დაქვრივებული ქალის გაუმხელელი გრძნობები – "თურმე ქმრის ძმაკაცს რა დიდსულოვნად ვყვარებივარ..."

ზოგჯერ ისე ხდება, რომ ქალსა და მამაკაცს შორის არსებობს ძლიერი გრძნობა, მაგრამ თავს მისი გამხელის უფლებას არ აძლევენ. მიზეზ–გარემოებები შეიძლება სხვადასხვა იყოს. ჩვენი რესპონდენტის, ქალბატონი მარის შემთხვევაში კი მისი სიყვარულის მორალური ბარიერი გარდაცვლილი ქმრის ხსოვნა გახდა, თუმცა არა – ყველასთვის, მათ შორის, უახლოესი წრიდან.
თავისი ცხოვრების დრამატული ეპიზოდები ქალბატონმა მარიმ "სარკეს" უამბო:
– გურამს სიყვარულით გავყევი. ჩვენ შორის სიმპათია დანახვისთანავე ჩაისახა. ყოველმხრივ დადებითი, საინტერესო პიროვნება იყო, მაგრამ უცნაურობებიც სჩვეოდა. სანამ არ დამნიშნა, თავის საახლობლოს არ გამაკარა. ჩემებთან ყველასთან დამყავდა, მისიანს კი არავის ვიცნობდი. არადა ფართო სამეგობრო წრე ჰყავდა.
– როცა მისი ცოლი გახდით, მერე თუ გაარკვიეთ, ასე რა მიზეზით იქცეოდა?
– მიზეზი იყო ცრურწმენა. ზედმეტად ლამაზად მთვლიდა და თვალი არ გეცესო, მეუბნებოდა. ეშინოდა, ჩვენს ურთიერთობას ამით ხელი არ შეშლოდა. როცა დამნიშნა, პირველად ორი უახლოესი მეგობარი გამაცნო. ასაკით უფროსს, ლექსოს, ცოლი ახალი შერთული ჰყავდა და ბედნიერების ზენიტში იყო, უმცროსი მეგობარი, პატიკო კი ჯერ კიდევ უწვერულ ყმაწვილს ჰგავდა. ისინი იყვნენ მისი ყველაზე გულითადი ძმები. დაქორწინების შემდეგ თითქმის ერთ ოჯახად ვცხოვრობდით. გურამი პატიკოს ზოგჯერ ჩვენთანაც ტოვებდა სახლში, ღამეებს ათენებდნენ საუბარში, საერთო გეგმებსაც სახავდნენ. ლექსო ცოლიანი იყო, თორემ გურამი მასაც დაიტოვებდა. მეგობრებთან ყოფნა ყველაფერს ერჩივნა.
– არ საყვედურობდით, რომ მეგობრებს ზედმეტად მეტ დროს უთმობდა?
– ჩემში ეგოიზმი ნაკლებად იყო, გურამის მეგობრები მეც მიყვარდა. ქმარი მივიღე ისეთი, როგორიც იყო და მის ჩვევებში კორექტივების შეტანა არც მიცდია. დაძაბულობას არ ვუქმნიდი, პირიქით, მის მეგობრებთან მეც მეგობარივით ვიქცეოდი.
ბავშვის დაბადებამ ოჯახში ახალი სუნთქვა შემოიტანა. გურამი გიჟი მამა გახდა. რაც კი შესაძლებელი იყო, ყველაფერს უკეთებდა. რამდენიმე წელში ქვეყანაში პოლიტიკური ვითარება აირია, რასაც სოციალური სიდუხჭირეც მოჰყვა. ჩემი ქმარი უმუშევარი დარჩა. გადაწყვიტა, უცხოეთში წასულიყო და ბიზნესისთვის მოეკიდა ხელი, ჯერ ფეხს ავიდგამ და მერე თქვენც წაგიყვანთო. ბინა ბანკში ჩადო და თანხა გამოიტანა... მართალი გითხრათ, არ მინდოდა, წასულიყო, მეშინოდა, ალბათ გული ცუდს მიგრძნობდა. მაინც წავიდა, არ დამიჯერა, აბა, აქ რა ვაკეთო, გულხელდაკრეფილი ხომ ვერ ვიქნებიო. პატიკოც თან წაიყვანა.
– ააწყო ბიზნესი?
– საქმე წამოიწყეს, პარტნიორად იქაურ ქართველებს დაუდგნენ და არცთუ უიმედოდ, ბედს არ უჩიოდა, ფულსაც გვიგზავნიდა, თავის მშობლებსაც ეხმარებოდა, რომლებიც კახეთში ცხოვრობდნენ. მერე პატიკოს დედა ჩავარდა ლოგინად და იძულებული გახდა, ჩამოსულიყო, რადგან, მის გარდა, პატრონი არავინ ჰყავდა. დედამისმა რამდენიმე ხანს იცოცხლა და გარდაიცვალა. პატიკო ორმოცის შემდეგ ევროპაში დაბრუნდა, მაგრამ... გურამი უკვე ცოცხალი აღარ დახვდა, გაურკვეველ სიტუაციაში დაიღუპა, ცხედარს ვერც კი მიაკვლიეს. გურამის მეგობრებმა ეს ამბავი დამიმალეს, იცოდნენ, რა დღეც დამადგებოდა. რამდენიმე ხნის შემდეგ პატიკო თბილისში ჩამოფრინდა. მიკვირდა, ქმარი რომ აღარ მირეკავდა, თუმცა თანხა ჩვეულებრივ მომდიოდა.
ერთი სული მქონდა, პატიკო როდის მოვიდოდა ჩემთან, რომ მისგან გამეგო ამბავი. მან კი არც მომაკითხა. დავურეკე და დავიბარე. რომ მოვიდა, ფერი არ ედო, ერთიანად დაპატარავებულიყო, საცოდავად ახველებდა – თავს ვერ პატიობდა, გურამი მარტო რომ დატოვა. ამბობდა, იქ რომ ვყოფილიყავი, ასე ხომ არ დაემართებოდაო, თუმცა ჩემთვის სიმართლე არ გაუმხელია. მითხრა, გურამს სამართალდამცავებთან პრობლემები შეექმნა, მაგრამ იქაური ქართველი პარტნიორები ჩემზე უკეთ მიხედავენო. შემეცოდა, ასეთ უმწეო მდგომარეობაში რომ იყო და ჩემთან დარჩენა ვთხოვე, მოგივლი და მოგასულიერებ–მეთქი. დიდი ხვეწნით დავითანხმე. შეძლებისდაგვარად მოვუარე.
– ინტუიციით მაინც ვერ იგრძენით, რომ თქვენი ოჯახის თავზე უბედურება ტრიალებდა?
– ბოლო ხანებში აკვიატებული შიში მქონდა, მაგრამ გურამის მეგობრები სულ თავს დამტრიალებდნენ და დარდს მიქარწყლებდნენ. ჩემს კოშმარულ სიზმრებს ნევროზს აბრალებდნენ.
– თქვენი ქმარი რომ აღარ და აღარ გამოჩნდა, ეს როგორ აგიხსნეს?
– მითხრეს, ციხეში ზის, მაგრამ მაგარი ბიჭია და გაუძლებსო, თანაც იქაურ საპატიმროებში კარგი პირობებია, პარტნიორებიც ყურადღებას არ მოაკლებენო. ჩემი დაჟინებული თხოვნით, პატიკომ მათთანაც დამაკავშირა და მათაც დამაიმედეს, ყველაფერი კარგად იქნებაო. ბიჭები ფიქრობდნენ, ცხედარს რომ იპოვიდნენ, გადმოესვენებინათ და მაშინ გაემხილათ სიმართლე. ზოგს იმაშიც ეჭვი ეპარებოდა, საერთოდ მკვდარი იყო თუ არა. მას შემდეგ პატიკო ორჯერ გაფრინდა იმ ქალაქში და ორჯერვე უიმედოდ დაბრუნდა.
– როგორც თქვით, გურამს თქვენი ბინა ბანკში ჰქონდა ჩადებული კრედიტისთვის, ეს საკითხი როგორ გადაწყდა?

– თანხას სტაბილურად ვიღებდი, ასევე ბანკშიც შედიოდა ყოველთვიურად. ერთ დღეს პატიკოს მეზობელი შემხვდა ქუჩაში და მისგან გავიგე, ბინა გაყიდა და ნაქირავებში ცხოვრობს საშინელ პირობებშიო. მეწყინა და ცოტა გავბრაზდი კიდეც, როგორ დამიმალა–მეთქი. მისამართი გავიგე და სახლში მივადექი. პატარა, ნესტიან ბინაში დამხვდა. არც კი ვკითხე, ბარგი ისე ჩავულაგე და ჩემს სახლში გადმოვიყვანე. თავს ვალდებულად ვთვლიდი, ქმრის უსაყვარლესი ადამიანისთვის მომევლო. გურამი მასზე მამასავით ზრუნავდა. პატიკოს ჩემთვის დიდი წინააღმდეგობა არ გაუწევია, საერთოდ, დიდ პატივს მცემდა და მაფასებდა, მენდობოდა და მიჯერებდა კიდეც.
– ახალგაზრდა კაცი თქვენთან რამდენ ხანს დარჩა? ცალკე გასვლა და ცხოვრების აწყობა არ უცდია?
– 3 წელი ჩემთან იყო და ძალიან მეხმარებოდა. ისე მივეჩვიე, მის გარეშე ცხოვრება ვეღარც წარმომედგინა. მერე ბიძაშვილმა დაპატიჟა მოსკოვში, საქმეში ჩაგრთავ და ფულს გაშოვნინებო. უკვე ვეღარ დავაკავე, თორემ გაშვება არ მინდოდა. მასზე იმაზე მეტად ვდარდობდი, ვიდრე მეუღლის ჩვეულებრივ მეგობარზე შეიძლება იდარდო. ამაში თავს რომ გამოვუტყდი, იქვე საკუთარი თავის გამართლება დავიწყე, ალბათ იმიტომ განვიცდი, რომ ძმასავით შევეთვისე–მეთქი..
– მოსკოვში საქმეს ეწია?

– კი, საქმე ააწყო, მაგრამ პირადი ცხოვრება – ვერა. ზოგჯერ ვფიქრობდი, მინდოდა კი, პატიკოს ცოლი მოეყვანა? ალბათ – არა. საკუთარ თავს იმაზე ვიჭერდი, რომ ვეჭვიანობდი, მაგრამ ამავე დროს თავს ვებრძოდი და ვსაყვედურობდი, რა ეგოისტი გახდი, ასე როგორ ფიქრობ–მეთქი.
– პატიკო თბილისში აღარ დაბრუნებულა?
– 8 წლის შემდეგ ჩამოვიდა და ბინაც შეიძინა. სანამ სახლს მოძებნიდა, სასტუმროში დაბინავდა. მეგობრები გადაირივნენ, სასტუმროში რა გინდა, ჩვენთან დარჩიო, მაგრამ არ ისურვა. რაღაცნაირად ჩაკეტილი იყო.
– თქვენ როგორ შეგხვდათ?
– რომ მესტუმრა, შინ მარტო ვიყავი. საჩუქრებით დატვირთული მოვიდა. კარი რომ გავუღე, სახტად დავრჩი, დავაჟკაცებულიყო, დამშვენებულიყო. ხელში ამიტაცა და დამაბზრიალა. ამბები გამომკითხა, საკუთარ თავზე კი ძვირად ლაპარაკობდა. როგორც ჩანს, ხასიათიც შეცვლოდა. მე ისევ ის ლაღი ბიჭი მახსოვდა და საუბარში ცოტა დავიძაბე, მისგან მამაკაცურ ენერგიასაც ვგრძნობდი და ეს მთრგუნავდა. ხშირად არ მოდიოდა, მეტწილად ბავშვებთან კონტაქტობდა და, ცოტა არ იყოს, მწყინდა. ვერც ვაძალებდი, რაღაცნაირად შევიბოჭე. ვერ გავიგე, მინდოდა თუ არა მისი ხშირად ნახვა. მერე უბედურება დატრიალდა, ფილტვებში სიმსივნე აღმოაჩნდა, მასთან ხშირად მივდიოდი, ყურადღებას ვაქცევდი. გულწრფელად უხაროდა, ხელს ჩამკიდებდა და დიდხანს არ მიშვებდა, თითქოს ჩემი იმედი ჰქონდა. ბოლო მომენტამდე რწმენით იყო, სჯეროდა, რომ ავადმყოფობას დაამარცხებდა, მაგრამ... ეს ჩემთვის უმძიმესი ტრავმა იყო, მაგრამ ისიც არანაკლებ მძიმე გამოდგა, რაც მისი გარდაცვალების შემდეგ გავიგე.
– რას გულისხმობთ?
– წლისთავი არ იყო გასული, როცა ლექსოს ცოლმა, ლელამ, საუბარში მითხრა, პატიკომ წლების წინ თავისი ბინა იმიტომ გაყიდა, რომ ბანკისგან თქვენი ბინა გამოეხსნაო. ეს ჩემთვის შოკი იყო. მაშინვე ლექსო დავიბარე სალაპარაკოდ.
– ლექსომაც დაგიდასტურათ?
– აღმოჩნდა, რომ ლექსო იყო ერთადერთი ადამიანი, ვისთანაც პატიკო გახსნილი გახლდათ. ლექსო ცოტა შექეიფიანებული იყო, ჩემთან რომ მოვიდა. პატიკო და გურამი გავიხსენეთ, ორივე ვტიროდით. თავის ცოლზე გაბრაზდა, ეგ როგორ თქვა, პატიკოს არ უნდოდა, ეს ამბავი შენამდე მოსულიყოო. იმ თანხასაც, რასაც წლობით ვიღებდი ვითომ გურამის პარტნიორებისგან, პატიკო მიხდიდა... წარმოიდგინეთ, რა ადამიანი იყო, როგორი დიდსულოვანი!
– მხოლოდ დიდსულოვნების გამო აკეთებდა ამას?
– ლექსო გამომიტყდა, რომ პატიკოს გრძნობა ჰქონდა ჩემ მიმართ, გრძნობა, რომელსაც საგულდაგულოდ მალავდა და თრგუნავდა, მეგობრის სულის რცხვენოდა. ლექსომ მითხრა, ჩემთან მოდიოდა და ტიროდა, ეს როგორ დამემართა, იმქვეყნად გურამს რომ შევხვდები, თვალებში როგორღა შევხედავ, მის ცოლზე ვგიჟდებიო... ლექსო ნასვამი რომ იყო, ამან გაათამამა, თორემ ფხიზელი ამდენს არ მეტყოდა. საკუთარ თავთან მარტო რომ დავრჩი, საშინელ დღეში ჩავვარდი. შეიძლება ვინმემ დამძრახოს კიდეც იმის გამო, რასაც ვიტყვი, მაგრამ მარტოდ დარჩენილი ქალები გამიგებენ. თავის დროზე რომ მცოდნოდა პატიკოს გრძნობის შესახებ, არც მოსკოვში გავუშვებდი და საერთოდ გვერდიდან არ მოვიშორებდი. ამ თავშეკავებით ვინ რა მოიგო? უღალატო პატიკომ მეგობრის ხსოვნას ბოლომდე პატივი სცა და გულის საიდუმლო საფლავში წაიღო, მე კი ცოცხლად დავიმარხე. ერთადერთი მამაკაცი, ვისთანაც ქმრის შემდეგ შემეძლო მეცხოვრა, პატიკო იყო. მისი გარდაცვალების შემდეგ ჩემი გულიც დასამარდა. საშინლად მაწუხებდა ფიქრი იმის შესახებ, რომ ერთად ყოფნის შემთხვევაში პატიკოს სიცოცხლის გადარჩენა შემეძლო. იქნებ საწყის სტადიაშივე მივმხვდარიყავი მის მდგომარეობას და მკურნალობას შედეგი გამოეღო. ეს დარდი მჭამდა და ვერავის ვუმხელდი. ლექსოს ვუსაყვედურე, თუ ეს ყველაფერი იცოდი, მე რატომ დამიმალე, იქნებ დღეს პატიკო ცოცხალი ყოფილიყო–მეთქი. გულზე ლახვარივით მოხვდა და საღამოს მოვიდა. ნასვამი იყო, ბოთლი კონიაკიც ამოაყოლა. დაძაბულობის მოხსნის მიზნით ორიოდე ჭიქა დავლიე. ეს ჩემთვის საკმარისი აღმოჩნდა, რომ გრძნობებად დავღვრილიყავი. ვუთხარი, როგორ ფიქრობ, გურამს ხომ ის უფრო გაუხარდებოდა, პატიკო ჩემ გვერდით ყოფილიყო და ცხოვრებით გვეხარა, ვიდრე ის, რაც მოხდა–მეთქი...
– რა გიპასუხათ?
– სახტად დამტოვა, გაოგნებული... მითხრა, ჯერ ერთი, პატიკოს ვერ ვუღალატებდი და მეორეც, სანამ ცოცხალი ვარ, შენს თავს არავის დავუთმობო. ეგ რას ნიშნავს–მეთქი, გავბრაზდი. მერე რაც მოხდა, იმან შოკში ჩამაგდო.
– ასეთი რა მოხდა?
– რაღაცეები მებლუყუნა, ვერ გავიგე, რა უნდოდა. მერე ცოტა შევაჯანჯღარე, პირდაპირ მითხარი, რას გულისხმობ–მეთქი. ხელი წამავლო და კოცნა დამიპირა. არ ვიცოდი, მარტოობა თუ გტანჯავდა, თორემ მარტო არ დაგტოვებდი, ჭკუაზე არ ვარ, ისე მიყვარხარ, გაცნობისთანავე გულში ჩამივარდიო. წინააღმდეგობა რომ გავუწიე, შემომიტია, ამდენი წელი პატიკო შენთან ცხოვრობდა და დავიჯერო, სასურველ ქალს არ შეგხებია, თანაც შენც გქონია სურვილი, თქვენს ურთიერთობას ჩემთან ალბათ იმიტომ მალავდა, რომ ნამუსს გინახავდაო. აღარც პატიკო ახსოვდა და აღარც გურამი. სრული ისტერიკა დამემართა და სახლიდან მოვისროლე.
– მოინანია თავისი საქციელი?
– ბოდიშის მოხდას ეცადა, იტირა კიდეც, ნასვამ მდგომარეობაში თავი ვერ მოვთოკე, ნამდვილი ღორი ვარო... მაგრამ მის საქციელს არანაირი გამართლება აქვს. მისი პატიება არ შემიძლია. ასეთი ადამიანისთვის სულიერი სიწმინდე უცხო ხილია, მეგობრად ვერ დავიტოვებ.
ნანა კობახიძე, ჟურნალი სარკე