რატომ ვარდებიან ადამიანები სასოწარკვეთილებაში? - რელიგიური ახსნა
1 715 ნახვა
რვა უმთავრეს მომაკვდინებელ ცოდვათაგან, რომლებც მოუნანიებლობის შემთხვევაში, ადამიანის სულს საუკუნო სატანჯველს უმზადებს, ერთ-ერთია სასოწარკვეთილება. სასოწარკვეთილებას წმინდა მამები იმედის დაკარგვის ცოდვასაც უწოდებენ. სასოწარკვეთილება ადამიანს უზომო მწუხარებაში აგდებს. არქიმანდრიტი რაფაელი შენიშნავს: "სასოწარკვეთილებაში მყოფი ადამიანი, გარემომცველ სამყაროში ხედავს არა ღვთის იმედსა და სიბრძნეს, არამედ რაღაც შავ ქაოსს"...
ქრისტიანული მოძღვრებით, სასოწარკვეთილება იშვება მიწიერისადმი უზომო მიდრეკილებით - ანუ შედეგია ამქვყნიურ ხოვრებაზე მომეტებული ზრუნვისა. სასოწარკვეთილებაში ჩავარდნამდე, ადამიანს იპყრობს ნაღველი, მოწყინება, რაც თანდათან გადადის უზომო მწუხარებაში.
მოწყენილობას ხშირად, შობს ისეთი ცოდვები, როგორიცაა ნაყროვანება, ვერცხლისმოყვარეობა, მრუშობა, მრისხანება, შური; იშოვა ადამიანმა ფული, დანაყრდა, გადაიღალა შურით, მოსწყინდა მრუშობა და დანაღვლიანდა (მოიწყინა), რადგან მისთვის ცხოვრებამ აზრი დაკარგა, აღარაფერი სურს, აღარაფერი უხარია. ასეთ მდგომარეობას კი, ადამიანი თანდათან მიჰყავს სასოწარკვეთილებამდე – ანუ უიმედობამდე (ისე არ უნდა გავიგოთ, რომ სასოწარვეთილებაში მხოლოდ მდიდრები ვარდებიან. უიმედობის გრძნობა ხშირად იპყრობს უქონელ, ხანგრძლივ სნეულებაში მყოფ თუ სხვა მძიმე განსაცდელში ჩავარდნილ ადამიანებსაც).
- რა შედეგამდე შეიძლება მიიყვანოს ადამიანი სასოწარკვეთილებამ?
- როგორ აღვნიშნეთ, სასოწარკვეთილება არის ღმერთის იმედის დაკარგვა, უიმედობა, ამიტომაც ამბობენ სასოწარკვეთილებაში მყოფ ადამიანზე - სასო წარეკვეთა ანუ იმედი დაკარგაო. სასოწარკვეთილებაში იმიტომ ვარდება ადამიანი, რომ მას ავიწყდება ყველაზე მთავარი - ღმერთის არსებობა, რომელიც ყოველგვარ ვითარებაში შეეწევა ადამიანს და აპოვნინებს გამოსავალს. ამიტომაც არის, რომ სასოწარკვეთილებაში მყოფ ადამიანს ეჩვენება, რომ ყველაფერი დასრულდა, საშველი არსაიდანაა. მის წარმოსახვაში იმდენად მძიმდება გარემო, რომ გამოსავალს თვითმკვლელობაშიღა ხედავს (მართლაც, სასოწარკვეთილებაში მყოფ ადამიანთა უმრავლესობა სიცოცხლეს თვითმკვლელობით ასრულებს. რაც უმძიმესი და უპატიებელი ცოდვაა, რადგან ამ დროს ადამიანი საბოლოოდ უარს ამბობს ღმერთზე და საკუთარი ნებით აბარებს სულს ეშმაკს).
- ე.ი. სასოწარკვეთილება ნიშანია ადამიანში ღმერთის არარსებობის - ანუ ურწმუნოებისა. გამოდის, რომ სასოწარკვეთილებაში ძირითადად, ურწმუნო ადამიანები ვარდებიან...
- ეკლესიური მოძღვრებით, თუკი ადამიანი ჭეშმარიტად მორწმუნეა, ის არასოდეს ჩავრადება სასოწარკვეთილებაში ცხოვრებისეული პრობლემებისა და უსიამოვნებების გამო, რადგან რწმენაში გამტკიცებული ადამიანი, რაოდენ მძიმე განსაცდელშიც არ უნდა ჩავარდეს, არ ივიწყებს ღმერთის არსებობას და არ ჰკარგავს ღმერთის იმედს. მან იცის, რომ განსაცდელთა მოვლინებით უფალი ყოველთვის ყოვლადბრძნულად სჯის ადამიანს მისსავე სულის ცხონებისათვის (ზოგჯერ უფალი განსაცდელს ჩვენი ცოდვების გამო გვიგზავნის, ზოგჯერ გამოსაცდელად, ზოგჯერ კი, როგორც მკურნალი - წამალს, რათა ამ გზით განვიწმინდოთ ცოდვებისგან, გამოვფხიზლდეთ და ცოდვილი მდგომარეობიდან გამოვიდეთ). ამიტომ მადლიერებით უნდა დავითმინოთ ნებისმიერი განსაცდელი, უნდა გავითვალისწინოთ, რომ უფალი ისეთ ტვირთს არ დაგვადგამს, რის ზიდვასაც ვერ შევძლებთ. ღვთის განსაცდელთა მადლიერებით დამთმენნი ამქვეყნიურ ცხოვრებაში უფლისაგან მადლსა და შეწევნას მიიღებენ, ამა სოფლი
დან გარდასვლის შემდეგ კი, სამუდამო სასუფეველს დაიმკვიდრებენ.
- როგორ შეიძლება შევებრძოლოთ სასოწარკვეთილებას?
- რადგან სასოწარკვეთილება ადამიანთა ურწმუნოებაზე მიუთითებს, ბუნებრივიცაა, რომ სასოწარკვეთილებაში მყოფი, ღმერთის მოწყალებაზე არ ამყარებს იმედს. აქედან გამომდინარე, ვერც ეკლესიური წესებით შეებრძოლება ამ ცოდვას, რადგან მის სულს იმდენად ეპატრონება ბოროტი ძალა, რომ ამის გაკეთება მის ძალებს აღემატება. ამიტომაც სასოწარკვეთილებაში მყოფ ადამიანებზე უნდა იზრუნონ მისმა ახლობლებმა და გაამხნევონ, გაძლიერებულად ილოცონ მისთვის, გასცენ მის სახელზე მოწყალება. უიმედობაში მყოფი ადამიანის სახელზე შეუკვეთონ სპეციალური - სავედრებელი პარაკლისი და შეასრულონ სხვა საეკლესიო წესები, ღვთისმსახურთა რჩევა-მითითებების გათვალისწინებით. ამ შემთხვევაში კი, თუკი სასოწარკვეთილებაში ჩავარდნილ ადამიანს, მცირედით მაინც შესწევს ძალა, გააცნობიეროს, თუ რაოდენ მძიმეა ამ ცოდვით დაცემულ ადამიანთა მისაგებელი გუწლრფელად მოუნანიებლობის შემთხვევაში, მან გულში განუწყვეტლივ უნდა იმეოროს "იესოს ლოცვა", მანამ, სანამ არ სძლევს მწუხარებას და უიმედობას (კარგია, თუ მოახერხებს "ფსალმუნების" კითხვას, რადგან მას ბოროტი ძალის განდევნის საოცარი ძალა შესწევს). მას შემდეგ, როდესაც გაუჩნდება სინანულის გრძნობა, როგორმე უნდა სძლიოს თავს მივიდეს ეკლესიაში, ესაუბროს ღვთისმსახურს, მერე კი უფალი უჩვენებს ძალას, რომლითაც სატანა საბოლოოდ დაიძლევა.
- რომელია სასოწარკვეთილების საპირისპირო სათნოება?
- სასოწარკვეთილების საპირისპირო სათნოებად ითვლება ნეტარი გლოვა. წმინდა ეპისკოპოს ეგნატე ბრიანჩანინოვის სწავლებით, ნეტარ გლოვაში იგულისხმება "საკუთარი სულიერი სიღატაკის განცდა; შინაგანი გლოვა; გულის შემუსვრილება, აქედან აღმოცენებული სინდისის სიმშვიდე; მადლისმიერი ნუგეშისცემა და სიხარული; ღმერთის მოწყალების იმედი; მდგომარეობა, როდესაც კაცი მადლობას სწირავს ღმრეთს მწუხარებისათვის, რადგან ხედავს თავის ცოდვათა სიმრავლეს; მოთმინებისათვის მზადყოფნა; გონების განწმენდა; ვნებების შემსუბუქება. ამასთანავე ლოცვის, განმარტოების, მორჩილების, სიმდაბლის, საკუთარ ცოდვათა აღიარების სურვილი".
შორენა მერკვილაძე
ქრისტიანული მოძღვრებით, სასოწარკვეთილება იშვება მიწიერისადმი უზომო მიდრეკილებით - ანუ შედეგია ამქვყნიურ ხოვრებაზე მომეტებული ზრუნვისა. სასოწარკვეთილებაში ჩავარდნამდე, ადამიანს იპყრობს ნაღველი, მოწყინება, რაც თანდათან გადადის უზომო მწუხარებაში.
მოწყენილობას ხშირად, შობს ისეთი ცოდვები, როგორიცაა ნაყროვანება, ვერცხლისმოყვარეობა, მრუშობა, მრისხანება, შური; იშოვა ადამიანმა ფული, დანაყრდა, გადაიღალა შურით, მოსწყინდა მრუშობა და დანაღვლიანდა (მოიწყინა), რადგან მისთვის ცხოვრებამ აზრი დაკარგა, აღარაფერი სურს, აღარაფერი უხარია. ასეთ მდგომარეობას კი, ადამიანი თანდათან მიჰყავს სასოწარკვეთილებამდე – ანუ უიმედობამდე (ისე არ უნდა გავიგოთ, რომ სასოწარვეთილებაში მხოლოდ მდიდრები ვარდებიან. უიმედობის გრძნობა ხშირად იპყრობს უქონელ, ხანგრძლივ სნეულებაში მყოფ თუ სხვა მძიმე განსაცდელში ჩავარდნილ ადამიანებსაც).
- რა შედეგამდე შეიძლება მიიყვანოს ადამიანი სასოწარკვეთილებამ?
- როგორ აღვნიშნეთ, სასოწარკვეთილება არის ღმერთის იმედის დაკარგვა, უიმედობა, ამიტომაც ამბობენ სასოწარკვეთილებაში მყოფ ადამიანზე - სასო წარეკვეთა ანუ იმედი დაკარგაო. სასოწარკვეთილებაში იმიტომ ვარდება ადამიანი, რომ მას ავიწყდება ყველაზე მთავარი - ღმერთის არსებობა, რომელიც ყოველგვარ ვითარებაში შეეწევა ადამიანს და აპოვნინებს გამოსავალს. ამიტომაც არის, რომ სასოწარკვეთილებაში მყოფ ადამიანს ეჩვენება, რომ ყველაფერი დასრულდა, საშველი არსაიდანაა. მის წარმოსახვაში იმდენად მძიმდება გარემო, რომ გამოსავალს თვითმკვლელობაშიღა ხედავს (მართლაც, სასოწარკვეთილებაში მყოფ ადამიანთა უმრავლესობა სიცოცხლეს თვითმკვლელობით ასრულებს. რაც უმძიმესი და უპატიებელი ცოდვაა, რადგან ამ დროს ადამიანი საბოლოოდ უარს ამბობს ღმერთზე და საკუთარი ნებით აბარებს სულს ეშმაკს).
- ე.ი. სასოწარკვეთილება ნიშანია ადამიანში ღმერთის არარსებობის - ანუ ურწმუნოებისა. გამოდის, რომ სასოწარკვეთილებაში ძირითადად, ურწმუნო ადამიანები ვარდებიან...
- ეკლესიური მოძღვრებით, თუკი ადამიანი ჭეშმარიტად მორწმუნეა, ის არასოდეს ჩავრადება სასოწარკვეთილებაში ცხოვრებისეული პრობლემებისა და უსიამოვნებების გამო, რადგან რწმენაში გამტკიცებული ადამიანი, რაოდენ მძიმე განსაცდელშიც არ უნდა ჩავარდეს, არ ივიწყებს ღმერთის არსებობას და არ ჰკარგავს ღმერთის იმედს. მან იცის, რომ განსაცდელთა მოვლინებით უფალი ყოველთვის ყოვლადბრძნულად სჯის ადამიანს მისსავე სულის ცხონებისათვის (ზოგჯერ უფალი განსაცდელს ჩვენი ცოდვების გამო გვიგზავნის, ზოგჯერ გამოსაცდელად, ზოგჯერ კი, როგორც მკურნალი - წამალს, რათა ამ გზით განვიწმინდოთ ცოდვებისგან, გამოვფხიზლდეთ და ცოდვილი მდგომარეობიდან გამოვიდეთ). ამიტომ მადლიერებით უნდა დავითმინოთ ნებისმიერი განსაცდელი, უნდა გავითვალისწინოთ, რომ უფალი ისეთ ტვირთს არ დაგვადგამს, რის ზიდვასაც ვერ შევძლებთ. ღვთის განსაცდელთა მადლიერებით დამთმენნი ამქვეყნიურ ცხოვრებაში უფლისაგან მადლსა და შეწევნას მიიღებენ, ამა სოფლი
დან გარდასვლის შემდეგ კი, სამუდამო სასუფეველს დაიმკვიდრებენ.
- როგორ შეიძლება შევებრძოლოთ სასოწარკვეთილებას?
- რადგან სასოწარკვეთილება ადამიანთა ურწმუნოებაზე მიუთითებს, ბუნებრივიცაა, რომ სასოწარკვეთილებაში მყოფი, ღმერთის მოწყალებაზე არ ამყარებს იმედს. აქედან გამომდინარე, ვერც ეკლესიური წესებით შეებრძოლება ამ ცოდვას, რადგან მის სულს იმდენად ეპატრონება ბოროტი ძალა, რომ ამის გაკეთება მის ძალებს აღემატება. ამიტომაც სასოწარკვეთილებაში მყოფ ადამიანებზე უნდა იზრუნონ მისმა ახლობლებმა და გაამხნევონ, გაძლიერებულად ილოცონ მისთვის, გასცენ მის სახელზე მოწყალება. უიმედობაში მყოფი ადამიანის სახელზე შეუკვეთონ სპეციალური - სავედრებელი პარაკლისი და შეასრულონ სხვა საეკლესიო წესები, ღვთისმსახურთა რჩევა-მითითებების გათვალისწინებით. ამ შემთხვევაში კი, თუკი სასოწარკვეთილებაში ჩავარდნილ ადამიანს, მცირედით მაინც შესწევს ძალა, გააცნობიეროს, თუ რაოდენ მძიმეა ამ ცოდვით დაცემულ ადამიანთა მისაგებელი გუწლრფელად მოუნანიებლობის შემთხვევაში, მან გულში განუწყვეტლივ უნდა იმეოროს "იესოს ლოცვა", მანამ, სანამ არ სძლევს მწუხარებას და უიმედობას (კარგია, თუ მოახერხებს "ფსალმუნების" კითხვას, რადგან მას ბოროტი ძალის განდევნის საოცარი ძალა შესწევს). მას შემდეგ, როდესაც გაუჩნდება სინანულის გრძნობა, როგორმე უნდა სძლიოს თავს მივიდეს ეკლესიაში, ესაუბროს ღვთისმსახურს, მერე კი უფალი უჩვენებს ძალას, რომლითაც სატანა საბოლოოდ დაიძლევა.
- რომელია სასოწარკვეთილების საპირისპირო სათნოება?
- სასოწარკვეთილების საპირისპირო სათნოებად ითვლება ნეტარი გლოვა. წმინდა ეპისკოპოს ეგნატე ბრიანჩანინოვის სწავლებით, ნეტარ გლოვაში იგულისხმება "საკუთარი სულიერი სიღატაკის განცდა; შინაგანი გლოვა; გულის შემუსვრილება, აქედან აღმოცენებული სინდისის სიმშვიდე; მადლისმიერი ნუგეშისცემა და სიხარული; ღმერთის მოწყალების იმედი; მდგომარეობა, როდესაც კაცი მადლობას სწირავს ღმრეთს მწუხარებისათვის, რადგან ხედავს თავის ცოდვათა სიმრავლეს; მოთმინებისათვის მზადყოფნა; გონების განწმენდა; ვნებების შემსუბუქება. ამასთანავე ლოცვის, განმარტოების, მორჩილების, სიმდაბლის, საკუთარ ცოდვათა აღიარების სურვილი".
შორენა მერკვილაძე