიქმნიათ ოჯახი. ალბათ დედათქვენს ძალიან უნდოდა თქვენი დაქორწინება.
რამაზი: ძალიან უნდოდა შვილიშვილი. ჩემი მეუღლე ქეთინო როგავა გახლავთ, მან კონსერვატორია დაამთავრა. ღმერთმა მაჩუქა ბრწყინვალე ოჯახი, არაჩვეულებრივი მეუღლე და ვაჟი. ჩემი შვილი, გიორგი, პროფესიონალურ დონეზე უკრავს ფორტეპიანოზე, ცალ ბორბალზე დაჰყავს ველოსიპედი. მე მხოლოდ ტამტამზე და ფორტეპიანოზე ვუკრავ, მაგრამ მოყვარულის დონეზე, ჩემი შვილი კი ნოტებით ასრულებს ყველაფერს. გიორგი 12 წლისაა, მასზე ამომდის მზე და მთვარე.
ლეილა: ქალიშვილი არ მყოლია და ღმერთმა ქეთინოს სახით გოგო მაჩუქა. როცა რამაზმა იქორწინა, მაშინ მე ამერიკაში გახლდით. კატეგორიული წინააღმდეგი ვიყავი, ჩემს შვილს სხვა ეროვნების ქალი მოეყვანა ცოლად. მინდოდა, ქართული ოჯახი ჰქონოდა. რამაზს ახალგაზრდობაში ბევრი გატაცება ჰქონდა, მაგრამ ყველას ვუწუნებდი და ასე მანამდე გაგრძელდა, სანამ ქეთინოს არ შეხვდა. მათ მაჩუქეს გიორგი. ხშირად ამბობენ, რომ რძალი გარეგნობით მე ჩამომგავს.
– ბატონო რამაზ, მამასთან ურთიერთობიდან რას გაიხსენებდით?
რამაზი: მამაჩემი პირველი გიტარისტი იყო. ოთარ რამიშვილს მან ასწავლა გიტარაზე დაკვრა. ბიძაჩემი აკორდეონზე უკრავდა. მამა 2 წლის წინ გარდაიცვალა. ბოლომდე აქტიური და მუსიკაზე შეყვარებული იყო. აკადემიკოსი გახლდათ, 28 ენა იცოდა, მე კი 2 ენა ძლივს ვიცი. მაგრად ხატავდა, ზიჩზე კარგადაც. დისერტაცია მოსკოვში 4 ენაზე დაიცვა – ფრანგულად, რუსულად, გერმანულად და იტალიურად. ექიმი–პათანატომი იყო და, რასაც მიკროსკოპში ხედავდა, იმას ხატავდა.
ჩვენ კარგი მამაშვილობა გვქონდა. როცა ჩემი მშობლები გაშორდნენ, მამას ხშირად ვაკითხავდი ლაბორატორიაში. ჩემი გიორგი ძალიან უყვარდა, ხშირად უხატავდა რაღაცეებს.
ლეილა: ჩემი მეუღლე ღირსეული პიროვნება იყო, უდიდესი მეცნიერი გახლდათ. დასავლეთიდან მან შემოიტანა ჩვენს ქვეყანაში ჯაზი. როცა ვიქორწინეთ, მე 20 წლის ვიყავი, ბიჭიკო – 29 წლის. სამწუხაროდ, მთელი ცხოვრება ვერ გავატარეთ ერთად. რამაზის უმაღლესში მოხვედრის წინ ერთმანეთს გავშორდით. მას უნდოდა, ჩვენი შვილი ექიმი გამოსულიყო. რამაზი კი ფიზიკაში და ქიმიაში ჩაიჭრა და საბუთები უცხო ენების ინსტიტუტში შევიტანეთ. ამ ნიადაგზე მოგვივიდა უსიამოვნება და ერთმანეთს გავშორდით. ამას მთელი ცხოვრება ისიც ნანობდა და მეც.
– ქალბატონო ლეილა, ერთ შვილზე რატომ შეჩერდით?
ლეილა: რთული პროფესია მქონდა, ოჯახის და საქმის შეთავსება ძნელი იყო. ყოველთვის მინდოდა ბევრი შვილი, მაგრამ ღმერთმა ასე ინება. სამაგიეროდ მყავს ერთადერთი და განუმეორებელი ვაჟი.
– ბედნიერი ქალი ხართ, ქართული კინოს ისტორიაში თქვენი კვალი გაავლეთ. არის ისეთი რამ, რაზეც გული გწყდებათ?
ლეილა: როგორც გითხარით, 8 წლის ვიყავი, როცა პირველი როლი ვითამაშე "ქაჯანაში". შემდეგ იყო – "ჭრიჭინა", "აბეზარა", "შეხვედრა მთაში", "შეხვედრა წარსულთან"... ბევრ ფილმში არ მითამაშია, მაგრამ მონო ფილმები იყო და იმდენად საყვარელი გმირები ვითამაშე, რომ საზოგადოებამ ძალიან შეიყვარა. ჩემი პოპულარობა პირადად მე კი არ მეკუთვნის, არამედ ჩემს გმირებს, ჩემს მაია წყნეთელს, ჩემს აბეზარას, ჩემს ჭრიჭინას...
მართლაც საინტერესო ცხოვრება მქონდა და ამავე დროს ბევრი სიძნელეც გამოვიარე. 1937 წელს მამაჩემი დააპატიმრეს. დედა მამას გაჰყვა ციმბირში და მეც თან წამიყვანა. 5 წლის ვიყავი, როცა მამა დახვრიტეს.
– ქალბატონო ლეილა, იმ ასაკში, როცა უკვე შეგეძლოთ უფრო დრამატული, ღრმა გმირების თამაში, კინოში დიდი პაუზა შეიქმნა. ამ პერიოდში, საყვარელი საქმის გარეშე, როგორ გრძელდებოდა თქვენი ცხოვრება?
ლეილა: მართლაც რთული პერიოდი დადგა ჩემს ცხოვრებაში. იმ დიდი წარმატების შემდეგ თითქმის 20 წელი როლი არ მქონდა. უმუშევრობა ჩემთვის სიკვდილის ტოლფასი იყო. ასე მგონია, ჩემი ტაიმაუტი იმ ცუდი წლების ბრალი იყო, ვიდრე რაღაც პირადულის. კრიზისი იყო წარმოებაში, კინოსტუდიაში. ჩემი საქმე ყოველთვის ძალიან მიყვარდა და დღემდე ასეა. მენატრება გადაღებები, სცენაზე დგომა.
ახლა სცენარებს ვწერ, 4 სცენარი უკვე დავწერე. მე ვცხოვრობ კინოთი, სიზმრებშიც კი. მგონი, ეს უკვე ავადმყოფობაა. ყველა ჩემი როლი ერთიმეორეზე მეტად მიყვარს, ისე, როგორც მრავალშვილიან დედას უყვარს განურჩევლად ყველა შვილი.
ლანა კიკნაძე, ჟურნალი სარკე
როგორც მერე, უკვე "სარკესთან" საუბარში აღმოჩნდა, ასაკოვან ვარსკვლავს მაღალი ტემპერატურა ჰქონია და ცუდად იყო, მაგრამ შვილს კონკურსზე მაინც გაჰყვა. სცენამ, პროჟექტორებმა, აპლოდისმენტებმა ქართული კინოს ცოცხალ ლეგენდას თვალებში ისევ ის სხივი აუნთო, რომელიც ასე უყვარდა მაყურებელს. დღესაც, 82 წლის ასაკშიც, ლეილა აბაშიძე ახალ როლს ელოდება. ხშირად სიზმრებში ხედავს, როგორ თამაშობს...
ამ ყველაფერზე და თავისი ცხოვრების შუქ–ჩრდილებზე ლეილა აბაშიძემ მაშინ ისაუბრა, როცა შვილთან, რამაზ დანელიასთან ერთად "სარკეს" შეხვდა. მისი ინტერვიუებით ქართველი მკითხველი განებივრებული არ არის. პირველად ეს პატივი "სარკეს" 2001 წელს ერგო, ახლა კი მეორე შემთხვევაა. ასე რომ, თქვენ წინაშე ნამდვილი ექსკლუზივია.
– ქალბატონო ლეილა, რა ასაკში გახდით დედა?
ლეილა: ჩემი მომავალი მეუღლე ელოდებოდა, როდის დავამთავრებდი თეატრალურ ინსტიტუტს, რომ გვექორწინა. მართლაც ასე მოხდა. ქორწინებიდან 9 თვის შემდეგ, როგორც ზღაპრებში ხდება, გვეყოლა ვაჟი – ვეებერთელა, 4 კილო და 200 გრამი. მაშინ 21 წლის ვიყავი.
რამაზი ძალიან მტირალა იყო. ჩემი მეუღლე, ბიჭიკო დანელია, რომელიც ექიმი გახლდათ, ძალიან კარგად უკრავდა გიტარაზე. როცა რამაზი ატირდებოდა, ბიჭიკო გიტარას აიღებდა, დაკვრას იწყებდა და ჩვილი მაშინვე ჩუმდებოდა. ბიჭიკო კი იჯდა და მთელი ღამეები უკრავდა, რომ ჩვენს შვილს არ ეტირა.
– მერე კი ეს ნიჭი შვილში გაგრძელდა...
ლეილა: რამაზი რომ წამოიზარდა, "შატალოზე" მაშინდელ პიონერთა სასახლეში იპარებოდა ფილმ "შესანიშნავი შვიდეულის" საყურებლად. ერთხელ ბილეთი მომიტანა და მითხრა, გადმოაბრუნე, ერთმა კაცმა რაღაც მოგწერაო. იქ კი ასეთი რამ ეწერა: "რამაზის მშობლებო, მიხედეთ მას, ბავშვს აბსოლუტური სმენა აქვს" და იქვე მიწერილი ჰქონდა თავისი ტელეფონის ნომერი. წერილის ავტორი კულტურის სამინისტროს მუშაკი, ვინმე მუჯირი გახლდათ. როცა მას დავურეკე, გვირჩია, პიონერთა სასახლეში მიგვეყვანა.
რამაზი: ბავშვობიდან ვმღერი. "ოროველა", "ციცინათელა", "არგო", "ბერმუხა" – ამ ანსამბლებში ვმღეროდი... ერთ მშვენიერ დღეს "იქს ფაქტორის" ანონსს ვუყურე, სადაც თქვეს, ასაკი შეზღუდული არ არისო და ვიფიქრე, რატომაც არა–მეთქი. საბუთები შევიტანე და პროექტის მონაწილე გავხდი. მომენატრა სცენა...
დღეს ჩემი განვლილი ცხოვრება, საქმე ტკბილად მახსენდება. 17 წლის ვიყავი, როცა სოსო ებრალიძესთან "ციცინათელაში" მივედი და მას შემდეგ სცენას ვერ მოვშორდი. სცენის მტვერს რომ შეიგრძნობ, მერე ძნელია მის გარეშე ცხოვრება.
პრინციპში, დედაჩემის საღამოებზე ყოველთვის გამოვდიოდი, ვმღეროდი. ოთარ მაღრაძე და კაკო ვაშალომიძე ჩემი მეგობრები არიან და მათთან ერთად ვმღეროდი ჯაზს.
– ქალბატონო ლეილა, როგორი იყო თქვენი ემოცია, როცა რამაზმა გითხრათ, რომ მონატრებულ სცენაზე სურდა გასვლა?
ლეილა: რამაზმა პროექტისთვის საბუთების შეგროვება რომ დაიწყო, ვიფიქრე, თავის შვილს ამზადებს კონკურსზე გასასვლელად–მეთქი. მან კი მითხრა, სცენა მენატრებაო. რაღას ვეტყოდი?
დიდი შემოქმედებითი პაუზა ჰქონდა. მას შემდეგ, რაც დაოჯახდა და შვილი ჰყავს, მხოლოდ ოჯახში მღეროდა და უკრავდა. როცა გამიმხილა, რომ თავად სურდა კონკურსში მონაწილეობის მიღება, ვერ შევეწინააღმდეგე. იმდენად უნდოდა სცენაზე დგომა, რომ დამეშალა, სწორი საქციელი არ იქნებოდა.
მაღალი ტემპერატურა მქონდა და ისე წავედი "იქს ფაქტორის" ჩაწერაზე. საშინლად გამოვიყურებოდი, მაგრამ რამაზმა მითხრა, თუ არ წამოხვალ, იცოდე, არც მე წავალო და რა უნდა მექნა? იმდენად განვიცადე რამაზის სცენაზე გასვლა, რომ ენით ვერ გადმოგცემთ! ბევრჯერ ვმდგარვარ ფილარმონიის სცენაზე, მაგრამ ასეთი ემოცია არასოდეს მქონია. ეს იყო დედობრივი პასუხისმგებლობა, რაც ამქვეყნად ყველაზე მნიშვნელოვანია.
რამაზი: ლეილას უხარია და ბედნიერია, როცა სცენაზე მხედავს. წინააღმდეგობა ოჯახის სხვა წევრებსაც არ გაუწევიათ. სცენაზე ახალგაზრდობა დამიბრუნდა. როცა დედამ ჩანაწერს უყურა, ბევრი იტირა.
ლეილა: როცა სცენაზე გავედი და სიტყვა ვთქვი, მაყურებელს გული აუჩუყდა, ცრემლები წამოუვიდათ. ალბათ შევეცოდე, ასაკში შესული მნახეს. მათ ეგონათ, რომ ისევ ჭრიჭინა გავიდოდა სცენაზე, მაგრამ უკვე ასაკოვანი გახლავართ.
– ბატონო რამაზ, რა ემოციებით გახვედით სცენაზე?
რამაზი: კარგი. საერთოდ არ ვნერვიულობ ხოლმე, მაგრამ ის დღე ძალიან ემოციური იყო ჩემთვის, ბევრი ვინერვიულე. საზოგადოება, სცენა, აჟიოტაჟი მომენატრა და ჩემზე ძალიან იმოქმედა. სასიამოვნო იყო ამ ყველაფრის ხელახლა განცდა.
– როგორ ფიქრობთ, ამ პროექტში რა შანსები გაქვთ?
რამაზი: შანსი ცოტა მაქვს, რადგან ძლიერი კონკურსანტები არიან. ვნახოთ, რა იქნება. ფინალამდე მისვლა ძალიან მინდა და ამისთვის ყველაფერს გავაკეთებ. გამარჯვებისთვის იღბალი და ესემეს–ებია საჭირო.
გულდასაწყვეტია, რომ ესემეს–ები წყვეტს ყველაფერს. შეიძლება კარგად იმღერო, მაგრამ ვიღაც უნიჭოს გაუგზავნონ ესემესი. მიუხედავად ჩემი ასაკისა, უხერხული სულაც არ არის, როცა გაფასებენ. მე ამის კომპლექსი არ მაქვს. ის იმიჯი, რომლითაც მაყურებლის წინაშე წარვდექი, ამ კონკურსისთვის მოვირგე. ამაზე ადრე არასოდეს ვფიქრობდი.
– რისი თქმა გინდათ ამ პროექტში მონაწილეობით?
რამაზი: იმის, რომ მე კვლავ შემიძლია სიმღერა, ნიჭი მაქვს, რიტმს ვგრძნობ, მუსიკალური ადამიანი ვარ. მინდა, ამ სფეროში მომავალშიც აქტიური ვიყო, საკუთარი ჯაზბენდი მყავდეს და ისევ ვიარო გასტროლებზე.
როცა ჯაზის მოსმენა დავიწყე, მაშინ ის აკრძალული იყო. ჯაზი მამამ და ბიძამ შემაყვარეს. ფირფიტებს ჩუმად ვუსმენდით. მახსოვს, ელა ფიცჯერალდისა და ლუი არმსტრონგის ფირფიტა რომ ვიშოვე, ჩემზე ბედნიერი არავინ იყო. ფრენკ სინატრას დისკი დედაჩემმა იტალიიდან ჩამომიტანა და ეს სიდი მთელ თბილისში მარტო მე მქონდა. მერე შემიყვარდა ჯაზ–როკიც.
– არასოდეს გიფიქრიათ, დედის გზას გაჰყოლოდით, მსახიობი გამხდარიყავით?
რამაზი: მსახიობობაზე არასდროს მიფიქრია, უცხო ენების და ისტორიული ფაკულტეტები დავამთავრე, მაგრამ სცენა ძალიან მიყვარდა.
– ვარსკვლავი მშობლების ჩრდილქვეშ ყოფნა შვილებისთვის ზოგჯერ ხელისშემშლელი ხდება, ზოგჯერ პირიქით – ბიძგის მიმცემი. თქვენზე როგორ აისახა ეს ფაქტი?
რამაზი: მისი წარმატება ყველაფერში დამეხმარა. ადრე თუ ამბობდნენ, რამაზი ლეილა აბაშიძის შვილიაო, ახლა მინდა, პირიქით თქვან, რამაზის დედა ლეილა აბაშიძეაო. ამის მიღწევა არ იქნება ადვილი, მაგრამ ვეცდები.
დღეში 18 საათს ვმუშაობ მუსიკაში. ამით კი არ ვიღლები, პირიქით, მსიამოვნებს. ჩემი ოცნებაა გრემი. მინდა, ხალხმა შემიყვაროს. ფრედი მერკურმა და ფრენკ სინატრამ ნულიდან დაიწყეს, მაგრამ დიდ წარმატებას მიაღწიეს. მინდა, მათსავით წარმატებული ვიყო. ცოტა დრო კი დავკარგე, მაგრამ "იქს ფაქტორმა" გამომაღვიძა, ცივი წყალი დამასხა. საკუთარ თავზე ბევრს ვიმუშავებ და ჩემს სიტყვას ვიტყვი ჯაზში.
– ქალბატონო ლეილა, რამაზის მამაც მხარს უჭერდა შვილის მუსიკალურ გატაცებებს?
ლეილა: ბიჭიკოს ძალიან უნდოდა, მისი ვაჟიც ექიმი გამხდარიყო. არ უნდოდა, რამაზს თეატრალური განათლება მიეღო. ამბობდა, ოჯახში ერთი მსახიობი გვეყოფაო, მაგრამ რამაზის ცხოვრებაში მუსიკის გარეშე არც ერთი წუთი ყოფილა.
– გეტყობათ, რომ დედა–შვილს შორის ძალიან დიდი სიახლოვეა.
რამაზი: დედას ყოველთვის დავყავდი გადაღებებზე, ამიტომ შემიყვარდა ბუნება, ნადირობა, თევზაობა. როცა ფილმ "მაია წყნეთელს" იღებდნენ, ძალიან პატარა ვიყავი, მაგრამ უკვე ცხენით ვჯირითობდი. ფილმს "შეხვედრა მთაში" რომ იღებდნენ, იმ დროს უკვე პროფესიონალი მოჯირითე გახლდით. ცხენი ძალიან მიყვარს.
დედა ყოველთვის მეოჯახე იყო, ყოველთვის ყველაფერში მიგებდა. ჩვენ უსიტყვოდ გვესმის ერთმანეთის. ლეილა კარგი პიროვნება და კარგი დედაა – დამთმობი, მზრუნველი, მოსიყვარულე. კარგი დიასახლისიც იყო, არაჩვეულებრივ ხაჭაპურებს აცხობდა.
ლეილა: ყველა ქალის ვალია, იყოს დედა. მთელი ჩემი ცხოვრების განმავლობაში პრიორიტეტად დედობა მქონდა. რამაზის გარეშე ერთი ფილმის გადაღებაზეც კი არ წავსულვარ, სულ ჩემ გვერდით იყო. ყველა მსახიობს იცნობდა, ამიტომ მისი მომავალი პატარაობიდანვე განსაზღვრული იყო, ისევე, როგორც ჩემი.
მოგეხსენებათ, ჩემი პირველი ფილმი გახლდათ "ქაჯანა", სადაც პატარა გოგონას ნატო ვაჩნაძის და ვერიკო ანჯაფარიძის გვერდით თამაში მომიწია. მე პროფესია არ ამირჩევია...
– პროფესიამ აგირჩიათ თქვენ.
ლეილა: მართალს ბრძანებთ. "ქაჯანას" გადაღების დროს პატარა ვიყავი, მაგრამ გადასაღებ მოედანზე მუშაობამ მომხიბლა.
– ქალბატონო ლეილა, "იქს ფაქტორის" სცენაზე როცა რამაზთან ერთად იდექით, ბრძანეთ, არც ჩემი შვილობა იყო მისთვის ადვილი და არც რამაზის დედობა იყო ჩემთვის ადვილიო. ამ სიტყვებში რა იგულისხმეთ?
ლეილა: სხვა არაფერი მიგულისხმია გარდა იმისა, რომ ჩვენს სახლში დღე და ღამე მუსიკაა. როცა აღარ შემიძლია მუსიკის მოსმენა, ვეტყვი, გამორთე–მეთქი და თიშავს.
უცნაური დედაშვილობა გვაქვს, მე ვცხოვრობ მისი ინტერესებით, ის კი – ჩემით. რამაზი ჩემთვის ერთადერთია და მისთვისაც მე ერთადერთი ვარ. რამაზი ისე გავზარდე, მასთან არანაირი პრობლემა არ შემქმნია. მუდამ მისი გულშემატკივარი ვიყავი და პირიქით, ის – ჩემი.
– ბატონო რამაზ, გვიან შეგიქმნიათ ოჯახი. ალბათ დედათქვენს ძალიან უნდოდა თქვენი დაქორწინება.
რამაზი: ძალიან უნდოდა შვილიშვილი. ჩემი მეუღლე ქეთინო როგავა გახლავთ, მან კონსერვატორია დაამთავრა. ღმერთმა მაჩუქა ბრწყინვალე ოჯახი, არაჩვეულებრივი მეუღლე და ვაჟი. ჩემი შვილი, გიორგი, პროფესიონალურ დონეზე უკრავს ფორტეპიანოზე, ცალ ბორბალზე დაჰყავს ველოსიპედი. მე მხოლოდ ტამტამზე და ფორტეპიანოზე ვუკრავ, მაგრამ მოყვარულის დონეზე, ჩემი შვილი კი ნოტებით ასრულებს ყველაფერს. გიორგი 12 წლისაა, მასზე ამომდის მზე და მთვარე.
ლეილა: ქალიშვილი არ მყოლია და ღმერთმა ქეთინოს სახით გოგო მაჩუქა. როცა რამაზმა იქორწინა, მაშინ მე ამერიკაში გახლდით. კატეგორიული წინააღმდეგი ვიყავი, ჩემს შვილს სხვა ეროვნების ქალი მოეყვანა ცოლად. მინდოდა, ქართული ოჯახი ჰქონოდა. რამაზს ახალგაზრდობაში ბევრი გატაცება ჰქონდა, მაგრამ ყველას ვუწუნებდი და ასე მანამდე გაგრძელდა, სანამ ქეთინოს არ შეხვდა. მათ მაჩუქეს გიორგი. ხშირად ამბობენ, რომ რძალი გარეგნობით მე ჩამომგავს.
– ბატონო რამაზ, მამასთან ურთიერთობიდან რას გაიხსენებდით?
რამაზი: მამაჩემი პირველი გიტარისტი იყო. ოთარ რამიშვილს მან ასწავლა გიტარაზე დაკვრა. ბიძაჩემი აკორდეონზე უკრავდა. მამა 2 წლის წინ გარდაიცვალა. ბოლომდე აქტიური და მუსიკაზე შეყვარებული იყო. აკადემიკოსი გახლდათ, 28 ენა იცოდა, მე კი 2 ენა ძლივს ვიცი. მაგრად ხატავდა, ზიჩზე კარგადაც. დისერტაცია მოსკოვში 4 ენაზე დაიცვა – ფრანგულად, რუსულად, გერმანულად და იტალიურად. ექიმი–პათანატომი იყო და, რასაც მიკროსკოპში ხედავდა, იმას ხატავდა.
ჩვენ კარგი მამაშვილობა გვქონდა. როცა ჩემი მშობლები გაშორდნენ, მამას ხშირად ვაკითხავდი ლაბორატორიაში. ჩემი გიორგი ძალიან უყვარდა, ხშირად უხატავდა რაღაცეებს.
ლეილა: ჩემი მეუღლე ღირსეული პიროვნება იყო, უდიდესი მეცნიერი გახლდათ. დასავლეთიდან მან შემოიტანა ჩვენს ქვეყანაში ჯაზი. როცა ვიქორწინეთ, მე 20 წლის ვიყავი, ბიჭიკო – 29 წლის. სამწუხაროდ, მთელი ცხოვრება ვერ გავატარეთ ერთად. რამაზის უმაღლესში მოხვედრის წინ ერთმანეთს გავშორდით. მას უნდოდა, ჩვენი შვილი ექიმი გამოსულიყო. რამაზი კი ფიზიკაში და ქიმიაში ჩაიჭრა და საბუთები უცხო ენების ინსტიტუტში შევიტანეთ. ამ ნიადაგზე მოგვივიდა უსიამოვნება და ერთმანეთს გავშორდით. ამას მთელი ცხოვრება ისიც ნანობდა და მეც.
– ქალბატონო ლეილა, ერთ შვილზე რატომ შეჩერდით?
ლეილა: რთული პროფესია მქონდა, ოჯახის და საქმის შეთავსება ძნელი იყო. ყოველთვის მინდოდა ბევრი შვილი, მაგრამ ღმერთმა ასე ინება. სამაგიეროდ მყავს ერთადერთი და განუმეორებელი ვაჟი.
– ბედნიერი ქალი ხართ, ქართული კინოს ისტორიაში თქვენი კვალი გაავლეთ. არის ისეთი რამ, რაზეც გული გწყდებათ?
ლეილა: როგორც გითხარით, 8 წლის ვიყავი, როცა პირველი როლი ვითამაშე "ქაჯანაში". შემდეგ იყო – "ჭრიჭინა", "აბეზარა", "შეხვედრა მთაში", "შეხვედრა წარსულთან"... ბევრ ფილმში არ მითამაშია, მაგრამ მონო ფილმები იყო და იმდენად საყვარელი გმირები ვითამაშე, რომ საზოგადოებამ ძალიან შეიყვარა. ჩემი პოპულარობა პირადად მე კი არ მეკუთვნის, არამედ ჩემს გმირებს, ჩემს მაია წყნეთელს, ჩემს აბეზარას, ჩემს ჭრიჭინას...
მართლაც საინტერესო ცხოვრება მქონდა და ამავე დროს ბევრი სიძნელეც გამოვიარე. 1937 წელს მამაჩემი დააპატიმრეს. დედა მამას გაჰყვა ციმბირში და მეც თან წამიყვანა. 5 წლის ვიყავი, როცა მამა დახვრიტეს.
– ქალბატონო ლეილა, იმ ასაკში, როცა უკვე შეგეძლოთ უფრო დრამატული, ღრმა გმირების თამაში, კინოში დიდი პაუზა შეიქმნა. ამ პერიოდში, საყვარელი საქმის გარეშე, როგორ გრძელდებოდა თქვენი ცხოვრება?
ლეილა: მართლაც რთული პერიოდი დადგა ჩემს ცხოვრებაში. იმ დიდი წარმატების შემდეგ თითქმის 20 წელი როლი არ მქონდა. უმუშევრობა ჩემთვის სიკვდილის ტოლფასი იყო. ასე მგონია, ჩემი ტაიმაუტი იმ ცუდი წლების ბრალი იყო, ვიდრე რაღაც პირადულის. კრიზისი იყო წარმოებაში, კინოსტუდიაში. ჩემი საქმე ყოველთვის ძალიან მიყვარდა და დღემდე ასეა. მენატრება გადაღებები, სცენაზე დგომა.
ახლა სცენარებს ვწერ, 4 სცენარი უკვე დავწერე. მე ვცხოვრობ კინოთი, სიზმრებშიც კი. მგონი, ეს უკვე ავადმყოფობაა. ყველა ჩემი როლი ერთიმეორეზე მეტად მიყვარს, ისე, როგორც მრავალშვილიან დედას უყვარს განურჩევლად ყველა შვილი.
ლანა კიკნაძე, ჟურნალი სარკე
