''ვერ ვიტან ისტერიკულ და არაადეკვატურ რეჟისორებს''

თინათინ ყაჯრიშვილის სცენარით, რეჟისურითა და პროდიუსერობით გადაღებულმა სრულმეტრაჟიანმა დრამამ ''პატარძლები''წარმატებით მოიარა არაერთი ქვეყნის მნიშვნელოვანი ფესტივალი. მათ შორის ბერლინის 64-ე კინოფესტივალზე სექცია ''პანორამაში''მაყურებლის პრიზი დაიმსახურა. ამას მოჰყვა ნიუ-იორკში რობერტ დე ნიროს მიერ დაარსებული ფესტივალი ''ტრაიბეკა''. ბევრი სხვა ფესტივალია წინ, საქართველოში კი ფილმის პრემიერა 2014 წლის შემოდგომაზე იგეგმება.

თინათინ ყაჯრიშვილი სცენარს 2011- 2012 წლიდან წერდა
და მოგვიანებით ფილმად აქცია. სიუჟეტი თანამედროვე საქართველოში ვითარდება. პატიმრებით გავსებული ციხეები და მამაკაცების გარეშე დარჩენილი ქალები. წყვილებს, ოფიციალური ქორწინების გარეშე, ერთმანეთის მონახულების საშუალება არ აქვთ, ამიტომ ისინი იძულებული არიან, ხელი გისოსებს მიღმა მოაწერონ და ამ ''ბედნიერებისთვის''სულ რამდენიმე წუთია გამოყოფილი. ამ რეალობით ფილმის რეჟისორმა, ისევე როგორც ბევრმა ოჯახმა საქართველოში, თავად იცხოვრა. სცენარის წერა მაშინ დაიწყო, როცა მის მეუღლეს თავისუფლება ჰქონდა აღკვეთილი. დღეს ოჯახი სრული შემადგენლობითაა და ბუნებრივია, ჩვენთვის სავსებით გასაგები იყო, როცა თინათინმა პირად თემაზე საუბარს თავი აარიდა.
ფილმში მთავარ როლებზე დაკავებული არიან გიორგი მასხარაშვილი და მარიამ კიტია, რომელიც ფილმის გადაღებისას რეჟისორის რძალი გახდა- თინათინის ძმამ ლევანმა და მარიამმა გადაღებებზე გაიცნეს ერთმანეთი და მალევე იქორწინეს.

თინათინ ყაჯრიშვილი ახალი დაბრუნებული იყო კანის 67-ე ფესტივალიდან, როცა ერთმანეთს შევხვდით...
- პროფესიული არჩევანით დავიწყოთ. მგონია, ცოტა რთულია, საქართველოში ქალი რეჟისორი იყო...
- ქართულ სინამდვილეში ბევრი ქალი რეჟისორი გვყავდა და ახლაც უმეტესობა ქალია. თავად მე მე-8 კლასის მერე, ფაქტობრივად, სკოლაში აღარ მივლია და თეატრალურ ინსტიტუტში ჩასაბარებლად ვემზადებოდი. მამა მეღვინეა, დედა- ინგლისური ენის სპეციალისტი, მაგრამ ჩვენს ოჯახში ხელოვნება ყოველთვის იყო პრიორიტეტი. ოჯახი წინააღმდეგობას არ მიწევდა, მაგრამ მაშინ წარმოუდგენელი იყო პროტექციის გარეშე მოხვედრა და ჩემი არჩევანი არ მოსწონდათ, ეგონათ, ვერ მოვხვდებოდი. ჩავაბარე და თეატრალური ორჯერ დავამთავრე, ჯერ მიშა ანთაძესთან და შემდეგ რეზო ესაძესთან გავიარე უმაღლესი სარეჟისორო კურსები.
საერთოდ, კინოს გადაღებაზე მაშინ დავფიქრდი, როცა ''ფორსაიტების საგა''წავიკითხე. მაშინვე გადაღება მომინდა და დავიწყე სცენარის წერა. უამრავი რვეული მაქვს ნაწერი, რატომ ვწვალობდი ამდენს, არ ვიცი (იღიმის). 12 წლიდან დავდიოდი ''პიონერფილმში'', ვწერდით სცენარებს და ვიღებდით. ასევე სკოლაში გვქონდა ანიმაციის სტუდია და ამ საქმეშიც ბავშ-ვობიდან ვიყავი ჩართული.

1995 წელს, სარეჟისოროზე რომ ჩავაბარე, მაშინ რომელ კინოზე იყო ლაპარაკი, ქალაქში არაფერი ხდებოდა. ცუდ დროს ვსწავლობდი, გადაღებას ყველანაირ ფორმატზე ვცდილობდით და სამწუხაროდ, იმ დროის და შემდგომი, ჩემი პირველი მოკლემეტრაჟიანი ფილმებიდან, მხოლოდ რამდენიმე მაქვს შემორჩენილი.

შემდეგ საქართველოდან ლონდონში წასვლა მომიხდა, სადაც სასცენაროზე ვსწავლობდი, რადგან სარეჟისორო კურსი ძალიან ძვირი ღირდა და ფიზიკურად ვერ შევძელი. 2004 წელს საქართველოში დავბრუნდი და გადავწყვიტე, საპროდიუსერო საქმე მესწავლა. პროდიუსინგის შესწავლა და მერე ამ ყველაფრის უშუალოდ საქმეში გადატანა დავიწყე. ამან დიდი დრო წაიღო. ბევრი ფილმის პროდიუსერობამ მომიწია, ამიტომ დღეს უფრო მეტად ამ პროფესიით მიცნობენ, ვიდრე როგორც რეჟისორს. 2007 წელს კინემატოგრაფისტთა ასოციაცია ''იფასკიმ''ჩაატარა კურსები პროდიუსერებისათვის, სადაც მეც მოვხვდი და 2009 წელს გავემგზავრე ევროპაში და იქ ევროპელ პროდიუსერთა კავშირში სწავლების ერთწლიანი კურსი გავიარე. ასე რომ, ჩვენი კოპროდუქციები დიდი შრომის შედეგია.
- თქვენი ფილმებიდან ყველაზე მეტი წარმატება ''პატარძლებს''მოჰყვა, როდის და როგორ დაიწერა ეს სცენარი?
- ვერ ვიტყვი, რომ ''პატარძლები''ყველაზე წარმატებული გამოდგა. საერთოდ, საქართველოში ნაკლები ყურადღება ექცევა დოკუმენტურ და მოკლემეტრაჟიან კინოს, არადა, პირველი წარმატებები სწორედ ამ ფილმებმა მოიტანა. კოპროდუქციას რომ აკეთებ, ანუ ორი ქვეყნის ერთობლივ კინოს, ეს უკვე წარმატებაა. თან, როცა ის ფილმები, რომლის პროდიუსერიც ვარ, ხვდება ბევრ არხსა და არაერთ დიდ ფესტივალზე. ერთ-ერთი ასეთი იყო ''ფარაჯანოვი'', რომელიც საეტაპო პროექტი გახდა. როცა ფარაჯანოვის ცხოვრებაზე ფილმს იღებდნენ, არ შეიძლებოდა, საქართველო ამ პროექტის მონაწილე არ ყოფილიყო და მიუხედავად იმისა, რომ ძალიან ძვირად ღირებული იყო, ეს პროექტიც განვახორციელეთ.
რაც შეეხება ''პატარძლებს'', ამ ფილმის სცენარის ავტორიც ვარ, რეჟისორიც და პროდიუსერიც, ასე რომ, მისი წარმატება თუ წარუმატებლობა ჩემი ბრალი იქნებოდა, რადგან ამ შემთხვევაში ბევრად მეტი პასუხისმგებლობა მაქვს.
- სცენარში ავტობიოგრაფიული დეტალები გაქვთ...
- კი, არის, მაგრამ ავტობიოგრაფიულ დეტალებზე საუბარი არ მინდა (იღიმის). მოგეხსენებათ, ფილმი არის ქალებზე, რომლებიც ციხეში ქორწინდებიან. წყვილები წლების განმავლობაში ცხოვრობენ ციხის ბარიერს აქეთ-იქით. ეს გზა ბევრმა ოჯახმა გამოარა. მეგონა, რომ დამთავრდა, მაგრამ თურმე არ დამთავრებულა და დღესაც ანალოგიური სიტუაციაა საქართვე-ლოში. განსხვავება ისაა, რომ ადრე ძალიან ბევრი ადამიანი იზიარებდა ამ ბედს, ახლა შედარებით ნაკლები, მაგრამ რაოდენობას მნიშვნელობა არ აქვს. ეს მოვლენები ანგრევს და ცვლის იმ ადამიანთა ბიოგრაფიას, რომლებიც, რეალურად დამნაშავენი არ არიან.
მიმაჩნია, რომ ბოლო ათი წელი ეს თემა თითქმის ყველა ოჯახს შეეხო. ქალები ჩუმად, წვალებით იდგნენ ქმრების გვერდით, როცა ის მამაკაცები აღარავის ახსოვდა და სხვა არავინ კითხულობდა.
- როგორი ხართ გადასაღებ მოედანზე?
- ძალიან მშვიდი და გეტყვით რატომ. კინო მოითხოვს, რომ გაწონასწორებული იყო. მინუმუმ 50 კაცთან გიწევს ურთიერთობა, ყველა შენ შემოგყურებს. პრობლემები და დაძაბულობა არ უნდა შეიმჩნიო. მათ უნდა აგრძნობინო, რომ ყველაფერი კარგადაა. ვერ ვიტან ისტერიკულ და არაადეკვატურ რეჟისორებს, რატომღაც თავს ამის უფლებას რომ აძლევენ და ამ ყველაფერს შემოქმედებით რაღაცებს აბრალებენ. ვცდილობ, გადაღებები ყველასათვის სასიამოვნო პროცესი გახდეს და არა სატანჯველი.
- თუ შეგიძლიათ მიპასუხოთ, თქვენი დაკვირვებით, როგორი ტენდენციაა მსოფლიოში, რის მიხედვითაც ფასდება ფილმები?
- ცუდი ტენდენციაა. რატომღაც ძალიან შეიზღუდა თემები. აუცილებელია, ფილმი ვიღაცის უბედურებაზე იყოს. ეს მსოფლიო ტენდენციაა და ამის გამო ბევრი ჟანრი მოკვდა. ასე თუ არ იქნა, ვერც სცენარს განახორციელებ, ვერ მოიპოვებ დაფინანსებას და არც ფესტივალები ირ-ჩევენ ისეთ ფილმს, თუ სიუჟეტში რამე კონკრეტული უბედურება არ დევს.
- საინტერესოა, რამე სცენარი ხომ არ გაქვთ უახლოეს მომავალში განსა-ხორციელებელი?
- დრამისა და უბედურების გადაღებას აღარ ვაპირებ. არ მინდა, საქართველოზე იფიქრონ, როგორც გაუბედურებულ ქვეყანაზე. ახლა მინდა, აბსოლუტურად სხვა ჟანრი ვცადო, შავი კომედია. ყველაფერი კაცის თვალით იქნება მოყოლილი. ფილმი მსოფლიოში სიყვარულის გაქრობაზეა. სიუჟეტი ემანსიპირებული ქალების სამყაროზეა, ანუ ქალები მამაკაცებზე ბევრად უფრო ძლიერები გახდნენ და ამით ბედნიერები სულაც არ არიან. ყველა ქალი წუწუნებს, რომ მამაკაცი პასიური და სუსტი გახდა. ქალები თანახმა არიან, ნახევარგანაკვეთიან სიყვარულზე და ჰყავთ საყვარლები, ხოლო მამაკაცები ეძებენ პერსპექტიულ ქალებს მანქანითა და კარგი სამსახურით. მარტივად რომ ვთქვათ, აირია მონასტერი და ამან ცვლილებები შემოიტანა პირად ცხოვრებაში.
წელს კინოცენტრი არ დამაფინანსებს. ვიცი, სხვაგანაც გამიჭირდება დაფინანსების მოპოვება, მაგრამ ვნახოთ...

ანა კალანდაძე