ლუბა ელიაშვილი: "ადამიანების სითბომ გადამარჩინა”

"გგადავრჩი! დღეს ისევ დავწერე ახალი ლექსი, ლაღი და იმედიანი, როგორც ადრე და მივხვდი, რომ მართლაც გადავრჩი. მინდა, მადლობა გადაგიხადოთ ყველას, ვინც გაჭირვების ჟამს მგულშემატკივრობდით, მამხნევებდით, იცლიდით ჩემ სანახავად და ლოცულობდით ჩემი გადარჩენისთვის. ამ ყოველივეს მართლაც ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს – ეს ახლა უკვე ძალიან კარგად ვიცი. გმადლობთ ყველას, გმადლობთ იმისათვის, რომ ასე ბევრნი ყოფილხართ. თურმე ცხოვრების აზრიც ეს არის – ადამიანების გულში გააჩინო გულწრფელი სიყვარული და შენი მხარში დგომის სურვილი. გმადლობთ, რომ ასეთი კარგები ხართ! გმადლობთ, რომ ასე ბევრნი ხართ!" – ეს იმედით სავსე წერილი ცნობილმა ჟურნალისტმა ლუბა ელიაშვილმა "ფეისბუქის" საკუთარ გვერდზე ახლახან გამოაქვეყნა.
დაახლოებით 9 თვის წინ, 2013 წლის ნოემბერში, მას მოულოდნელად ინსულტი დაემართა და რამდენიმე თვე საწოლს მიეჯაჭვა. რეაბილიტაციის კურსს ახლაც გადის, მაგრამ უკვე ლექსების წერაც შეუძლია. პირველი ლექსი, რომელიც გამოჯანმრთელების გზაზე დამდგარმა დაწერა, ასეთია:
დაიკიდე...
მოდი, სიღრმეებში ჩამოყევი
თოკებს, მე რომელიც ჩაგიკიდე.
თუ უინტერესოდ მოგეჩვენოს,
ცერად შემხედე და დაიკიდე.
მოდი, ჭაში უნდა ჩაგახედო,
შენთან მომენატრა საუბრები.
მოდი, კიდევ ერთხელ ვითავხედოთ,
ფოთლებს ვუყნოსოთ და გავუბეროთ.
მოდი, ბალახებზე წამოწოლილს,
ზეცა ნაბადივით დამაფარე.
მოდი, დამითვალე ცოდვები და
ტყვიად საყვედური დამახალე,
მჭიდეგავსებული პისტოლეტით
ტვინი დამიცხრილე საცერივით...
უხეშ იუმორზე ამცერი და
სულში ჩამიყავი საცეცები.
მაჯებზე მითვალე ნაწიბური,
ცოდვები მამადლე უსახური,
ოქროსი მომთხოვე კოშკები და
სიცოცხლის ბოლომდე მიმსახურე...
მხოლოდ ერთი ღამით შეუღლება
ნაკლად ჩაუთვალე ჩემს ბუნებას,
ისევ გაიკვირვე, რატომ მიყვარს
სულელურ ფიქრებში შებრუნება...
მოდი, ამ ერთხელაც ვილაღოთ და
მერე საბოლოოდ გაგეცლები.
აბა, როდის იყო მიხაროდა –
საბელად შებმული საცეცები.
ამ ხნის განმავლობაში "სარკეს" არაერთხელ ჰქონდა მცდელობა განსაცდელში მყოფ თავის კოლეგას პირადად დაკავშირებოდა და ეს შეხვედრა ახლა შედგა, როცა ლუბა ელიაშვილმა თავად ჩათვალა, რომ ინტერვიუსთვის მზად იყო.
– ქალბატონო ლუბა, პირველ რიგში, მთელი ჩვენი რედაქციის სახელით გილოცავთ გამოჯანმრთელებას. როგორ გრძნობთ თავს, რა ეტაპზეა თქვენი მდგომარეობა?
– ბევრად უკეთ ვარ, ვიდრე პირველ თვეებში ვიყავი ინსულტის შემდეგ. უკვე შემიძლია დაუხმარებლად ურთიერთობა "ფეისბუქზე" და ჩვეულებრივ უზურგო სკამზე ჯდომა, სიარულსაც ვცდილობ ხელკავით. შემოდგომისთვის რეაბილიტაციის კურსს განვაახლებ, იმედია, წარმატებები კიდევ მექნება.
– როგორც ჩვენთვის ცნობილია, მიუხედავად ფიზიკური მდგომარეობისა, თქვენი გონება სრულ ნორმაში იყო. როგორ გახსენდებათ ის პერიოდი, როცა საწოლს იყავით მიჯაჭვული?
– ჩემდა საბედნიეროდ, ტვინში სისხლის ჩაქცევის ადგილმდებარეობიდან გამომდინარე, რომელიც მარჯვენამხრივი იყო, არც ერთი წუთით დამიკარგავს მეტყველების უნარი, მეხსიერება და აზროვნება, რაც ნამდვილად ძალიან მძიმე იქნებოდა ჩემთვის. ჩემი ინსულტი გამოხატული იყო მარცხენა ხელისა და ფეხის მძიმე პარეზით. რაც შეეხება პოსტოპერაციულ ემოციურ ლაბილობას, ძალიან მალე გამიარა. 3 თვის თავზე სავარძელში ხანგრძლივად ჯდომა შევძელი, 6 თვის თავზე კი პირველი ნაბიჯები გადავდგი. ემოციური სფეროც ამავე პერიოდში მომიწესრიგდა და უკვე შემეძლო რამდენიმე ადამიანთან ერთდროულად ურთიერთობაც, რაც მანამდე ძალიან მღლიდა და არ მსიამოვნებდა. ამის შემდეგ ჩემი ახლობლები უკვე თავისუფლად მოდან სტუმრად და ყოველდღე ახალ–ახალი "ივენთები" მაქვს.
მეშინოდა, რომ მედიკამენტოზური მკურნალობა, რომელიც სიმშვიდესა და ლოგიკური აზროვნების აღდგენაში მეხმარებოდა, დამიზიანებდა შემოქმედებით უნარებს. ამიტომ ძალიან გამიხარდა, როცა ერთ დილას ისევ მოვიდა ლექსის წერის მუზა. ეს სიხარული ჩემი "ფეისბუქის" "ფრენდებსაც" გავუზიარე და ერთ დღეში ათასზე მეტი ადამიანი გამომეხმაურა. ჩემს მდგომარეობაში მყოფი ემოციური ადამიანისთვის ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს "სითბოთერაპიას". ეს ჩემი მოგონილი ტერმინია, რომელიც ძვირფასი ადამიანების მხრიდან ყურადღებისა და სიყვარულის გამოხატვას ნიშნავს. სიყვარულს ძალიან დიდი მნიშვნელობა აქვს გამოჯანმრთელების პროცესში.
ამას წინათ შალვამ (ქალბატონი ლუბას ქმარი, ცნობილი ადვოკატი, პარლამენტის დეპუტატი შალვა შავგულიძე. ავტ.შენ.) მიამბო, რომ ამერიკაში მედიკოსებს მეცნიერულად გამოუკვლევიათ და დაუდგენიათ, რომ ის ადამიანები, ვის გამოჯანმრთელებასაც ბევრი ნატრობს, უფრო იოლად ერევიან ავადმყოფობას, ვიდრე მარტოხელები. ასე რომ, ჩემი მოფიქრებული "სითბოთერაპია" სულაც არ ყოფილა შემთხვევითი და უსაფუძვლო.
– ეს ინსულტი ყველასთვის მეხის გავარდანასავით იყო. ადრე თქვენი ავადმყოფობა არავის გაუგია. ჯანმრთელობის მხრივ, რაიმეს უჩიოდით?
– რაც თავი მახსოვს, ჰიპერტონია მაქვს და დროდადრო ვმკურნალობდი კიდეც, თუმცა ბოლო ხანებში მკურნალობისთვის კი არა, ზაფხულში დასასვენებლად წასვლისთვის ვეღარ ვიცლიდი, რაც შეცდომა იყო. ორგანიზმი 50 წლის ასაკში აღარ გპატიობს იმას, რასაც 20 წლის ასაკში იოლად უმკლავდება. უძილობა და არასწორი კვება, მუდმივი გადაღლა ცუდად მთავრდება.
– ემოციური ადამიანი ბრძანდებით. ზოგადად რას განიცდიდით და განიცდით ყველაზე მეტად?
– გამოუსწორებელი მებრძოლი ვარ უსამართლობის წინააღმდეგ, გულთან ძალიან ახლოს მიმაქვს ადამიანების გასაჭირი. თავის დროზე სწორედ ამიტომ გამიჭირდა ფსიქიატრიულ კლინიკაში მუშაობა და შევიცვალე სამსახური. ხელმძღვანელ პოზიციაზე მყოფ ადამიანს კი დროდადრო უსიამოვნო გადაწყვეტილებების მიღებაც უწევს. ავადმყოფობამდე ცოტა ხნით ადრე, როდესაც ერთ–ერთი სამსახურის ხელმძღვანელობა შემომთავაზეს, თავი შევიკავე, იმის მიუხედავად, რომ ჩემი საყვარელი საქმის ხელმძღვანელობა მომიწევდა. პედაგოგიც ეგეთი ვარ: სტუდენტისთვის ცუდი ნიშნის დაწერას მირჩევნია, აურაცხელი დრო და ენერგია მოვახმარო მისი ცოდნის დამაკმაყოფილებელ დონემდე გაღრმავებას. განვიცდი, რომ ვერ შევძელი უფრო დემოკრატიულ და უფრო უკეთეს საქართველოში სრულყოფილი ცხოვრება. მე ხომ ამ მიზნის მისაღწევად ძალიან ბევრი ვიშრომე.
– როგორია თქვენი სამომავლო გეგმები? როდიდან აპირებთ საზოგადოებაში გამოჩენას?
– ახლობლებმა გამიკეთეს საოცარი საჩუქარი – ჩემი ლექსების წიგნად გამოცემა გადაწყვიტეს და სექტემბრის შუა რიცხვებში ალბათ საკუთარი წიგნის პრეზენტაციით წარვდგები საზოგადოების წინაშე.
– რა შეცვალა გადატანილმა განსაცდელმა თქვენს შინაგან სამყაროში? ღირებულებები გადაფასდა?
– ახლა უკვე მოძღვარი მყავს, მამა კონსტანტინე, რომელიც სულიერად მოძლიერებასა და გაჯანსაღებაში მეხმარება. ასევე ძალიან ახლოს მივიტანე გულთან კონფლიქტის ზონიდან დევნილი ქალის ნაამბობი. ჩვენ ერთმანეთს კლინიკაში შევხვდით. მან ასეთი რამ მითხრა – მას შემდეგ, რაც ჩემი მტრებისთვის დავიწყე ლოცვა, ჩემი ავადმყოფი მეუღლე უკეთ გახდაო. კლინიკაში ჩვენ, ყველანი, ძალიან ვგულშემატკივრობდით ერთმანეთს და ვამხნევებდით. საავადმყოფოდან პაციენტის გაწერა საერთო სიხარული იყო. ასევე მადლობელი ვარ ჩემი მეთოდისტის, ქალბატონ ხათუნა გაჩეჩილაძის, რომელიც არამხოლოდ მავარჯიშებს, არამედ ჩემი ფსიქოთერაპევტიც არის.
ჩემი მეგობრისგან, მაკა ჩიჩუასგან, გამიგონია ჩინური სიბრძნე: თუ გინდა, მთელი ცხოვრება იყო ბედნიერი, გახდი მებაღე. როგორც კი ხელ–ფეხს ავიდგამ და შევძლებ მებაღეობას, ჩემი ეზოს წალკოტად გადაქცევას შევუდგები. სახლში ავოკადოს ოთხი ხე უკვე გავახარეთ, იმედია, მოსავალსაც მოვესწრები. ჩემი ეზოს ვარდები ისევ ყვავიან და მახარებენ. დედა ნანამ ფოკას მონასტრიდან საოცარი ლოცვა მაჩუქა – "გმადლობ, შენ ღმერთო, ყველაფრისათვის". იგი იყო ერთ–ერთი პირველი, ვინც ოპერაციის შემდეგ მნახა და დღემდე არ მივიწყებს.
– როგორც სოციალური ქსელიდან ჩანს, აქტიურად ადევნებთ თვალს ქვეყანაში მიმდინარე მოვლენებს.
– სიკვდილთან ძალიან ახლოს ჩავლა ცხოვრების არსზე გაფიქრებს და, მართალი გითხრათ, ახლა მიმდინარე მოვლენებზე მეტად ის მაინტერესებს, შევასრულე თუ არა ჩემი დანიშნულება ამ ცხოვრებაში. ბავშვობაში ვინმე ძალიან თუ მატკენდა გულს ან ცუდად მომექცეოდა, ღმერთს ვთხოვდი, არ მომცე ნება, გავბოროტდე და გავბრაზდე–მეთქი. ახლა ვიცი, რომ ეს არის ყველაზე სწორი და მთავარი სურვილი, რაც ადამიანმა უნდა ინატროს. იმდენი სიკეთე ვნახე და ახლობლების მხრიდან ისეთი თავგანწირვა, რომ ერთადერთი სურვილი, რაც ახლა მაქვს, მათი სიკეთის სიკეთით დაბრუნებაა. ამას ეძღვნებოდა ჩემი ბოლო პოსტიც "ფეისბუქში", რის შემდეგაც თქვენც დაინტერესდით ჩემი პერსონით.
სულ ვფიქრობდი, რა იყო სიცოცხლე და ახლა ვიცი, რომ სიცოცხლე არის ბედნიერების თითოეული ნაპერწკალი და სიხარულის ყველა ნამცეცი, რისთვისაც მოდიხარ ამქვეყანაზე და ეს საოცრება ბრაზს და სასოწარკვეთას არ უნდა შეაჭმევინო. ალბათ, როცა შევძლებ, მიმდინარე მოვლენებში იმითაც ჩავეწერები, რომ შევეცდები, ქალაქში ყველგან გაკეთდეს პანდუსები სავარძელს მიჯაჭვული ადამიანებისათვის, რომ არც სტომატოლოგთან ვიზიტი იყოს მათთვის შეუძლებელი და არც სპექტაკლზე დასწრება თუ გამოფენის ნახვა.
– თქვენს მდგომარეობას იძულებითი დასვენების რეჟიმში ყოფნა უწოდეთ. აქტიური ცხოვრება მოგენატრათ?
– მინდა წასვლა მთაშიც და ზღვაზეც, სამწუხაროდ, პილოტი ან ალპინისტი, ჯანმრთელობის მდგომარეობიდან გამომდინარე, ალბათ ვეღარ გამოვალ, მაგრამ ცეკვას, იმედი მაქვს, შევძლებ და იქნებ ცურვაც მოვახერხო. ახლა ესაა ჩემთვის აქტიური ცხოვრება და მენატრება ნამდვილად.
და კიდევ, სადოქტორო დისერტაცია მაქვს დასასრულებელი, რასაც ალბათ უფრო ადრე შევძლებ, ვიდრე ყველა ზემოთ ჩამოთვლილ აქტივობას.
რუსუდან ადვაძე, ჟურნალი სარკე