დალოცვა, გინების ნაცვლად - "მეხდაცემულები~ და ანეკდოტი დათო ოქიტაშვილზე
სხვადასხვა ქვეყანაში ოჯახთან ერთად ვმოგზაურობ
ხელოვანი ხალხის დაფასებასა და პატივისცემას ბავშვობიდან ასწავლიდნენ. დედა ბუხუტი დარახველიძესთან ცეკვავდა და იმ წრის ადამიანებს კარგად იცნობდა. დათო ოქიტაშვილი ბედნიერია, რომ არა მხოლოდ იცნობდა ნინო რამიშვილს, ოთარ მეღვინეთუხუცესს, რამაზ ჩხიკვაძეს, სოფიკო ჭიაურელსა თუ სხვა გამოჩენილ ქართული კულტურის მოღვაწეებს, არამედ მათთან მეგობრობდა კიდეც. დღეს ბევრი მათგანი ცოცხალი აღარაა, მეგობრობა კი ამ ლეგენდარული ადამიანების ოჯახის წევრებთან გრძელდება.
ვაკის პარკში გატარებული ბავშვობა
- ჩემი მშობლები ვაკის პარკთან ახლოს, საკუთარ სახლში ცხოვრობენ. იქ დავიბადე და გავიზარდე. ჩვენს იქით სახლები აღარ არის. ვხუმრობ ხოლმე, - ჭიშკარს გააღებ თუ არა, უკვე პარკში ხარ-მეთქი. მეგობრები მეუბნებოდნენ, შენ ვაკის პარკთან კი არა, ვაკის პარკში ცხოვრობო. ძალიან ცელქი ვიყავი. ბავშვები პარკის საზაფხულო კინოთეატრის სახურავზე ვძვრებოდით და ფილმებს იქიდან ვუყურებდით. ბავშვობის მეგობარ ერთ გოგონასთან დღემდე ვახლობლობ. სულ ეგონათ, რომ ერთმანეთი გვიყვარდა, მაგრამ ასე არ ყოფილა. არავის ეწყინოს - კარგი მეგობარი გოგო ყველას ჯობია და სწორედ ასეთია თამარ გაიაშვილი. ჩვენ ნათელმირონები ვართ: მისი შვილის, გიგის ნათლია ვარ. მე და თამარი ხშირად "შატალოს~ ინიციატორები ვიყავით. ის ჩემზე ცელქი იყო. თუ ბავშვები არ მოგვყვებოდნენ, ძალით ვექაჩებოდით. ბოლოს მასწავლებლები მიხვდნენ, რომ ყველაფრის ორგანიზატორები ვიყავით. ჩვენი მშობლები დაიბარეს და ვინ იცის, რამდენჯერ გააწითლეს. პედაგოგებს უკვირდათ: კარგი, ეს ბიჭია და ცელქია, მაგრამ გოგო რაღამ გააგიჟაო? დედაჩემის დასჯის მეთოდი იყო ის, რომ ეზოში სათამაშოდ არ მიშვებდა, მაგრამ ვიპარებოდი... ჩემი აზრით, ბიჭმა "შატალოც~ უნდა გამოცადოს, ქუჩაში დგომაც და ცელქიც უნდა იყოს. ბავშვს თავისუფლება ზომიერად სჭირდება. მშობლების სახლში რომ მივდივარ, ბავშვობის ტკბილი დღეები მახსენდება.
მოგზაურობა შინ და გარეთ
- მოგზაურობა სკოლის დროიდან მიყვარს და მომწონს. შეიძლებოდა, გეოლოგიც გამოვსულიყავი. მთაში სიარულზე ვგიჟდებოდი. მუდამ რაღაცას ვაგროვებდი - ხავსს, ქვებს... ზღვაზე როცა მივდიოდი, იქიდანაც ქვები ჩამომქონდა. ხავსი ჩემი ეზოს ყვავილებისთვის მჭირდებოდა და ბაღს ვალამაზებდი. ყოველ ზაფხულს მამიდასთან, ქალბატონ ჟანასთან სიონში ვისვენებდი. ის დედის მსგავსად მზრდიდა. ძალიან მიყვარს და დიდ პატივს ვცემ. ბუნებასთან განსაკუთრებული სიყვარული მაკავშირებდა და ახლაც ასეა. ხელი რომ ვინმემ დამიქნიოს, - წამო, ქალაქგარეთ გავიდეთო, თუ მცალია, უსიტყვოდ მივყვები. ჩემთვის ეს უსაზღვრო ბედნიერებაა. სხვადასხვა ქვეყანაში ოჯახთან ერთად ვმოგზაურობ. გვაქვს გატაცებები: მაცივარზე მისამაგრებელ სტიკერებს მეუღლე აგროვებს, უმცროსი ქალიშვილი ლიზა - ამა თუ იმ ქვეყნის ან ქალაქის სიმბოლოს, უფროსიც რაღაცას ყოველთვის ყიდულობს. მეც ჩამომაქვს უცხოეთიდან ნივთები. ასე რომ, ოჯახში კოლექციები დაგვიგროვდა. იტალია ყველას ძალიან გვიყვარს და მთელი ოჯახი ხშირად მივდივართ. თან, იტალიელები ქართველებს ხომ გვგვანან კიდეც. ამას წინათ ლა-სკალაში ჩავედი, ერთ-ერთი ღონისძიების თაობაზე. ისე ვახერხებ, რომ საქმე და დასვენება ერთმანეთს დავამთხვიო. ვამბობ, ისე ვერ დავისვენებ, თუ საქმეც არ მექნება-მეთქი.
მეგობრებთან ერთად
- ჩემთვის დროს ტარება სუფრასთან არ ასოცირდება. ჩემს მეუღლეს ბაკურიანის ზემოთ, ულამაზეს სოფელ ციხისჯვარში სახლი აქვს. ახლა ორი დღით ვაპირებ წასვლას, მისი მშობლები იქ ისვენებენ. თუკი თავისუფალი შაბათ-კვირა გამომიჩნდა, ვცდილობ, მეგობრები ჩემთან, წყნეთში ან ბაკურიანში შევკრიბო. ერთმანეთს ხშირად ვეპატიჟებით ჩვენ-ჩვენს აგარაკზე და ხან სად ვიკრიბებით, ხან - სად. რამდენიმე ოჯახი ერთად ვსხედვართ და ვსაუბრობთ, ანეკდოტებს ვყვებით, "ჯოკერს~ ვთამაშობთ. ცოტა ხნის წინ ერთმა მეგობარმა ქუთაისში წაგვიყვანა, დავათვალიერეთ ღირსშესანიშნაობები. გოგოებმა (ჩვენი მეუღლეებიც მეგობრობენ) სათაფლიის მღვიმე მოინახულეს და ა.შ. რესტორანში შევედით. ჩვენ გვერდით ქუთაისელები ანსამბლ "იმერეთის~ დამფუძნებლის დაბადების დღეს აღნიშნავდნენ. მიცნეს და მესიამოვნა, თავის მაგიდასთან რომ მიმიპატიჟეს. მეც გადავჯექი. დამავიწყდა გიორგის სტუმარი რომ ვიყავი. რაღაც დროის შემდეგ, ისიც მოვიდა და მეუბნება: მგონი, ჩვენთან ერთად ხარ და სირცხვილია, წამოდიო... ბაზარში სიარულზე ვგიჟდები. ხალხს საათობით შემიძლია, ველაპარაკო, მაგრამ პროდუქტებს რომ მჩუქნიან, მეც და ჩემი მეუღლეც ძალიან ვწუხდებით. თუმცა, ისინი ასე გამოხატავენ სიყვარულს.
ვარსკვლავები შინაურულ გარემოში
- სოფიკო ჭიაურელმა ხორცის არჩევა მასწავლა, კოლმეურნეობის ბაზარში ერთად დავდიოდით. შევიდოდით ბაზარში, გასძახებდა ვიღაცას, - ანტრიკოტი მინდა. სანამ ხორცს მოიტანდნენ, მეუბნებოდა: კარგად მომისმინე, ამისგან კეთდება ესა და ეს. მერე კატლეტისთვის ბარკლის ნაწილს იყიდდა და ა.შ. გაშტერებული ვუყურებდი. სოფიკო იყო დედობის, მეგობრობის, სითბოსა და სიყვარულის მაგალითი. ერთხელ ჩემთან მოვიდა. ცუდ ხასიათზე ვიყავი და მიზეზი მკითხა. ვუთხარი, რომ ჩემზე არასწორი რაღაც თქვეს. გაიცინა: დათო, როცა შენზე არ ლაპარაკობენ, ესაა ცუდი. ძალიან კარგი, თუკი რამეს ამბობენ, ე.ი. საინტერესო პიროვნება ხარო. ამის შემდეგ, როცა ჩემი მისამართით რაიმე საწყენს გავიგებ, ყოველთვის სოფიკოს სიტყვები მახსენდება. ახლა ნიკუშა შენგელაიასთან ვმეგობრობ.
ნატაშა და რამაზ ჩხიკვაძეებთან ოჯახში სტუმრობა ხშირად გვიწევდა მე და მაკა საჯაიას. იქ გვაჭმევდნენ, გვასმევდნენ, მერე რამაზი ლექსებს წაგვიკითხავდა, იმღერებდა და დღე ისე გადიოდა, "ვარსკვლავის~ გახსნის მოსამზადებელ საკითხებზე სასაუბროდ დრო აღარ გვრჩებოდა. ანალოგიურად ხდებოდა ნანი ბრეგვაძესთან, - ოქიტ, მოდი, ჯერ დაჯექიო, - მეტყოდა. შემდეგ ყავა, ჩაი და, ისე შევყვებოდით საუბარს, საქმე გვავიწყდებოდა. 21 ივლისს ქალბატონი ნანის დაბადების დღე იყო. ის თავმდაბალი ადამიანია. მისი საიუბილეო საღამოსთვის (17 დეკემბერს) გრანდიოზულად ვემზადებით. საერთოდ, ასაკს მნიშვნელობა არა აქვს. მთავარია გულით ახალგაზრდა იყო. ნანი მოსიარულე ლეგენდაა. მასთან ურთიერთობით ბედნიერი ვარ.
დელფინს ეძახიან...
- ცურვა ისე მიყვარს, დელფინს მეძახიან. ზღვაზე ორი რამით ვარ დაკავებული: ან სულ წყალში ვარ, ან თევზს მივირთმევ. ჩემზე ანეკდოტი მოიგონეს: დათო ოქიტაშვილმა მეგობრებთან ერთად, იმდენი თევზი ჭამა, რომ თოლიები ქუთაისამდე მისდევდნენო. ბათუმში როცა ჩავდივარ, ბაზარში ნაირ-ნაირ თევზს შევარჩევ და მერე, შემწვარსაც და მოხარშულსაც სიამოვნებით მივირთმევ. შემიძლია, მთელი დღის მანძილზე, მხოლოდ თევზის მენიუ მქონდეს. ჩემთვის აჭარა უძვირფასესი მხარეა. იქ ბევრი მეგობარი მყავს და მოსახლეობას დიდ პატივს ვცემ.
დალოცვა
- ფრაზას "მეხი დაგეცეს~ ერთი მეგობარი წამდაუწუმ მეუბნებოდა, რაც კარგად დავცადე (სამწუხაროდ, ის ცოცხალი აღარ არის). ეს ფრაზა მეც ამეკვიატა და ვისაც ამას ვეტყოდი, იმ დღეს ყველა საქმე თურმე, კარგად გამოსდიოდა. ეს ამბავი აიტაცეს და ზოგი უკვე სპეციალურად მთხოვდა, "მეხი დაგეცეს~ მითხარიო. მეც ხუმრობით ვამბობდი: 500 დოლარი გადამიხადე და დაგლოცავ-მეთქი. ერთს იმდენი ვეძახე, რომ იმ თვითმფრინავში აღმოჩნდა, რომელსაც მართლა მეხი დაეცა. ღმერთის წყალობით, გადარჩა. ჩამოფრინდა და მისაყვედურა: ნახე, რა დამემართაო? ხომ გადარჩი-მეთქი?!. რეალურად, იცით, რა იყო? როცა გავბრაზდებოდი, არ მინდოდა შემეგინებინა და ამ ფრაზას ვეუბნებოდი (იღიმის).
წყარო: gza.ambebi.ge
ხელოვანი ხალხის დაფასებასა და პატივისცემას ბავშვობიდან ასწავლიდნენ. დედა ბუხუტი დარახველიძესთან ცეკვავდა და იმ წრის ადამიანებს კარგად იცნობდა. დათო ოქიტაშვილი ბედნიერია, რომ არა მხოლოდ იცნობდა ნინო რამიშვილს, ოთარ მეღვინეთუხუცესს, რამაზ ჩხიკვაძეს, სოფიკო ჭიაურელსა თუ სხვა გამოჩენილ ქართული კულტურის მოღვაწეებს, არამედ მათთან მეგობრობდა კიდეც. დღეს ბევრი მათგანი ცოცხალი აღარაა, მეგობრობა კი ამ ლეგენდარული ადამიანების ოჯახის წევრებთან გრძელდება.
ვაკის პარკში გატარებული ბავშვობა
- ჩემი მშობლები ვაკის პარკთან ახლოს, საკუთარ სახლში ცხოვრობენ. იქ დავიბადე და გავიზარდე. ჩვენს იქით სახლები აღარ არის. ვხუმრობ ხოლმე, - ჭიშკარს გააღებ თუ არა, უკვე პარკში ხარ-მეთქი. მეგობრები მეუბნებოდნენ, შენ ვაკის პარკთან კი არა, ვაკის პარკში ცხოვრობო. ძალიან ცელქი ვიყავი. ბავშვები პარკის საზაფხულო კინოთეატრის სახურავზე ვძვრებოდით და ფილმებს იქიდან ვუყურებდით. ბავშვობის მეგობარ ერთ გოგონასთან დღემდე ვახლობლობ. სულ ეგონათ, რომ ერთმანეთი გვიყვარდა, მაგრამ ასე არ ყოფილა. არავის ეწყინოს - კარგი მეგობარი გოგო ყველას ჯობია და სწორედ ასეთია თამარ გაიაშვილი. ჩვენ ნათელმირონები ვართ: მისი შვილის, გიგის ნათლია ვარ. მე და თამარი ხშირად "შატალოს~ ინიციატორები ვიყავით. ის ჩემზე ცელქი იყო. თუ ბავშვები არ მოგვყვებოდნენ, ძალით ვექაჩებოდით. ბოლოს მასწავლებლები მიხვდნენ, რომ ყველაფრის ორგანიზატორები ვიყავით. ჩვენი მშობლები დაიბარეს და ვინ იცის, რამდენჯერ გააწითლეს. პედაგოგებს უკვირდათ: კარგი, ეს ბიჭია და ცელქია, მაგრამ გოგო რაღამ გააგიჟაო? დედაჩემის დასჯის მეთოდი იყო ის, რომ ეზოში სათამაშოდ არ მიშვებდა, მაგრამ ვიპარებოდი... ჩემი აზრით, ბიჭმა "შატალოც~ უნდა გამოცადოს, ქუჩაში დგომაც და ცელქიც უნდა იყოს. ბავშვს თავისუფლება ზომიერად სჭირდება. მშობლების სახლში რომ მივდივარ, ბავშვობის ტკბილი დღეები მახსენდება.
მოგზაურობა შინ და გარეთ
- მოგზაურობა სკოლის დროიდან მიყვარს და მომწონს. შეიძლებოდა, გეოლოგიც გამოვსულიყავი. მთაში სიარულზე ვგიჟდებოდი. მუდამ რაღაცას ვაგროვებდი - ხავსს, ქვებს... ზღვაზე როცა მივდიოდი, იქიდანაც ქვები ჩამომქონდა. ხავსი ჩემი ეზოს ყვავილებისთვის მჭირდებოდა და ბაღს ვალამაზებდი. ყოველ ზაფხულს მამიდასთან, ქალბატონ ჟანასთან სიონში ვისვენებდი. ის დედის მსგავსად მზრდიდა. ძალიან მიყვარს და დიდ პატივს ვცემ. ბუნებასთან განსაკუთრებული სიყვარული მაკავშირებდა და ახლაც ასეა. ხელი რომ ვინმემ დამიქნიოს, - წამო, ქალაქგარეთ გავიდეთო, თუ მცალია, უსიტყვოდ მივყვები. ჩემთვის ეს უსაზღვრო ბედნიერებაა. სხვადასხვა ქვეყანაში ოჯახთან ერთად ვმოგზაურობ. გვაქვს გატაცებები: მაცივარზე მისამაგრებელ სტიკერებს მეუღლე აგროვებს, უმცროსი ქალიშვილი ლიზა - ამა თუ იმ ქვეყნის ან ქალაქის სიმბოლოს, უფროსიც რაღაცას ყოველთვის ყიდულობს. მეც ჩამომაქვს უცხოეთიდან ნივთები. ასე რომ, ოჯახში კოლექციები დაგვიგროვდა. იტალია ყველას ძალიან გვიყვარს და მთელი ოჯახი ხშირად მივდივართ. თან, იტალიელები ქართველებს ხომ გვგვანან კიდეც. ამას წინათ ლა-სკალაში ჩავედი, ერთ-ერთი ღონისძიების თაობაზე. ისე ვახერხებ, რომ საქმე და დასვენება ერთმანეთს დავამთხვიო. ვამბობ, ისე ვერ დავისვენებ, თუ საქმეც არ მექნება-მეთქი.
მეგობრებთან ერთად
- ჩემთვის დროს ტარება სუფრასთან არ ასოცირდება. ჩემს მეუღლეს ბაკურიანის ზემოთ, ულამაზეს სოფელ ციხისჯვარში სახლი აქვს. ახლა ორი დღით ვაპირებ წასვლას, მისი მშობლები იქ ისვენებენ. თუკი თავისუფალი შაბათ-კვირა გამომიჩნდა, ვცდილობ, მეგობრები ჩემთან, წყნეთში ან ბაკურიანში შევკრიბო. ერთმანეთს ხშირად ვეპატიჟებით ჩვენ-ჩვენს აგარაკზე და ხან სად ვიკრიბებით, ხან - სად. რამდენიმე ოჯახი ერთად ვსხედვართ და ვსაუბრობთ, ანეკდოტებს ვყვებით, "ჯოკერს~ ვთამაშობთ. ცოტა ხნის წინ ერთმა მეგობარმა ქუთაისში წაგვიყვანა, დავათვალიერეთ ღირსშესანიშნაობები. გოგოებმა (ჩვენი მეუღლეებიც მეგობრობენ) სათაფლიის მღვიმე მოინახულეს და ა.შ. რესტორანში შევედით. ჩვენ გვერდით ქუთაისელები ანსამბლ "იმერეთის~ დამფუძნებლის დაბადების დღეს აღნიშნავდნენ. მიცნეს და მესიამოვნა, თავის მაგიდასთან რომ მიმიპატიჟეს. მეც გადავჯექი. დამავიწყდა გიორგის სტუმარი რომ ვიყავი. რაღაც დროის შემდეგ, ისიც მოვიდა და მეუბნება: მგონი, ჩვენთან ერთად ხარ და სირცხვილია, წამოდიო... ბაზარში სიარულზე ვგიჟდები. ხალხს საათობით შემიძლია, ველაპარაკო, მაგრამ პროდუქტებს რომ მჩუქნიან, მეც და ჩემი მეუღლეც ძალიან ვწუხდებით. თუმცა, ისინი ასე გამოხატავენ სიყვარულს.
ვარსკვლავები შინაურულ გარემოში
- სოფიკო ჭიაურელმა ხორცის არჩევა მასწავლა, კოლმეურნეობის ბაზარში ერთად დავდიოდით. შევიდოდით ბაზარში, გასძახებდა ვიღაცას, - ანტრიკოტი მინდა. სანამ ხორცს მოიტანდნენ, მეუბნებოდა: კარგად მომისმინე, ამისგან კეთდება ესა და ეს. მერე კატლეტისთვის ბარკლის ნაწილს იყიდდა და ა.შ. გაშტერებული ვუყურებდი. სოფიკო იყო დედობის, მეგობრობის, სითბოსა და სიყვარულის მაგალითი. ერთხელ ჩემთან მოვიდა. ცუდ ხასიათზე ვიყავი და მიზეზი მკითხა. ვუთხარი, რომ ჩემზე არასწორი რაღაც თქვეს. გაიცინა: დათო, როცა შენზე არ ლაპარაკობენ, ესაა ცუდი. ძალიან კარგი, თუკი რამეს ამბობენ, ე.ი. საინტერესო პიროვნება ხარო. ამის შემდეგ, როცა ჩემი მისამართით რაიმე საწყენს გავიგებ, ყოველთვის სოფიკოს სიტყვები მახსენდება. ახლა ნიკუშა შენგელაიასთან ვმეგობრობ.
ნატაშა და რამაზ ჩხიკვაძეებთან ოჯახში სტუმრობა ხშირად გვიწევდა მე და მაკა საჯაიას. იქ გვაჭმევდნენ, გვასმევდნენ, მერე რამაზი ლექსებს წაგვიკითხავდა, იმღერებდა და დღე ისე გადიოდა, "ვარსკვლავის~ გახსნის მოსამზადებელ საკითხებზე სასაუბროდ დრო აღარ გვრჩებოდა. ანალოგიურად ხდებოდა ნანი ბრეგვაძესთან, - ოქიტ, მოდი, ჯერ დაჯექიო, - მეტყოდა. შემდეგ ყავა, ჩაი და, ისე შევყვებოდით საუბარს, საქმე გვავიწყდებოდა. 21 ივლისს ქალბატონი ნანის დაბადების დღე იყო. ის თავმდაბალი ადამიანია. მისი საიუბილეო საღამოსთვის (17 დეკემბერს) გრანდიოზულად ვემზადებით. საერთოდ, ასაკს მნიშვნელობა არა აქვს. მთავარია გულით ახალგაზრდა იყო. ნანი მოსიარულე ლეგენდაა. მასთან ურთიერთობით ბედნიერი ვარ.
დელფინს ეძახიან...
- ცურვა ისე მიყვარს, დელფინს მეძახიან. ზღვაზე ორი რამით ვარ დაკავებული: ან სულ წყალში ვარ, ან თევზს მივირთმევ. ჩემზე ანეკდოტი მოიგონეს: დათო ოქიტაშვილმა მეგობრებთან ერთად, იმდენი თევზი ჭამა, რომ თოლიები ქუთაისამდე მისდევდნენო. ბათუმში როცა ჩავდივარ, ბაზარში ნაირ-ნაირ თევზს შევარჩევ და მერე, შემწვარსაც და მოხარშულსაც სიამოვნებით მივირთმევ. შემიძლია, მთელი დღის მანძილზე, მხოლოდ თევზის მენიუ მქონდეს. ჩემთვის აჭარა უძვირფასესი მხარეა. იქ ბევრი მეგობარი მყავს და მოსახლეობას დიდ პატივს ვცემ.
დალოცვა
- ფრაზას "მეხი დაგეცეს~ ერთი მეგობარი წამდაუწუმ მეუბნებოდა, რაც კარგად დავცადე (სამწუხაროდ, ის ცოცხალი აღარ არის). ეს ფრაზა მეც ამეკვიატა და ვისაც ამას ვეტყოდი, იმ დღეს ყველა საქმე თურმე, კარგად გამოსდიოდა. ეს ამბავი აიტაცეს და ზოგი უკვე სპეციალურად მთხოვდა, "მეხი დაგეცეს~ მითხარიო. მეც ხუმრობით ვამბობდი: 500 დოლარი გადამიხადე და დაგლოცავ-მეთქი. ერთს იმდენი ვეძახე, რომ იმ თვითმფრინავში აღმოჩნდა, რომელსაც მართლა მეხი დაეცა. ღმერთის წყალობით, გადარჩა. ჩამოფრინდა და მისაყვედურა: ნახე, რა დამემართაო? ხომ გადარჩი-მეთქი?!. რეალურად, იცით, რა იყო? როცა გავბრაზდებოდი, არ მინდოდა შემეგინებინა და ამ ფრაზას ვეუბნებოდი (იღიმის).
წყარო: gza.ambebi.ge
1 415 ნახვა
9-08-2016, 00:14
