გაცილებული მშობლების შეცდომები
გაყრა დიდი სტრესია პარტნიორებისთვის, მაგრამ წყვილებისთვის, რომლებსაც საერთო შვილები ჰყავთ - ნამდვილი გამოცდა.
ყველაზე მთავარი სირთულე იმაში მდგომარეობს, რომ ამ პერიოდში ბავშვს ცხოვრების ახალ პირობებთან შეგუებაში განსაკუთრებული დახმარება სჭირდება. არანაკლებ მნიშვნელოვანია ისიც, თუ რომელ მშობელთან დარჩება. პატარას ძალიან უჭირს იმის გაცნობიერება, რომ დედიკო და მამიკო ერთად აღარ იცხოვრებენ.
იმისათვის, რომ ბავშვმა არ დაკარგოს მისი განვითარებისათვის აუცილებელი სტაბილურობის შეგრძნება, მშობლები ძალიან უნდა ეცადონ, გააკონტროლონ სიტყვებიც და საქციელიც.
1. გაუთავებელი სკანდალები. სავსებით ბუნებრივია, რომ კონფლიქტის შემდეგ უფრო და უფრო რთული ხდება ემოციებისგან თავის შეკავება. ამიტომ ყოფილი მეუღლეები ყოველი შეხვედრისას ხელახლა იწყებენ ურთიერთობების გარჩევას და ერთმანეთის დადანაშაულებას. ასეთი "გარჩევები" ბავშვზე ძალიან უარყოფითად მოქმედებს, ეს უმძაფრებს განცდას, რომ ირგვლივ ყველაფერი "ინგრევა".
შედეგად, პატარა შეიძლება გულჩათხრობილი გახდეს და დეპრესიაც კი დაემართოს. ძალიან მნიშვნელოვანია მისთვის მშვიდი გარემოს შექმნა. ამასთან, უნდა აუხსნათ, რომ თქვენი დაცილება მასთან არავითარ კავშირში არ არის და ორივეს უწინდებურად გეყვარებათ.
2. ცვლილებები იმის გამო, რომ უფროსები ბავშვს აღიქვამენ, როგორც გარემოების მსხვერპლს. კიდევ ერთი პრობლემა ჩნდება - დედაც და მამაც დარწმუნებულნი არიან, რომ შვილს ერთ-ერთი მშობლის ყურადღება აკლია და ცდილობენ რა, შეუვსონ ყურადღების დეფიციტი, ცვლიან ბავშვისათვის ჩვეულ აღზრდის მეთოდებს: იშვიათად სჯიან, აღარ აკონტროლებენ მკაცრად მის მიღწევებს სკოლაში...
რადგან შვილის მიმართ სიბრალულს გრძნობენ, მას, პრაქტიკულად, როგორც ავადმყოფს, ისე ექცევიან. ეს დიდი შეცდომაა. მშობლებმა უნდა განაგრძონ ბავშვის უწინდებურად აღზრდა.
3. ოჯახის წევრების მხრიდან უარყოფითი ინფორმაცია. ბავშვი, რომელსაც გული "ატკინეს", მხარდაჭერას ინსტინქტურად თავის გარშემომყოფ ადამიანებში ეძებს. ყველაზე ხშირად ასეთ სიტუაციებში მხარდამჭერებად ბებიები და ბაბუები გვევლინებიან.
მაგრამ უმეტეს შემთხვევებში, ისინი პატარას თანდასწრებით მეტად აკრიტიკებენ ყოფილ რძლებსა თუ სიძეებს და ყველა უბედურების სათავედ მიიჩნევენ. ბავშვს უფროსების ამგვარი ქცევით, ერთი მხრივ, დედ-მამის დაკარგვის შიში იპყრობს, მეორე მხრივ კი, ოჯახის წევრების მიმართ უნდობლობით იმსჭვალება.
4. მოქიშპე მხარეები. თუ გაყრის შემდეგ ყოფილი მეუღლეები "ბარიკადების" სხვადასხვა მხარეს იმყოფებიან, ისინი ბავშვის საკუთარ მხარეზე გადაბირებას ცდილობენ და ერთმანეთის წინააღმდეგ განაწყობენ. თან ჯიქურ ცდილობენ, ბავშვი საკუთარ სიმართლეში დაარწმუნონ.
ეს პატარასთვის ძალიან მტკივნეულია, მას ხომ ორივე ისევ ისე უყვარს და ამას ვერავინ და ვერაფერი შეცვლის. შვილს არ სიამოვნებს საყვედურებისა და ბრალდებების მოსმენა არც ერთი მშობლის მისამართით. ამგვარი ქცევებით მშობლების ავტორიტეტი მის თვალში საგრძნობლად ეცემა. ის, უბრალოდ, ვეღარ ხვდება, რომელ მათგანს დაუჯეროს!
5. სიტუაციის დრამატიზება. თუ ცოლ-ქმარი იმიტომ გაიყარა, რომ ერთ-ერთმა ახალი პარტნიორი გაიჩინა, მეორე შვილის გაჩენის შემდეგ დანაშაულის გრძნობა უჩნდება. არადა, ბავშვები გაცილებით ადვილად ეგუებიან ახალ მდგომარეობას. ასე რომ, სიტუაციის დრამატიზება საჭირო არ არის: პატარა უფრო კომფორტულად იგრძნობს თავს, თუ მშობლები მასზე ემოციურ თავდასხმებს შეწყვეტენ.
6. კიდევ ერთი ბავშვი?.. ძალიან მნიშვნელოვანია მშობლის ქცევა, თუ ის მეორე ცოლთან ან ქმართან ბავშვს ელოდება. მშობელი, რომელსაც ახალი ოჯახი ჰყავს, ისეა გართული პატარას მოლოდინში, რომ გაუცნობიერებლად ნაკლებ ყურადღებას უთმობს უფროს შვილს. ეს ყველაზე დიდი დარტყმაა ბავშვისათვის, მას თავზე ენგრევა სამყარო...ის ფიქრობს, რომ არავის აღარ უყვარს და ზედმეტია. ასე რომ, ხშირად გაატარეთ დრო ერთად და ესაუბრეთ მომავალ დაიკოზე ან ძამიკოზე, რომელსაც ის ყველაზე მეტად ეყვარება.
7. რთული პერიოდი. თუ ოჯახს ახალი წევრი ემატება ( მამას მოჰყავს ცოლი ან დედა თხოვდება), აუცილებელია დიდი სიფრთხილე და ნებისყოფა გერთან ურთიერთობის დროს. ბავშვი ძალიან სათუთი და გულუბრყვილო არსებაა, ამიტომ ბავშვური მიამიტობით შეიძლება მიახალოს: "ჩემი მამიკო შენზე ღონიერია", ან მაგალითად, " ჩემი დედიკოს შემწვარი კარტოფილი უფრო გემრიელია"...
ეს არცთუ ისე სასიამოვნოა, მაგრამ თავი ბავშვის მდგომარეობაში წარმოიდგინეთ. მას ახლა ყველაზე რთული პერიოდი აქვს ცხოვრებაში. მშობლების საყურადღებოდ: არ ღირს გულახდილობისთვის შენიშვნების მიცემა და საყვედურებით ავსება...
თათია ბეჟიტაშვილი
ჟურნალი "და ქალი"
ყველაზე მთავარი სირთულე იმაში მდგომარეობს, რომ ამ პერიოდში ბავშვს ცხოვრების ახალ პირობებთან შეგუებაში განსაკუთრებული დახმარება სჭირდება. არანაკლებ მნიშვნელოვანია ისიც, თუ რომელ მშობელთან დარჩება. პატარას ძალიან უჭირს იმის გაცნობიერება, რომ დედიკო და მამიკო ერთად აღარ იცხოვრებენ.
იმისათვის, რომ ბავშვმა არ დაკარგოს მისი განვითარებისათვის აუცილებელი სტაბილურობის შეგრძნება, მშობლები ძალიან უნდა ეცადონ, გააკონტროლონ სიტყვებიც და საქციელიც.
1. გაუთავებელი სკანდალები. სავსებით ბუნებრივია, რომ კონფლიქტის შემდეგ უფრო და უფრო რთული ხდება ემოციებისგან თავის შეკავება. ამიტომ ყოფილი მეუღლეები ყოველი შეხვედრისას ხელახლა იწყებენ ურთიერთობების გარჩევას და ერთმანეთის დადანაშაულებას. ასეთი "გარჩევები" ბავშვზე ძალიან უარყოფითად მოქმედებს, ეს უმძაფრებს განცდას, რომ ირგვლივ ყველაფერი "ინგრევა".
შედეგად, პატარა შეიძლება გულჩათხრობილი გახდეს და დეპრესიაც კი დაემართოს. ძალიან მნიშვნელოვანია მისთვის მშვიდი გარემოს შექმნა. ამასთან, უნდა აუხსნათ, რომ თქვენი დაცილება მასთან არავითარ კავშირში არ არის და ორივეს უწინდებურად გეყვარებათ.
2. ცვლილებები იმის გამო, რომ უფროსები ბავშვს აღიქვამენ, როგორც გარემოების მსხვერპლს. კიდევ ერთი პრობლემა ჩნდება - დედაც და მამაც დარწმუნებულნი არიან, რომ შვილს ერთ-ერთი მშობლის ყურადღება აკლია და ცდილობენ რა, შეუვსონ ყურადღების დეფიციტი, ცვლიან ბავშვისათვის ჩვეულ აღზრდის მეთოდებს: იშვიათად სჯიან, აღარ აკონტროლებენ მკაცრად მის მიღწევებს სკოლაში...
რადგან შვილის მიმართ სიბრალულს გრძნობენ, მას, პრაქტიკულად, როგორც ავადმყოფს, ისე ექცევიან. ეს დიდი შეცდომაა. მშობლებმა უნდა განაგრძონ ბავშვის უწინდებურად აღზრდა.
3. ოჯახის წევრების მხრიდან უარყოფითი ინფორმაცია. ბავშვი, რომელსაც გული "ატკინეს", მხარდაჭერას ინსტინქტურად თავის გარშემომყოფ ადამიანებში ეძებს. ყველაზე ხშირად ასეთ სიტუაციებში მხარდამჭერებად ბებიები და ბაბუები გვევლინებიან.
მაგრამ უმეტეს შემთხვევებში, ისინი პატარას თანდასწრებით მეტად აკრიტიკებენ ყოფილ რძლებსა თუ სიძეებს და ყველა უბედურების სათავედ მიიჩნევენ. ბავშვს უფროსების ამგვარი ქცევით, ერთი მხრივ, დედ-მამის დაკარგვის შიში იპყრობს, მეორე მხრივ კი, ოჯახის წევრების მიმართ უნდობლობით იმსჭვალება.
4. მოქიშპე მხარეები. თუ გაყრის შემდეგ ყოფილი მეუღლეები "ბარიკადების" სხვადასხვა მხარეს იმყოფებიან, ისინი ბავშვის საკუთარ მხარეზე გადაბირებას ცდილობენ და ერთმანეთის წინააღმდეგ განაწყობენ. თან ჯიქურ ცდილობენ, ბავშვი საკუთარ სიმართლეში დაარწმუნონ.
ეს პატარასთვის ძალიან მტკივნეულია, მას ხომ ორივე ისევ ისე უყვარს და ამას ვერავინ და ვერაფერი შეცვლის. შვილს არ სიამოვნებს საყვედურებისა და ბრალდებების მოსმენა არც ერთი მშობლის მისამართით. ამგვარი ქცევებით მშობლების ავტორიტეტი მის თვალში საგრძნობლად ეცემა. ის, უბრალოდ, ვეღარ ხვდება, რომელ მათგანს დაუჯეროს!
5. სიტუაციის დრამატიზება. თუ ცოლ-ქმარი იმიტომ გაიყარა, რომ ერთ-ერთმა ახალი პარტნიორი გაიჩინა, მეორე შვილის გაჩენის შემდეგ დანაშაულის გრძნობა უჩნდება. არადა, ბავშვები გაცილებით ადვილად ეგუებიან ახალ მდგომარეობას. ასე რომ, სიტუაციის დრამატიზება საჭირო არ არის: პატარა უფრო კომფორტულად იგრძნობს თავს, თუ მშობლები მასზე ემოციურ თავდასხმებს შეწყვეტენ.
6. კიდევ ერთი ბავშვი?.. ძალიან მნიშვნელოვანია მშობლის ქცევა, თუ ის მეორე ცოლთან ან ქმართან ბავშვს ელოდება. მშობელი, რომელსაც ახალი ოჯახი ჰყავს, ისეა გართული პატარას მოლოდინში, რომ გაუცნობიერებლად ნაკლებ ყურადღებას უთმობს უფროს შვილს. ეს ყველაზე დიდი დარტყმაა ბავშვისათვის, მას თავზე ენგრევა სამყარო...ის ფიქრობს, რომ არავის აღარ უყვარს და ზედმეტია. ასე რომ, ხშირად გაატარეთ დრო ერთად და ესაუბრეთ მომავალ დაიკოზე ან ძამიკოზე, რომელსაც ის ყველაზე მეტად ეყვარება.
7. რთული პერიოდი. თუ ოჯახს ახალი წევრი ემატება ( მამას მოჰყავს ცოლი ან დედა თხოვდება), აუცილებელია დიდი სიფრთხილე და ნებისყოფა გერთან ურთიერთობის დროს. ბავშვი ძალიან სათუთი და გულუბრყვილო არსებაა, ამიტომ ბავშვური მიამიტობით შეიძლება მიახალოს: "ჩემი მამიკო შენზე ღონიერია", ან მაგალითად, " ჩემი დედიკოს შემწვარი კარტოფილი უფრო გემრიელია"...
ეს არცთუ ისე სასიამოვნოა, მაგრამ თავი ბავშვის მდგომარეობაში წარმოიდგინეთ. მას ახლა ყველაზე რთული პერიოდი აქვს ცხოვრებაში. მშობლების საყურადღებოდ: არ ღირს გულახდილობისთვის შენიშვნების მიცემა და საყვედურებით ავსება...
თათია ბეჟიტაშვილი
ჟურნალი "და ქალი"
2 218 ნახვა
19-09-2016, 22:43
