მერაბ ნინიძე: ”მონანიების” სცენარმა ისე შემაშინა, აბაზანაში ვერ შევდიოდი”

თენგიზ აბულაძის გახმაურებული ფილმი ”მონანიება” 30 წლისაა. 2014 წელი ამ მხრივ გამორჩეულია, ფილმის გადაღებიდან 30 წელი გავიდა, თენგიზ აბულაძის დაბადებიდან 90 წელი და მისი გარდაცვალებიდან _ 20 წელი.

როდესაც „მონანიებამ“ კანის კინოფესტივალზე პრიზი აიღო და ფილმი საკავშირო ეკრანებზე გამოჩნდა, ბევრს გაუკვირდა, თუ როგორ მოახერხა ქართველმა რეჟისორმა ასეთი სურათის გადაღება. სისტემის ღია კრიტიკის გარდა, საბჭოთა მაყურებლისთვის, ახალგაზრდა პერსონაჟის თორნიკეს მიერ სიცოცხლის თვითმკვლელობით დასრულებაც უჩვეულო სანახაობა იყო.

თორნიკეს როლი მერაბ ნინიძემ შეასრულა.

მერაბ ნინიძე: _ ”მონანიებაში” მე არ უნდა მეთამაშა, სულ სხვები თამაშობდნენ, მერე სულ სხვას უნდა ეთამაშა და ბოლოს მე ვითამაშე. ყველაფერი შეიცვალა ამ ფილმმა ჩემში, ბედი, პროფესიული ცხოვრება, სულ სხვა სტატუსი მომცა, სულ სხვანაირად გაიჟღერა ამ ყველაფერმა. შემეშინდა, ეს რომ წავიკითხე, პატარა ბავშვი ვიყავი, 17 წლის. სცენარს ერქვა ”აფთარი” და მეორე გვერდზე უკვე მიცვალებულს თხრიდნენ. ჩვენ კომუნალურ ბინაში ვცხოვრობდით და მეშინოდა ბინიდან აბაზანაში გასვლა. რადგან ეს ბიჭი თავს იკლავს, გულუბრყვილობა მქონდა, მინდოდა, რომ შეეცვალათ ფინალი, არ მოეკლა თორნიკეს თავი. მითხრეს, რომ ამ ისტორიაში ჩემმა გმირმა უნდა მოიკლას თავი, სხვა ისტორიაში ცვლილება კიდევ შეიძლებაო. მე კი მიმაჩნია, ამ სიტუაციაში თავი კი არ უნდა მოიკლა, ეს ხალხი უნდა დატოვო და წახვიდე და რაღაც იპოვო ახალი, გვარი გამოიცვალო, უარი თქვა შენს წარსულზე. არ ვიცი, ეს ფენომენი უფრო არის, ვიდრე ფილმი და ეს იყო ჩემი ძალიან ბედნიერი ასაფრენი ბილიკი. რუსთაველის კინოში ბილეთის რიგშიც ვმდგარვარ მეგობრებთან ერთად, მე და ჩემი მეგობრები ”მონანიების” ბილეთებს ვყიდულობდით და ხალხი რომ გამოდიოდა, მცნობდნენ, ეს ის არ არის, თავი რომ მოიკლაო. ძალიან პოპულარული გავხდი. არადა, გამხდარი, საწყალი ბავშვი ვიყავი. გოგონები მართლა ძალიან აქტიურები იყვნენ, სასაცილო ისტორიებიც მახსოვს და ისეთიც, რომ აღარ იყო სასაცილო. ძირითადად ეს იყო ძალიან კეთილგანწყობილი გუნდი გოგონების, რომლებსაც ყველგან დაინახავდი და უკვე ცნობდი. მოქონდათ თავისი ჩანაწერები, გხატავდნენ, ეს ყველაფერი შენახული მაქვს, მთელი არქივია მაყურებლის წერილების, იქ სასიყვარულოც იყო, ქებისაც იყო, რა კარგი ვინმე ხარ, კიდევ უნდა გნახოო. არ ვიყავი ის ტიპი, რომ გავგულავდები, მოდი კასტინგს ჩავატრებ-მეთქი. საჩუქრებით მოდიოდნენ, ორი ბლოკი სიგარეტით, ვაზით და ყვავილებით, მანდარინი ჩამოჰქონდათ. მე ვიყავი მორცხვი ტიპი, რომელსაც დამალვა ურჩევნია. იმიტომაც მინდა მსახიობობა, რომ ეს მათამამებდა, მაგრამ ეს ყურადღება ძალიან მსიამოვნებდა. საერთოდ, არ ვარ შრომისმოყვარე, მაგრამ თუ ვშრომობ, ვშრომობ 150 პროცენტით. მიჩვეული ვარ ჯგუფთან ერთად მუშაობას. შრომისმოყვარე ვარ მაშინ, როცა როლს ვასრულებ და არ მენანება ჩემი თავი. პირიქით, ეს მიყვარს, მაგრამ მეცნიერულად ვერ ვუდგები ამ საქმეს.

_ რატომ წახვედით საქართველოდან?

_ ომი იყო პირველი ფაქტორი, სამოქალაქო ომი, რის გამოც წავედი აქედან, მანამდე 9 აპრილის მოვლენები იყო. იქ რაღაც შინაგანად გატყდა ჩვენში ყველაში. ის წარმატება და ყველაფერი, რაც მანამდე ხდებოდა, უცებ ერთ მშენიერ დღეს ეს ყველაფერი გაქრა და თეატრი გახდა მეხუთეხარისხოვანი, კინოზე აღარ არის ლაპარაკი. ერთგვაროვნად მივხვდი, რომ აქ ჩემთვის რაღაც დამთავრდა. აქ არაფერი არ მაკლდა, მით უმეტეს შემოქმედებაში, ჩემი საქმე ძალიან მნიშვნელოვანი იყო, მსახიობი ვარ და მინდოდა რომ პროფესიაში დავრჩენილიყავი. 25 წლის ვიყავი და არ მინდოდა ჩემი თავის გადაკეთება. აღარ მინდოდა აქ ყოფნა, მერე ჩემი რამდენიმე მეგობარი შემთხვევით დაიღუპა, დაიყო ტენდენციები, რომ შემთხვევით ესროლეს. არასდროს გადამიწყვეტია, რომ აქედან წავალ და 20 წელი აღარ ჩამოვალ-მეთქი. საზღვარგარეთ კონკრეტული სამუშაო მქონდა, 6 თვის მანძილზე ვიმუშავე, მერე ძნელი იყო აქ ისევ დაბრუნება. როცა დავბრუნდი, მივხვდი, რომ აქ დიდხანს ჩემს ადგილს ვერ ვიპოვიდი. როცა აქედან წავედი, სადაც ჩავედი, ეს ქვეყანა იყო ავსტრია, მაგრამ ესეც შემთხვევითი იყო, ეს არის იყო ჩემი არჩევანი. პირველი რაც გამახსენდა, იქ რომ მოვხვდი, იყო ”მუსიკის ჰანგები”, რომელზეც ბებიაჩემი სულ მატარებდა და გამიკვირდა, რომ არავინ იცოდა ჰოლივუდის ერთ-ერთი დიდი მიუზიკლის შესახებ გამონაკლისების გარდა. არ ვიცოდი ენა, არ მყავდა არავინ. აქედან რომ წავედი კუპონები იყო, ბოლო ფილმის ჰონორარი მომიტანეს დიდ ყუთში ჩალაგებული ბევრი კუპონი და მეორე დღეს იმ კუპონებსაც ფასი აღარ ჰქონდა. ერთი ჩემოდნით წავედი, რომელიც ლონდონში გასტროლებისას ვიყიდე და მგონი ის ჩემოდანი იმ სიმძიმეა, დღესაც მაქვს. ტყავის არის, რკინისაა და 20 კილოგრამი მარტო ჩემოდანია. სულ მიწევდა მაშინ ახსნა, რომ თვითონ ჩემოდანია მძიმე, თორემ შიგ ორი მაისური და ორი წინდა დევს-მეთქი. გამიმართლა იმაში, რომ იქაური კინოსამყარო ერთ დღეში გავიცანი, იქაურ ფილმში ვმონაწილეობდი, იმ წრეში ყველა ერთმანეთს იცნობს. მაშინ არ მიოცნებია, რომ სცენაზე დავდმგარიყავი და ჰამლეტი მეთამაშა გერმანულად და დღემდე თეატრის სცენაზე არ მითამაშია. მაგრამ მივხვდი, რომ კინოში დასაქმება წამოვა, თუ ენას ვისწავლიდი. პირველ როლში სამი გერმანული წინადადება მქონდა, მეორეში მეტი იყო, მესამე ფილმში სერბულის სწავლაც მომიწია, თან გერმანულს ვხვეწავდი, ინგლისურში გამიჩნდა გერმანული აქცენტი. პირველი ხუთი-შვიდი წელი მაინც ექსპერიმენტი იყო და არ ვიცოდი გამოვიდოდა თუ არა. სულ მასაქმებდნენ, სულ როლს მთავაზობდნენ, სულ დაკავებული ვიყავი, სულ რაღაც ფილმში ვთამაშობდი. იმ პატარა ავსტრიული ვიწრო არტჰაუსული კინოდან უცებ გერმანულ მეინსტრიმში აღმოვჩნდი ”არსად აფრიკაში” და ეს მთელი ისტორია ოქროს გლობუსთან, ოსკართან, საუკეთესო უცხოურ ფილმთან იყო დაკავშირებული. მასში რომ ვთამაშობდი მთავარ როლს, ბედის ამბავი იყო. რომ დავიბადე ამაშიც ძალიან გამიღიმა ბედმა. წესით არ უნდა დავბადებულიყავი, ეს ალბათ პირველი. მერე ის, რომ ბავშვობაში ძალიან ავადმყოფობდი, სერიოზულად ავად ვიყავი, ისეთი უცნაური რაღაც მჭირდა. მერე იქიდან რომ გამოვედი და გამოვჯანმრთელდი, ესეც გამართლება იყო. ის რომ მოვხვდი რობერტ სტურუას სპექტაკლში 13 წლის ასაკში, ის რომ ჩემით მივედი პიონერთა სასახლეში და ვთხოვე, იქნებ მასობრივ სცენებში თამაშისთვის მაინც ამიყვანოთ საბავშვო თეატრში-მეთქი და იქიდან მოვხვდი კასტინგზე და ის, რომ მერე კინოში გადამიღეს 17 წლის ასაკში, ესეც ბედი იყო.

ეკა ირემაშვილი, გაზეთი ”ახალი თაობა”