"რძალმა ჩემს დისშვილს საქმრო წაართვა, მე კი შვილს დამაშორა"

მამაკაცებს ცოლის ღალატის მიმართ არაერთგვაროვანი რეაქცია აქვთ. რა გასაკვირიც უნდა იყოს, ზოგჯერ ურჩევნიათ, სირაქლემას პოზიციას მიმართონ, წაუყრუონ, თვალი დაიბრმავონ და ვითომდა აწყობილი, რეალურად კი დარღვეული ურთიერთობა ხელოვნურად შეინარჩუნონ. ასეთი მამაკაცები თავიანთ გულში მოღალატე ცოლს უფრო იოლად შეუნდობენ, ვიდრე იმათ, ვინც სიმართლის თქმით და ღალატის მხილებით ოჯახური ბუდე დაურღვიეს. ამ ფაქტის წინაშე აღმოჩნდა ჩვენი რესპონდენტი, შუახნის ქალბატონი გულიკო, რომელიც იძულებული გახდა, ნაფერები რძალი ქმრის ღალატში ემხილებინა.
გულიკო:
– ქმარი ადრე გარდამეცვალა და შვილები უმამოდ გავზარდე. ყოველთვის თავგადაკლული დედა ვიყავი, ტყავში ვძვრებოდი, რომ ჩემს შვილებს არაფერი მოჰკლებოდათ, მშვიდი გარემო ჰქონოდათ და ბედნიერები ყოფილიყვნენ. შვილიშვილების გაზრდაც ვიტვირთე, მაგრამ რძალმა გვიღალატა და ყველაფერი თავდაყირა დაგვიდგა. ვერ ვხვდები, რა შეცდომა დავუშვი. ჩემი ვაჟი, ლაშა, შინიდან წავიდა და ჩემკენ გამოხედვაც არ უნდა.
– რატომ აიყარა გული თქვენზე, რამეს გაბრალებთ?
– საქმე ისაა, რომ მისმა ცოლმა, ანუკიმ, საყვარელი გაიჩინა. მის "პატიოსნებაზე" ადრეც მითხრეს რაღაც იქედნურად, მაგრამ ამის მთქმელი იქვე გამოვლანძღე. ანუკის უკეთურობას ვერაფრით ვიჯერებდი, მაგრამ ბოლოს უკვე ზღვარს გადავიდა. დადიოდა იმ მამაკაცთან, ვინც ჩემი დისშვილის საქმროდ ითვლებოდა. ამაში რომ დავრწმუნდი, საგონებელში ჩავვარდი, არ ვიცოდი, რა მეღონა. უზომოდ შევწუხდი – არა მხოლოდ ჩემი ვაჟის და დისშვილის ბედი მაღელვებდა, ანუკიც მადარდებდა, ასე რამ აურია ტვინი–მეთქი.
რძალი შვილივით მიყვარდა, ამ შემთხვევაშიც ისეთი პოზიცია დავიკავე, რასაც მხოლოდ დედა თუ გაუკეთებს შვილს. პირდაპირ ვუთხარი, ჩემამდე არცთუ უსაფუძვლო ხმა მოვიდა შენი რომანის შესახებ, თუ იმ კაცს თავს დაანებებ და წესიერად იცხოვრებ, არ გაგთქვამ, გვერდში დაგიდგები, რომ ნორმალურ ცხოვრებას დაუბრუნდე–მეთქი. მთელი ის მოსალოდნელი საშიშროება დავუხატე, რაც შეიძლებოდა მის საქციელს მოჰყოლოდა.
– რა გიპასუხათ?
– ყველაფერი უარყო, თქვენი დისშვილის საქმროს სხვანაირად როგორ შევხედავდი, თანაც გათხოვილი ქალი ვარო. ცრემლიც აფრქვია, როგორ მკადრებთო. კრავივით ეჭირა თავი, შვლის ნუკრის თვალებით მიყურებდა. ვიფიქრე, იქნებ ვამეტებ–მეთქი და ჩემი "ცილისწამების" გამო მთლად ავირიე.
– რძალს რა სამხილის საფუძველზე ადანაშაულებდით?
– სხვებმა რომ გაკვრით რაღაც მითხრეს, არ დავიჯერე, მაგრამ ეტყობა, ქვეცნობიერში მაინც ჩამრჩა, უნებურად თვალყურის დევნება დავუწყე, ფარულად ვაკონტროლებდი. მისი ქცევები უცნაური მომეჩვენა: ხშირად იკეტებოდა ოთახში ან სააბაზანოში და მობილურით საუბრობდა, თითქოს უფრო ჩაიკეტა საკუთარ თავთან, გულღიობა დაკარგა. მერე ჩემმა ბავშვობის მეგობარმა, ძალიან სანდო ადამიანმა, დოდომ მითხრა, სამსახურის საათებში ანუკის ვიღაც კაცის მანქანაში ვხედავ ხოლმეო. დოდო არ გახლავთ ის ქალი, ვისაც ჭორაობა ცხოვრების საქმედ აქვს ქცეული, უსაფუძვლოდ არაფერს იტყვის. ამან დამაფიქრა. ანუკის ვუთხარი, სამსახურიდან შესვენებაზე სადმე გასვლა ხომ არ გიწევს–მეთქი და მიპასუხა, რას ამბობთ, მაგ სიამოვნებას ვინ მომანიჭებს, ისეთი დატვირთული ვარ, ამოსუნთქვის საშუალება არ მაქვსო. მერე დოდოს ვკითხე, იქნებ გეშლება–მეთქი და ძალიან შეწუხდა, ხომ იცი, სიტყვებს ჰაერზე არ ვისვრიო. ერთ დღესაც იმ მანქანის ნომერი დააფიქსირა.
– და თქვენი დისშვილის საქმროს მანქანის ნომერს დაემთხვა?
– დიახ, ასეა. მაინც ვცდილობდი, ანუკის სასარგებლოდ მეფიქრა, მისი ღალატის გააზრებაც კი არ მინდოდა.

– თქვენს დისშვილზეც გვიამბეთ, როგორი გოგონაა.
– ჩემი დისშვილი, ნონა, ასაკით ანუკის ტოლია, ჩემს ხელშია გაზრდილი. დედამისი წლების განმავლობაში საბერძნეთში მუშაობდა, ორი წლის წინ დაბრუნდა და ნონა მასთან გადავიდა საცხოვრებლად. ჩემი ქალიშვილი ლელა გაცილებით უფროსია, თანაც ქმრის ოჯახში ცხოვრობდა, ასე რომ, ანუკი ნონასთან უფრო ახლოს იყო.

– ანუკი და ნონა თავიდან ერთმანეთში კარგად იყვნენ?
– ერთი შეხედვით, ნორმალურად, მაგრამ, როგორც ჩანს, ანუკის მის მიმართ ფარული კონკურენცია ჰქონდა. ნონა გასათხოვარი იყო, დედისერთა, კარგი ბუნების, არავისზე დამოკიდებული, თავისი ბედის ბატონ–პატრონი. სწავლობდა და თან მუშაობდა. დედამისი ნაირ–ნაირ ტანსაცმელს უგზავნიდა, ყველაფერს თვითონ არ იცვამდა, ზოგს ანუკისაც ჩუქნიდა. ვატყობდი, ანუკის ის უფრო მოსწონდა, რაც ნონას ეცვა, ამიტომ ფულს ვაძლევდი, რომ თავისი გემოვნებით რამე ეყიდა. რძალს ჩვენი მხრიდან ჩაცმა–დახურვა არ აკლდა. ნონა ანუკივით ლამაზი არ არის, მაგრამ თაყვანისმცემლების ჯარი ეხვია. ხალისიანად ყვებოდა ამბებს, მაგრამ მათგან ვერავის ირჩევდა. შეიძლება ანუკის ეს თრგუნავდა ან შურდა, არ ვიცი.

– იმ მამაკაცმა თქვენი დისშვილის ყურადღება რით დაიმსახურა?
– ერთი შეხედვით, ჩამოყალიბებული ჩანდა. გარეგნულად მომხიბლავი ახალგაზრდა იყო, იუმორის გრძნობით...
– ისევ თქვენს რძალს მივუბრუნდეთ: ოჯახში დატვირთული იყო?
– რას ამბობთ, ხელსაც არ ვანძრევინებდი. 18 წლის იყო, რძლად რომ შემომივიდა, ჩემს ხელში გაიზარდა. ლაშა კი მაშინ 26 წლის გახლდათ, მუშაობდა და გზას ადგა.
– სიყვარულით შეუღლდნენ?
– ერთმანეთი უყვარდათ, ყოველ შემთხვევაში, ასე ჩანდა. ლაშამ მისი გულის მოსანადირებლად ბევრი რამ გააკეთა. ანუკი უმაღლესში მოვაწყვეთ. როგორც დედამთილმა, ყველა პირობა შევუქმენი, რომ ესწავლა და თავისთვის მოევლო. მის ქმარ–შვილს მე ვპატრონობდი. ბევრი რამ ჩემს თავზე მქონდა აღებული. ვურეცხავდი, ოთახს ვულაგებდი, სადილზე რომ არაფერი ვთქვა. ეს ჩემთვის ტვირთი არ იყო – ბედნიერი ვიყავი, რომ შვილის ოჯახს ვუვლიდი.

– რძალი განებივრებული გყოლიათ, ამაგს გიფასებდათ?
– ყოველ შემთხვევაში, თავიდან მისგან უმადურობა არ მიგრძვნია. წესიერად და ჭკვიანად იქცეოდა. მშვიდი და თავმდაბალი ჩანდა. ზედმეტს არ იტყოდა. სამსახური რომ დაიწყო, თავდაჯერება მოემატა, შეიცვალა. ცოტა გათამამდა და, როგორც ჩანს, გაინავარდა კიდეც, თავს სხვა რამის უფლებაც მისცა.

– ლაშას როგორი დამოკიდებულება ჰქონდა ცოლთან, ისიც თქვენსავით ანებივრებდა?
– ხელისგულზე ატარებდა, თავზე დაჰფოფინებდა. არ ვაჭარბებ. მერე ლაშა სხვა სამსახურში გადაიყვანეს და ძალიან დაიტვირთა. ბუნებრივია, ცოლს ისეთ ყურადღებას ვეღარ უთმობდა და ეტყობა, ამანაც განაპირობა ყველაფერი, მაგრამ მაინც, ანუკის საქციელს გამართლება არ აქვს!
– თავად ანუკი როგორი იყო ქმართან მიმართებაში?
– ქმრის მზრუნველობას იფერებდა. თუ ყურადღებას მოაკლებდა, სწყინდა, ებუტებოდა, მაგრამ მათი ჩხუბი მე არ მინახავს. ჩემს ვაჟს ცოლი ძალიან უყვარდა, უთმობდა, საქმე ჩხუბამდე არ მიჰყავდა.
– როცა დარწმუნდით, რომ ის მანქანა, რომელშიც ანუკის ხედავდნენ, თქვენი დისშვილის საქმროს ეკუთვნოდა, რა ზომები მიიღეთ?
– ნონასთან მივედი და ვკითხე, საქმროსთან ურთიერთობა ხომ არ აგერია–მეთქი. მითხრა, ძველებურად ვერ ვართო.
– არ გაუკვირდა, ამას რომ ეკითხებოდით?
– დეიდის გუმანს მიაწერა, მე ხომ დედასავით ვზრდიდი. მერე, შინ დაბრუნებულმა, ანუკისთან ვთქვი, ნონას თავის საქმროსთან სიტუაცია არევია და ხომ არაფერი იცი–მეთქი. იმის მაგივრად, რომ შეწუხებულიყო, უკმეხად მომიგო, ვერ გავიგე, მე რა შუაში ვარო და ოთახიდან გავიდა. მისმა პასუხმა სერიოზულად დამაეჭვა და ჩემს დაქალს ვთხოვე, იმ მანქანისთვის თვალყური ედევნებინა.
– თქვენი მეგობარი იმ მანქანას სად ამჩნევდა?
– ერთ–ერთ პარკთან ახლოს. დოდომ მითხრა, არ მინდა, გული გაგიხეთქო, მაგრამ უთქმელობის უფლებაც არ მაქვს, მათ შორის რაღაც ხდებაო. მაშინ იყო, ანუკის რომ დაველაპარაკე და ნიანგის ცრემლები ყარა. მერე ისევ დოდოს მივმართე, შენი ჭირიმე, მიშველე, არაფერი შემეშალოს, შვილს ცხოვრება არ დავუნგრიო–მეთქი. სხვა ახლობლებმაც დამირეკეს, გაკვრით რაღაც მითხრეს. მერე დოდო დაუყარაულდა და თავისი თვალით დაინახა, ერთმანეთს როგორ ეხვეოდნენ...
– რძალი ამხილეთ?
– საშინელ მდგომარეობაში აღმოვჩნდი. ანუკის ვუთხარი, დაგინახეს და ნუ უარყოფ–მეთქი. ისევ თავი გაიგიჟა, ცილს რატომ მწამებ, ეტყობა, გინდა, ოჯახი დამანგრევინოო. მერე ლელას გავუმხილე, გაოგნებული დარჩა. მითხრა, თავი ხელში აიყვანე, მე გავარკვევო. ძიება დაიწყო. დოდოსაც შეხვდა, ნონას საქმროსაც. სხვათა შორის, იმ ბიჭმა უფრო ინამუსა. უთხრა, ასე დამემართა და თუ გინდათ, მომკალითო. ყველაფერს თავის თავზე იღებდა. ანუკიმ რომ გაიგო, საყვარელმა გამთქვაო, ახლა იმ ბიჭზე გამწარდა, ეგ ვინ ყოფილაო.
ოჯახში უკიდურესად დაგვეძაბა ურთიერთობა. ვატყობდი, რომ ეს ამბავი ბევრმა იცოდა და ჩემს ვაჟს ყველა დასცინოდა. ბოლოს რძალს ვუთხარი, მეტის მოთმენა აღარ შეიძლება, ვალდებული ვარ, ლაშას ვუთხრა, შენ თუ გინდა, გაერიდე–მეთქი. იმ საღამოს მართლა წავიდა შინიდან. ჩემი გოგო დავიბარე და ლაშას მისი თანდასწრებით დაველაპარაკე. გადაირია. ცოლს დაუწყო ძებნა, ის კი დაემალა. მერე ნონას საქმრო მოძებნა და მასთან გაარკვია.
– მათ შორის ჩხუბიც ხომ არ მოხდა?
– როგორც ვიცი, არა. ალბათ ლაშა, თავის მხრივ, გრძნობდა, მისი ცოლი პოტენციურად რისი გამკეთებელი იყო, ამიტომ უფრო მეტად ანუკი დაადანაშაულა. ცოლთან უნდოდა დალაპარაკება, ის კი გაურბოდა, თავის ნათესავს იყო შეფარებული. იმ პერიოდში აღარც სამსახურში დადიოდა, ალბათ ეშინოდა, ქმარს რამე არ დაეშავებინა მისთვის. თავიდან ლაშა შვილებსაც არ უშვებდა მასთან, მაგრამ მერე რაღაცნაირად შეიცვალა, მოდუნდა, დაითრგუნა, საკუთარ თავში ჩაიკეტა, არაადეკვატური გახდა და დეპრესიაში ჩავარდა.
– თქვენ მიმართაც მაშინ შეეცვალა დამოკიდებულება?
– დიდხანს ხმას არ გვცემდა, თითქოს ცოლის უკეთურ საქციელში ჩვენ ვიყავით დამნაშავეები, ჩვენ ვაიძულეთ, ქმრისთვის ეღალატა. მერე პროტესტის ნიშნად სახლიდან წავიდა, არც ჩვენ გვკითხულობდა, არც შვილებს. ბოლოს თავის დას შეურიგდა, ლელას მეშვეობით ბავშვებსაც ნახულობს, ჩემი დანახვა კი ახლაც არ უნდა.

– მართლა ჰგონია, რომ მის ცოლს თქვენ უბიძგეთ ღალატისაკენ თუ, რომ ამხილეთ, ეს ვერ გაპატიათ?
– ლელასთვის უთქვამს, დედას ჩემთვის ეს არ უნდა ეთქვაო.
– ტყუილში ერჩია ცხოვრება?
– ალბათ ერჩია, არ სცოდნოდა. ჩათვალა, რომ სიმართლის თქმით აწყობილი ცხოვრება დავუნგრიე.

– ანუკიმ თავის საყვარელთან ურთიერთობა გაწყვიტა?
– იმასთან კი დაასრულა ურთიერთობა, მაგრამ ახლახან გათხოვდა. სხვა კაცს გაჰყვა და ახალი ოჯახი შექმნა.
– შვილები?
– ღვთის მადლით, ბავშვები ჩემთან იზრდებიან. სურვილიც არ მაქვს, ტვინარეულ დედას გავატანო. ზოგჯერ ანუკის მშობლებს მიჰყავთ და იქ ნახულობენ დედას, მაგრამ ეს ძალიან იშვიათად ხდება.

– ლაშაც ხომ არ ფიქრობს ახალი ცხოვრების დაწყებაზე?
– როგორც ვიცი, არა. ალბათ ყოფილი ცოლი დღემდე უყვარს.
– დარწმუნებული ვარ, რომ თქვენი ვაჟი დაუბრუნდება საკუთარ თავს, გონივრულ გადაწყვეტილებას მიიღებს და შეგირიგდებათ.
– მაგ იმედით ვცოცხლობ. ყოველდღე ღმერთს ვევედრები, შვილი დამიბრუნოს.
– დაბოლოს, გკითხავთ, თქვენი აზრით, რა იყო ანუკის ღალატის მიზეზი: სხვა კაცის სიყვარული თუ ნონასთვის ნიშნისმოგება?
– ალბათ საკუთარი თავისა და ნონას წინაშე თავისი უპირატესობის დამტკიცება მოინდომა. ამ საქციელით კი ნონასაც დააკარგვინა საქმრო, ლაშასაც დაუნგრია ცხოვრება, შვილს დამაშორა და აწყობილი ოჯახი ამირია.
ნანა კობახიძე