რომანტიკა თუ დანაშაული?!..( 1 )
2 588 ნახვა
სარკეში უკმაყოფილოდ ვიყურები და ჩემთვის ვამბობ
- რა ვერაგია ეს ცხოვრება!
რატომ ვამბობ ამასიიმიტომ რომ ხვალიდან კიდევ ერთი ახალი ერა იწყება ჩემ ცხოვრებაში - მტანჯველი, საპასუხისმგებლო დასხვაზე დამოკიდებული! მე კი მეზარება.ჯერ ახალგაზრდა ვარ,რატომ უნდა ვარჩინო ოჯახი? აქეთ მარჩინონ, თუ კაია! რა ვერაგია ეს ცხოვრება! - ვიმეორებ. ნეტავ, ვინ თქვა პირველად ეს სიტყვებიი ვის უჭირდა ჩემნაირადი და საერთოდ, რამდენ ადამიანს ექნება გამეორებული ეს ფრაზა ჩემამდეი კაცმა არ იცის! არც მე ვიცი. რა მნიშვნელობა აქვს!
კვლავ სარკეში ვიხედები.
-რა შეუმჩნეველი ხარ, აღარ უნდა გაიზარდო, ბოლოს და ბოლოსი
ამას რატომ ვამბობიიმიტომ, რომ მინდა,დიდი ქალი ვიყო. აი ისეთი, ნინიკოს დედა რომ არის! ორმოცი წლის ზემოთ! როგორ მომწონს ამ ასაკის ქალები. ასე მგონია, მამაკაცებს სწორედ ამ ასაკის ქალებზე ეკეტებათ ჭკუა. ისინი მოვლილები არიან, გამოცდილებაშეძენილები, ცხოვრებაგამოვლილები......სიყვარულის ფასიც იციან და ურთიერთობისაც.....ამიტომ მინდა, ჩქარა გავიზარდო. თორმეტი წლიდან ასე ვარ! ყოველდღე ვიყურები სარკეში და ვნატრობ, როდის გავიზრდები დიდი,მინდა მალე დავქალდე რომ სასურველი ვიყო. ყველა კაცი მე შემომნატროდეს! მე კი მიუწვდომელი დავრჩე!
კვლავ სარკეში ვიხედები.
-რა შეუმჩნეველი ხარ, აღარ უნდა გაიზარდო, ბოლოს და ბოლოსი
ამას რატომ ვამბობიიმიტომ, რომ მინდა,დიდი ქალი ვიყო. აი ისეთი, ნინიკოს დედა რომ არის! ორმოცი წლის ზემოთ! როგორ მომწონს ამ ასაკის ქალები. ასე მგონია, მამაკაცებს სწორედ ამ ასაკის ქალებზე ეკეტებათ ჭკუა. ისინი მოვლილები არიან, გამოცდილებაშეძენილები, ცხოვრებაგამოვლილები......სიყვარულის ფასიც იციან და ურთიერთობისაც.....ამიტომ მინდა, ჩქარა გავიზარდო. თორმეტი წლიდან ასე ვარ! ყოველდღე ვიყურები სარკეში და ვნატრობ, როდის გავიზრდები დიდი,მინდა მალე დავქალდე რომ სასურველი ვიყო. ყველა კაცი მე შემომნატროდეს! მე კი მიუწვდომელი დავრჩე!აი , ხვალიდან გავიზრდები. ვიცხოვრებ მარტო, ჩემთვის, საკუთარი თავის ბატონ-პატრონი მე ვიქნები და არა - მამაჩემი.დამირეკავს ხომე და მორიდებით მეტყვის - "ლოლა, შვილო, იქნებ ერთი ასი ლარი გამომიგზავნოი მერიდება, მაგრამ სხვა გზა არ მაქვს, იქნებ მიშველო!" მეც ცოტას გავწელავ პაუზას და ვეტყვი, რო გავუგზავნი! მაგარია! ეს ერთადერთია, რის გამოც მიხარია მუშაობის დაწყება.
სარკეში უკმაყოფილოდ ვიყურები და ჩემთვის ვამბობ.
_ რა ვერაგია ეს ცხოვრება!
რატომ ვამბობ ამას? იმიტომ, რომ ხვალიდან კიდევ ერთი ახალი ერა იწყება ჩემს ცხოვრებაში _ მტანჯველი, საპასუხისმგებლო და სხვაზე დამოკიდებული! მუშაობა უნდა დავიწყო! მე კი მეზარება. ჯერ ახალგაზრდა ვარ, რატომ უნდა ვარჩინო ოჯახი? აქეთ მარჩინონ, თუ კარგია!
რა ვერაგია ეს ცხოვრება! _ ვიმეორებ. ნეტავ, ვინ თქვა პირველად ეს სიტყვები? ვის უჭირდა ჩემნაირად? და საერთოდ, ჩემ გარდა, რამდენ ადამიანს ექნება გამეორებული ეს ფრაზა ჩემამდე? კაცმა არ იცის! არც მე ვიცი. რა მნიშვნელობა აქვს!
კვლავ სარკეში ვიხედები.
_ რა შეუმჩნეველი ხარ, აღარ უნდა გაიზარდო, ბოლოს და ბოლოს?
ამას რატომ ვამბობ? იმიტომ, რომ მინდა დიდი ქალი ვიყო. აი, ისეთი, ნინიკოს დედა რომ არის! ორმოცი წლის ზემოთ! როგორ მომწონს ამ ასაკის ქალები. ასე მგონია, მამაკაცებს სწორედ ამ ასაკის ქალებზე ეკეტებათ ჭკუა. ისინი მოვლილები არიან, გამოცდილებაშეძენილები, პრაქტიკაგამოვლილები… სიყვარულის ფასიც იციან და ურთიერთობისაც. პირზეც დიდი ხანია, “რძე შეაშრათ”! ამიტომაც მინდა, ჩქარა გავიზარდო. თორმეტი წლიდან ასე ვარ! ყოველდღე ვიყურები სარკეში და ვნატრობ, როდის გავიზრდები დიდი, დიიიდი! მინდა მალე დავქალდე, რათა სასურველი ვიყო. ყველა კაცი მე შემომნატროდეს! მე კი მიუწვდომელი დავრჩე მათთვის მანამ, სანამ თვითონ არ ავირჩევ ჩემთვის სასურველს!
აი, ხვალიდან გავიზრდები. ვიცხოვრებ მარტო, ჩემთვის, საკუთარი თავის ბატონ-პატრონი მე ვიქნები და არა მამაჩემი. პირიქით, მე ვიქნები მისი ბატონ-პატრონი. დამირეკავს ხოლმე და მორიდებით მეტყვის _ “ლოლიტა, შვილო, ერთ ორმოცდაათ ლარს არ გამომიგზავნი? ვალები დამიგროვდა მაღაზიაში!” არა, ასე არა… აი, ასე _ “ლოლა, შვილო, იქნებ ერთი ასი ლარი გამომიგზავნო? მერიდება, მაგრამ სხვა გზა არა მაქვს, იქნებ მიშველო!” აი, ეს კარგია! მეც ცოტას გავწელავ პაუზას და ვეტყვი, რომ გამოვუგზავნი! მაგარია! ეს ერთადერთია, რის გამოც მიხარია მუშაობის დაწყება.
მკითხავთ, ალბათ, რატომ არ გიხარიაო… განა არ გამიხარდებოდა, ჩემი სპეციალობით რომ მეშოვა სამსახური. ბიზნესისა და მენეჯმენტის ფაკულტეტი დავამთავრე ამ ზაფხულს, მაგრამ ვინ მიგიღებს მენეჯერად? ბიზნესმენად _ მით უმეტეს! ბიზნესმენი უნდა გახდე. ამისთვის კი უნდა იშრომო, მერე იომო, მერე… ერთი სიტყვით, ოფლისღვრა და სისხლისღვრა ერთდროულად უნდა დაიმართო. მე კი ამისთვის ასაკი არ მიწყობს ხელს. სამსახური კი… მდივნად მოეწყობი ჯერჯერობითო, მამაჩემმა გამომიცხადა. ამისთვის უნდა გავქანდე ხვალ თბილისში, ჩავაკითხო მამაჩემის ბიძაშვილის უფროს შვილს და იქნებ მომიხერხოს რამე. თურმე! ჯერ არც უშოვია ჩემთვის სამუშაო, ისე მიბარებს! ხომ კარგია? ჩემთან ვაკანსია არ არისო! გესმით? კაცი “სტაჟიანი” ბიზნესმენია, იმხელა ფირმა აქვს მანქანების ყიდვა-გაყიდვის და მდივნის ვაკანსია არა აქვს, მენეჯერობაზე აღარაფერს ვამბობ! არა აქვს არა, ის! ვიცი, რაც ხდება. არ უნდა, მასთან ვიმუშაო. შორეული ნათესავი თავისთან დაასაქმოს, მისთვის მიუღებელია. თან ცოლი ჰყავს ისეთი აშარი, რომ… ყველა სიკეთესთან ერთად, უძალიანმაგრესად მედიდური და ამპარტავანი! მასზე უკეთესი თუ ქვეყანაზე დადის, არ ჰგონია! ახლა მე მკითხოს! ვინ მიგდია, ერთი გაუთლელი და ტეტია ქალია, რომელმაც მდიდარი ქმარი ჩაიგდო ხელში და რა ქნას, არ იცის. უნახავმა რა ნახაო, მასზეა ნათქვამი. ისე, ლამაზი კი არის, ვერაფერს იტყვი! კიდევ იმის ეშინია ცოლსაც და ქმარსაც, რომ მათთან მომიწევს ცხოვრება. ღმერთმა დამიფაროს! ერთი კვირაც არ დავრჩები მაგათ სახლში! გავყრი ჩემს მდგმურებს და საკუთარ ბინაში ვიცხოვრებ. სხვისი სამადლო რა მჭირს? მამა კი მაძალებს, მათთან არჩი, ეგ ქირის ფული სახარჯოდ გამოიყენეო, მაგრამ მაინც გავიტან ჩემსას. არადა, სულ ერთი თვის წინ გავაქირავე… რაც მამა ჩამოვიდა თბილისიდან, მას მერე.
ეჰ, დედა რომ მყავდეს… ჩემი ლამაზი დედუნა! ჩემი იტალიელი დედიკონა… ულამაზესი სოფია… უდედობას ახლა უფრო განვიცდი, ამ ასაკში. თორმეტი წლის ვიყავი, რომ დავობლდი. მამამ დედა ბოლონიის უნივერსიტეტში გაიცნო, ერთ-ერთ საღამოზე. მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყნიდან ახალგაზრდა მეცნიერ-მუშაკთა სიმპოზიუმზე. მამა დოცენტი იყო მაშინ, დედა _ პიანისტი და მათთვის გამართულ კონცერტზე უკრავდა. მერე მოეწონათ ერთმანეთი, მერე დაახლოვდნენ, მერე… იყო აკრძალვები, რადგან საბჭოთა კავშირი არსებობდა, მაგრამ მაინც მოახერხეს და შეუღლდნენ. როგორ? გრძელი ისტორიაა, ნუ მომაყოლებთ. სხვა დროს გიამბობთ! მამამ დედა საქართველოში ჩამოიყვანა და ერთი წლის შემდეგ მეც გავჩნდი. ეს მოხდა ოცდასამი წლის წინ! აი, ახლა ხომ გაიგეთ, რამდენი წლის ვარ! ოც-და-სა-მის! მაგრამ მე მინდა, ორმოცდასამის ვიყო _ “დამა” ქალი, ლამაზი, გამოცდილი, გრაციოზული, არისტოკრატული მანერებით, მაცდური ღიმილით… ეჰ, როდის გავა კიდევ ოცი წელი!
არადა, ცუდი გოგო არ ვარ! როგორი ვარ? ლამაზიც ვარ და მახინჯიც. უცერემონიოც და მორცხვიც. ჭკვიანიც და სულელიც. ჩემი საყვარელი ფრაზაა _ “კარგია ეს, თუ ცუდი?” და ყოველთვის, როცა ამ კითხვას ვსვამ, არასდროს ვიცი, როგორ “გამოიყურება” სწორი პასუხი.
საწყალი ჩემი მამიკო. ერთხელ ვერ გაიხარა ცხოვრებაში. ჯერ იყო და, საყვარელი ცოლი გარდაეცვალა, თანაც ულამაზესი… თანაც უცხოელი… ყველა კაცი მას შეჰნატროდა, დედას გვერდით რომ ხედავდნენ. გულში შურით სკდებოდნენ ალბათ და ნერწყვებსაც ყლაპავდნენ. ყველას კი არ უმართლებს, სოფი ლორენივით ლამაზი სოფია გყავდეს ცოლად! მას მერე მოტყდა, თითქოს უეცრად დაბერდა. ცხოვრების ხალისი დაკარგა.
მამა ახლა უკვე პროფესორია, საზღვარგარეთის ისტორიას ასწავლის სტუდენტებს უნივერსიტეტში. უფრო სწორად, ასწავლიდა! ეს სასწავლო წელი რომ დამთავრდა, გამოუცხადეს, ეკონომიკური კრიზისია და შტატები უნდა შევამციროთო… და პირველი სწორედ მამა მოაყოლეს შემცირებაში. ზუსტი მიზეზი არ იცის თვითონ, რატომ მოხდა ასე, მაგრამ მე მაინც ვხვდები. უფრო იმიტომ გამოუშვეს სამსახურიდან, რომ ცოტათი ოპოზიციონერია. სიმართლე ეს არის. ისედაც, პროფესორები აღარავის სჭირდება უკვე. ახლა მთავარია, უცხოეთში გქონდეს განათლება მიღებული და ახალგაზრდა კადრს წარმოადგენდე.
ეჰ, მეც მინდოდა იტალიაში მესწავლა, “ალმა მატერის” უნივერსიტეტში, მაგრამ არ დამცალდა! დედა აღარ მყავს, მამას კი საშუალება არ ჰქონდა. ჩემმა იტალიელმა ბებიამ და ბაბუამ, სკოლა რომ დავამთავრე, თავისთან წამიყვანეს ერთი წლით, თან არჩევანის წინაშე დამაყენეს. თუ აქ გინდა სწავლა, დარჩი და ქირას ჩვენ გადაგიხდით, თუ არადა, გვითხარი, რა გინდა და იმას გაგიკეთებთო. მეც ავდექი და… თბილისში ბინა მიყიდეთ, სხვა არაფერი მინდა. სწავლით კი საქართველოშიც კარგად ვისწავლი, უფრო იაფიც დამიჯდება და ბინაც შემრჩება-მეთქი. შენი ნებააო, დამთანხმდნენ და იმისთანა სამოთახიანი “ჩამახუტეს”, თქვენი მოწონებული. მადლიერების ნიშნად, თავდაუზოგავად ვისწავლე და წარჩინებით დავამთავრე უნივერსიტეტი. გგონიათ, ამით დამთავრდა? არა-ა! უნივერსიტეტის დამთავრებაც აღნიშნეს და… მანქანით მომილოცეს. დავგრიალებ ახლა ჩემი “ჰიუნდაით”. ლამაზი მანქანაა, პატარა და კოხტა.
სხვათა შორის, ორი უცხო ენა ვიცი _ იტალიური და ინგლისური. მენეჯმენტიც ვიცი და ბიზნესის მართვაც! ოღონდ თეორიულად! პრაქტიკა მაკლია. მოვა დარო და იმასაც გავივლი! მაინც მივაღწევ ჩემსას!
მეც ვუკრავ… მართალია, დედასავით პროფესიონალი პიანისტი არ ვარ, მაგრამ მაინც კარგად გამომდის. დედას უნდოდა, კონსერვატორიაში ჩამებარებინა, მაგრამ არ დასცალდა. მეც გავუცრუე იმედი. მივხვდი, ჩემგან ნიჭიერი პიანისტი არ დადგებოდა და შევეშვი. ჯობია, ის ვაკეთო, რაც გამომდის. თუმცა, ჯერ არაფერიც არ გამომდის.
რა ვქნა, სულაც არ მიზიდავს ვიღაცის მდივნობა, მაგრამ რაღაცით ხომ უნდა დავიწყო? პირდაპირ მენეჯერად არავინ დამსვამს. თუმცა პერსპექტივა მაქვს. ბოლოს და ბოლოს, ორი უცხო ენა ვიცი! დასაწყისისთვის ამასაც არა უშავს. დანარჩენი მერე ვნახოთ. მე მეტს ველი ცხოვრებისგან, ბევრს მინდა მივაღწიო. მდივნობისთვის კი არ ვისწავლე ამდენი! ან ვის ვუთხრა, უნივერსიტეტდამთავრებული მდივნად ვმუშაობ-მეთქი? გამიგიჟდებიან ჩემი თაყვანისმცემლები! მაგათ მილიონერი ვგონივარ _ თბილისში ბინა, ავტომობილი, მამა პროფესორი, ბებია-ბაბუა იტალიელი… რა იციან, ამ დროს, როგორ გვიჭირს…
მამას ხათრით დავთანხმდი, თორემ… მამა რომ გაათავისუფლეს და შინ დაბრუნდა, იმ დღესვე ინფარქტი დაემართა. მართალია, გადარჩა, მაგრამ ჯერ კიდევ ვერ არის ჯანზე, მკურნალობს. ხომ უნდა დავაყენო ფეხზე? ოჯახში ფულია საჭირო. წამლები, გამოკვლევები… ძვირი სიამოვნებაა! ყველა ხელებში გიყურებს ან სადაზღვევო პოლისი უნდა გქონდეს. საიდან ექნება, როცა არ მუშაობს? ეს რომ მახსენდება, მგონია, მთელი ქვეყნიერების სიმძიმე მე დამაწვა მხრებზე. შევძლებ კი, გავუმკლავდე სიძნელეებს? ცოტა არ იყოს, მეშინია.! მჭირდება სამსახური, მჭირდება ფული _ და ეს ყველაფერი ახლავე, სასწრაფოდ! ცოლი მაინც შეერთო მამას, ასე აღარ ვიდარდებდი. მე რომ წავალ, მომვლელი ხომ სჭირდება? ლუბაჩკას იმედი მაქვს, ჩემი რუსი მარტოხელა მეზობლის. ძალიან უყვარს მამა… არა მხოლოდ როგორც კარგი მეზობელი… ეკურკურება კიდეც ხანდახან. მის დანახვაზე თვალები აუჟუჟუნდება სიხარულით. ჰოდა, მიხედოს, სანამ არ ვიქნები. მაინც მარტო ცხოვრობს. წარმომიდგენია, როგორ გაუხარდება. ვინ იცის, იქნებ მამამაც სხვა თვალით შეხედოს? შეჩვევა ბევრს ნიშნავს. “ია ვსიო სდელაიუ დლია მირიანა, მილაჩკა”, _ თვალებგაცისკროვნებული მეტყვის ლუბა და გულშიც ჩამიკრავს, ხომ ვიცი.
მორჩა, ხვალ მივემგზავრები, დილით, ადრე, უთენია, რომ ბატონ ფილიპეს პირდაპირ სამსახურში მივუსწრო. დამაკვალიანებს ალბათ. მეგობართან დავაწყებინებ მუშაობასო… ვნახოთ…
8 8 8
დრო გაიწელა. საათზე მეტია, მოსაცდელში ვზივარ და პატივცემულ ფილიპეს ველოდები, მამაჩემის ბიძაშვილის უფროს ვაჟს. ერთი სიტყვით, ყვავი-ჩხიკვის მამიდას, რომ იტყვიან. დედას გასვენების შემდეგ თვალითაც არ მინახავს, არც კი ვიცი, როგორ გამოიყურება. მაშინ ზემოდან მიყურებდა, თითქოს უცხოპლანეტელი ვყოფილიყავი. ერთადერთი, ვისაც ის და მისნაირი ნათესავები აღიარებდნენ ჩვენს ოჯახში, დედა იყო… რადგან ის უცხოელი არისტოკრატი გახლდათ… თანაც იტალიელი… თანაც ზღაპრულად ლამაზი…
ახლა მე ვარ დედასნაირი. მთლად სოფი ლორენი ვერ ვარ, მაგრამ სოფი მარსოს კი ძალიან მამსგავსებენ. ის კი არა, შენ უკეთესი ტან-ფეხი გაქვს, ვიდრე მარსოსო, მეუბნებიან. საქართველოში სილამაზე, თუ დამიჯერებთ, მთლად დიდი ხეირი არ არის, მაგრამ გარეგნობასთან ერთად თუ იღბალსაც გიწილადებს ღმერთი, შეიძლება რაღაცას გამოჰკრა ხელი. ნიჭიერიც ვარ. ესეც ხომ სიმდიდრეა? ჰოდა, ასე… ცოტას ცოტა წაემატება და… ერთ მშვენიერ დღეს მეც შემამჩნევს ვიღაცა _ ლამაზს, ნიჭიერს და ნახევრად იტალიელს, რომელიც ორ უცხო ენას ფლობს! რას გადავეკიდე ამ ენებს? დღეს ვიღას უკვირს საქართველოში უცხო ენების ცოდნა? არც არავის, ტყუილად ვტრაბახობ.
ფიქრი ტელეფონის ზარმა გამაწყვეტინა. ფილიპეს მდივანმა ყურმილი აიღო…
_ ბატონი ფილიპე ახლავე მიგიღებთ, გოგონი! _ თავაზიანად მომმართა ზედმეტად დამაკიაჟებულმა შუახნის ქალმა.
“ალბათ გაუთხოვარია და იმიტომაც გათხიპნულა ასე. თან, ალბათ, ჰგონია, რომ უხდება”, _ გავჭორე გულში სავარაუდო შინაბერა და წამოვდექი.
მდივანმა მუხის წითელ კარამდე მიმაცილა, გამიღო და წინ გამატარა.
გარეგნულად კი გამოვიყურებოდი მშვიდად, მაგრამ შინაგანად ისე ვღელავდი, მეგონა, წამწამებიც კი მიკანკალებდა. როგორც კი კაბინეტში ამოვყავი თავი, ჩემი შორეული ნათესავი თავის მაგიდას მოშორდა და ჩემკენ გამოემართა. ისევ ისეთი იყო, საერთოდ არ მეჩვენა შეცვლილი, ჭაღარა გაბევრებოდა მხოლოდ.
_ მე ლოლიტა ვარ, თქვენ ალბათ აღარ გახსოვართ, ბატონო ფილიპე… _ უხერხულად ავლაპარაკი, თან ხელი გავუწოდე.
_ ვიცი, ვიცი, ჩემო კარგო, რას ჰქვია, არ მახსოვხარ! რა დამავიწყებს იმ პატარა გოგონას, კიკინებით რომ დარბოდა ეზოში! _ მის ხმაში მხიარული ნოტები გაისმა.
ცოტა არ იყოს, შვებით ამოვისუნთქე. ასეთ არაოფიციალურ შეხვედრას არ ველოდი. მეგონა, მედიდურად დამხვებოდა, თავის სოციალურ მდგომარეობას ხაზს ჟესტებით გაუსვამდა და მაგრძნობინებდა, როგორც გაჭირვებულ ნათესავს, სხვა რა გზა მაქვს, დაგეხმარებიო.
_ მაპატიე, რომ ლოდინით დაგღალე, ჩემო კარგო, მაგრამ ძალიან სერიოზული სატელეფონო საუბარი მქონდა ამერიკიდან და… ხომ გესმის…
_ როგორ გეკადრებათ… არა უშავს, სულაც არ დავღლილვარ, _ მისი მიღებით კმაყოფილი გავთამამდი.
ფილიპემ ტყავის სავარძლისკენ მიმითითა.
_ აგერ დაბრძანდი…
_ ჩემი საბუთები მოგიტანეთ… ყველაფერი აქ მაქვს, ასლებიც გავაკეთე და “სივიც” შევადგინე. ყველაფერი წამოვიღე, არ ვიცოდი, რა დამჭირდებოდა და…
_ აბა, მაჩვენე! _ ფაილი მივაწოდე. მამაკაცი მაგიდას მიუჯდა და ჩემი “მიღწევების” დათვალიერებას შეუდგა. მერე თავი ასწია და თითქოს გაოგნებული მომაჩერდა.
_ გასაოცრად ჰგავხარ დედაშენს, _ რამდენიმეწუთიანი პაუზის შემდეგ თქვა, _ იტალიელი იყო, არა?
_ დიახ, _ მრავლისმეტყველი ღიმილი ვესროლე. ვითომ არ ახსოვდა… ან ბუნდოვნად ახსოვდა… ან სხვა ნათესავში ავერიე… მაინც ვერ დამალა თავისი ამბიციურობა.
_ მას ოდნავ მუქი თმა ჰქონდა. რომ არა ეს ნიუანსი, მისი სრული ასლი ხარ! _ აღნიშნა და კვლავ ქაღალდებში ჩარგო თავი, _ ის უჩვეულოდ ლამაზი ქალი იყო, _ დაამატა თავჩარგულმა.
წარბი შევარხიე. არათუ ახსოვდა დედაჩემი, მისი სილამაზეც არ დავიწყებია და ყველაფერ ამასთან ერთად, მისი გარეგნობის დახასიათებით ამწუთას მე მეუბნებოდა ქათინაურებს.
სანამ ის ჩემს საბუთებს ეცნობოდა, მე კაბინეტი მოვათვალიერე. საკმაოდ მდიდრულად გამოიყურებოდა იქაურობა. სწორედ ისე, როგორც მსხვილი კომპანიის ვიცე-პრეზიდენტს შეეფერებოდა. მერე მზერა მასზე გადავიტანე. სამოცი წლის კვალობაზე, ძვირფასად გამოიყურება, სიმპათიური მამაკაცია. ნეტავ ცოლი როგორ ჰყავს? ისევ ისეთი კეკლუცია? დაეტყო წლები და ნაოჭები, თუ ჯერ კიდევ ინარჩუნებს ახალგაზრდულ იერს? ქმარი კი ჰყავს მოვლილი! ბიზნესმენების უმრავლესობას ჩემხელა ღიპი ადევთ ხოლმე და ხარივით სქელი კისერი აქვთ, ამას კი ოცი წლის ბიჭივით აღნაგობა აქვს! ალბათ ცოტას სვამს, _ დავსვი დაიგნოზი და უეცრად საკუთარ თავზე გავბრაზდი. რატომ შემეცვალა ასე მოულონელად მასზე აზრი? იმიტომ, რომ მედიდურად არ დამხვდა და თბილად შემხვდა? ან კი რატომ უნდა შემხვედროდა სხვანაირად? მის წინ ხომ ლამაზი და საინტერესო ახალგაზრდა ქალი ზის, რომელიც მამაკაცებს მოსწონთ. მერე რა, რომ მასსავით მდიდარი არ ვარ? სამაგიეროდ, ჭკვიანი ვარ, თანაც… ოხხხხხ! რა მეშველებოდა, ეს ორი უცხო ენა რომ არ მცოდნოდა. რით დავიტრაბახებდი?
_ მდააა… _ დაიწყო ფილიპემ, _ არ მეგონა, უმაღლესი თუ გქონდა დამთავრებული. ყოჩაღი გოგო ყოფილხარ. აი, ეს მესმის. შენი “სივი” ნამდვილად იმსახურებს პატივისცემას, მაგრამ გამოცდილება საერთოდ არ გაქვს. პრაქტიკა გაკლია, ჩემო კარგო.
_ ვიცი.
_ მამაშენს არ უთქვამს, ასეთი წარმატებული ქალიშვილი თუ ჰყავდა. ის კი არა, ამდენი წელია, თბილისში მუშაობდა და ერთხელ არ შემეხმიანა. ბოლოს და ბოლოს, ნათესავები ვართ, სხვა თუ არაფერი…
მივხვდი, საითაც უმიზნებდა პატივცემული ბიზნესმენი. აქამდე ჩემი არსებობაც არ გახსოვდათ მამა-შვილს და ახლა, როცა გაგიჭირდათ, მაშინ მომადექითო.
_ კომპიუტერიც უნივერსიტეტში ისწავლე?
_ დიახ.
_ ყოჩაღ. დღეს სტუდენტებს სწავლა საერთოდ არ აინტერესებთ. შენ კი ისეთი რამეები გიწერია აქ, თუ ეს ყველაფერი მართალია, სერიოზული კარიერა გელის. ინგლისური _ ბრწყინვალედ, იტალიური _ ბრწყინვალედ. ეს პატარა საქმე არ არის…
_ ალბათ.
_ ერთი პრობლემაა მხოლოდ, ლოლიტა. ჩვენთან, სამწუხაროდ, ვაკანსია არ გვაქვს. ჯერჯერობით, რა თქმა უნდა. როგორც კი რამე გამოჩნდება, მაშინვე გადმოგიყვან, იქამდე კი… რამე უნდა ვეძებოთ… მე და შენ… ერთად, _ რატომღაც, ნაწყვეტ-ნაწყვეტ ლაპარაკობდა ფილიპე, თუ ხაზგასმით, ვერ მივუხვდი, _ იცი, რა-ა? “აიპისის” სჭირდება მდივან-მემანქანეები, თანაც უბრალო კი არა, დიპლომიანი. იქ რომ მიგეტანა შენი “სივი” ან გადაგეგზავნა ფოსტით… ელფოსტა გექნება ალბათ…
ისე ვიუკადრისე, სახეზე ალმურმა გადამკრა.
_ მაქვს, მაგრამ მე არ მინდა მდივან-მემანქანეობა!
აქამდე იმას ვიწუნებდი, რომელიღაც მმართველის პირად მდივნად რა მამუშავებს-მეთქი და ახლა ესეც სახვეწარი გამიხდა.
_ გგონია, ეს დასაძრახი პროფესიაა? კარიერული წინსვლა სწორედ ასეთი ნაბიჯებით იწყება, ჩემო კარგო. გასაგებია, რომ არ გინდა, მაგრამ ჯერ ისიც არ ვიცით, შენი მონაცემები იქნება თუ არა მათთვის მისაღები. იქ გაგესაუბრებიან, ეგრე ადვილად კი არ არის საქმე, მიხვიდე და იმ დღესვე მიგიღონ! დღეს ყველგან ჭირს სამსახურის შოვნა, ეკონომიკური კრიზისია მთელ მსოფლიოში. აბა, როგორ გინდა! ფული ადვილად არ მოდის! _ ნელი ცეცხლი შემინთო შორეულმა ნათესავმა.
მწარედ ამოვიოხრე. მივხვდი, კამათს აზრი არ ჰქონდა, მაინც ვერაფერს მივაღწევდი.
_ ყურებს ნუ ჩამოყრი, ძალიან გთხოვ. დამიჯერე და ნახავ, რამდენს მიაღწევ. თუ იქ არაფერი გამოვიდა, მერე სხვა რამეს ვეცდები, მეგობრებს შევეხმიანები… ვნახოთ.
მივხვდი… მე მისთვის იმდენად არაღირებული ვიყავი, სულაც არ სურდა, რომელიმე მეგობარი შეეწუხებინა ჩემი სამსახურის გამო. გულის რევის შეგრძნება დამეუფლა. ისეთი იმედგაცრუებული ვიყავი, ამწუთას სულერთი იყო ჩემთვის, რამე გამოვიდოდა თუ არა. მხრები ავიჩეჩე, სხვა რა გზა მაქვს-მეთქი. ფილიპეს გაუხარდა, ასე უცებ რომ დავყარე ფარ-ხმალი.
_ გმადლობ, ბატონო ფილიპე, _ ზრდილობა თავისას მოითხოვდა.
_ მადლობა მერე იყოს… და თუ შეიძლება, ფილიპე დამიძახე, ჩვენ ხომ ნათესავები ვართ. რა საჭიროა ჩვენ შორის ასეთი ოფიციალურობა.
ნაძალადევად გავუღიმე.
_ ახლა კი, ჩემს მძღოლს ვთხოვ და ჩვენთან წაგიყვანს. ხომ ჩვენთან რჩები? _ მოჩვენებითი თავაზიანობა გამოიჩინა ფილიპემ.
_ არა, რას ამბობთ. მე მაქვს ღამის გასათევი… _ არ დავუკონკრეტე.
_ ვისთან, დაქალებთან? _ იდუმალი ღიმილი მესროლა.
_ არა, რატომ… საკუთარი ბინა მაქვს საბურთალოზე.
_ ვა! მართლა? უშოვია მამაშენს ფული! _ აშკრად გაუხარდა, რომ მას არ შევეკედლებოდი.
_ დედაჩემის მშობლებმა მიყიდეს, _ ეს უკვე ხაზგასმით წარმოვთქვი.
_ ძალან კარგი, ჩემო ლამაზო და მშვენიერო. მაშინ დროებით დაგემშვიდობები და გამაგებინე მერე, რას იზამ, ხო? _ ფილიპე ფეხზე წამოდგა, რაც იმას ნიშნავდა, რომ აუდიენცია დამთავრდა.
_ აუცილებლად. კარგად ბრძანდებოდეთ.
_ ნახვამდის, ლოლიტა. შენს ზარს დაველოდები, იცოდე! ისედაც, გამოგვიარე სახლში, ქრისტინეს გაუხარდება.
_ ვეცდები.
- რა ვერაგია ეს ცხოვრება!
რატომ ვამბობ ამასიიმიტომ რომ ხვალიდან კიდევ ერთი ახალი ერა იწყება ჩემ ცხოვრებაში - მტანჯველი, საპასუხისმგებლო დასხვაზე დამოკიდებული! მე კი მეზარება.ჯერ ახალგაზრდა ვარ,რატომ უნდა ვარჩინო ოჯახი? აქეთ მარჩინონ, თუ კაია! რა ვერაგია ეს ცხოვრება! - ვიმეორებ. ნეტავ, ვინ თქვა პირველად ეს სიტყვებიი ვის უჭირდა ჩემნაირადი და საერთოდ, რამდენ ადამიანს ექნება გამეორებული ეს ფრაზა ჩემამდეი კაცმა არ იცის! არც მე ვიცი. რა მნიშვნელობა აქვს!
კვლავ სარკეში ვიხედები.
-რა შეუმჩნეველი ხარ, აღარ უნდა გაიზარდო, ბოლოს და ბოლოსი
ამას რატომ ვამბობიიმიტომ, რომ მინდა,დიდი ქალი ვიყო. აი ისეთი, ნინიკოს დედა რომ არის! ორმოცი წლის ზემოთ! როგორ მომწონს ამ ასაკის ქალები. ასე მგონია, მამაკაცებს სწორედ ამ ასაკის ქალებზე ეკეტებათ ჭკუა. ისინი მოვლილები არიან, გამოცდილებაშეძენილები, ცხოვრებაგამოვლილები......სიყვარულის ფასიც იციან და ურთიერთობისაც.....ამიტომ მინდა, ჩქარა გავიზარდო. თორმეტი წლიდან ასე ვარ! ყოველდღე ვიყურები სარკეში და ვნატრობ, როდის გავიზრდები დიდი,მინდა მალე დავქალდე რომ სასურველი ვიყო. ყველა კაცი მე შემომნატროდეს! მე კი მიუწვდომელი დავრჩე!
კვლავ სარკეში ვიხედები.
-რა შეუმჩნეველი ხარ, აღარ უნდა გაიზარდო, ბოლოს და ბოლოსი
ამას რატომ ვამბობიიმიტომ, რომ მინდა,დიდი ქალი ვიყო. აი ისეთი, ნინიკოს დედა რომ არის! ორმოცი წლის ზემოთ! როგორ მომწონს ამ ასაკის ქალები. ასე მგონია, მამაკაცებს სწორედ ამ ასაკის ქალებზე ეკეტებათ ჭკუა. ისინი მოვლილები არიან, გამოცდილებაშეძენილები, ცხოვრებაგამოვლილები......სიყვარულის ფასიც იციან და ურთიერთობისაც.....ამიტომ მინდა, ჩქარა გავიზარდო. თორმეტი წლიდან ასე ვარ! ყოველდღე ვიყურები სარკეში და ვნატრობ, როდის გავიზრდები დიდი,მინდა მალე დავქალდე რომ სასურველი ვიყო. ყველა კაცი მე შემომნატროდეს! მე კი მიუწვდომელი დავრჩე!აი , ხვალიდან გავიზრდები. ვიცხოვრებ მარტო, ჩემთვის, საკუთარი თავის ბატონ-პატრონი მე ვიქნები და არა - მამაჩემი.დამირეკავს ხომე და მორიდებით მეტყვის - "ლოლა, შვილო, იქნებ ერთი ასი ლარი გამომიგზავნოი მერიდება, მაგრამ სხვა გზა არ მაქვს, იქნებ მიშველო!" მეც ცოტას გავწელავ პაუზას და ვეტყვი, რო გავუგზავნი! მაგარია! ეს ერთადერთია, რის გამოც მიხარია მუშაობის დაწყება.
სარკეში უკმაყოფილოდ ვიყურები და ჩემთვის ვამბობ.
_ რა ვერაგია ეს ცხოვრება!
რატომ ვამბობ ამას? იმიტომ, რომ ხვალიდან კიდევ ერთი ახალი ერა იწყება ჩემს ცხოვრებაში _ მტანჯველი, საპასუხისმგებლო და სხვაზე დამოკიდებული! მუშაობა უნდა დავიწყო! მე კი მეზარება. ჯერ ახალგაზრდა ვარ, რატომ უნდა ვარჩინო ოჯახი? აქეთ მარჩინონ, თუ კარგია!
რა ვერაგია ეს ცხოვრება! _ ვიმეორებ. ნეტავ, ვინ თქვა პირველად ეს სიტყვები? ვის უჭირდა ჩემნაირად? და საერთოდ, ჩემ გარდა, რამდენ ადამიანს ექნება გამეორებული ეს ფრაზა ჩემამდე? კაცმა არ იცის! არც მე ვიცი. რა მნიშვნელობა აქვს!
კვლავ სარკეში ვიხედები.
_ რა შეუმჩნეველი ხარ, აღარ უნდა გაიზარდო, ბოლოს და ბოლოს?
ამას რატომ ვამბობ? იმიტომ, რომ მინდა დიდი ქალი ვიყო. აი, ისეთი, ნინიკოს დედა რომ არის! ორმოცი წლის ზემოთ! როგორ მომწონს ამ ასაკის ქალები. ასე მგონია, მამაკაცებს სწორედ ამ ასაკის ქალებზე ეკეტებათ ჭკუა. ისინი მოვლილები არიან, გამოცდილებაშეძენილები, პრაქტიკაგამოვლილები… სიყვარულის ფასიც იციან და ურთიერთობისაც. პირზეც დიდი ხანია, “რძე შეაშრათ”! ამიტომაც მინდა, ჩქარა გავიზარდო. თორმეტი წლიდან ასე ვარ! ყოველდღე ვიყურები სარკეში და ვნატრობ, როდის გავიზრდები დიდი, დიიიდი! მინდა მალე დავქალდე, რათა სასურველი ვიყო. ყველა კაცი მე შემომნატროდეს! მე კი მიუწვდომელი დავრჩე მათთვის მანამ, სანამ თვითონ არ ავირჩევ ჩემთვის სასურველს!
აი, ხვალიდან გავიზრდები. ვიცხოვრებ მარტო, ჩემთვის, საკუთარი თავის ბატონ-პატრონი მე ვიქნები და არა მამაჩემი. პირიქით, მე ვიქნები მისი ბატონ-პატრონი. დამირეკავს ხოლმე და მორიდებით მეტყვის _ “ლოლიტა, შვილო, ერთ ორმოცდაათ ლარს არ გამომიგზავნი? ვალები დამიგროვდა მაღაზიაში!” არა, ასე არა… აი, ასე _ “ლოლა, შვილო, იქნებ ერთი ასი ლარი გამომიგზავნო? მერიდება, მაგრამ სხვა გზა არა მაქვს, იქნებ მიშველო!” აი, ეს კარგია! მეც ცოტას გავწელავ პაუზას და ვეტყვი, რომ გამოვუგზავნი! მაგარია! ეს ერთადერთია, რის გამოც მიხარია მუშაობის დაწყება.
მკითხავთ, ალბათ, რატომ არ გიხარიაო… განა არ გამიხარდებოდა, ჩემი სპეციალობით რომ მეშოვა სამსახური. ბიზნესისა და მენეჯმენტის ფაკულტეტი დავამთავრე ამ ზაფხულს, მაგრამ ვინ მიგიღებს მენეჯერად? ბიზნესმენად _ მით უმეტეს! ბიზნესმენი უნდა გახდე. ამისთვის კი უნდა იშრომო, მერე იომო, მერე… ერთი სიტყვით, ოფლისღვრა და სისხლისღვრა ერთდროულად უნდა დაიმართო. მე კი ამისთვის ასაკი არ მიწყობს ხელს. სამსახური კი… მდივნად მოეწყობი ჯერჯერობითო, მამაჩემმა გამომიცხადა. ამისთვის უნდა გავქანდე ხვალ თბილისში, ჩავაკითხო მამაჩემის ბიძაშვილის უფროს შვილს და იქნებ მომიხერხოს რამე. თურმე! ჯერ არც უშოვია ჩემთვის სამუშაო, ისე მიბარებს! ხომ კარგია? ჩემთან ვაკანსია არ არისო! გესმით? კაცი “სტაჟიანი” ბიზნესმენია, იმხელა ფირმა აქვს მანქანების ყიდვა-გაყიდვის და მდივნის ვაკანსია არა აქვს, მენეჯერობაზე აღარაფერს ვამბობ! არა აქვს არა, ის! ვიცი, რაც ხდება. არ უნდა, მასთან ვიმუშაო. შორეული ნათესავი თავისთან დაასაქმოს, მისთვის მიუღებელია. თან ცოლი ჰყავს ისეთი აშარი, რომ… ყველა სიკეთესთან ერთად, უძალიანმაგრესად მედიდური და ამპარტავანი! მასზე უკეთესი თუ ქვეყანაზე დადის, არ ჰგონია! ახლა მე მკითხოს! ვინ მიგდია, ერთი გაუთლელი და ტეტია ქალია, რომელმაც მდიდარი ქმარი ჩაიგდო ხელში და რა ქნას, არ იცის. უნახავმა რა ნახაო, მასზეა ნათქვამი. ისე, ლამაზი კი არის, ვერაფერს იტყვი! კიდევ იმის ეშინია ცოლსაც და ქმარსაც, რომ მათთან მომიწევს ცხოვრება. ღმერთმა დამიფაროს! ერთი კვირაც არ დავრჩები მაგათ სახლში! გავყრი ჩემს მდგმურებს და საკუთარ ბინაში ვიცხოვრებ. სხვისი სამადლო რა მჭირს? მამა კი მაძალებს, მათთან არჩი, ეგ ქირის ფული სახარჯოდ გამოიყენეო, მაგრამ მაინც გავიტან ჩემსას. არადა, სულ ერთი თვის წინ გავაქირავე… რაც მამა ჩამოვიდა თბილისიდან, მას მერე.
ეჰ, დედა რომ მყავდეს… ჩემი ლამაზი დედუნა! ჩემი იტალიელი დედიკონა… ულამაზესი სოფია… უდედობას ახლა უფრო განვიცდი, ამ ასაკში. თორმეტი წლის ვიყავი, რომ დავობლდი. მამამ დედა ბოლონიის უნივერსიტეტში გაიცნო, ერთ-ერთ საღამოზე. მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყნიდან ახალგაზრდა მეცნიერ-მუშაკთა სიმპოზიუმზე. მამა დოცენტი იყო მაშინ, დედა _ პიანისტი და მათთვის გამართულ კონცერტზე უკრავდა. მერე მოეწონათ ერთმანეთი, მერე დაახლოვდნენ, მერე… იყო აკრძალვები, რადგან საბჭოთა კავშირი არსებობდა, მაგრამ მაინც მოახერხეს და შეუღლდნენ. როგორ? გრძელი ისტორიაა, ნუ მომაყოლებთ. სხვა დროს გიამბობთ! მამამ დედა საქართველოში ჩამოიყვანა და ერთი წლის შემდეგ მეც გავჩნდი. ეს მოხდა ოცდასამი წლის წინ! აი, ახლა ხომ გაიგეთ, რამდენი წლის ვარ! ოც-და-სა-მის! მაგრამ მე მინდა, ორმოცდასამის ვიყო _ “დამა” ქალი, ლამაზი, გამოცდილი, გრაციოზული, არისტოკრატული მანერებით, მაცდური ღიმილით… ეჰ, როდის გავა კიდევ ოცი წელი!
არადა, ცუდი გოგო არ ვარ! როგორი ვარ? ლამაზიც ვარ და მახინჯიც. უცერემონიოც და მორცხვიც. ჭკვიანიც და სულელიც. ჩემი საყვარელი ფრაზაა _ “კარგია ეს, თუ ცუდი?” და ყოველთვის, როცა ამ კითხვას ვსვამ, არასდროს ვიცი, როგორ “გამოიყურება” სწორი პასუხი.
საწყალი ჩემი მამიკო. ერთხელ ვერ გაიხარა ცხოვრებაში. ჯერ იყო და, საყვარელი ცოლი გარდაეცვალა, თანაც ულამაზესი… თანაც უცხოელი… ყველა კაცი მას შეჰნატროდა, დედას გვერდით რომ ხედავდნენ. გულში შურით სკდებოდნენ ალბათ და ნერწყვებსაც ყლაპავდნენ. ყველას კი არ უმართლებს, სოფი ლორენივით ლამაზი სოფია გყავდეს ცოლად! მას მერე მოტყდა, თითქოს უეცრად დაბერდა. ცხოვრების ხალისი დაკარგა.
მამა ახლა უკვე პროფესორია, საზღვარგარეთის ისტორიას ასწავლის სტუდენტებს უნივერსიტეტში. უფრო სწორად, ასწავლიდა! ეს სასწავლო წელი რომ დამთავრდა, გამოუცხადეს, ეკონომიკური კრიზისია და შტატები უნდა შევამციროთო… და პირველი სწორედ მამა მოაყოლეს შემცირებაში. ზუსტი მიზეზი არ იცის თვითონ, რატომ მოხდა ასე, მაგრამ მე მაინც ვხვდები. უფრო იმიტომ გამოუშვეს სამსახურიდან, რომ ცოტათი ოპოზიციონერია. სიმართლე ეს არის. ისედაც, პროფესორები აღარავის სჭირდება უკვე. ახლა მთავარია, უცხოეთში გქონდეს განათლება მიღებული და ახალგაზრდა კადრს წარმოადგენდე.
ეჰ, მეც მინდოდა იტალიაში მესწავლა, “ალმა მატერის” უნივერსიტეტში, მაგრამ არ დამცალდა! დედა აღარ მყავს, მამას კი საშუალება არ ჰქონდა. ჩემმა იტალიელმა ბებიამ და ბაბუამ, სკოლა რომ დავამთავრე, თავისთან წამიყვანეს ერთი წლით, თან არჩევანის წინაშე დამაყენეს. თუ აქ გინდა სწავლა, დარჩი და ქირას ჩვენ გადაგიხდით, თუ არადა, გვითხარი, რა გინდა და იმას გაგიკეთებთო. მეც ავდექი და… თბილისში ბინა მიყიდეთ, სხვა არაფერი მინდა. სწავლით კი საქართველოშიც კარგად ვისწავლი, უფრო იაფიც დამიჯდება და ბინაც შემრჩება-მეთქი. შენი ნებააო, დამთანხმდნენ და იმისთანა სამოთახიანი “ჩამახუტეს”, თქვენი მოწონებული. მადლიერების ნიშნად, თავდაუზოგავად ვისწავლე და წარჩინებით დავამთავრე უნივერსიტეტი. გგონიათ, ამით დამთავრდა? არა-ა! უნივერსიტეტის დამთავრებაც აღნიშნეს და… მანქანით მომილოცეს. დავგრიალებ ახლა ჩემი “ჰიუნდაით”. ლამაზი მანქანაა, პატარა და კოხტა.
სხვათა შორის, ორი უცხო ენა ვიცი _ იტალიური და ინგლისური. მენეჯმენტიც ვიცი და ბიზნესის მართვაც! ოღონდ თეორიულად! პრაქტიკა მაკლია. მოვა დარო და იმასაც გავივლი! მაინც მივაღწევ ჩემსას!
მეც ვუკრავ… მართალია, დედასავით პროფესიონალი პიანისტი არ ვარ, მაგრამ მაინც კარგად გამომდის. დედას უნდოდა, კონსერვატორიაში ჩამებარებინა, მაგრამ არ დასცალდა. მეც გავუცრუე იმედი. მივხვდი, ჩემგან ნიჭიერი პიანისტი არ დადგებოდა და შევეშვი. ჯობია, ის ვაკეთო, რაც გამომდის. თუმცა, ჯერ არაფერიც არ გამომდის.
რა ვქნა, სულაც არ მიზიდავს ვიღაცის მდივნობა, მაგრამ რაღაცით ხომ უნდა დავიწყო? პირდაპირ მენეჯერად არავინ დამსვამს. თუმცა პერსპექტივა მაქვს. ბოლოს და ბოლოს, ორი უცხო ენა ვიცი! დასაწყისისთვის ამასაც არა უშავს. დანარჩენი მერე ვნახოთ. მე მეტს ველი ცხოვრებისგან, ბევრს მინდა მივაღწიო. მდივნობისთვის კი არ ვისწავლე ამდენი! ან ვის ვუთხრა, უნივერსიტეტდამთავრებული მდივნად ვმუშაობ-მეთქი? გამიგიჟდებიან ჩემი თაყვანისმცემლები! მაგათ მილიონერი ვგონივარ _ თბილისში ბინა, ავტომობილი, მამა პროფესორი, ბებია-ბაბუა იტალიელი… რა იციან, ამ დროს, როგორ გვიჭირს…
მამას ხათრით დავთანხმდი, თორემ… მამა რომ გაათავისუფლეს და შინ დაბრუნდა, იმ დღესვე ინფარქტი დაემართა. მართალია, გადარჩა, მაგრამ ჯერ კიდევ ვერ არის ჯანზე, მკურნალობს. ხომ უნდა დავაყენო ფეხზე? ოჯახში ფულია საჭირო. წამლები, გამოკვლევები… ძვირი სიამოვნებაა! ყველა ხელებში გიყურებს ან სადაზღვევო პოლისი უნდა გქონდეს. საიდან ექნება, როცა არ მუშაობს? ეს რომ მახსენდება, მგონია, მთელი ქვეყნიერების სიმძიმე მე დამაწვა მხრებზე. შევძლებ კი, გავუმკლავდე სიძნელეებს? ცოტა არ იყოს, მეშინია.! მჭირდება სამსახური, მჭირდება ფული _ და ეს ყველაფერი ახლავე, სასწრაფოდ! ცოლი მაინც შეერთო მამას, ასე აღარ ვიდარდებდი. მე რომ წავალ, მომვლელი ხომ სჭირდება? ლუბაჩკას იმედი მაქვს, ჩემი რუსი მარტოხელა მეზობლის. ძალიან უყვარს მამა… არა მხოლოდ როგორც კარგი მეზობელი… ეკურკურება კიდეც ხანდახან. მის დანახვაზე თვალები აუჟუჟუნდება სიხარულით. ჰოდა, მიხედოს, სანამ არ ვიქნები. მაინც მარტო ცხოვრობს. წარმომიდგენია, როგორ გაუხარდება. ვინ იცის, იქნებ მამამაც სხვა თვალით შეხედოს? შეჩვევა ბევრს ნიშნავს. “ია ვსიო სდელაიუ დლია მირიანა, მილაჩკა”, _ თვალებგაცისკროვნებული მეტყვის ლუბა და გულშიც ჩამიკრავს, ხომ ვიცი.
მორჩა, ხვალ მივემგზავრები, დილით, ადრე, უთენია, რომ ბატონ ფილიპეს პირდაპირ სამსახურში მივუსწრო. დამაკვალიანებს ალბათ. მეგობართან დავაწყებინებ მუშაობასო… ვნახოთ…
8 8 8
დრო გაიწელა. საათზე მეტია, მოსაცდელში ვზივარ და პატივცემულ ფილიპეს ველოდები, მამაჩემის ბიძაშვილის უფროს ვაჟს. ერთი სიტყვით, ყვავი-ჩხიკვის მამიდას, რომ იტყვიან. დედას გასვენების შემდეგ თვალითაც არ მინახავს, არც კი ვიცი, როგორ გამოიყურება. მაშინ ზემოდან მიყურებდა, თითქოს უცხოპლანეტელი ვყოფილიყავი. ერთადერთი, ვისაც ის და მისნაირი ნათესავები აღიარებდნენ ჩვენს ოჯახში, დედა იყო… რადგან ის უცხოელი არისტოკრატი გახლდათ… თანაც იტალიელი… თანაც ზღაპრულად ლამაზი…
ახლა მე ვარ დედასნაირი. მთლად სოფი ლორენი ვერ ვარ, მაგრამ სოფი მარსოს კი ძალიან მამსგავსებენ. ის კი არა, შენ უკეთესი ტან-ფეხი გაქვს, ვიდრე მარსოსო, მეუბნებიან. საქართველოში სილამაზე, თუ დამიჯერებთ, მთლად დიდი ხეირი არ არის, მაგრამ გარეგნობასთან ერთად თუ იღბალსაც გიწილადებს ღმერთი, შეიძლება რაღაცას გამოჰკრა ხელი. ნიჭიერიც ვარ. ესეც ხომ სიმდიდრეა? ჰოდა, ასე… ცოტას ცოტა წაემატება და… ერთ მშვენიერ დღეს მეც შემამჩნევს ვიღაცა _ ლამაზს, ნიჭიერს და ნახევრად იტალიელს, რომელიც ორ უცხო ენას ფლობს! რას გადავეკიდე ამ ენებს? დღეს ვიღას უკვირს საქართველოში უცხო ენების ცოდნა? არც არავის, ტყუილად ვტრაბახობ.
ფიქრი ტელეფონის ზარმა გამაწყვეტინა. ფილიპეს მდივანმა ყურმილი აიღო…
_ ბატონი ფილიპე ახლავე მიგიღებთ, გოგონი! _ თავაზიანად მომმართა ზედმეტად დამაკიაჟებულმა შუახნის ქალმა.
“ალბათ გაუთხოვარია და იმიტომაც გათხიპნულა ასე. თან, ალბათ, ჰგონია, რომ უხდება”, _ გავჭორე გულში სავარაუდო შინაბერა და წამოვდექი.
მდივანმა მუხის წითელ კარამდე მიმაცილა, გამიღო და წინ გამატარა.
გარეგნულად კი გამოვიყურებოდი მშვიდად, მაგრამ შინაგანად ისე ვღელავდი, მეგონა, წამწამებიც კი მიკანკალებდა. როგორც კი კაბინეტში ამოვყავი თავი, ჩემი შორეული ნათესავი თავის მაგიდას მოშორდა და ჩემკენ გამოემართა. ისევ ისეთი იყო, საერთოდ არ მეჩვენა შეცვლილი, ჭაღარა გაბევრებოდა მხოლოდ.
_ მე ლოლიტა ვარ, თქვენ ალბათ აღარ გახსოვართ, ბატონო ფილიპე… _ უხერხულად ავლაპარაკი, თან ხელი გავუწოდე.
_ ვიცი, ვიცი, ჩემო კარგო, რას ჰქვია, არ მახსოვხარ! რა დამავიწყებს იმ პატარა გოგონას, კიკინებით რომ დარბოდა ეზოში! _ მის ხმაში მხიარული ნოტები გაისმა.
ცოტა არ იყოს, შვებით ამოვისუნთქე. ასეთ არაოფიციალურ შეხვედრას არ ველოდი. მეგონა, მედიდურად დამხვებოდა, თავის სოციალურ მდგომარეობას ხაზს ჟესტებით გაუსვამდა და მაგრძნობინებდა, როგორც გაჭირვებულ ნათესავს, სხვა რა გზა მაქვს, დაგეხმარებიო.
_ მაპატიე, რომ ლოდინით დაგღალე, ჩემო კარგო, მაგრამ ძალიან სერიოზული სატელეფონო საუბარი მქონდა ამერიკიდან და… ხომ გესმის…
_ როგორ გეკადრებათ… არა უშავს, სულაც არ დავღლილვარ, _ მისი მიღებით კმაყოფილი გავთამამდი.
ფილიპემ ტყავის სავარძლისკენ მიმითითა.
_ აგერ დაბრძანდი…
_ ჩემი საბუთები მოგიტანეთ… ყველაფერი აქ მაქვს, ასლებიც გავაკეთე და “სივიც” შევადგინე. ყველაფერი წამოვიღე, არ ვიცოდი, რა დამჭირდებოდა და…
_ აბა, მაჩვენე! _ ფაილი მივაწოდე. მამაკაცი მაგიდას მიუჯდა და ჩემი “მიღწევების” დათვალიერებას შეუდგა. მერე თავი ასწია და თითქოს გაოგნებული მომაჩერდა.
_ გასაოცრად ჰგავხარ დედაშენს, _ რამდენიმეწუთიანი პაუზის შემდეგ თქვა, _ იტალიელი იყო, არა?
_ დიახ, _ მრავლისმეტყველი ღიმილი ვესროლე. ვითომ არ ახსოვდა… ან ბუნდოვნად ახსოვდა… ან სხვა ნათესავში ავერიე… მაინც ვერ დამალა თავისი ამბიციურობა.
_ მას ოდნავ მუქი თმა ჰქონდა. რომ არა ეს ნიუანსი, მისი სრული ასლი ხარ! _ აღნიშნა და კვლავ ქაღალდებში ჩარგო თავი, _ ის უჩვეულოდ ლამაზი ქალი იყო, _ დაამატა თავჩარგულმა.
წარბი შევარხიე. არათუ ახსოვდა დედაჩემი, მისი სილამაზეც არ დავიწყებია და ყველაფერ ამასთან ერთად, მისი გარეგნობის დახასიათებით ამწუთას მე მეუბნებოდა ქათინაურებს.
სანამ ის ჩემს საბუთებს ეცნობოდა, მე კაბინეტი მოვათვალიერე. საკმაოდ მდიდრულად გამოიყურებოდა იქაურობა. სწორედ ისე, როგორც მსხვილი კომპანიის ვიცე-პრეზიდენტს შეეფერებოდა. მერე მზერა მასზე გადავიტანე. სამოცი წლის კვალობაზე, ძვირფასად გამოიყურება, სიმპათიური მამაკაცია. ნეტავ ცოლი როგორ ჰყავს? ისევ ისეთი კეკლუცია? დაეტყო წლები და ნაოჭები, თუ ჯერ კიდევ ინარჩუნებს ახალგაზრდულ იერს? ქმარი კი ჰყავს მოვლილი! ბიზნესმენების უმრავლესობას ჩემხელა ღიპი ადევთ ხოლმე და ხარივით სქელი კისერი აქვთ, ამას კი ოცი წლის ბიჭივით აღნაგობა აქვს! ალბათ ცოტას სვამს, _ დავსვი დაიგნოზი და უეცრად საკუთარ თავზე გავბრაზდი. რატომ შემეცვალა ასე მოულონელად მასზე აზრი? იმიტომ, რომ მედიდურად არ დამხვდა და თბილად შემხვდა? ან კი რატომ უნდა შემხვედროდა სხვანაირად? მის წინ ხომ ლამაზი და საინტერესო ახალგაზრდა ქალი ზის, რომელიც მამაკაცებს მოსწონთ. მერე რა, რომ მასსავით მდიდარი არ ვარ? სამაგიეროდ, ჭკვიანი ვარ, თანაც… ოხხხხხ! რა მეშველებოდა, ეს ორი უცხო ენა რომ არ მცოდნოდა. რით დავიტრაბახებდი?
_ მდააა… _ დაიწყო ფილიპემ, _ არ მეგონა, უმაღლესი თუ გქონდა დამთავრებული. ყოჩაღი გოგო ყოფილხარ. აი, ეს მესმის. შენი “სივი” ნამდვილად იმსახურებს პატივისცემას, მაგრამ გამოცდილება საერთოდ არ გაქვს. პრაქტიკა გაკლია, ჩემო კარგო.
_ ვიცი.
_ მამაშენს არ უთქვამს, ასეთი წარმატებული ქალიშვილი თუ ჰყავდა. ის კი არა, ამდენი წელია, თბილისში მუშაობდა და ერთხელ არ შემეხმიანა. ბოლოს და ბოლოს, ნათესავები ვართ, სხვა თუ არაფერი…
მივხვდი, საითაც უმიზნებდა პატივცემული ბიზნესმენი. აქამდე ჩემი არსებობაც არ გახსოვდათ მამა-შვილს და ახლა, როცა გაგიჭირდათ, მაშინ მომადექითო.
_ კომპიუტერიც უნივერსიტეტში ისწავლე?
_ დიახ.
_ ყოჩაღ. დღეს სტუდენტებს სწავლა საერთოდ არ აინტერესებთ. შენ კი ისეთი რამეები გიწერია აქ, თუ ეს ყველაფერი მართალია, სერიოზული კარიერა გელის. ინგლისური _ ბრწყინვალედ, იტალიური _ ბრწყინვალედ. ეს პატარა საქმე არ არის…
_ ალბათ.
_ ერთი პრობლემაა მხოლოდ, ლოლიტა. ჩვენთან, სამწუხაროდ, ვაკანსია არ გვაქვს. ჯერჯერობით, რა თქმა უნდა. როგორც კი რამე გამოჩნდება, მაშინვე გადმოგიყვან, იქამდე კი… რამე უნდა ვეძებოთ… მე და შენ… ერთად, _ რატომღაც, ნაწყვეტ-ნაწყვეტ ლაპარაკობდა ფილიპე, თუ ხაზგასმით, ვერ მივუხვდი, _ იცი, რა-ა? “აიპისის” სჭირდება მდივან-მემანქანეები, თანაც უბრალო კი არა, დიპლომიანი. იქ რომ მიგეტანა შენი “სივი” ან გადაგეგზავნა ფოსტით… ელფოსტა გექნება ალბათ…
ისე ვიუკადრისე, სახეზე ალმურმა გადამკრა.
_ მაქვს, მაგრამ მე არ მინდა მდივან-მემანქანეობა!
აქამდე იმას ვიწუნებდი, რომელიღაც მმართველის პირად მდივნად რა მამუშავებს-მეთქი და ახლა ესეც სახვეწარი გამიხდა.
_ გგონია, ეს დასაძრახი პროფესიაა? კარიერული წინსვლა სწორედ ასეთი ნაბიჯებით იწყება, ჩემო კარგო. გასაგებია, რომ არ გინდა, მაგრამ ჯერ ისიც არ ვიცით, შენი მონაცემები იქნება თუ არა მათთვის მისაღები. იქ გაგესაუბრებიან, ეგრე ადვილად კი არ არის საქმე, მიხვიდე და იმ დღესვე მიგიღონ! დღეს ყველგან ჭირს სამსახურის შოვნა, ეკონომიკური კრიზისია მთელ მსოფლიოში. აბა, როგორ გინდა! ფული ადვილად არ მოდის! _ ნელი ცეცხლი შემინთო შორეულმა ნათესავმა.
მწარედ ამოვიოხრე. მივხვდი, კამათს აზრი არ ჰქონდა, მაინც ვერაფერს მივაღწევდი.
_ ყურებს ნუ ჩამოყრი, ძალიან გთხოვ. დამიჯერე და ნახავ, რამდენს მიაღწევ. თუ იქ არაფერი გამოვიდა, მერე სხვა რამეს ვეცდები, მეგობრებს შევეხმიანები… ვნახოთ.
მივხვდი… მე მისთვის იმდენად არაღირებული ვიყავი, სულაც არ სურდა, რომელიმე მეგობარი შეეწუხებინა ჩემი სამსახურის გამო. გულის რევის შეგრძნება დამეუფლა. ისეთი იმედგაცრუებული ვიყავი, ამწუთას სულერთი იყო ჩემთვის, რამე გამოვიდოდა თუ არა. მხრები ავიჩეჩე, სხვა რა გზა მაქვს-მეთქი. ფილიპეს გაუხარდა, ასე უცებ რომ დავყარე ფარ-ხმალი.
_ გმადლობ, ბატონო ფილიპე, _ ზრდილობა თავისას მოითხოვდა.
_ მადლობა მერე იყოს… და თუ შეიძლება, ფილიპე დამიძახე, ჩვენ ხომ ნათესავები ვართ. რა საჭიროა ჩვენ შორის ასეთი ოფიციალურობა.
ნაძალადევად გავუღიმე.
_ ახლა კი, ჩემს მძღოლს ვთხოვ და ჩვენთან წაგიყვანს. ხომ ჩვენთან რჩები? _ მოჩვენებითი თავაზიანობა გამოიჩინა ფილიპემ.
_ არა, რას ამბობთ. მე მაქვს ღამის გასათევი… _ არ დავუკონკრეტე.
_ ვისთან, დაქალებთან? _ იდუმალი ღიმილი მესროლა.
_ არა, რატომ… საკუთარი ბინა მაქვს საბურთალოზე.
_ ვა! მართლა? უშოვია მამაშენს ფული! _ აშკრად გაუხარდა, რომ მას არ შევეკედლებოდი.
_ დედაჩემის მშობლებმა მიყიდეს, _ ეს უკვე ხაზგასმით წარმოვთქვი.
_ ძალან კარგი, ჩემო ლამაზო და მშვენიერო. მაშინ დროებით დაგემშვიდობები და გამაგებინე მერე, რას იზამ, ხო? _ ფილიპე ფეხზე წამოდგა, რაც იმას ნიშნავდა, რომ აუდიენცია დამთავრდა.
_ აუცილებლად. კარგად ბრძანდებოდეთ.
_ ნახვამდის, ლოლიტა. შენს ზარს დაველოდები, იცოდე! ისედაც, გამოგვიარე სახლში, ქრისტინეს გაუხარდება.
_ ვეცდები.