ფოტოგრაფი, რომელიც ცივილიზაციის გადაღებაზე უარს აცხადებს

მიქაელ ქავთარაძე ერთ-ერთი ყველაზე გამორჩეული ქართველი ფოტოგრაფია. მის არქივში ნაკლებად ნახავთ პორტრეტებს, მოდელების ფოტოებს, ცივილიზაციას. ქალაქის გადაღება არ უყვარს. მთის ადამიანია. ფიქრობს, რომ საქართველოში უამრავი ნაკრძალია აუთვისებელი და მათი გადაღება ქვეყანას ტურიზმის განვითარებაში დაეხმარებოდა. მუშაობა არ ეზარება, საყვარელი საქმის გარდა, შეკვეთებსაც იღებს და მრავალსართულიანი შენობების მინებს წმენდს. ამბობს, რომ შემგროვებლობა მის ხასიათში არ ზის და აღებულ ჰონორარს მთაში მოგზაურობას ახმარს.

- თბილისში დავიბადე, მაგრამ ჩემი ცხოვრების დიდი ნაწილი სოფელში გავატარე, მანგლისისა და ლაგოდეხის რაიონებში. ჩემთვის სოფლის ცხოვრება იმ დროს ძალიან საინტერესო იყო. საქონელში მწყემსად დავდიოდი და როდესაც მოსაღამოვდებოდა, მზის ჩასვლას ვუყურებდი. მაშინ მხოლოდ ვოცნებობდი, რომ ეს ყველაფერი ფოტოებზე გადმომეტანა. ამის საშუალება მაშინ არ მქონდა და ოცნებად რჩებოდა. ქალაქი ნაკლებად მიზიდავდა, ბევრი ხმაური, ქაოსი, ადამიანებიც უფრო ცივად გექცეოდნენ. ლაგოდეხში ჩემი სოფლიდან კავკასიონი ჩანდა, მინდოდა, მასზე ავსულიყავი და იქიდან გადმომეხედა სოფლისთვის. ახლა ეს ოცნება უკვე ბევრჯერ ავიხდინე.

[img=left]https://scontent-a-fra.xx.fbcdn.net/hphotos-xpa1/v/t1.0-9/10552489_317147255119543_3633133869280915548_n.jpg?oh=fa86994ab485c02d8257af2c390cae43&oe=54814304[/img]

- პირველად ფოტოაპარატი როდის შეიძინე?
- მძიმედ მახსენდება ეგ ისტორია. პირველად სხვისი ფოტოაპარატით კლდეზე ავძვერი და ყვავილი გადავიღე. ეს სურათი კონკურსზე გავგზავნე და როგორც აღმოჩნდა, ფოტოაპარატის მფლობელმაც ეს სურათი გაგზავნა. პასუხი მომივიდა, რომ სურათი ჩემი გადაღებული არ იყო. ძალიან დამწყდა გული, ალბათ იმ ადამიანმა ჩათვალა, რადგან მის ფოტოაპარატში იყო, მან გადაიღო. ამის შემდეგ აღარ მიყვარს კონკურსები.
შემდეგ ჩემთვის 20 ლარად შევიძინე ''კოდაკის'' ფირმის ფირიანი აპარატი. ახლა მეცინება, ოცდაოთხი კადრიდან ორი-სამი ფოტო გამოვიდა. შემდეგ სხვისი მობილურებით ვიღებდი სურათებს და დაახლოებით ოთხი წლის წინ ჩემმა მოგვარემ სოციალურ ქსელში ნახა ჩემი გადაღებული სურათები, როდესაც გაიგო, რომ საკუთარი ფოტოაპარატი არ მქონდა, უცხოეთიდან გამომიგზავნა საჩუქრად.


- მგონია, რომ შენს არქივში უფრო ნაკლები ცივილიზაციაა.
- დღეს მოდაშია, ამოირჩიო გოგონა, წაიყვანო და სურათები გადაუღო. მე ეს ნაკლებად მიზიდავს, ბუნება, მოგზაურობა მირჩევნია.


- რელიგიური თემატიკა გიყვარს...
- გარკვეული პერიოდი მონასტერშიც ვცხოვრობდი, საიდანაც დღევანდელი რეალობა სხვანაირად ჩანს. სასულიერო პირების გადაღება არ არის მარტივი. მაქვს სერია, სადაც ბერად აღკვეცაა აღბეჭდილი.


- რამდენად შემოსავლიანია შენი საყვარელი საქმე?
- მხოლოდ ამით არ ვარ დაკავებული, მაღალ შენობებზე მინებს ვწმენდ. ახალი მთავრობის მოსვლის შემდეგ საქმე ნაკლებად გვაქვს. ახლა რამდენიმე არასტაბილური სამსახური მაქვს. ფულს არ ვაგროვებ, რასაც ვიღებ, მივდივარ და საქართველოს სხვადასხვა კუთხეში ვმოგზაურობ. როგორც ვხვდები, ასე დიდხანს ვერ გაგრძელდება და ვცდილობ, კომერციულ პროექტებზეც არ ვთქვა უარი. არასტაბილურობის შეგრძნება მაქვს. ქორწილებსაც ვიღებ, რადგან ესეც შემოსავლის ერთ-ერთი წყაროა.


- ყველაზე რთულად რომელი გადაღება გახსენდება?
- ჯიხვების სერია... ამ კადრების გადასაღებად სამი დღე მომიხდა მთაში ყოფნა. ჩასაფრებული ვიყავი. თან პერიოდი უნდა იცოდე, როდის გამოდიან. ყველაზე რთული ცხოველების გადაღებაა, იმის გარდა, რომ უნდა მოიხელთო, დიდი ნერვები გჭირდება და კლიმატს უნდა ეგუებოდე. ზოგიერთის ორგანიზმი მთის ჰავას ვერ იტანს და ცუდად ხდება.


- საკმაოდ განსხვავებული იმიჯი გაქვს...
- თავისთავად მოხდა ასე, არავის ვბაძავ. ახლა მოდაშია წვერი, მაგრამ მე ექვსი წელია, წვერს ვატარებ. ხშირად სასულიერო პირი ვგონივარ ხალხს და რჩევასაც მეკითხებიან (იღიმის).


- მიქაელ, შენი საოცნებო პროექტი რომელია?
- საზღვარგარეთ ფოტოგრაფებს აფინანსებენ და სპეციალური პროექტებია ნაკრძალების გადასაღებად. შემდეგ ეს ფოტოები ვრცელდება და ტურიზმის ნაკადის მოდინებას უწყობს ხელს. საქართველოში ნაკლებად, რადგან ფული სჭირდება, წუწურაქობენ. პოლონეთში ერთ-ერთმა ფოტოგრაფმა ნაკრძალი გადაიღო, დიდი პროექტი იყო, ყველა ცხოველს გადაუღო სურათი და შემდეგ ნახევარსაათიანი სლაიდშოუ ააწყო. ამ პროექტში ხელოვანს 50 000 ევრო გადაუხადეს. მეც მსგავს რაღაცას გადავიღებდი. თუშეთში წავიდოდი, ლაგოდეხში, სვანეთში. საქართველო იმით არის გამორჩეული ქვეყანა, რომ არც ერთი ნაკრძალი არ ჰგავს ერთმანეთს. მაგალითად, ლაგოდეხი წალკოტია, მაგრამ რამდენიმე კილომეტრის დაშორებით ვაშლოვანის ნაკრძალი სრულიად უდაბნოა, თითქოს აფრიკაში ხარ. სამწუხაროდ, ვერ ვიღებ, რადგან სპეციალური აპარატურა სჭირდება, რაც ფინანსებს უკავშირდება, იმედი მაქვს, შემოდგომაზე მაინც შევძლებ ამ პროექტის განხორციელებას.
გადაღებისას ხშირად მივდივარ რისკზე, ამ დროს მავიწყდება, როგორ რელიეფზე ვდგავარ, სად არის ჩასავარდნი ადგილი. ყოველთვის ყველანაირი კლიმატისთვის მზად ვარ. მთას ხომ ამინდის პროგნოზი არ აქვს და როდის აირევა ბუნება, წინასწარ არ იცი.

ნინო გიგიშვილი
ჟურნალი ''რეიტინგი''