ზურა ქაფიანიძის შვილს ჯუდ ლოუს ამსგავსებენ

ბექნუ ქაფიანიძე პირველად სამი წლის წინ ახმეტელის თეატრის სცენაზე გიორგი ქანთარიას სპექტაკლ ''გასროლაში'' ვნახე. მაშინვე გვითხრეს, რომ ის ზურა ქაფიანიძის შვილი იყო. ამ ხნის განმავლობაში მასთან შეხვედრა არ მოხერხდა, საერთოდ, პრესა და ტელევიზია არ არის განებივრებული არც ბექნუს და არც მისი და-ძმის ინტერვიუებით, მაგრამ ამჯერად შეხვედრა შედგა და ის თავის პროფესიულ გზაზე, ოჯახსა და ქვეყანაში მიმდინარე პროცესებზე გვესაუბრა...

- თეატრალურ უნივერსიტეტში ჩაბარება არ მქონია დაგეგმილი. მინდოდა, საერთაშორისო ურთიერთობების ფაკულტეტზე ჩამებარებინა. დღესაც ძალიან მაინტერესებს, როგორ წარი-მართებოდა ჩემი პროფესიული გზა ამ კუთხით, მაგრამ დაახლოებით ერთი თვით ადრე მივიღე გადაწყვეტილება, რომ თეატრალურ უნივერსიტეტში სამსახიობო ფაკულტეტზე ჩამებარებინა. იქიდან გამომდინარე, რომ ბოლო პერიოდში შევაჩერე არჩევანი თეატრალურზე, გამოცდაზე ძალიან ვინერვიულე და განვიცადე. დარწმუნებული არ ვიყავი, მოვხვდებოდი თუ ვერა, მაგრამ ყველაფერი წარმატებით მოგვარდა. მაშინ რექტორი გიგა ლორთქიფანიძე გახლდათ. ექვსი რეჟისორი იყვანდა ჯგუფს და მე გიორგი შალუტაშვილის ჯგუფში მოვხვდი. უფასოზე ვსწავლობდი და სტიპენდიაც მქონდა.
- გამოცდებზე იცოდნენ, რომ ზურა ქაფანიძის შვილი იყავით?
- რა თქმა უნდა, იცოდნენ, ვისი შვილი ვიყავი. მესმის შეკითხვის აზრი და ქვეტექსტი, მაგრამ სიმართლე გითხრათ, მიუხედავად იმისა, რომ მამა საქართველოს ყველა მოქალაქეს ყველაფერში ეხმარებოდა, სადამდეც ეს შეეძლო და სწვდებოდა, და ეს მისთვის ბედნიერება იყო, ამ კონკრეტულ შემთხვევაში, რაც ჩემს თეატრალურში მიღების საკითხს ეხება, შვილი გამონაკლისი იყო. მან აბსოლუტურად მომანდო ეს გადაწყვეტილებაც და ჩემი შემდგომი ნაბიჯებიც.
- თავიდან, როგორც ცნობილია, თავადაც არ სურდა მსახიობობა...
- დიახ, ტექნიკურ უნივერსიტეტში აბარებდა, მაგრამ იმ დროს აკაკი ხორავამ თავისთან წაიყვანა. ამ ამბავს მამა ხშირად ჰყვებოდა. რუსთაველზე იდგა და ხმამაღლა იცინოდა, როცა ახალგაზრდა ზურას შემთხვევით მოჰკრა თვალი და თავისთან დაიბარა. ძალიან შერცხვა, ეგონა, სასაყვედუროდ იხმო, მაგრამ როცა ხორავამ გაიგო, რომ მამას ტექნიკურ უნივერსიტეტში ჩაბა-რება სურდა, უთქვამს, არავითარ შემთხვევაში, ''გეპეიდან'' საბუთებს გამოიტან და თეატრალურში შემოიტანო. ხორავა ზურას მამასავით პატრონობდა და ზრდიდა ყველა თვალსაზრისით. ინსტიტუტის დამთავრების შემდეგ კი აკაკი ვასაძესთან გაგზავნა, რომელიც ლადო მესხიშვილის სახელობის თეატრის სამხატვრო ხელმძღვანელი გახლდათ. აკაკიმ მთელი რეპერტუარი ააგო ზურაზე და მთავარი როლები ანდო. მოგეხსენებათ, მაშინ კინო საკმაოდ მაღალ საფეხურზე იდგა და ცხოვრება გაგრძელდა კინოში.
- თქვენ როგორ მოხვდით ახმეტელის თეატრში და რომელ წელს?
- თეატრალური უნივერსიტეტი რომ დავამთავრე, ჩვენი ჯგუფი თავისუფალ თეატრში ორ სპექტაკლში ვმონაწილეობდით. მალევე მომიწია ახმეტელის თეატრში მისვლამ. იქ გიორგი შალუტაშვილმა ''ცერკოვნი ბუნტი'' დადგა. ამ ისტორიული პიესის ავტორი გურამ ქართველიშვილი გახლდათ, რომელსაც მანამდე ვიცნობდი. პიესაში იყო ერთი გმირი, კონსტანტინე იაშვილი. გურამმა მითხრა, როცა ვწერდი, შენ მყავდი წარმოდგენილი და მისი სახე პიესაში შენიდან გამომდინარე შევქმენიო. სპექტაკლში ძალიან კარგი მსახიობები თამაშობდნენ. რეპეტიციებს მეც გავდიოდი, მაგრამ პირადი მიზეზების გამო მზადებას გამოვეთიშე და სამწუხაროდ, მუშაობა ვეღარ დავასრულე. თუმცა სამი წლის წინ ოთარ ბაღათურიამ დამაკავა ჯერ ერთ და მერე მეორე სპექტაკლში, შემდეგ - გიორგი ქანთარიამ და გოგა თავაძემ. ასე დავუკავშირდი ახმეტელის თეატრს, ახლა იქ ნიჭიერი რეჟისორი გიორგი სავანელი დგამს ახალ სპექტაკლს, ერთად ვმუშაობთ და პრემიერა საშემოდგომოდ იგეგმება. საერთოდ, ახალგაზრდა ნიჭიერ ადამიანებთან მუშაობა ძალიან მხიბლავს.
ვფიქრობ, რომ თეატრის სამხატვრო ხელმძღვანელები აუცილებლად უნდა დადიოდნენ თეატრალურ უნივერსიტეტში ახალგაზრდა რეჟისორებისა და მსახიობების სანახავად, ვალდებულნი უნდა იყვნენ, ნახონ საკურსო და სადიპლომო სპექტაკლები, რომ შემდეგში ახალგაზრდებს გზა გაეხსნათ თეატრებში. ჩვენი თეატრის ხელმძღვანელობა მაქსიმალურად ცდილობს, მსახიობებს გვერდში დაუდგეს და ხელი გაუმართოს, რისთვისაც მინდა, მათ მადლობა გადავუხადო.
- მამა მოესწრო და ჰქონდა საშუალება, სცენაზე ენახეთ?
- დიახ, მოესწრო. ეს თავისუფალ თეატრში იყო. თავისი რეაქციის დიდად გამოხატვა არ იცოდა, მაგრამ მივხვდი, რომ მოეწონა და ამით ძალიან კმაყოფილი დავრჩი. საერთოდ, ზურა საყვედურს გეტყოდა, მაგრამ არ შეგაქებდა. აბსოლუტურად გასაგები იყო, მამას რა უხაროდა და რა სწყინდა. მშობლის გესმის, ხომ?! და მეც უთქმელად ვიგებდი, რა მოსწონდა მას და რა - არა. ყოველთვის ვცდილობდი, ის მეკეთებინა, რაც ზურას არ გააღიზინებდა.
- ჰგავხართ მამას, რას გეუბნებიან და თავად როგორ აღიქვამთ ამას?
- ვერ გეტყვით, ეს ალბათ უფრო სხვისი სათქმელია. შვილი რაღაცით ემსგავსება მამას, მაგრამ ძნელია, ამ თემაზე მე ვილაპარაკო. პირველ რიგში, ის ეროვნული ფიგურა იყო, რომლისთვისაც ამოსავალი თავისი ქვეყანა, სამშობლო და ხალხი გახლდათ. აქედან გამომდინარე, მას ნამდვილად ვერ შევედრები. ვისაც ზურა თეატრში უნახავს, ფილმებს უყურებს მისი მონაწილეობით და იმავე ადამიანებს ჩემი სპექტაკლები აქვთ ნანახი, ამბობენ, რომ რადიკალურად განვსხვავდებით ერთმანეთისგან. ეს არც გასახარებელია და არც შემაწუხებელი, თუმცა ალბათ უფრო კარგის მანიშნებელია. მე თუ სცენაზე სხვა ''ფერი'' მაქვს და სხვანაირი ტიპაჟი ვარ, ამაში ცუდი არაფერია, რადგან ამ სფეროში მიმბაძველობა ყოველთვის წარუმატებელი ნაბიჯია.
- ბევრისგან მსმენია, რომ ჯუდ ლოუს გამსგავსებენ...
- აჰა, და რას ელოდებით, რომ ამის შესახებ გითხრათ?!
- იცით თუ არა-მეთქი...
- კი, ჩემს მეგობრებს უთქვამთ, მაგრამ მერიდება ამაზე საუბარი. ის მსოფლიო რანგის ვარსკვლავია და (იღიმის).
- შეგრცხვათ აშკარად...
- რა თქმა უნდა, შემრცხვა, ეს სასიამოვნოა, მაგრამ ამაზე სერიოზულად ვერ ვილაპარაკებ.
- ბექნუ, დედაზეც მინდა ვისაუბროთ. ვიცი, 14 წლის იყავით, როცა გარდაიცვალა...
- დიახ, დედა ნინო ყიფიანი გახლდათ. ძალიან რთულია ილაპარაკო დედაზეც და მამაზეც. ძნელია, გადმოსცე ის, რასაც ვგრძნობ. დედა საოცრად განათლებული ადამიანი და მზრუნველი დედა იყო. ოთხი დიპლომი ჰქონდა. ის კონსერვატორიაში მუშაობდა და ასევე დიდუბის ღვთისმშობლის ტაძარში გალობდა.
- და-ძმა გყავთ, ლელა და ბერდია. ისინი რას საქმიანობენ?
- ბერდია 19 წლით უფროსია ჩემზე, ლელა - 18-ით. საოცარი ადამიანები არიან და სიგიჟემდე მიყვარს ორივე. ბერდიას აგრარული უნივერსიტეტი აქვს დამთავრებული. ახლა ის ახალციხეში ეკლესიას აშენებს და ღმერთმა ხელი მოუმართოს ამ საქმეში. ლელა ფილოლოგია და სკოლაში ასწავლის. ჰყავს ორი არაჩვეულებრივი ვაჟიშვილი - გიორგი და დავითი, ახლა ისინი სტუდენტები არიან.
- თქვენც გყავთ ორი შვილი და მეუღლე. ის რა პროფესიისაა?
- დიახ, ორი შვილი მყავს - ნინო და მარიამი. მეუღლე, ანა გოცირიძე, ეკონომისტია. ნინო და მარიამი არაჩვეულებრივი, საოცარი ქალბატონები არიან, რომლებზეც მზე და მთვარე ამომდის. ჩემი სასწაულები, ნაწილები და სიცოცხლეები არიან. ამ თემაზე საუბარს თუ დავიწყებთ, დიდხანს ვერ გავჩერდები (იღიმის). ნინო 4 წლისაა, მარიამი - 2-ის. ნინო მოესწრო ბაბუას. ის იყო პირველი ქალბატონი, რომელთანაც ზურას, ამხელა კაცს, განსაკუთრებით მოწიწებული და მორიდებული დამოკიდებულება ჰქონდა. სამწუხაროდ, მარიამს ვეღარ მოესწრო. მამა ბევრ რამეს განიცდიდა, ქვეყნის ბედსა და ხალხზე იყო გადართული, ეს აწუხებდა და სტკიოდა. მატერიალური და ყოფითი მისთვის მეორეხარისხოვანი იყო. ყველას ტკივილს საკუთარ თავში ატარებდა და გულთან მიჰქონდა. ფაქტობრივად, შეიძლება თამამად ითქვას, რომ ქვეყნის მდგომარეობას შეეწირა.
- ფართო საზოგადოებაში, პრესა-ტელევიზიით არც თქვენი და-ძმა ჩანს და არც თქვენ...
- თავს არ ვიდებ და დიდად არ მხიბლავს ინტერვიუები. როდესაც ლაპარაკს ვიწყებ, მეშინია, არ გადავვარდე დღევანდელ პოლიტიკურ ვითარებაზე საუბარში და შეიძლება, დიალოგი სხვა მიმართულებით წავიყვანო.
აბსოლუტურად დიქტატორული წყობა იყო და მონოპოლია ჰქონდათ ქვეყანაზე აღებული. ახლახან არჩევნები ჩატარდა და მხოლოდ ეს მაგალითიც გვეყოფა ამისთვის. ყველას გვახსოვს, სახელმწიფო და კერძო სამსახურში ადამიანებს იძულებულს ხდიდნენ, თავიანთი შეხედულების მიუხედავად, მიეცათ ხმა მმართველი პარტიისთვის. შიშისა და განსხვავებული აზრის გამო, ხალხი ტელეფონზე საუბარს ერიდებოდა. საბედნიეროდ, დღეს ეს ვითარება შეცვლილია. დღევანდელი ხელისუფლების ქებას არ დავიწყებ, მათ ხალხის იმედი უნდა გაამართლონ, მაგრამ უპირობო ლიდერები რომ არიან, ფაქტია. ბევრი რამ კეთდება, მაგრამ ხალხი რომ მეტს ითხოვს, ეს ბუნებრივია, მართლები არიან. იმედი მაქვს, ხელისუფლებას გაცილებით მეტის გაკეთების საშუალება აქვს.

ანა კალანდაძე
ჟურნალი ''რეიტინგი''