"წერილი სწორედ მასთან მიფრიალდა, ვინც მთელი ცხოვრება მეძებდა"

ნათქვამია, ყოველთვის ყველაფერი კარგად მთავრდება, ხოლო, თუ რამე ცუდად დამთავრდა, ეს ჯერ კიდევ არ ნიშნავს დასასრულსო. ჩვენი რესპონდენტის, ქალბატონ მეგის ცხოვრებაში რამდენჯერმე დადგა მძიმე წუთები. განსაკუთრებით მაშინ გაუჭირდა ფსიქოლოგიურად, როცა საყვარელმა ადამიანმა მიატოვა. გულმოკლულმა გამოსათხოვარი წერილი დაწერა, რათა წარსულს სამუდამოდ დამშვიდობებოდა, მაგრამ განგებამ სხვაგვარად ინება – ძველთან დამშვიდობება ახალთან შეხვედრის საწყისად იქცა...
ქალბატონი მეგი თავად გვიამბობს:
– ბავშვობიდან პესიმიზმისკენ მიდრეკილი ვიყავი, სევდიანი, თითქოს ნაადრევად დაბერებული. უფროსი და–ძმა ჩემგან მკვეთრად განსხვავდებოდნენ, მხიარულები იყვნენ. ოჯახშიც ჰარმონია და სიმშვიდე სუფევდა. მე კი სულ რაღაცას ვდარდობდი, რაღაცაზე ვწუხდი – შინაგანად, თორემ გარშემომყოფებს ჩემს ემოციებს დიდად არ ვახვევდი თავს.
– ასეთი ხასიათით ალბათ გიჭირდათ ცხოვრებისეული სიძნელეების გადალახვა.
– ძალიან მიჭირდა. განსაკუთრებით გარდატეხის ასაკის გადალახვა გამიძნელდა. თვითმკვლელობა ორჯერ ვცადე, კონკრეტული მიზეზი არ მქონდა, ერთხელ სამყაროს ბედზე ვდარდობდი, უსამართლობაზე, სიდუხჭირეზე. მეორედ – გოეთეს "ახალგაზრდა ვერთერის ვნებანი" წავიკითხე და... მას შემდეგ მშობლები სერიოზულ წიგნებს მიმალავდნენ, ტელევიზორშიც მხოლოდ გასართობი გადაცემების ყურების ნებას მრთავდნენ, ხატვასა და ცურვაზე შემიყვანეს.

– ასაკის მატებასთან ერთად ხასიათი არ შეგეცვალათ?

– ალბათ საჭირო იყო რაღაც კულმინაციამდე მისვლა, ზღვარი რომ გადამელახა.
– თქვენთვის ეს ზღვარი რა გახდა?
– სტუდენტობისას შემიყვარდა. რეზი ფიზიკურად ცნობილ ფრანგ მსახიობს, ჟან პოლ ბელმონდოს ჰგავდა, ქცევებითაც... თავიდან ამით მიიქცია ჩემი ყურადღება. უმაღლესი დამთავრებული ჰქონდა, მაგრამ არსად მუშაობდა, მამის ფულით ცხოვრობდა. მთელი თბილისის გოგონების კერპი იყო, თუმცა ამიტომ არ მომწონებია, ეს ფაქტი მაღიზიანებდა კიდეც. რეზიში დავინახე, რომ ისეთი არ იყო, როგორადაც თავს აჩვენებდა ხალხს. მასში ის საცოდავი და უმწეო ბიჭი შემიყვარდა, რომელიც ძლიერი კაცის ნიღაბს თავს საიმედოდ აფარებდა. გასაკვირი ის კი არ იყო, მე რომ შემიყვარდა, არამედ ის, ამდენ კარგ და ლამაზ გოგოს შორის მე რომ ამირჩია. ალბათ იმიტომ, რომ მის სულს ვგრძნობდი და ვუგებდი. ჩემთან, ასე ვთქვათ, ისვენებდა...
– გარშემომყოფებმა როგორ მიიღეს თქვენი ურთიერთობა?
– ძირითად დაბრკოლებას მისი თაყვანისმცემელი გოგოები გვიქმნიდნენ. არ ეშვებოდნენ, ინტრიგებს და ავანტიურებს მიმართავდნენ, ჩვენს დასაშორებლად რას აღარ იგონებდნენ. ჩემზე ჭორებს ავრცელებდნენ, რეზის შესაფერისად არ მთვლიდნენ. ეს ჩემთვის ძალიან მძიმე იქნებოდა, რეზისგან მხარდაჭერა რომ არ მქონოდა. ორივე ერთად დამცავ ციხესიმაგრეს ვქმნიდით, რომელსაც ვერავინ გაარღვევდა.
მისმა სიყვარულმა ბევრი რამ მასწავლა, შეიძლება ითქვას, მთელი ცხოვრება. ერთმანეთს ვავსებდით და ვაძლიერებდით – ჩემი ფილოსოფია, რითიც თავი მქონდა დატვირთული, რეზის ჰაერივით სჭირდებოდა, მე კი მისი მუხტი სიცოცხლის ძალას მმატებდა. ასე ვიყავით რამდენიმე წელი – გამთლიანებული, ძალიან ბედნიერები.
– მერე კი ბედნიერება დაირღვა?
– როცა შეყვარებული წყვილი ცოლ–ქმარივით ცხოვრობს, ალბათ ურთიერთობა უნდა დაკანონდეს. თუ ეს პროცესი იწელება, დიდი შანსია, რაღაც დაირღვეს, გაფუჭდეს.
– ანუ ერთად ცხოვრობდით?
– ერთ ჭერქვეშ არ გვიცხოვრია, მაშინ თავისუფალი ურთიერთობა მიუღებელი იყო არამხოლოდ საზოგადოებისთვის, ჩემთვისაც კი. ტრადიციებზე აღზრდილი ადამიანისთვის ამის გაკეთება არცთუ იოლია. მიუხედავად ამისა, მე და რეზი მაინც ერთად ვიყავით. როცა ნამდვილად გიყვარს, ყოველგვარ ბარიერს კვეთ და მზად ხარ თავგანწირვისთვის.
– ურთიერთობის დაკანონება არ გიფიქრიათ თუ სურვილი არ გქონდათ?
– ქორწინებას არ ვჩქარობდით, ურთიერთობით ვხარობდით. რეზიმ მუშაობა დაიწყო, მაგრამ მცირე ანაზღაურება ჰქონდა და პრაქტიკულად კვლავ მამის კისერზე იყო. ამბობდა, ოჯახს მაშინ შევქმნი, როცა დამოუკიდებლად ცხოვრებას შევძლებო.
– ამისკენ რაიმე ნაბიჯებს დგამდა თუ მხოლოდ ოცნების დონეზე რჩებოდა?
– რაკი არ ვჩქარობდით, მაინცდამაინც არ ცდილობდა. თავისი სამუშაო უყვარდა, თან მამა საკმარის თანხას აძლევდა. მერე ყველაფერი უკუღმა დატრიალდა, რეზი გაცივდა ჩემ მიმართ. ჩემი ფილოსოფიური საუბრები უკვე აღიზიანებდა, თითქოს მოვბეზრდი კიდეც. მე კი მისდამი გრძნობა არ გამნელებია, ამიტომ ძალიან მძიმედ განვიცადე. რეზიზე მთელი არსებით ვიყავი მიჯაჭვული, გრძნობით, გონებით, სულიერად და ფიზიკურად.
– ზოგიერთ კაცს სწორედ ეს არ უყვარს, როცა ქალი მასზე დამოკიდებული და, მით უფრო, მიჯაჭვული ხდება.
– ალბათ ამანაც განაპირობა. საშინელებაა, როცა საყვარელი ადამიანი გეუბნება, შენთან თავს უბედურად ვგრძნობ და უნდა დავშორდეთო... მოკლედ, დავშორდით, თანაც ისე, რომ ჩემთან მეგობრობის გაგრძელებაც არ მოისურვა.
– თქვენ კი შეგეძლოთ, ამ ყველაფრის შემდეგ მასთან მეგობრული ურთიერთობა გქონოდათ?
– მას არაფერს ვთხოვდი, არც ცოლობას, არც საუკუნო ერთგულებას, არც არანაირი ვალდებულება დამიკისრებია. უბრალოდ მინდოდა, ხანდახან მის გვერდით ვყოფილიყავი, მისი სუნთქვა მეგრძნო. ჩემთვის ეს ძალიან ბევრს ნიშნავდა, მან კი უმოწყალოდ მომისროლა. ჩემს სათაყვანო ბიჭს უბრალოდ აღარ ვჭირდებოდი.
– ამ დარტყმის გადასატანად ალბათ დიდი დრო დაგჭირდათ.
– ჩემი ოჯახის წევრებს და მეგობრებს ეშინოდათ, საკუთარი თავისთვის რამე უბედურება არ ამეტეხა და გვერდიდან არ მშორდებოდნენ. მათ გადამატანინეს, გავუძელი, გადავრჩი, ცხოვრება განვაგრძე, თუმცა გულში რეზისადმი გრძნობას მაინც ვატარებდი. ისევ ისეთი გულდახურული და სევდიანი გავხდი, როგორიც ბავშვობაში ვიყავი. დავმძიმდი. ყველგან დავდიოდი – მეგობრებთან, წვეულებებზე, მაგრამ არაფერი მიხაროდა. სულ მასზე ვფიქრობდი.

– შერიგების მოლოდინი გქონდათ?

– სადღაც გულის კუნჭულში იმედის ნაპერწკალი მაინც ბჟუტავდა, მეგონა, მიხვდებოდა თავის შეცდომას და დამიბრუნდებოდა. ვნანობდი, მისგან შვილი რომ არ დამრჩა, თავს ვერ ვპატიობდი, რატომ არ მოვინდომე–მეთქი. დარწმუნებული ვიყავი, მის გარდა აღარავინ შემიყვარდებოდა. შვილით მანიპულირებას არ ვაპირებდი, ყველა ქალს უნდა შვილი საყვარელი ადამიანისგან – ეს ჩვეულებრივი ამბავია.
– ეს იმედი ფუჭი გამოდგა?
– ყურადღების გადატანის მიზნით უცხო ენის კურსებზე დავიწყე სიარული. ერთხელ, მეცადინეობის შემდეგ, გოგოებმა გადაწყვიტეს, სავახშმოდ წავსულიყავით და კაფეში დავსხედით. გვერდით მაგიდა თავისუფალი იყო. წყვილი შემოვიდა და დაჯდა. არ ვიცი, რა ძალამ გამახედა გვერდზე – მივტრიალდი და რეზი შემრჩა წითურ გოგოსთან ერთად. ლამაზი გოგო იყო, უცხო სახის, თავმომწონე, მოვლილი...
– რეზიმ შეგნიშნათ?
– პარტნიორის მეტს ვერავის ხედავდა, თვალებში შესციცინებდა, დნებოდა. თითქმის ყველაფერი მესმოდა, რასაც იმ გოგოს ელაპარაკებოდა – ზუსტად ჩემი ფრაზებით, ჩემი ფილოსოფიური "მიგნებებით", სიტყვასიტყვით... წარმოიდგინეთ, რა დამემართებოდა! გული კინაღამ ამომივარდა. ერთი სული მქონდა, როდის შემხედავდა, რომ გამეგო, რა რეაქცია ექნებოდა ჩემი დანახვისას.
– შემოგხედათ?
– ეტყობა, ჩემგან მწველი მზერა იგრძნო და გამოიხედა. არც შეიმჩნია, ვითომ ვერ მცნობდა. არადა არც გაბოროტებული სახე მქონდა, არც დაბოღმილი... მართალია, აღელვებული ვიყავი და გული საგულეს აღარ მედგა, მაგრამ სულიდან მის მიმართ მაინც სითბო და ალერსი მეღვრებოდა. მან კი ძაღლად არ ჩამაგდო, ვითომ არ ვარსებობდი. გოგოებთან რაღაც მოვიმიზეზე და წავედი. სიცოცხლე აღარ მინდოდა. მტკვრის სანაპიროზე მივედი, გადახტომას ვფიქრობდი, მაგრამ შინაგანმა ხმამ გამაჩერა, მკაცრად ჩამძახა, ეგ ბიჭი შენი ღირსი არ არის და სისულელე არ ჩაიდინოო.
იმ დღეს წერტილი დაესვა რეზის არსებობას ჩემში. თავი ვაიძულე, მასზე აღარ მეფიქრა. დავუწერე გამოსათხოვარი წერილი, შიგ მთელი გრძნობები ჩავღვარე და დავლუქე. ეს წერილი მისთვის არ მიმიცია.
– მას შემდეგ თქვენი ცხოვრება როგორ წარიმართა?
– უსიყვარულოდ ვერ გავთხოვდებოდი, ვერც მეგობარს გავიჩენდი, ამიტომ კარიერას მივხედე და, ასე თუ ისე, რაღაც გავაკეთე. პირად ცხოვრებაზე აღარ მიფიქრია. გავიდა წლები. ძველი ტკივილი უკვე მოშუშებული მქონდა და სხვაგვარად ვუყურებდი მოვლენებს. ერთ დღესაც ჩემი ძველი წერილის ასლი გავაკეთე და ერთ–ერთ ჟურნალში დავბეჭდე. წერილის გამოქვეყნების შემდეგ ჩემთან სატელეფონო ზარები არ წყდებოდა, ნაცნობ–უცნობები თანამიგრძნობდნენ, როგორ გყვარებია და მაგ უსინდისომ რა გაგიკეთაო.
ამ წერილის გამოქვეყნებიდან დაახლოებით სამი თვის შემდეგ ვიღაც ქალმა დამირეკა, რეზის ცოლი ვარ და შენთან დეტალების დაზუსტება მინდაო. შეხვედრაზე უარი ვუთხარი. ისევ დამირეკა, ლანძღვაზე გადავიდა. ყურმილი დავუკიდე. რეკავდა და რეკავდა, არ ჩერდებოდა. მომახალა, შე კახპა, ჩემს ქმარს სახელს როგორ უტეხავო და ა. შ. დიქცია და ინტონაცია საშინელი ჰქონდა... დავეჭვდი, რეზი ასეთ ქალს ცოლად როგორ მოიყვანდა–მეთქი და მის ძმაკაცთან დავრეკე. მან კი შემომჩივლა, მაგ ქალმა რეზის თავი შეასაღა, მაგის გამო ყველა გადავირიეთ და არ ველაპარაკებითო. მართალი გითხრათ, რეზი შემეცოდა – ალბათ სასჯელი იყო ამგვარი ბედი, რა ვიცი...
გავიდა დრო. ერთხელ სამსახურში შაბათობა გვქონდა, უჯრებს ვალაგებდით, საქაღალდეებს ვაწესრიგებდით და სრულიად მოულოდნელად ჩემი წერილი არ ვიპოვე?! ფანჯრის რაფაზე შემოვდე, ამისთვისაც მოვიცლი–მეთქი და საქმე განვაგრძე. უცებ ქარი ამოვარდა და წერილი გარეთ გააფრიალა, თვალი ვეღარ მივაწიე... გამიხარდა, თავისით რომ მომშორდა. შვებით ამოვისუნთქე – წარსული ქარმა წაიღო, მორჩა, დამთავრდა, გავთავისუფლდი–მეთქი...
მერე კი დაუჯერებელი რამ მოხდა, წარმოუდგენელი, ფანტასტიკური! საბედისწერო წერილმა, რომელიც ქარმა წამართვა, ჩემი ცხოვრება შეცვალა. ერთ საღამოს სამსახურიდან გამოვედი, უცნობი კაცი წამომეწია, ასე გამეცნო – თქვენი ოფისის წინ რომ შენობაა, იქ ვმუშაობო. მართალი გითხრათ, უცხოებს დიდად არ ვწყალობ და ამ მამაკაცის მოშორებაც გადავწყვიტე, სიტყვა ბანზე ავუგდე. ის კი არ მომეშვა, მერე საუბარში ისე ამიყოლია, რომ ვერც ვიგრძენი, რამდენიმე გაჩერება ფეხით თუ გამოვიარე. ხომ არიან ადამიანები – შეხედავ და დიდი არაფერი, მაგრამ, როგორც კი საუბარს დაიწყებენ, რაღაცით გიზიდავენ...
ბოლოს ისე დავემშვიდობეთ, ერთმანეთისთვის ვინაობაც კი არ გვითქვამს. ასე გაგრძელდა რამდენჯერმე: სამსახურიდან გამოვიდოდი და დაბარებულივით გვერდში მომყვებოდა. მერე ისე მივეჩვიე მისი თანხლებით სიარულს, თვალებით ვეძებდი. სახელს ცოცხალი თავით არ მეკითხებოდა, რაც მიკვირდა. არც მე ვეკითხებოდი. მომწონდა, რომ უცხო იყო, თანაც ნაცნობი, ამაში რომანტიკას ვხედავდი.
ერთხელაც გარეთ აღარ დამხვდა. ჩვეული მარშრუტი ფეხით გავიარე იმ იმედით, რომ წამომეწეოდა, მაგრამ ამაოდ. იგივე მოხდა მეორე და მესამე დღესაც. რაღაცნაირად ავფორიაქდი, საკუთარ თავს გამოვუტყდი იმაში, რომ იმ მამაკაცზე ვდარდობდი. მეოთხე დღეს ვეღარ მოვითმინე და იმ დაწესებულებაში შევედი, სადაც მუშაობდა, მაგრამ როგორ მეკითხა, როცა სახელიც კი არ ვიცოდი მისი. ჯერ თვალებით ვეძებდი, მერე ინტუიციით იმ კაბინეტს მივადექი, ფანჯრებით რომ უყურებდა ჩემს სამუშაო ოთახს. კაბინეტში რამდენიმე სამუშაო მაგიდა იდგა, თანამშრომლები უკვე წასულიყვნენ. ერთი ახალგაზრდა ქალი ჩანთას ალაგებდა, ისიც წასასვლელად ემზადებოდა. რომ დამინახა, კითხვა შემაგება: "ვინ გნებავთ?". ენა დამება: "იცით, მე ვეძებ...". ვცდილობდი, ჟესტებით ამეწერა მისი გარეგნობა. მექანიკურად ერთი მაგიდისკენ გავიწიე და, ჰოი, საოცრებავ, ჩემი წერილი არ აღმოვაჩინე?! სწორედ ის ხელნაწერი, ქარმა რომ გამიფრიალა. მაგიდაზე, შუშის ქვეშ საპატიო ადგილი ეკავა. "აი, ამ ადამიანს ვეძებ", – მივუგე გოგოს, დარწმუნებული ვიყავი, მაგიდა ჩემი ნაცნობის იყო. მითხრა, მერაბი ავადაა და მესამე დღეა, არ გამოჩენილაო. მისამართი გამოვართვი და ჩემი "უცნობი ნაცნობის" ძებნას შევუდექი.
– საინტერესოა, თქვენი შეხვედრა როგორ მოხდა.
– კარი მერაბმა გამიღო. რომ დამინახა, გამიღიმა, თითქოს არც გაუკვირდა. შინაურულად შემიპატიჟა. იგრძნობოდა, რომ მარტო ცხოვრობდა. ხელები აიკაპიწა და სამზარეულოში მჭადის ცხობას შეუდგა, ჩემი მომზადებული უნდა გაგასინჯოო. თავი უხერხულად ვიგრძენი, თან მესიამოვნა. ავდექი და ოთახში მიმოფანტული ნივთების დალაგებას შევუდექი. სუფრას რომ მივუსხედით, ვუთხარი: "იცით, სამსახურში თქვენს მაგიდაზე წერილი ვნახე". დაკვირვებით შემომხედა, შეყოვნდა. "...და ეს წერილი ჩემია", – განვაგრძე. "ვიცი", – მიპასუხა ღიმილით, – მაგიტომაც მოგძებნე!". მერე ხელზე ხელი ნაზად დამადო და მითხრა: "დიდი ხანი გეძებდი, მთელი ცხოვრება".
ხელის წართმევა ვერ გავბედე. სიჩუმე ჩამოვარდა. არ ვიცოდი, რა მეთქვა. დუმილი მანვე დაარღვია, გამიღიმა: "შენ კი შენივე ფეხით მოხვედი ჩემთან". თავი რომელიღაც რომანის გმირად წარმოვიდგინე და ეს როლი ისე მომეწონა, უკან დახევა არც მიფიქრია. ვერასოდეს წარმოვიდგენდი, თუ რეზის გარდა რომელიმე მამაკაცს მოფერების უფლებას მივცემდი, თუნდაც ხელზე.
– დარჩით მასთან?
– იმ საღამოს – არა. მხოლოდ ვისაუბრეთ. თავისი ცხოვრების შესახებ მომიყვა, მითხრა, წლების წინ მეც მსგავსი ისტორია შემემთხვა, ასეთ ნაზ არსებას რამხელა სიყვარული შეგძლებია, შენი თავი ქარმა, ჩემთან მოფრიალებულმა წერილმა მაპოვნინაო.
– იმედია, ამ ზღაპრულ ისტორიას კეთილი ფინალი ექნება, წარმატებებს გისურვებთ!
– არ მეგონა, რეზის შემდეგ ვინმეს თუ მივენდობოდი, ვინმეს თუ გავეხსნებოდი საერთოდ. მასთან თავს უჩვეულოდ ლაღად, მსუბუქად ვგრძნობ და, მგონი, მიყვარს კიდეც.

ნანა კობახიძე, ჟურნალი სარკე