ია სუხიტაშვილი: "ალბათ ამიტომაც ვერ ვფეხმძიმდები..."

იმ ღამეს სახლში არ ვიყავი. გადაღება მქონდა და მეგობართან დავრჩი ავლაბარში. რომ დამირეკეს დილით მობილურზე, სანამ ვუპასუხებდი, მეგობარს ვუთხარი: "ვგრძნობ, რაღაც მოხდა, მამას რაღაც დაემართა". არ მახსოვს, როგორ გავიარე სახლამდე გზა. ცოცხალი აღარ დამხვდა... ვიგრძენი, რომ რაღაც დამთავრდა. მერე ბევრჯერ დამიჭერია ჩემი თავი, რომ ყველაზე ბედნიერ მომენტშიც კი რაღაც მაკლდა. მამა იყო ადამიანი, რომელიც საოცარ სითბოს აფრქვევდა. სამსახურში დილაადრიან მიდიოდა. სანამ სახლიდან გავიდოდა, აუცილებლად ჩემს ოთახში შემოივლიდა და ლოგინზე ჩამომიჯდებოდა. არ მაღვიძებდა, უბრალოდ იჯდა და მიყურებდა. და როცა ვაღებდი თვალს, საოცარი მოსიყვარულე მზერა მხვდებოდა. აი, ის თვალები მაკლია.
ნანატრი შვილი ვარ. 41 წლის იყო მამა, მე რომ გავჩნდი. ვერ ვიტყვი, რომ ჩემი ძმა ნაკლებად უყვარდა, მაგრამ რაღაც სხვა რამ სჭირდა ჩემ მიმართ. მამას გული აწუხებდა. ოპერაცია რთული არ იყო, მაგრამ ნარკოზის და ნემსის ეშინოდა. ამბობდა, ნარკოზის დროს "გავიპარებიო" და ვერ ვაძალებდით ოპერაციის გაკეთებას. წამლებით მკურნალობა კი არაფერს შველოდა. ბოლო დროს გახდა და აღმოჩნდა, რომ ასეთი მძიმე კატეგორიის ადამიანი ჩემსავით ძვალწვრილი გახლდათ. სერიოზულად რომ იყო საქმე, ყველა ვხვდებოდით, მაგრამ სიკვდილი თუ შეეხებოდა, არავის გვეგონა.
ერთ დღეს დაიძინა და აღარ გაიღვიძა. წინა დღით ეზიარა, მოწესრიგდა ფიზიკურადაც და სულიერადაც. ჩემი იმედი ჰქონდა. მეტყოდა ხოლმე, აბა, შენ იცი, შენი იმედი მაქვსო. უკვე გარდაცვლილს შევფიცე, რომ ოჯახს არაფერს მოვაკლებდი და აუცილებლად წარმატებული ადამიანი გავხდებოდი.
მაშინ 22 წლის ვიყავი. საშინელი პერიოდი დაემთხვა – დაწესდა ტარიფები შუქზე, გაზზე... დედა პედაგოგია, მაღალი ხელფასი არასოდეს ჰქონია, მეც ახალი მისული ვიყავი თეატრში. მაშინ მივხვდი, რომ არაფერზე უნდა თქვა "არასდროს". სწორედ ამ პრობლემების გამო დავთანხმდი "ცხელ ძაღლში" თამაშზე, ამ დროს კი სულ იმას ვამტკიცებდი, მსახიობმა არ უნდა ითამაშოს სერიალში–მეთქი. პასუხისმგებელი ვიყავი ოჯახზე, ძმაზე. მასზე ისეთივე ამაგი მაქვს, როგორიც შვილზე.
ფოტოჟურნალისტიკაზე ჩააბარა, იქ ფოტოაპარატი დასჭირდა, კომპიუტერი, სადიპლომო ჩვენებები, საკურსო, გამოფენები... მამას დანაპირები შევუსრულე – ჩემი ძმა დღეს თავისი საქმის პროფესიონალია. არის საოცრად მშრომელი და ჰყავს არაჩვეულებრივი ოჯახი.
მამას დავპირდი, რომ არასოდეს ვიქნებოდი მეორე. ეს თვისება ჩემს ბუნებაშიც ზის. სადაც უნდა ვყოფილიყავი – ბაღში, სკოლაში, სამეგობროში... – ყველას ყურადღება უნდა მიმექცია. მე ვიყავი კლასში ის მოსწავლე, რომელიც "შატალოზე" პირველი მიდიოდა და სხვებსაც მოუწოდებდა. მერე იყო საყვედურები, თხოვნები, ინიციატორი არ იყოო, მაგრამ...
სხვათა შორის, სწორედ იმ პერიოდში ავიღე საკუთარ თავზე ბევრი რაღაც, რამაც გარკვეული სიძლიერე შემმატა. "ბერიკებში" დავდიოდი და დედისთვის ყოველდღე სამგზავრო ფული რომ არ გამომერთმია, მძღოლების მხრიდან საშინელ ლანძღვას ვიტანდი. არ მიყვარს იმ წლების გახსენება, მაგრამ მადლობელიც ვარ, რადგან ის წლები რომ არა, ასეთი ვერ ვიქნებოდი. ქალებს სუსტ სქესს ეძახიან, მე კი სუსტი სქესის ძლიერი წარმომადგენელი ვარ. შეიძლება ჟანა დ,არკივით ყოველთვის მომართული არ ვიყო და ვერც ვიქნები, მაგრამ დამოუკიდებელი ქალი ნამდვილად ვარ.
ტ
რუსთაველის თეატრში ინსტიტუტის დამთავრებისთანავე აღმოვჩნდი. დღემდე არ ვიცი, რითი მივიქციე ყურადღება. ერთადერთი, რასაც ვაბრალებ, სადიპლომო ნაშრომია – "ჯულიეტა და რომეო". მაგრამ ერთი რამ სულ ვიცოდი – თუ გინდა წარმატებული იყო, ამას საფუძველი ინსტიტუტშივე უნდა ჩაუყარო. ამიტომაც არასოდეს "გამიმაზავს" არც ერთი მომენტი, რასაც შეიძლებოდა, წარმატება მოეტანა ჩემთვის.
მსახიობობა მტაცებლის პროფესიაა და უნდა იყო მტაცებელი, მით უმეტეს – მაშინ, თუ არავინ გყავს ოჯახში, სანათესაოში ცნობადი და არც ფულიანი ხარ. სულ უნდა ამტკიცო, რომ შენ შეძლებ, შენ შეგიძლია. "ჯულიეტა და რომეომ" დიდი აჟიოტაჟი გამოიწვია. ჯგუფში 12 კაცი ვიყავით – 6 ბიჭი და 6 გოგო. სულ რამდენი ქალის როლია სპექტაკლში? სამის – ჯულიეტა, ძიძა და დედა კაპულეტი. დედა კაპულეტიზე იყო ორი გოგო, ძიძაზე – სამი და მე დუბლი არ მყავდა. აი, ეს არის, რომ საფუძველი თავიდანვე ჩაუყარო. როცა ინსტიტუტი დავამთავრე, ბატონი რობერტ სტურუა "ჰამლეტის" დადგმას იწყებდა და ოფელიასთვის გოგო სჭირდებოდა.
– ბატონ რობერტს შენთან შეხვედრა უნდა და ხვალ 11 საათზე რუსთაველის თეატრში მოდი, – მირეკავს გოგი მარგველაშვილი.
მივედი. ბატონ რობერტს ჩემთვის არც კი შემოუხედავს, ისე მკითხა:
– გცალიათ?
– კი.
– ნახვამდის.
ვიფიქრე, რას მომიყვანა, თუ არც შემომხედავდა–მეთქი. ზუსტად ათ დღეში მირეკავს გია თევზაძე, თეატრის მაშინდელი დირექტორი:
– საღამოს რუსთაველის თეატრში რეპეტიცია გაქვთ, "ჰამლეტის". ოფელიას როლზე ხართ დამტკიცებული.
ყურმილი ისე დავკიდე, ხმა არ ამომიღია.
– ვინ იყო? – მკითხა დედამ. ეტყობა, სახე მქონდა შეცვლილი. ამ დროს მამაც შემოვიდა ოთახში.
– რობერტ სტურუამ ამიყვანა ოფელიას როლზე, – ურეაქციოდ ვუპასუხე.
მამას ცრემლები მოაწვა, შოკში ჩავარდნენ, მე გაოგნებული ვიყავი. იმასაც ხომ გაჩნია, სად მიხვალ და როგორ დაიწყებ.
რუთაველის სცენაზე რომ შევედი, დავპატარავდი, ისეთი ვარსკვლავების გვერდით აღმოვჩნდი. სტურუა და ყანჩელი რომ შემოვიდნენ, ხომ საერთოდ მოვკვდი! მას მერე კარგახანს გიჟი ოფელიასავით სარკის წინ საკუთარ თავს ვეუბნებოდი:
– ია, საკუთარი თავი ხელში უნდა აიყვანო. მერე რა, ისინიც ხომ ერთ დროს შენსავით მოვიდნენ და დაიწყეს. დაივიწყე, ვინ ვარსკვლავია და ვინ – არა.
– ასეთი დებიუტი არავის ჰქონია, – მითხრა ბატონმა რობერტმა, როცა პრემიერაზე სცენიდან ჩემს გასვლას მქუხარე ტაში მოჰყვა.
მიხარია, რომ ბატონი რობერტის საყვარელ მსახიობთა სიაში შევედი. თერთმეტი წელია თეატრში ვარ და ყველა სპექტაკლში ვითამაშე, რაც კი სტურუას დაუდგამს და სადაც კი მდედრობითი სქესი თამაშობს. ბოლო "ნადირობის სეზონი" გახლდათ. ადრე, თუ სტურუას აბრალებდნენ, სანახაობრივ სპექტაკლებს, შოუებს დგამსო, ეს სპექტაკლი სუფთა სამსახიობოა, სადაც მსახიობისგან მაქსიმუმია ნაჩვენები. ბედნიერი ვარ, რომ თეატრიდან სტურუას წასვლამდე მის ბოლო სპექტაკლში ვითამაშე, თან სპექტაკლში, სადაც მხოლოდ ერთი ქალია და ცხრა მამაკაცი. 20 დღეში გავაკეთეთ, ღამის 4 საათზე გვქონდა ბოლო "პრაგონი". იმდენად ემოციური როლია, საგრიმიოროში რომ შევდივარ, ეს ტიპი არ მეშვება, კარგა ხანს მიჭირს იმ ემოციის ჩაცხრობა და არა – როლიდან გამოსვლა. მერე ორი დღე ენერგიის აღდგენას ვუნდები.
ტ
ყველაზე დიდი ბედნიერება ჩემი შვილია, ჩემი ლუკა, რომელიც ძალიან მგავს. ბიჭის კვალობაზე ძალიან ლამაზია, მწვანე–მონაცრისფრო, ბრჭყვიალა, ანთებული თვალებით. საოცრად პრინციპულია. ზუსტად იცის, რა უნდა. დედა ძალიან უყვარს. კაბები ძალიან იშვიათად მაცვია და, თუ მნახა კაბაში, მეუბნება: "შენ ძალიან ლამაზი ხარ, შენნაირი ცოლი მინდა".
ის ჩემი შვილია, სხვაზე, მამამისზე (მსახიობი კახა ახვლედიანი. ავტ.), არ მალაპარაკო. ლუკა გვარს ამართლებს, თუმცა ელენე ახვლედიანს არანაირად ენათესავება. 24 საათი ხელები აქვს ან საღებავში, ან ფანქრები უკავია. სულ ხატავს. იტყვი, ყველა ბავშვი ხატავსო, მაგრამ ლუკას ფერთა შერწყმის საოცარი უნარი აქვს. აქვს რამდენიმე ათეული ნახატი, რომელთაც ვინახავ. პირველად მისი ნახატი რომ ვნახე, შოკი მივიღე. ვერაფრით წარმოვიდგენდი, თუ ფერების ასეთი შერწყმა შეიძლებოდა. ვამაყობ, რომ ასეთი ნიჭიერია.
შემდეგ იყო მიშა (მესხი. ავტ.). შეიძლება გათხოვილი იყო, შვილებიც გყავდეს, მაგრამ გეწვიოს გიჟური ვნება, რომელიც ერთხელ მოდის ან საერთოდ არ მოდის ცხოვრებაში. ეს მე დამემართა და ზუსტად ვიცი, რომ მიშასავით არასოდეს არავინ შემიყვარდება.
მიშას მანამდე, თეატრალურიდან ვიცნობდი, თუმცა ახლოს – არა. მხოლოდ კარგი გამარჯობით. არც ის ვიცოდი, ლეგენდარული მესხის მემკვიდრე რომ იყო. ინსტიტუტის მერე არც შემხვედრია არსად.
ფილმის "გასეირნება ყარაბაღში" გადაღებებზე დავმეგობრდით. რომ დაიწყო ფილმის "გაპიარება", ისე ხდებოდა, რომ მე და მიშას გვიწევდა პრესასთან ურთიერთობა და ტელეგადაცემებში სიარული. მე ცოტა დავკომპლექსდი.
– შენ მთავარ როლს თამაშობ, მე – ეპიზოდურს და ჩემი მხრიდან უხერხულია, – ვუთხარი ერთხელაც მიშას, მაგრამ პიარმენეჯერმაც მისი მხარე დაიჭირა და სულ ერთად დავდიოდით.
ერთ დღეს რუსთავში წავედით "გონკებზე". მე მანქანის ტარება არ ვიცოდი, მაგრამ თავი გაიგიჟა, უშენოდ არ წავალო. რა უნდა მექნა, გადაცემა იშლებოდა და წავედი. გამაფრთხილა, არ თქვა, რომ მანქანის მართვა არ იციო. გვერდით პროფესიონალი დამიჯინეს და გავედი შეჯიბრზე. ის პროფესიონალი მეუბნებიდა, ამას დააჭირე, იმას მიაჭირეო. ამ ამბავში ერთი ისეთი შემოვტრიალდი, რომ გვერდით მჯდომმა გაოცებული თვალებით მკითხა: "შენ, რა, მანქანის ტარება არ იცი?!". მანქანიდან ისეთი გადავიდა, კარგა ხანს იჯდა თავში ხელებჩარგული. გაგეფრთხილებინეთ მაინც, რომ აზრზე არ იყო, გაზი და მუხრუჭი სად იყო არც იცოდაო – გაგვინაწყენდა.
ყოველდღე დავდიოდით ხან კლუბში, ხან სხვაგან და ძალიან დავმეგობრდით. ერთ მშვენიერ დღეს აღმოვაჩინე, რომ, თუ რამდენიმე დღე არ ვნახავდი, ძალიან მაკლდა. ოღონდ ამას ჩემთვის ვინახავდი.
– სად ხარ? – ერთ საღამოსაც მირეკავს.
– სახლში მივდივარ.
– დამელოდე, მოგაკითხავ.
მალევე მოვიდა. მანქანაში ჩავჯექი.
– ია, მომწონხარ, – პირდაპირ მომახალა.
– მეც.
– არა, ძალიან მომწონხარ.
– მეც. არ გჯერა?
– როგორც მამაკაცს ქალი, ისე მომწონხარ!
შეყვარებულობის პერიოდი დიდხანს არ გაგრძელებულა, იყო დაშორებები, გულისტკივილი... მეგობრები მეუბნებოდნენ, თქვენი ამბავი რომ ცოლქმრობით არ დასრულდეს, სიყვარულს აღარ ვიწამებთო. ისეთ დროს შემომთავაზა ცოლობა, საერთოდ არ ველოდი.
ბათუმში წავედით. მიშას დაბადების დღე დაემთხვა და ბარში ვიყავით. რაღაც განსაკუთრებულ ხასიათზე იყო.
– რა იყო, მიშა, რამე ხდება, ასეთ კარგ ხასიათზე რომ ხარ? – ვკითხე.
– რატომ, ამისთვის განსაკუთრებული რამეა საჭირო? – კითხვა შემომიბრუნა, მერე გვერდით გამიყვანა და დაიჩოქა. – გამომყვები ცოლად? – ყველანაირი შესავლის გარეშე მომახალა.
– კი... – სიტყვა შემაშრა.
ჯვარი ბათუმში დავიწერეთ. ვერცხლის რგოლი მაჩუქა. რაც კი ცხოვრებაში კარგი გამიკეთებია, ყველაფერი ასე სპონტანურად ხდებოდა. მერე მთელი თბილისი მეუბნებოდა, ეს ამბავი როგორ გამოგვეპარაო. მეგობრებმა, რა თქმა უნდა, იცოდნენ, მაგრამ ისიც იცოდნენ, რომ პრესისთვის არ უნდა ეთქვათ.
მე და მიშა უკვე მესამე წელია ერთად ვართ. როცა ოჯახს ქმნი, ბევრი ნიუანსი ჩნდება. გასაგებია, რომ პროფესია დიდ დროს მოითხოვს, მაგრამ... მე აშკარად გამიმართლა, მიშას ესმის ჩემი და პრეტენზია არ აქვს. როცა შეყვარებულები ვიყავით, 9 თვიანი რეპეტიცია დაემთხვა. ასე არც ერთი სპექტაკლი გამწელვია. კარგად ხედავდა, დილით რომ გავდიოდი სახლიდან, შუაღამემდე რეპეტიციაზე ვიყავი.
ერთმანეთის პროფესიაზე არ ვეჭვიანობთ. მსახიობობა ძალიან ინტიმური პროფესიაა. შეიძლება სცენაზე მოგიწიოს კოცნა, ჩახუტება... ხომ ამბობენ, ორი ერთნაირი პროფესიის ადამიანს უჭირს ერთად ცხოვრებაო, ჩვენს შემთხვევაში ასე არ არის. მიშა ჩემთვის ყველაზე დიდი კომფორტია, თუმცა ოჯახი მაინც თავისას ითხოვს. ასე რომ, ძალიან დაღლილს სახლიც დამილაგებია და და საჭმელიც გამიკეთებია.
მერე დილითაც გამჭირვებია ადგომა, მაგრამ, როცა მეორეჯერ ქმნი ოჯახს, ეს ყველაფერი გააზრებული უნდა გქონდეს. ხომ შემეძლო მეთქვა "არა", მაგრამ არ ვთქვი, იმდენად მინდოდა ამ ადამიანთან ყოველდღე ყოფნა. ამიტომაც შევქმენი ოჯახი მეორედ. ოჯახში კამათიცაა და ჩხუბიც. არის რაღაცეები, რაზედაც ჩვენც ვკამათობთ. არის თემები, რაც მხოლოდ ჩემი და მიშასია და არ ვაპირებ, საზოგადოებაში გამოვიტანო.
სხვას რაც შეეხება, შეიძლება, მაგალითად, ვიკამათოთ ტანსაცმელზე. მე ვიწრო ჯინსები, მოკლე კაბები მომწონს, მიშას კი მიაჩნია, რომ, რაც უფრო განიერი და "ჩაჩი" შარვალი მაცვია, მით უფრო "ტაკოი" ვარ. მე, განსაკუთრებით ზაფხულში, მოკლე მინდა ჩავიცვა, ის კი კატეგორიულია. ვუმტკიცებ, რომ არ ვარ ვულგარული, მაგრამ... სუნამოზეც არის ხოლმე ასეთი პრობლემები, თუმცა დიდხანს, 3–4 დღე არ გრძელდება. მაშინ ბოღმა ხარ.
ერთი პერიოდი საშინლად დატვირთული გრაფიკი მქონდა. პარალელურად სახლშიც რემონტს ვაკეთებდით. წავიკამათეთ, ვუთხარი, მომეხმარე–მეთქი. საშინლად გავბრაზდი, ისიც გაბრაზებული გავარდა სახლიდან. სადღაც ნახევარ საათში სახლის კართან მექსიკურქუდებიანი ტიპები მომაყენა გიტარებით ხელში. ვაღებ კარს. მიშა დაჩოქილია, ხელში თეთრი ვარდები უჭირავს და ესენი მღერიან. მერე სახლში შემოვიდნენ და კიდევ დიდხანს მღეროდნენ.
ისიც ემოციურია, მეც. ჯერჯერობით არ ავფეთქებულვარ და, თუ ერთად ავფეთქდებით, არაფერი დარჩება ჩვენგან. არც ისეთი ტიპია, რომ ადგება და თეფშებს გარეცხავს, მაგრამ არც იმაზე შეგაწუხებს, რატომ არ არის გარეცხილიო. დავიფიცებ, რომ ასეთ რამეზე არასოდეს გვიკამათია. თვითონ არ მსიამოვნებს მოუწესრიგებელი სახლი, სისუფთავე ძალიან მიყვარს.
ერთადერთი, რასაც ვერ ვიტან, საჭმლის კეთებაა. ეს ჩემთვის ჯვარცმაა, მაგრამ რა ვქნა. განსაკუთრებულს სამ რამეს ვაკეთებ – შემწვარ კარტოფილს მწვანილში, თოხლო კვერცხს და ბადრიჯანს. მიშას ბიძამაც აღნიშნა, ასეთი გემრიელი არსად მიჭამიაო. "ტაიმერი" მაქვს ჩართული და ისე ვხარშავ. რაც შეეხება ბადრიჯანს, როგორ ვაკეთებ, არავის ვუმხელ. მამამ მასწავლა. არ მიყვარდა ბავშვობაში და, როგორც სოკო, ისე მაჭამა. კერძი მართლაც ჰგავს სოკოს. მერე კარგახანს ვერაფრით დამაჯერეს, რომ ბადრიჯანი იყო. მამის ნასწავლს მერე ჩემი რაღაცეებიც წავუმატე და უგემრიელესი გამომდის. როცა თავისუფალი დრო მაქვს, მეგობრები ბადრიჯნით მოდიან – გააკეთეო.
მიშას ჩინური სამზარეულო უყვარს, იაპონურიც. ტკბილეულზე გიჟდება, სულ სასუსნავს დასდევს. მე ნამცხვრების კეთება არ ვიცი და არც მიყვარს. ჩემი შვილი ვეგეტარიანელია და მასაც უყვარს ნამცხვრები, ტორტები, შოკოლადები. მაგრამ ლუკა დედაჩემთან იზრდება და ამ მხრივ ის ანებივრებს. მე, მაქსიმუმი, ბლინები "გავქაჩო". ამით არ ვამაყობ, უბრალოდ არ მიყვარს საჭმლის კეთება.
აი, მიშას კი ნამდვილად ეხერხება, ისეთ ჩაქაფულს აკეთებს... ხორცი მეც მიყვარს. დიეტოლოგმა მითხრა, ამიტომაც ვერ სუქდები, ტკბილი, ცომეული უნდა ჭამოო. ხაჭაპური არასოდეს გამახსენდება.
მიშას საჩუქრების კეთებაც კარგად გამოსდის. ხშირად დადის უცხოეთში და იქიდან ჩამოაქვს ჩემთვის მაისურები, თეთრეული. ბოლოს აიპოდი ჩამომიტანა. დღესასწაულებზე სამკაულებს მჩუქნის.
ამბობენ, ქალი 30–45 წლის ასაკში გაფურჩქვნას იწყებსო. უკვე 32 წლის ვარ და მართლაც რაღაც უფრო კარგად ვგრძნობ თავს, ვიდრე ადრე. მეორე შვილზეც ვფიქრობ. როცა ღმერთის ნება იქნება, გაჩნდება. სხვათა შორის, არასოდეს მიოცნებია სამ–ოთხ შვილზე, ყოველთვის ორი ბიჭი მინდოდა. ქართული მოსაზრებით – არა, "გვარის გამგრძელებელი" და ა.შ. უბრალოდ არ შემიძლია, რომ გოგოს დედა ვიყო, ზედმეტად მკაცრი ვიქნები. ბიჭის მიმართაც მკაცრი ვარ, მაგრამ ბიჭი მაინც სხვაა. მაგალითად, ჩემს გოგონას მეგობრებთან ვერ გავუშვებ დასარჩენად. იმიტომ კი არა, რომ რამე ცუდს გააკეთებს, უბრალოდ ვერ გავუშვებ. ან ვინმემ რომ აწყენინოს, ან სულაც ვიღაც ბიჭის გამო იტიროს, შეიძლება ის ბიჭი შემომაკვდეს. არ იფიქროთ, რომ ჩემი ცხოვრებიდან გამომდინარე მივედი ამ დასკვნამდე. არა, უბრალოდ კატეგორიულად არ მინდა გოგონას დედა ვიყო. ეს არის ჩემი ახირება და ალბათ ამიტომაცაა, რომ ვერ ვფეხმძიმდები. ალბათ ჯერ ეს უნდა დავთრგუნო, რომ შემდეგ თუნდაც ტყუპი ბიჭი გავაჩინო.

ნანა კობახიძე