"ორჯერ დავიბრმავე თვალები, ვერ მივხვდი, რომ ბედნიერებას ვკარგავდი"

ზოგჯერ ადამიანს რამდენჯერმე ეღება ბედნიერების კარი, მაგრამ ის, თითქოს დაბრმავებულიაო, მას ჯიუტად არ თუ ვერ ხედავს, სხვა მხარეს მიიწევს, სადაც მის ოცნებებსა და იმედებს გაცრუება ელის, მერე კი გვიანღაა თითზე კბენანი. არავინ იცის, ასე რატომ ხდება, ზოგჯერ – პირადი, ზოგჯერ კი გარეშე მიზეზია...
ქალბატონმა მარიმ მამაკაცს, რომელსაც ის ბავშვობიდან უყვარდა, ორჯერ ჰკრა ხელი და, როგორც აღმოჩნდა, საკუთარი ბედნიერებისთვის უკრია ხელი, მაგრამ ახლა შეცდომის გამოსწორების საშუალება აღარ ეძლევა. ის თავად გვიამბობს:
– პაპუნასთან ბავშვობიდან ვმეგობრობდი. ერთ უბანში ვცხოვრობდით. ერთმანეთთან ბევრ საერთოს ვპოულობდით. ორივეს ძალიან გვიყვარდა წიგნების კითხვა და ერთმანეთს შთაბეჭდილებებს ვუზიარებდით. ლექსებსაც ვწერდით და ერთად ვარჩევდით. ლამაზი და სუფთა ურთიერთობა გვქონდა.
15 წლის რომ შევსრულდი, იმავე უბანში გადმოვიდა ახალი ოჯახი. ასე გავიცანი გიო. სიმპათიური, მაგრამ, ცოტა არ იყოს, თავგზააბნეული ბიჭი იყო. ოჯახიც არეული ჰქონდა. მამა ხან ტოვებდა ოჯახს და ხან ბრუნდებოდა, ცოლ–ქმარს ხშირად ჰქონდათ სკანდალი. გიო კი შინიდან გარბოდა, ქუჩა იზიდავდა.
პაპუნამ ის გვერდში დაიყენა და ხშირად მოჰყავდა ჩემთან. გიო დაგვიახლოვდა. თავიდან მეხამუშებოდა ჩვენს მეგობრობაში მისი ჩართვა, მაგრამ პაპუნას გულით უნდოდა, დახმარებოდა, გვერდში დაეყენებინა. ისე მოხდა, რომ გიო ჩვენს მეგობრობაში მურმანის ეკალივით ჩაესო. პაპუნას ვუთხარი, რა საჭიროა, ჩემთან რომ მოგყავს, მაგ ბიჭს ვერ ვუგებ–მეთქი და მისაყვედურა, ნუთუ არ გინდა, ადამიანი გადავარჩინოთ, შენი სიტყვა მასთან ფასობსო. ცოტა არ იყოს, გამიკვირდა, ვეღარაფერი ვუთხარი.
– თქვენი "მისია" როგორ შეასრულეთ?
– გაუთვალისწინებელი რამ მოხდა – მე და გიოს ერთმანეთი შეგვიყვარდა. არადა ვერასოდეს წარმოვიდგენდი, ასეთი სუსტი ნებისყოფის ბიჭი თუ შემიყვარდებოდა. გარეგნულად ძლიერი ჩანდა, მაგრამ ხასიათი ჰქონდა ცვალებადი. თავიდან გრძნობებს ერთმანეთს ვერ ვუმხელდით, მაგრამ სიყვარული ორივეს თვალებში გვეწერა.
– პაპუნას რა რეაქცია ჰქონდა თქვენს გრძნობაზე? ალბათ მიხვდა, რაც ხდებოდა.
– მიხვდა და თანდათანობით გაგვეცალა, ჩვენთან კონტაქტს ერიდებოდა. გიოს დიდად არ მოუკლავს თავი მისი განდგომის გამო, პირიქით, თითქოს ჩემთან ურთიერთობაში მეტი ასპარეზი მოეცა. რა ვიცოდი მაშინ, რომ თურმე მათ შორის ბიჭური საუბარი შემდგარა, ერთმანეთს დაპირისპირებიან, მე კი ძალიან განვიცადე. პაპუნა სულ თავს მარიდებდა, ვეღარ მოვიხელთე, რომ გამერკვია, რა ხდებოდა. მერე მაინც ქალურმა თავმოყვარეობამ მძლია, როდემდე უნდა ვდიო, ჩემთან მეგობრობა ალბათ აღარ უნდა–მეთქი და შევეშვი, მაგრამ გულის სიღრმეში ეს ძალიან მაწუხებდა.
ამასობაში ჩემი და გიოს სიყვარულიც დაიწყო და სხვა აღარაფერი მახსოვდა. ეს იყო ფაქიზი და ამაღლებული გრძნობა, შთაბეჭდილებებითა და ემოციებით სავსე. დადებითი ემოციები 16–17 წლის გოგოს პირველ სიყვარულს მოჰყვა, თორემ გიოს შინაგანი წინააღმდეგობები ძალიან მაწუხებდა.
– როდის გაირკვა, პაპუნა რატომ ჩამოგშორდათ?
– პაპუნას მამა არ ჰყავდა, დედასთან ერთად ცხოვრობდა. მოულოდნელად ბინა გაყიდეს და საცხოვრებლად სხვა უბანში გადავიდნენ. ეს ამბავი ელდასავით მეცა. კოორდინატებიც კი არ დაუტოვებიათ, ყოველ შემთხვევაში, მე ვერ გავიგე. ვწუხდი, იქნებ რა გაუჭირდათ–მეთქი. თავს ვიდანაშაულებდი, რატომ მეტი ძალისხმევა არ გამოვიჩინე და არ გავარკვიე, რა აწუხებდა, რა უჭირდა.
გიოს არ სიამოვნებდა, პაპუნას გამო ასე ძალიან რომ ვნერვიულობდი, ამიტომ უიმისოდ დავიწყე გარკვევა საერთო ნაცნობებთან. არავინ არაფერი მითხრა, არ იცოდნენ თუ პირი შეკრეს, არ ვიცი... მერე თინის მივადექი. ეს გოგო პაპუნას ეპრანჭებოდა. მისი ასავალ–დასავალი რომ ვკითხე, არ ესიამოვნა, სახე შეეცვალა. შენ გარდა ვერავის ხედავდა, სიგიჟემდე უყვარდი და შენ კი სხვაში გაცვალეო, მისაყვედურა.
– მის სიტყვებზე რა რეაქცია გქონდათ?
– არ დავუჯერე. ვიფიქრე, ალბათ გამწარებულია, პაპუნასთან კონტაქტი რომ გაუწყდა და ჯავრს ჩემზე იყრის–მეთქი. მისმა ნათქვამმა მაინც მოსვენება დამიკარგა. ჩვენი ურთიერთობიდან ისეთი დეტალები მახსენდებოდა, რასაც ადრე ყურადღებას არ ვაქცევდი. მეგობრის ამბების გამოკითხვა გავაგრძელე და ამ ძიებაში, რაღაც შემთხვევითობის წყალობით, პაპუნას ბიძაშვილს გადავაწყდი. გულწრფელად ვუთხარი, რაც მაწუხებდა. მითხრა, პაპუნას არ უნდოდა, შენსა და გიოს შორის ჩამდგარიყო, იცოდა, ის გიყვარდა და ამიტომ წავიდა, ბინაც ამიტომ გამოიცვალესო.
ბიძაშვილისთვის რომ მეთხოვა, შეიძლებოდა პაპუნას ახალი მისამართიც მოეცა, მაგრამ თავი შევიკავე: რომ მივსულიყავი, რა უნდა მეთქვა, თუ გიყვარდი, გრძნობას რატომ მალავდი და სხვისთვის ასე უბრძოლველად რატომ დამთმე–მეთქი? ჩემი მისვლით ტკივილს უფრო გავუმძაფრებდი.
– გული ხომ არ დაგწყდათ, რომ გიოზე შეაჩერეთ არჩევანი?
– თავის დროზე რომ მცოდნოდა, არ ვიცი, როგორ არჩევანს გავაკეთებდი, მაგრამ გრძნობა ხომ ჩვენ არ გვეკითხება... გული დამწყდა, პაპუნა რომ დავკარგე.
– გიოსთან ურთიერთობა როგორ გაგრძელდა?
– ცოლად გავყევი და ქორწინებიდან ერთი თვის შემდეგ მივხვდი, რომ ეს იყო ყველაზე დიდი დანაშაული, რაც საკუთარი თავის წინაშე ჩავიდინე. გიო არ იყო ის პიროვნება, ვის გვერდითაც თავს ბედნიერად ვიგრძნობდი. მას სკანდალების გარეშე ცხოვრება არ შეეძლო. ჩაიდენდა რაღაც სისულელეს და მერე მონანიებებში იყო. შე კაი დედმამიშვილო, ერთხელ თუ მიხვდი, რომ ცხვირი წაიმტვრიე, მეორედ და მით უფრო ბევრჯერ რატომღა იმეორებ?!
ვცდილობდი, ჩემი შვილები იმავე გარემოში არ ყოფილიყვნენ, როგორშიც გიო გაიზარდა, ამიტომ ოჯახში ბევრს ვითმენდი. მეგონა, ქმარს რაღაცეებს ვასწავლიდი, მაგრამ ყველაფერი წყალში ჩამეყარა. ზრდასრულ ადამიანს ვერ გარდაქმნი, რაც უნდა მოინდომო.
– მის მშობლებს როგორ შეეთვისეთ?
– ძალიან რთულად. ჩემი დედამთილი უმძიმესი ქალი იყო. არცაა გასაკვირი, ქმარი რომ ტოვებდა, სხვაგან გარბოდა, მაგრამ ბოლომდე არ ეშვებოდა და ეს იყო საშინელება. ცოლს არ უნდოდა ქმართან გაყრა, მასთან შეტაკების გარეშე ცხოვრება არ შეეძლო, სიმშვიდეში ცუდად ხდებოდა. მათი გაძლება მიწევდა, სხვა გზა არ მქონდა.
– თუ ყველაფერს ითმენდით, თქვენი ოჯახის დანგრევის მიზეზი რა გახდა?
– ჩემი ქმარი ღამღამობით იკარგებოდა და აღმოჩნდა, რომ სხვა ქალი ჰყავდა. არ მინდოდა, ბავშვებს მამის საქციელის გამო ტრავმა მიეღოთ და არაფერს ვიმჩნევდი, დარდს გულში ვიკლავდი იმ იმედით, რომ ოდესმე გონს მოეგებოდა და ოჯახს დაუბრუნდებოდა. მან კი ვერ დააფასა ჩემი მოთმინება, ვერც დაინახა. იმ ქალისგან მობრუნებული შეურაცხყოფას შეურაცხყოფაზე მაყენებდა. ჩემი დედამთილ–მამამთილი შუაში გვედგნენ – წარმოიდგინეთ, რა საშინელება ხდებოდა. ქმარი ვეღარ მიტანდა.
ეტყობა, ძლიერი ვიყავი, ამას რომ ვუძლებდი. თავიდან ვფიქრობდი, სიტუაცია გამოსწორდებოდა, მაგრამ მერე მივხვდი, რომ ამით შვილებს ცუდ დღეში ვაგდებდი, ამიტომ ბავშვებთან ერთად მშობლების სახლში დავბრუნდი.
– ქმარი არ ეცადა თქვენს შემორიგებას?
– ეცადა 2 წლის შემდეგ, როცა იმ ქალბატონმა მოიბურთავა, მაგრამ მე უკვე აღარ მჭირდებოდა. მარტო დარჩენილი ქალი უფრო საღად აზროვნებს და მეც მივხვდი, რომ უვარგის კაცს მსხვერპლად ვეწირებოდი. მის გამო ბევრი რამ გადავიტანე და იმავეს გამეორება აღარ მსურდა.
– ქმართან გაყრის შემდეგ თქვენს ცხოვრებაში რა ხდებოდა?
– ერთხელ ბაზრიდან პროდუქტებით დატვირთული მოვდიოდი, უცებ ჩემ წინ მანქანა გაჩერდა და იქიდან ვიღაც გადმოვიდა. ყურადღება არ მივაქციე, სანამ ხელში არ მწვდა ტვირთის გამოსართმევად. ავხედე და პაპუნა შემრჩა ხელში. შეცვლილიყო, დავაჟკაცებულიყო. შემომთავაზა, მანქანით წაგაღებინებო და დავთანხმდი. გზაში ერთმანეთი მხოლოდ მოვიკითხეთ, უცხოებივით ვიქცეოდით. მთხოვა, საუკუნეა არ მინახიხარ, სადმე კაფეში დავსხდეთ და ვისაუბროთო, მაგრამ თავი შევიკავე, ფორმაში არ გახლდით. შევპირდი, სხვა დროს იყოს–მეთქი.
ერთი კვირის შემდეგ დამირეკა და პირობა შემახსენა. მართალი გითხრათ, უკვე აღარ მინდოდა, რადგან გაუცხოების გრძნობა დამეუფლა, მასში უცხო მამაკაცს უფრო ვხედავდი, ვიდრე ჩემი ბავშვობის მეგობარს.
– დაგიყოლიათ?
– ვერა. კიდევ რამდენჯერმე დამირეკა და დანაპირები შემახსენა. დრო გამოვნახე და შევხვდი. თანდათან გაუცხოება მომეხსნა, გავთავისუფლდი. ბევრი ვისაუბრეთ ცხოვრებაზე. კიდევ შემხვდა, დავუახლოვდით ერთმანეთს, მაგრამ მეგობრულის გარდა სხვა გრძნობა არ გამჩენია. არც თვითონ უკადრებია რამე. სიტყვაც არ დაუძრავს, თუ ვუყვარდი.
– მაგას ხომ ქალები უთქმელად გრძნობენ.
– ადამიანს რაც უნდა, რომ იგრძნოს, იმას გრძნობს. მე ალბათ არ მინდოდა, ან არ ვიყავი მზად. ტრავმირებულ ქალს ახალი ნაბიჯები აშინებს. თვითონაც ფაქიზად მექცეოდა, არ მაფრთხობდა. ჩემს რეაქციებს აკვირდებოდა. თანდათან შევეჩვიე, ნახევარი წელი ვხვდებოდით ერთმანეთს, შეიძლებოდა, ჩვენი ურთიერთობა გაგრძელებულიყო, მაგრამ ასე არ მოხდა.
– თუ ორივეს მხრიდან იყო სურვილი, რამ შეგიშალათ ხელი?
– საქმე ისაა, რომ პაპუნას ჩემამდე ჰყავდა ქალი, რომელთანაც დადიოდა. ჩემთან შეხვედრების შემდეგ კი მასთან კავშირი გაწყვიტა. იმ ქალმა დამირეკა და მითხრა, არ დაუჯერო, რომ უყვარხარ, შურისძიება ამოძრავებს, ახალგაზრდობაში სხვაში რომ გაცვალე, ვერ ინელებს და სანამ თავისას არ გაინაღდებს, არ შეგეშვებაო.
– ნუთუ დაუჯერეთ?
– არ დავუჯერე, მაგრამ ეჭვის მარცვალი მაინც დათესა. პაპუნა სიყმაწვილეში სხვანაირი იყო, დიდსულოვანი, დამთმობი, ახლა კი ჩემ წინ მტკიცე ნების, პრინციპული მამაკაცი იდგა. ამას დაერთო ისიც, რომ ჩემი ყოფილი ქმარი შემხვდა და მითხრა, ხალხი ლაპარაკობს, პაპუნასთან გხედავენ და ღირსებას გაუფრთხილდი, მაგ არაკაცს ნუ შეალახვინებო. ვკითხე, რატომ ლანძღავ–მეთქი.
– რა გიპასუხათ?
– შენ რომ მე ამირჩიე, საქმის გასარჩევად მომადგა და შენზე ისეთი ცუდი რამ მითხრა, მაგრად ვბეთქე, კინაღამ მოვკალიო. მაინც რა გითხრა–მეთქი. მარწმუნებდა, ჩემთან იწვაო – მიპასუხა – მაგას შენ მიმართ ჟინი ამოძრავებს, თავისი რომ ვერ "გაისწორა", ახლა მაინც მიაღწიოსო...
– ყოფილ ქმარს დაუჯერეთ?
– ყველაფერი ისე დაემთხვა ერთმანეთს, რომ სერიოზულად ავირიე. თავი შეურაცხყოფილად ვიგრძენი. პაპუნამ პაემანი რომ დამითქვა, ალესილი წავედი... რომანტიკული ვახშამი მოაწყო სანთლის შუქზე, ალბათ იმ საღამოს უნდა გადაწყვეტილიყო ჩვენი ბედი. მე კი უარვყავი, საშინელი შეურაცხყოფა მივაყენე და გამოვიქეცი.
– ამას რა მოჰყვა?
– ისევე გაქრა, როგორც ახალგაზრდობაში... მერე გავიგე, რომ უცხოეთში წასულა.
– ახლაც ფიქრობთ, რომ მას თქვენ მიმართ მხოლოდ ჟინი ამოძრავებდა?
– ამას წინათ დავრწმუნდი, რომ ჩემმა ქმარმა და პაპუნას ყოფილმა საყვარელმა ინტრიგა მომიწყვეს და მახეში გამაბეს. ჩემი თვალით ვნახე, როგორ ეხვეოდნენ მანქანაში ერთმანეთს. შემთხვევით ხომ არაფერი ხდება. როგორც ჩანს, ერთმანეთს მაშინ შეხვდნენ, ჩვენი დაშორება რომ დაგეგმეს და კავშირიც განამტკიცეს... საშინლად ვინანე, რაც დამემართა.
– ახლა რას იზამთ?
– პაპუნას ვეძებ, როგორც მაშინ, რომ ყველაფერი გავარკვიო, ავუხსნა. თუ ღვთის ნებაა, ვიპოვი, ოღონდ არ ვიცი, მერე რა იქნება. იქნებ არ მაპატიოს ან იქნებ უკვე დავაგვიანე. ორჯერ დავიბრმავე თვალები, ვერ მივხვდი, რომ ბედნიერებას ვკარგავდი.

ნანა კობახიძე, ჟურნალი სარკე