"ჩემმა ნაფერებმა ვაჟმა მომიძულა"

"ვერასდროს წარმოვიდგენდი, ჩემი ვაჟი ასე თუ შეიცვლებოდა – ისეთი ჭკვიანი, გონიერი, სიკეთით სავსე იყო. თანდათან გადასხვაფერდა, ასე მგონია, ვიღაცამ მისი თავი წამართვა და მის ნაცვლად სხვა გამომიგზავნა, ცივი, უგულო, ცინიკური, მადლიერების გრძნობას მოკლებული", – ეს სიტყვები დიდი გულისტკივილით გვითხრა ჩვენმა რესპონდენტმა, თავგადაკლულმა დედამ, ქალბატონმა ნელიმ და დასძინა, არ გეგონოთ, ეს უბედურება მარტო ჩემს შვილს სჭირდეს და მხოლოდ ჩემი დედობრივი წუხილია, მეტნაკლებად ამ პრობლემის წინაშე ბევრი დედა დგასო. თუ რამ გამოიწვია მის ვაჟში ასეთი მკვეთრი სახეცვლილება, ამის გარკვევას ჩვენი რესპონდენტის ნაამბობით შევეცადეთ.
ნელი:
– განსაცდელი ყველას გვაქვს ცხოვრებაში და, ღვთის მადლით, ვუმკლავდებით. ვერც იმას ვიტყვი, რომ დათამ განსაცდელები ვერ დაძლია. თანატოლებისგან ნებისყოფით და სიძლიერითაც გამოირჩეოდა. ცხოვრებაც ისე ააწყო, როგორც თავად სურდა. ხელი არაფერში შემიშლია, პირიქით, ვცდილობდი, მისი ნიჭისა და გატაცებებისთვის ხელი შემეწყო, ყველანაირად გვერდში დავდგომოდი, კარგი განათლება ჰქონოდა, კარგ წრეში ეტრიალა...
– თქვენი ვაჟი მხოლოდ დედის მიმართ შეიცვალა თუ მთლიანად ყველაფრის მიმართ?
– მისი ცვლილების შედეგები პირველად ოჯახის წევრებმა ვიწვნიეთ, მათ შორის უპირველესად – მე. დამეთანხმებით, დედას შვილთან კიდევ უფრო სხვაგვარი, მგრძნობიარე სიმები აკავშირებს და მოსალოდნელ საფრთხესაც ყველაზე უწინ გრძნობს.
– თქვენი აზრით, ეს ფერიცვალება რამ გამოიწვია – რაიმე კონკრეტულმა შემთხვევამ თუ ზოგადად ცხოვრებამ?

– ალბათ ყველაფერმა ერთად. კაცის ცხოვრებაში არის გარდატეხის მომენტი, როცა დამოუკიდებლად გადის ცხოვრების არენაზე, რაღაც წარმატებას აღწევს, ჯიბეში საკუთარი ფული უჩნდება – მაშინ ეწყება ნამდვილი გამოცდა. ზოგჯერ ჰგონია, რომ ყველაფერი თვითონ არის, შენ ვინ ხარ, რა გაგიკეთებია ცხოვრებაში, რისთვის მიგიღწევია!.. შეუძლია ზემოდანაც გადმოგხედოს, თანაც ვინ – შენმა გაზრდილმა! ჩემი შვილი დღეს ნორმალურადაც არ მელაპარაკება. თუ პატივი დამდო და ორი სიტყვა მომიგდო, იმითაც კმაყოფილი უნდა დავრჩე, თუ, რა თქმა უნდა, იმ ორ სიტყვაში ცინიზმი არ გაურია.
– იქნებ რაღაც აღიზიანებს თქვენში, რაღაც ზედმეტად ეჩვენება – ყურადღება ან შენიშვნები? როგორც პატარას, ისე ხომ არ უყურებთ და ექცევით?
– ამ თემაზე ბევრი მიფიქრია. მშობლისთვის შვილი, რა ასაკშიც უნდა იყოს, ყოველთვის პატარაა. თავიდან, როცა დამოუკიდებელი გახდა, ცხადია, როგორც ყველა ქართველ მშობელს, ამასთან შეგუება გამიჭირდა, მაგრამ მალე გავაცნობიერე, რომ ეს ბუნებრივი პროცესია და თავი ხელში ავიყვანე. ჩემი პრინციპების ჯიუტად გატანა არ მიყვარს. შემიძლია ისე ვიმოქმედო, როგორც მოცემული სიტუაციისთვისაა საჭირო. ვცდილობ, ურთიერთობაში ზომიერება დავიცვა, მაგრამ ჩემს შვილს ვერაფერი დავანახე. არ გამემტყუნება, თუ ზოგჯერ რამეს დავარიგებ ან შენიშვნას მივცემ, არცთუ დაუმსახურებელს. ამასაც ტაქტიანად ვაკეთებ, გული რომ არ ეტკინოს.
– შენიშვნას იღებს?
– ჭკუას ნუ მასწავლიო, მეუბნება, არადა, რასაც ვარიგებ და ვეუბნები, ყოველთვის წინ ხვდება. მერე ალბათ აცნობიერებს თავის შეცდომას, მაგრამ იმას კი არ აღიარებს, შენთვის რომ დამეჯერებინა, არ წავაგებდიო, აქეთ გადმოდის შეტევაზე, დამთარსე, ასე რომ არ გეთქვა, ეს არ დამემართებოდაო.
– ზოგჯერ ადამიანებს პატივმოყვარეობა და სიამაყე არ აძლევთ საშუალებას, თავიანთი შეცდომები აღიარონ, თუმცა გულის სიღრმეში სხვაგვარად ფიქრობენ.
– შეიძლება ასეცაა, ყველაფერს ნათლად ხვდება, მაგრამ მე რაღა დავუშავე, რას მერჩის?! რატომ უნდა, რომ სასტიკად მომექცეს?
– იქნებ რაიმე კონკრეტულის გამოა გულნატკენი თქვენზე, ამის მიზეზი წარსულში ხომ არ იმალება?
– არ მესმის, რატომ უნდა იყოს გულნატკენი ჩემზე. იმის გამო, რომ შვილებისთვის კარგი გარემო შემექმნა, ცხოვრებაში ყველაფერს ვუძლებდი, ყველაფერს ვიტანდი, მათ შორის მამამისსაც, რომელიც საკმაოდ მძიმე ხასიათის კაცი იყო (ახლა, ასაკი რომ შეეპარა და ხვდება, ჩემ გარდა პატრონი არავინ ჰყავს, ცოტა მოლბა და დატკბა). მთელი ცხოვრება მღალატობდა. ერთხანს გავეყარე კიდეც. სამი წელი ცალ–ცალკე ვცხოვრობდით.

– რატომ დაუბრუნდით?
– ამ ხნის განმავლობაში ღმერთმა არჩევანის საშუალება მომცა: ერთი მამაკაცი გავიცანი, სიმპათიური, შემდგარი და ძლიერი პიროვნება. მოვეწონე, უზრუნველყოფილ ცხოვრებას მპირდებოდა, მეუბნებოდა, ყველაფერ იმას მოგცემ, რასაც იმსახურებ, ხელისგულზე გატარებ, დედოფლად გაქცევ, მსოფლიოს მოგატარებ, არც შენს შვილებს მოვაკლებ ყურადღებას, ოღონდ კი ჩემი იყავიო. ეს არ იყო ლიტონი სიტყვები – ის კაცი რეალურად იყო ამის გამკეთებელი. შეიძლებოდა ეს ურთიერთობა უფრო შორსაც წასულიყო, ვინ იცის. ისევ ჩემი შვილების გამო ვთქვი უარი. ამას შვილების ღალატად აღვიქვამდი – მე რომ ჩემი პირადი ცხოვრება და საზრუნავი მქონოდა, ჩემს შვილებს ხომ დედობრივ მზრუნველობას მოვაკლებდი. მამა რომ მოღალატე ჰყავდათ, ის არ კმაროდა?! ბავშვები ძალიან განიცდიდნენ უმამობას, მათ გამო ჩემი ქალური თავმოყვარეობა დავთმე – ავი იყო თუ კარგი, ქმარს შევურიგდი და მასთან ოჯახური ცხოვრება განვაგრძე. უმაღლესდამთავრებული და არცთუ უნიჭო ქალი, რომელმაც შვილების გამო პირადი სიხარული, სამსახური და კარიერაც დავთმე, კრუიზები კი არა და, სამზარეულოს ვერ გავცდი... ოჯახის კეთილდღეობას შევწირე თავი და რა მოვიმკე სამაგიეროდ?
– შვილებთან თქვენი ცხოვრების შესახებ გულწრფელად თუ საუბრობთ? მათ თქვენი პირადულის შესახე რამე იციან?
– შვილებთან ამას როგორ ვილაპარაკებ?! იფიქრებენ, რომ ამაგს ვამადლი. ისინი თავად ხედავდნენ ყველაფერს და თუ რამეს დანახვა უნდათ, მიხვდებიან, რაც იყო და არის.
– თქვენს ვაჟს ოჯახის სხვა წევრების მიმართ რა დამოკიდებულება აქვს?
– არც მათთან აქვს სახარბიელო ურთიერთობა. ჩემს ვაჟს ცალკე ბინა აქვს. ჩვენ რომ არ შევეხმიანოთ და არ მოვინახულოთ, თვითონ ერთხელ არ მოგვიკითხავს. არც აინტერესებს, რა გვტკივა, რით ვარსებობთ. მამამისის და თავისი დის მიმართ შედარებით შემწყნარებელია. მე კი დაუნდობლად მექცევა. ზოგჯერ მათი პირით ველაპარაკები, რამე ზედმეტი რომ არ მაკადროს და გული არ გამიხეთქოს.
– როგორ ფიქრობთ, მაინც რას ითხოვს თქვენგან?
– ვფიქრობ და ვერ ვხვდები, სად დავუშვი შეცდომა. ვერც იმას ვიტყვი, რომ არ ვუნდივარ და არ ვჭირდები. თუ ყურადღება მოვაკელი, მსაყვედურობს, შვილად აღარ მთვლიო. რომ არ ვუნდოდე და ვერ მიტანდეს, იმასაც ხომ არ მიიღებდა, რასაც ვუკეთებ. გამზადებულ კერძებს ვუგზავნი. სულ იმის დარდში ვარ, ცალკე რომ ცხოვრობს, მშიერი არ დარჩეს, თუმცა უშემოსავლოდ ნამდვილად არ არის.
– თქვენს ვაჟს, როგორც ჩანს, აუწყობელი პირადი ცხოვრება აქვს და შეიძლება გარკვეულწილად ეს აღიზიანებს, აბოროტებს. ამ ხნის კაცმა ოჯახი რატომ ვერ შექმნა, რა უშლის ხელს?
– 18 წლის ასაკში უყვარდა ერთი კარგი გოგონა, გაიპარნენ კიდეც. ოჯახშიც მოვიყვანეთ, ყველანაირად მხარში დავუდექით, მაგრამ იმ გოგოს მშობლებს არ უნდოდათ, რადგან მატერიალურად არ ვყვაოდით. იმდენი ქნეს, რომ დააშორეს, ფეხმძიმე გოგოს მუცელი მოაშლევინეს და მერე ვიღაც მილიონერს გააყოლეს. დათასთვის ეს მძიმე ტრავმა იყო, უმწეობის და არასრულფასოვნების განცდა გაუჩნდა, მაგრამ, ღვთის მადლით, სულიერად არ დაეცა – ძალისხმევა არ დაიშურა, ისწავლა, მტრის ჯინაზე კარიერა ააწყო, ფულიც გაუჩნდა, მაგრამ პირადი ცხოვრება ვეღარ დაალაგა.
არაჩვეულებრივი გოგოები ეძლეოდნენ, კარგი ოჯახიშვილები, განათლებულები, კულტურულები, წესიერები, მაგრამ არ ინდომა. ასეთ გოგონებთან რატომღაც უჭირს ურთიერთობა. ირგვლივ მსუბუქი ყოფაქცევის და პრიმიტიული აზროვნების ქალები ახვევია, მათთან თავს უფრო ლაღად და თავისუფლად გრძნობს. ასეთ ქალს კი (თუ არ შეეტენა) თავისი ნებით ცოლად არ მოიყვანს, მენტალობა შეუშლის ხელს. ჯერ ერთი ჰყავდა ასეთი ქალი, გული მისკდებოდა, არ "შეტენვოდა". ის მოიშორა და ახლა ისევ ისეთი გოგო ჰყავს გვერდით – ეს კიდევ უარესი! ერთი შეხედვით, კრავივით მოგაჩვენებს თავს, მაგრამ ისეთი ეშმაკი და დაქოქილია, მტრისას! გველივით უსისინებს და ახლობლების წინააღმდეგ აქეზებს. დათას ირგვლივ იმ გოგოს ვერავინ იტანს. მხოლოდ ისინი ელაქუცებიან პირში, ვინც ჩემი შვილისგან გამორჩენას ელიან. ზურგს უკან კი ჭორავენ და ამბობენ, რა უბედურებაა, რა დათას შესაფერისიაო.

– როგორ ატყობთ, დათა მის ცოლად მოყვანას აპირებს?
– აბა, რა გითხრათ, თავიდან ამ ურთიერთობას სერიოზულად არ ვუყურებდი, მაგრამ წლები რომ გაგრძელდა... ეგ გოგო რძლად რომ შემომივიდეს, შეიძლება გულიც გამისკდეს!
– იქნებ დათა თქვენი ამ კატეგორიული პოზიციის გამო გიპირისპირდებათ?
– არა, ასე კატეგორიულად ჩემი შვილის წინაშე აზრს არ გამოვხატავ. დათამ ალბათ ჩემზე უკეთ იცის, ვინ ჰყავს გვერდით და თუ ნებით აიხვევს თვალს, არ ვიცი. არ მეგონა, დათა თუ ასეთი სუსტი იქნებოდა – ის ქალი უწუწუ–მუწუწუთი იმას აკეთებინებს, რაც უნდა. არ იფიქროთ, რომ იმ გოგოს შეფასებისას რამეს ვაჭარბებდე. ქალის გვერდით მამაკაცი უნდა გაიზარდოს, ამაღლდეს, კი არ უნდა დაეცეს. რაც ის გოგო გვერდში ჰყავს, ჩემმა შვილმა ენა წაიბილწა, შინაურები მოიძულა, გატლანქდა, აბსოლუტურად სხვა ადამიანი გახდა. ეს მარტო ჩემი აზრი არ არის, ამას ყველა უჩივის.
– ალბათ დამეთანხმებით, კაცის სიძლიერე ისაა, ქალის გავლენის ქვეშ რომ არ მოექცევა (უარყოფითი გაგებით) და თავის მეობას შეინარჩუნებს, ბოლომდე დარჩება ის, რაც არის.
– გეთანხმებით, ალბათ მიზეზი მისი სისუსტეა. დღედაღამ ვლოცულობ მისი გაძლიერებისთვის, გონების განათებისთვის. ამბობენ, დედის ლოცვას სასწაულების მოხდენა შეუძლიაო და მეც იმ იმედით ვცხოვრობ, რომ ოდესმე ჩემი შვილი საკუთარ თავს დაუბრუნდება.
ნანა კობახიძე