როგორ მოვაცილოთ ქიმია ხილსა და ბოსტნეულს - რომელია ყველაზე შხამიანი ადგილები
1 981 ნახვა
კომბოსტოს ზედა ფურცლები და ხვიტი შეიცავს იმაზე მეტ ნიტრატებს ვიდრე თავი-კომბოსტო, ამიტომ ისინი უნდა მოაშოროთ და გადაყაროთ.
კარტოფილში ქიმია გროვდება კანის ქვეშ და ბოლქვის შუაგულში, ამიტომ როდესაც კარტოფილი ადუღდება საჭიროა პირველი წყალი გადაასხათ.
კიტრი, ბადრიჯანი, ყაბაყი - კიტრი უნდა იყოს ღია ბალახისფერი. თუ კიტრი მუქი მწვანეა, ეს მეტყველებს იმაზე, რომ ის სავსეა ნიტრატებით. ახალშემოსულ ბადრიჯანს და ყაბაყს აუცილებლად უნდა მოაცილოთ კანი და ნაყოფის ყუნწი, რომელიც ყველაზე შხამიანი ადგილია.
მწვანილი და სალათის ფურცლები - მწვანილი ყველაზე სწრაფად იწოვს ნიტრატებს, ამიტომ კერძში დამატებამდე 1 სათით გააჩერეთ წყალში.
პომიდორის არჩევისას გაითვალისწინეთ რომ, რაც უფრო სქელი კანი აქვს, მით უფრო მეტ ქიმიას შეიცავს. არ იყიდოთ მოწითალო-ნარინჯისფერი პომიდორი. არ მოგერიდოთ და გააჭრევინეთ გამყიდველს, რათა დარწმუნდეთ რომ პომიდორს არ აქვს თეთრი რბილობი და ძარღვები, რაც ნიტრატების დიდ რაოდენობაზე მეტყველებს. თუ მაინც შეგვხდათ უხარისხო პომიდორი, გააჩერეთ 1 საათით გრილ წყალში.
ყურძენი - იმისათვის რომ ყურძენი დიდხანს ინახებოდეს, მას ამუშავებენ ფუნგიციდებით. ამ ნივთიერების მოსაცილებლად საკმარისია ყურძენი კარგად გავრეცხოთ, სასურველია სოდიანი წყლით. (საერთოდ ძალიან კარგია ნებისმიერი ხილის და ბოსტნეულის სოდით გარეცხვა).
თუ საზამთროს გააჩნია სქელი და მოყვითალო ძარღვები, ესე იგი მის მოსაყვანად დაიხმარეს სასუქი. შესამოწმებლად აგრეთვე შეგიძლიათ ჩაატაროთ მცირე ტესტი: საზამთროს რბილობი 1 წუთით ჩადეთ წყლიან ჭიქაში, თუ წყალმა ფერი შეიცვალა, ესე იგი საზამთრო სასუქით არის მოყვანილი. ხოლო თუ წყალი აიმღვრია- ნაყოფი სუფთაა.
ვაშლი და მსხალი - თუ ხილს მწებარე ზედაპირი აქვს, ესე იგი ის დამუშავდა დიფენილით რომ არ გაფუჭდეს და დიდხანს ინახებოდეს. დიფენილით დამუშავებულ ხილს აუცილებლად უნდა გააცალოთ კანი.
ჭარხალი, სტაფილო, ბოლოკი - ნიტრატების დიდი რაოდენობაა ძირნაყოფას თავში და წვერში, გამოყენებამდე აუცილებლად მოაჭერით. სტაფილოს ყოველთვის მოაჭერით კუდის 1 სმ, მომწვანო ნაწილი კი მთლიანად, ვინაიდან მასში ძალიან დიდი რაოდენობის ქიმიკატებია.
მინიმუმამდე რომ დაიყვანოთ ქიმიის რაოდენობა, ამისათვის აარჩიეთ უპირატესად ხილი და ბოსტნეული, რომლებიც მოყავთ ჩვენ ქვეყანაში. ისინი იმპორტულზე ბევრად "სუფთაა". საქართველოში იმდენი რაოდენობით ვერ იყენებენ მინერალურ სასუქს იმ მარტივი მიზეზით, რომ ჩვენ მწარმოებლებს არა აქვთ სახსრები დიდი რაოდენობით სასუქის შესაძენად, როგორც ამას აკეთებენ ამერიკაში, ჰოლანდიაში, თურქეთში.
ყველაზე დაბინძურებული ხილი და ბოსტნეული შემოდის ჰოლანდიიდან, თურქეთიდან, ისრაილიდან, ეგვიპტედან, მათ ღარიბი მიწა აქვთ და მას დიდი რაოდენობის სასუქის გარეშე არ შეუძლია უხვი მოსავლის მოტანა.
კესო ლაღიძე
კარტოფილში ქიმია გროვდება კანის ქვეშ და ბოლქვის შუაგულში, ამიტომ როდესაც კარტოფილი ადუღდება საჭიროა პირველი წყალი გადაასხათ.
კიტრი, ბადრიჯანი, ყაბაყი - კიტრი უნდა იყოს ღია ბალახისფერი. თუ კიტრი მუქი მწვანეა, ეს მეტყველებს იმაზე, რომ ის სავსეა ნიტრატებით. ახალშემოსულ ბადრიჯანს და ყაბაყს აუცილებლად უნდა მოაცილოთ კანი და ნაყოფის ყუნწი, რომელიც ყველაზე შხამიანი ადგილია.
მწვანილი და სალათის ფურცლები - მწვანილი ყველაზე სწრაფად იწოვს ნიტრატებს, ამიტომ კერძში დამატებამდე 1 სათით გააჩერეთ წყალში.
პომიდორის არჩევისას გაითვალისწინეთ რომ, რაც უფრო სქელი კანი აქვს, მით უფრო მეტ ქიმიას შეიცავს. არ იყიდოთ მოწითალო-ნარინჯისფერი პომიდორი. არ მოგერიდოთ და გააჭრევინეთ გამყიდველს, რათა დარწმუნდეთ რომ პომიდორს არ აქვს თეთრი რბილობი და ძარღვები, რაც ნიტრატების დიდ რაოდენობაზე მეტყველებს. თუ მაინც შეგვხდათ უხარისხო პომიდორი, გააჩერეთ 1 საათით გრილ წყალში.
ყურძენი - იმისათვის რომ ყურძენი დიდხანს ინახებოდეს, მას ამუშავებენ ფუნგიციდებით. ამ ნივთიერების მოსაცილებლად საკმარისია ყურძენი კარგად გავრეცხოთ, სასურველია სოდიანი წყლით. (საერთოდ ძალიან კარგია ნებისმიერი ხილის და ბოსტნეულის სოდით გარეცხვა).
თუ საზამთროს გააჩნია სქელი და მოყვითალო ძარღვები, ესე იგი მის მოსაყვანად დაიხმარეს სასუქი. შესამოწმებლად აგრეთვე შეგიძლიათ ჩაატაროთ მცირე ტესტი: საზამთროს რბილობი 1 წუთით ჩადეთ წყლიან ჭიქაში, თუ წყალმა ფერი შეიცვალა, ესე იგი საზამთრო სასუქით არის მოყვანილი. ხოლო თუ წყალი აიმღვრია- ნაყოფი სუფთაა.
ვაშლი და მსხალი - თუ ხილს მწებარე ზედაპირი აქვს, ესე იგი ის დამუშავდა დიფენილით რომ არ გაფუჭდეს და დიდხანს ინახებოდეს. დიფენილით დამუშავებულ ხილს აუცილებლად უნდა გააცალოთ კანი.
ჭარხალი, სტაფილო, ბოლოკი - ნიტრატების დიდი რაოდენობაა ძირნაყოფას თავში და წვერში, გამოყენებამდე აუცილებლად მოაჭერით. სტაფილოს ყოველთვის მოაჭერით კუდის 1 სმ, მომწვანო ნაწილი კი მთლიანად, ვინაიდან მასში ძალიან დიდი რაოდენობის ქიმიკატებია.
მინიმუმამდე რომ დაიყვანოთ ქიმიის რაოდენობა, ამისათვის აარჩიეთ უპირატესად ხილი და ბოსტნეული, რომლებიც მოყავთ ჩვენ ქვეყანაში. ისინი იმპორტულზე ბევრად "სუფთაა". საქართველოში იმდენი რაოდენობით ვერ იყენებენ მინერალურ სასუქს იმ მარტივი მიზეზით, რომ ჩვენ მწარმოებლებს არა აქვთ სახსრები დიდი რაოდენობით სასუქის შესაძენად, როგორც ამას აკეთებენ ამერიკაში, ჰოლანდიაში, თურქეთში.
ყველაზე დაბინძურებული ხილი და ბოსტნეული შემოდის ჰოლანდიიდან, თურქეთიდან, ისრაილიდან, ეგვიპტედან, მათ ღარიბი მიწა აქვთ და მას დიდი რაოდენობის სასუქის გარეშე არ შეუძლია უხვი მოსავლის მოტანა.
კესო ლაღიძე
