მარიამ კუბლაშვილი: "ქმარი თვითონ ვაიძულე, წასულიყო"

ადვოკატი მარიამ კუბლაშვილი, რომელიც საზოგადოებამ ტელეპროექტის "ცეკვავენ ვარსკვლავები" მონაწილედ და შემდეგ მის ფავორიტად გაიცნო, შვილს მარტო ზრდის. მისი 9 წლის ბიჭუნა, გიორგი–არბი ნადარაია, საოცრად არის მიჯაჭვული დედაზე, უკვე გრძნობს მასზე პასუხისმგებლობას და ცდილობს, გვერდით მამაკაცურად დაუდგეს. დედა–შვილი ერთმანეთს თითქმის არ შორდებიან.
მარიამი 18 წლის ასაკში გათხოვდა, 19 წლის ასაკში უკვე დედა იყო. ბავშვს სახელი მარიამის დედამ შეურჩია. გიორგი–არბი წლის და 2 თვის იყო, როცა მისი მშობლები ერთმანეთს დაშორდნენ. მარიამი საკუთარ თავს ადანაშაულებს იმაში, რომ მისი შვილი უმამოდ იზრდება. ნანობს, რომ ამბიციებზე უარი არ თქვა და ოჯახის შენარჩუნებისთვის არ იბრძოლა.
– მარიამ, 19 წლის ასაკში მზად იყავით დედობრივი პასუხისმგებლობისთვის?
მარიამი: შვილი რომ გავაჩინე და ღამე ტირილი დაიწყო, მაშინ მივხვდი, რა ხდებოდა ჩემს თავს და ვკიოდი, ოთახიდან გაიყვანეთ–მეთქი. ვფიქრობდი, ამდენი ვეწამე, გავაჩინე და ახლა კიდევ ღამეები უნდა ვათენო–მეთქი. დედობისთვის მზად არ ვიყავი. მაშინ გამოცდები მქონდა, ვმეცადინეობდი, შვილის გაზრდაში კი ძიძა, დედაჩემი და დედამთილი დამეხმარნენ. არ შემიძლია დილიდან საღამომდე ბავშვს მოვუარო, ღამეები გავათენო.
– როცა ქმარს გაშორდით და მარტოხელა დედა გახდით, ვინ გეხმარებოდათ?
მარიამი: როცა მე და გიორგი–არბი მარტოები დავრჩით, დედამთილ–მამამთილი ძალიან მეხმარებოდნენ, ბავშვს ხშირად იტოვებდნენ.
– თქვენი ყოფილი ქმარი შვილის გაზრდაში არ მონაწილეობდა?
მარიამი: არბის მამა არ არის საქართველოში, საერთოდ არ ჩამოდის. სოციალური ქსელებით ხანდახან აქვთ მიმოწერა.
– როცა გააცნობიერეთ, რომ მარტოხელა ქალი იყავით, დაიბენით და შეშინდით?
მარიამი: არბიმ გამაძლიერა, სტიმული მომცა. ძილის, სიზარმაცის უფლება არ მქონდა, უნდა მემოქმედა, რომ შვილისთვის მომავალი შემექმნა. მე და არბიმ ერთად გამოვიარეთ მძიმე პერიოდი. როცა მარტო დავრჩი პატარა ბავშვით ხელში, ყველაზე მეტად იმის შემეშინდა, ჩემი შვილიც ისე არ გაზრდილიყო, როგორც მე გავიზარდე. არ მინდოდა, ის მოჰკლებოდა, რაც მე მაკლდა.
– ამის გამო ზედმეტად ხომ არ გაათამამეთ?
მარიამი: ვათამამებ, მაგრამ ეს მის ბუნებაზე ცუდად არ აისახება. დათრგუნული, მორცხვი და კომპლექსიანი ბავშვია. სულ მინდა, მეტად თავისუფალი იყოს, ყველა სურვილი შევუსრულო, მაგრამ მაღაზიებში რომ შევდივართ, არ არსებობს, თქვას, დედა, ეს მინდაო. შვილთან სიმკაცრე აუცილებელია, მაგრამ ბავშვის ბუნებას გააჩნია. ამას არ სჭირდება სიმკაცრე, ერთხელ რომ ვეტყვი, იგებს. არბის ან დიდი პატივისცემა აქვს ჩემი და ან ეშინია. არასოდეს მაწუხებს თავისი ქცევებით, არ მახსენდება, დაუკითხავად სადმე გაქცეულიყო. ისეთი ფრთხილია, არ არსებობს, გვერდიდან მომშორდეს. მხოლოდ კომპიუტერულ თამაშებს გამოვყავარ წყობიდან, რადგან ეს დაჩლუნგების პირველი საშუალებაა და ზოგჯერ ამის გამო ვჩხუბობთ.
გიორგი–არბი: დედის ადრე მეშინოდა, მაშინ პატარა ვიყავი. ახლა ვიცი, რომ არც მეჩხუბება, არც მცემს. ვიცი, რომ ძალიან გაბრაზდება, თუ ჯიბრით მოვექცევი და არ დავუჯერებ. ვაპირებ, კომპიუტერულ თამაშებსაც შევეშვა.
– მარიამ, რა მეთოდით ზრდით შვილს, როგორ უნერგავთ საჭირო უნარ–ჩვევებს?
მარიამი: ხანდახან ნერვები არ მყოფნის, რომ ავუხსნა. ძალიან ყურადღებიანი დედა არ ვარ. შეიძლება ბავშვი ამას გრძნობს კიდეც. არბი ხედავს, რომ საქმეებით ტვინი მაქვს არეული, ამიტომ ყოველ წამს არ შემიძლია რაღაცეები ავუხსნა.
გიორგი–არბი: დედა იმიტომ მიყვარს ყველაზე ძალიან, რომ კარგად მიხსნის ბევრ რამეს. ამიტომ მასთან ერთად კინოში სიარულიც მომწონს. როცა მეუბნება, დღეს საღამოს კინოში მივდივართო, მაშინვე კარგ ხასიათზე ვდგები.
მარიამი: არბი კარგად აზროვნებს, დედობრივი ინსტინქტით ვგრძნობ, სად არის ჩემი საჭიროება და ვმოქმედებ. მიმაჩნია, რომ ბავშვის ცემა უკიდურესად საშინელი ქმედებაა.
ჟან ჟაკ რუსოს აქვს ნათქვამი, ყველაზე დიდი სიმდაბლე ისაა, როცა შვილებს ისე ვექცევით, როგორც მონებსო. ბავშვობაში დედა მცემდა, სასტიკადაც მსჯიდა, რაც დღემდე ცუდად მახსოვს. ხშირად უსამართლოდაც დავუსჯივარ და ამას ისე მწარედ განვიცდიდი, დღემდე ვერ ვივიწყებ. ზოგჯერ ბნელ სარდაფში მკეტავდა, მე კი მაგრად მეშინოდა სიბნელის. ასეთი საქციელი გამართლებულად არ მიმაჩნია, ბავშვი ბოროტდება და კომპლექსდება.
გიორგი–არბი: დედას ჩემთან არასოდეს უჩხუბია, არც დაუყვირია. დედის გარეშე, მაქსიმუმი, ორი დღე შემიძლია დავრჩე. როცა მასთან არ ვარ, მენატრება და მასზე ვნერვიულობ.
მარიამი: რომელ დედას არ უყვარს შვილი და შვილს – დედა, მაგრამ ჩვენ შორის კიდევ რაღაც სხვა ხდება. სულ ერთად ვართ, დილით 9 საათზე სამსახურში ჩემთან ერთად მოდის, მთელი დღე აქ მყავს და თუ სადმე გავდივარ, ყველგან მომყვება. ზრუნავს, რომ არ ვინერვიულო. ყველანაირად მიწყობს ხელს. დაუჯერებელიც კი არის, ბავშვი ასე კარგად ხვდებოდეს, დედას რა სიამოვნებს. დილით ნაგვის პარკს ხელიდან მართმევს და თავად ყრის, ჩემი ჩანთა თვითონ მოაქვს ხოლმე, რომ მძიმე არ ავწიო. მაღაზიიდან გამოსულს, ხელს მტაცებს, რომ პარკები თვითონ წამოიღოს. გვერდით კაცი არ მყავს, მაგრამ შვილი უკვე ყველაფერში მეხმარება.
– გიორგი–არბი, მთელი დღე დედის სამსახურში ყოფნა არ გწყინდება?
გიორგი–არბი: მთავარია, მის გვერდით ვიყო. თანაც დედაჩემის კომპანიაში ყოფნა მიყვარს. მომწონს, წარმატებული ქალი რომ არის.
– წარმატებულ დედას დრო რჩება იმისთვის, რომ გემრიელი სადილები მოგიმზადოს?
გიორგი–არბი: ხშირად არ აკეთებს, ალბათ არ უყვარს საჭმელების კეთება. როცა ამზადებს, გემრიელი გამოსდის.
მარამი: საჭმელების გაკეთება ძალიანაც მიყვარს, მაგრამ ფაქტობრივად დასვენების დღე საერთოდ არ მაქვს. განვიცდი, რომ შვილის ჯანსაღ კვებას დიდ ყურადღებას ვერ ვუთმობ, მაგრამ თვითონაა ისეთი ბავშვი, რომ არც გაზიან სასმელებს სვამს და არც ქუჩაში ნაყიდ საჭმელებს ეკარება. არბის კვება საკმაოდ ძვირი მიჯდება, რადგან ყოველთვის იმ რესტორნებში დამყავს, სადაც ვიცი, რომ კარგ წვნიანსაც აჭმევენ და ყველაფერი ნატურალური ექნებათ.
– მარიამ, როგორი მამაკაცი გინდათ, თქვენი შვილისგან დადგეს?
მარიამი: ძალიან მამაკაცური უნდა იყოს. არ უნდა ეშლებოდეს ქალის, უფროსის პატივისცემა. ასეთი ვაჟკაცური რაღაცეები ახლაც არ ეშლება.
– ვიზუალურად ძალიან გგავთ, ხასიათითაც თქვენ დაგემსგავსათ თუ მამას?
მარიამი: ძალიან ჰგავს მამას. იცით, როგორია? ისეთ რამეს არ შეჭამს, თუ არ იცის, რა საჭმელია. ძალიან უფრთხილდება თავს, ამბობს, ეს ჯანმრთელობისთვის საზიანოაო. მე არ ვარ ასეთი. მოწესრიგებულია. მებრძოლი არ არის და ამაშიც მამას ჰგავს. არბისგან განსხვავებით, დედასთან მიკედლებული არასოდეს ვყოფილვარ, პირველივე კლასიდან დამოუკიდებელი ვიყავი. არბის კავკასიური ბუნება აქვს, ჩემი ქმარი ასეთი მკაცრი არ ყოფილა, ასეთი ხასიათით მამაჩემს ჰგავს.
– გიორგი–არბი, როცა დედა პროექტში "ცეკვავენ ვარსკვლავები" მონაწილეობდა, ძალიან გულშემატკივრობდი?
გიორგი–არბი: ისე ვყვიროდი, რამდენჯერმე ხმა ჩამიწყდა. დედასაც ვატყობდი, რომ ძალიან ნერვიულობდა. ზოგჯერ რეპეტიციებზე მეც დავყვებოდი.
მარიამი: არბისთვის დედის იქით არანაირი სამყარო არსებობს, არც სათამაშოების, არც მეგობრების, არც მამის... ამ პროექტში ჩემი მონაწი ლეობა მისთვის დიდი ტრავმა იყო. ამბობდა, შენ თუ პროექტს დატოვებ, სკოლაში ვეღარ მივალ, თავი მომეჭრებაო.
– ზაფხული მალე დამთავრდება, დედა–შვილი დასასვენებლად სადმე იყავით თუ ახლა მიდიხართ?
მარიამი: მე რომ ახლა დასვენება მოვიწყო, შანსი არ მაქვს, სექტემბრიდან ვიარსებო. თუ არ ვიმუშავე, არაფერი გამომივა. ჩემ უკან ჩემი ოჯახია, მათაც ვეხმარები. შვილის გარდა დედა, ძმა და სხვა ბევრი ადამიანია ჩემზე დამოკიდებული. ეს ბავშვი კი ამ ყველაფრის მსხვერპლია. ვუხსნი, რომ ჩემ გარეშე უნდა დაისვენოს, ძალა აღიდგინოს, რომ სექტემბრიდან ფეხბურთს დაუბრუნდეს, მაგრამ გაიძახის, შენ თუ არ წამოხვალ, არ წავალო.

– გიორგი–არბი, მამამ რომ გითხრას, ჩემთან წამოდი დასასვენებლადო, არ წახვალ?
გიორგი–არბი: თუ დედა წამოვა, წავალ. მამას მიჩვეული არ ვარ, ამიტომ დედა უფრო მიყვარს.
დასვენების გარეშეც დავუბრუნდები ფეხბურთს. ცოტა ხნით ტრავმის გამო მივატოვე, ვმკურნალობ და მერე ისევ გავაგრძელებ თამაშს. ყველა პროფესიას ფეხბურთელობა მირჩევნია. ექიმმა მირჩია, სულ დავანებო ფეხბურთს თავი, მაგრამ არ დავანებებ!
მარიამი: მაგარი მწვრთნელი ჰყავს, პაატა მამფორია. ის არბისთვის ყველაფერია, პაატამ ბევრი რამ ასწავლა.
– სკოლაში როგორ სწავლობს არბი?
გიორგი–არბი: დედამ რაც პროექტში დაიწყო ცეკვა, იმ დღიდან სკოლაში სწავლას მოვუმატე და გამოცდებში საუკეთესო ქულები ავიღე.
მარიამი: მასწავლებელმაც მითხრა, რაც შენ პროექტში მონაწილეობდი, ბავშვი კლასში ამაყად შემოდიოდაო. წინა წლებთან შედარებით მართლაც კარგი ქულები მიიღო. მითხრა, ფინალში თუ გახვალ, მაგრად ვისწავლიო და პირობა შეასრულა.

გიორგი–არბი: გამარჯვებულად დედა რომ დაასახელეს, მეგონა, ენა გადამეყლაპა, ვეღარ ვლაპარაკობდი.
მარიამი: ჩემი შვილის ასეთი გახარებისთვის დიდი მადლობა მთელ საქართველოს! გულჩათხრობილი ბავშვია და მიხარია, რომ გამარჯვებით ამხელა სიხარული მივანიჭე.

– იცით მისი გულჩათხრობილობის მიზეზი?
მარიამი: ბავშვებზე ძალიან მოქმედებს უმამობა, მით უმეტეს, ბიჭისთვის ძალიან მძიმეა. ბევრი წყვილია დაშორებული, მაგრამ ბავშვები კვირაში ორი დღე მაინც ნახულობენ მამას.
გიორგი–არბი: მამაჩემი კი 8 წელია წასულია და არ მინახავს.
მარიამი: არბის მამაკაცებთან ურთიერთობა საერთოდ არ აქვს. უმამობა მასზე ძალიან მოქმედებს. მშობლების განშორებას ხომ ყველა შვილი განიცდის, მაგრამ ჩვენ შემთხვევაში კიდევ უფრო ცუდად არის საქმე, მამას საერთოდ ვერ ნახულობს.
გიორგი–არბი: ჩემს ყველა კლასელს მამა საქართველოში ჰყავს, მამაჩემი კი ნიუ იორკშია. მამას რამდენჯერაც ველაპარაკები, სულ მეუბნება, ჩამოვალო, მაგრამ... ყოველ დაბადების დღეზე ველოდებოდი, მეუბნებოდა, ჩამოვალო, მაგრამ არასოდეს ჩამოსულა. მე კი ძალიან მინდა, ერთხელ მაინც მოვიდეს.
– არბი, მამა იქიდან ზრუნავს შენზე?
გიორგი–არბი: ერთხელ პიტერ პენის ფორმა ვთხოვე და გამომიგზავნა. მეტი არაფერი გამოუგზავნია, მე არ მახსოვს.
– მარიამ, ალბათ გიფიქრიათ იმაზე, მეორედ თუ შექმნით ოჯახს, თქვენი შვილი ამას როგორ მიიღებს.
მარიამი: კი, მიფიქრია. ეს ბიჭებისთვის ცალკე პრობლემაა, თუმცა გააჩნია, ის როგორი ადამიანი იქნება. არბის ისე ვუყვარვარ და ისეთი შეგნებულია, რომ თუ მე ბედნიერი ვიქნები, ესეც ბედნიერი იქნება. თუ კარგი ადამიანი იქნება, არბისაც შეიყვარებს და მასზე იზრუნებს. ახლა ძალიან მოწყენილები ვართ. სახლში მარტოები მივდივართ. არბის უყვარს, როცა ჩვენთან სტუმრები მოდიან.
– მარიამ, რატომ ვერ აეწყო თქვენი ოჯახური ცხოვრება, დაშორების მიზეზი რა იყო?
მარიამი: ჩემი დანაშაულიც ბევრი იქნებოდა. დიდი ამბიციები მქონდა და ამით ქმარი ფაქტობრივად ვაიძულე, რომ წასულიყო. მე საზღვარგარეთ წასვლა, ცხოვრებაში მეტის მიღწევა, კარგი ტანსაცმელი მინდოდა. ამ ყველაფერს არ ვეუბნებოდი, მაგრამ თვითონ გრძნობდა, რომ უბედური ვიყავი, რადგან ეს ყველაფერი მაკლდა. მე რომ ასეთი არ ვყოფილიყავი, ის არ წავიდოდა.
– არასოდეს გინანიათ, რომ ოჯახის გადარჩენა ვერ შეძელით?
მარიამი: ბავშვის გამო – კი, მაგრამ იმ ცხოვრებით ვერ ვიცხოვრებდით, როგორიც გვქონდა. უკეთესი მინდოდა, თუმცა ვნანობდი, რომ უცხოეთში გავუშვი. არ უნდა გამეშვა, უნდა შევგუებოდი იმას, როგორიც იყო და აქ შეგვექმნა უკეთესი მომავალი. ზედმეტი ამბიცია არ უნდა მქონოდა.
ქეთი დინოშვილი, ჟურნალი სარკე