ნაადრევად შექმნილი ოჯახი ანუ გაერო ქართული ტრადიციების წინააღმდეგ
2 627 ნახვა
ქვეყანაში გამეფებული სტრესებისა თუ შიშების ფონზე ბევრმა ჩვენგანმა გვიან შეამჩნია ან საერთოდ ვერ შეამჩნია, რომ ჩვენში ერთმა შიშმაც დაისადურა და მას სახელად "ვაიმე, ჩემი შვილი ნაადრევად არ გათხოვდეს" ჰქვია!
თუმცა ეს სიტყვები მხოლოდ ზედაპირულ გამოხატულებად რჩება იმისა, რაც მათ მიღმა იმალება, - ნაადრევი დაქორწინებით გამოწვეული იმედგაცრუება, დანგრეული ოჯახის კომპლექსებით დაავადებული პატარები, ამ გარემოთი დათრგუნული მშობლები და ახლობლები. და კიდევ ერთი, - ამ კატასტროფას, რომელიც ჩვენ ჯერჯერობით ჯეროვნად ვერ აღვიქვით, უკვე კრიტიკულად აფასებენ გაერო და მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაცია.
აი, რას წერენ ისინი საქართველოში ნაადრევი ქორწინებების შესახებ: "საქართველო აღმოსავლეთ ევროპაში მეორე ადგილზეა მოლდავეთის შემდეგ გოგონების ნაადრევი ქორწინებებით. მას მოსდევს თურქეთი და ტაჯიკეთი. საქართველოში 20-დან 24-წლამდე გოგონების 19% 18 წლამდეა გათხოვილი. არასრულწლოვანი პატარძლები ახალ ოჯახებში ფსიქოლოგიურ, ფიზიკურ და სექსუალურ ზეწოლის ქვეშ ექცევიან. ქორწინება უარყოფითად მოქმედებს მათ ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე. ართმევს განათლების მიღების საშუალებას და წარმატებულად დასაქმების შანსს. გაერო და მსოფლიოს ჯანდაცვის ორგანიზაცია პარტნიორებთან ერთად მოუწოდებს სახელმწიფოებს ნაადრევი ქორწინება ადამიანის უფლებების დარღვევად და მოზარდებისთვის საფრთხის შემცველად გამოაცხადონ და სტრატეგიული გეგმები შეიმუშაონ ამ მავნე ტრადიციის აღმოსაფხვრელად".
შეიძლება ითქვას, რომ "საქმე დიდებულად" გვაქვს მოწყობილი, - საერთაშორისო ორგანიზაციები ნაადრევ ქორწინებას საქართველოს ტრადიციად მიიჩნევენ და ამ ტრადიციის აღმოფხვრისკენ მოგვიწოდებენ. ამასობაში ჩვენი გოგონების მშობლები შვილების ნაადრევი გათხოვების შიშით პანიკით არიან შეპყრობილნი. ამის გამო ზოგიერთი მათგანი შვილებს კუდში მზვერავივით უჩინრად დასდევს, - იქნებ, გათხოვების საფრთხეს ხელიდან გამოვტაცოო. თუმცა სულ ამაოდ, ერთ "მშვენიერ" დღეს ახალგამომცხვარი სიძე დედიკოს ერთი სატელეფონო ზარით ატყობინებს, - თქვენი ქალიშვილი ჩემთან არისო!
ცოტა ხანში მშობლებს "დარცხვენილი" გაბედნიერებული ქალიშვილიც ესტუმრება და სასწრაფოდ მოწყობილ ქორწილზე დაუფარავი სიამაყით იღებს მილოცვებს. აქვე გამუდმებით ამტკიცებს, რომ ქმარზე შეყვარებულია და რადგან უმისოდ ცხოვრება არ შეეძლო და იმიტომაც "გაიპარა". თუმცა ზოგჯერ ისეც ხდება რომ ერთი-ორი ჭიქის დალევის შემდეგ ნეფე-დედოფალი ისე გადაეშვება ხოლმე საქორწინო მხიარულებაში რომ "ბოროტი სული" იმასაც კი იფიქრებს, რომ ისინი სრულიად შემთხვევითი ადამიანები არიან ერთმანეთისთვის და მათ ქორწინებას დიდი დღე არ უწერია.
და ეს ასეც არის, - სინამდვილეშიც მეტისმეტად "შავია" არასრულწლოვანთა ქორწინების სტატისტიკა, - დადგენილია რომ არასრულწლოვან ასაკში დაქორწინებულთა თითქმის 90% განქორწინებით ამთავრებს. ასეთი ქორწინებები კი ჩვენს ქვეყანაში ქორწინებათა აბსოლუტურ უმრავლესობას შეადგენს. განქორწინებებს კი ტრადიციულად ის მოვლენები იწვევს, რომელსაც არასრულწლოვანთა ჯერ კიდევ ჩამოუყალიბებელი ფსიქიკა ვერ უძლებს: მეუღლეების დაუსაქმებლობა, სიდუხჭირე და მტრული განწყობა ოჯახში "სარჩენად" დამატებული წევრის გამო, ბავშვის დაბადებით წარმოქმნილი პრობლემები... მაგრამ პირველ რიგში მიზეზი მაინც ალბათ წყვილთა შორის ფიზიკური ლტოლვის შენელება ან საერთოდ გაქრობაა, - იმ ერთადერთი რეალური საფუძველისა, რის გამოც ამ ასაკში ქორწინდებიან ხოლმე. როგორც ჩანს, ეს მაგალითები არასრულწლოვანთათვის სახელმძღვანელოდ ვერ გამოდგება, - ნაადრევი ქორწინებების სტატისტიკა ჩვენში კვლავ მაღალ დონეზე რჩება.
ყოველივე ამის გამო, ბუნებრივია ისმის კითხვა, - რატომ მაინცდამაინც ჩვენ გამოვირჩევით ახალგაზრდობისთვის ასეთი არასასურველი გარემოთი და როგორ შეიძლება ან საჭიროა თუ არა შეჩერდეს მსგავსი სტატისტიკა?
როგორც ფსიქოლოგი ნანა ჩაჩუა ამბობს, აქ არც ასე მარტივდ არის საქმე:
- ჩვენ არა მხოლოდ არასწრულოვანთა ნაადრევი გათხოვებით გამოვირჩევით, არამედ ამავე ნაადრევ ასაკში სექსუალური ცხოვრების დაწყებითაც. მხოლოდ ნაადრევ ქორწინებაზე მსჯელობა გაცილებით იოლია იმის გამო, რომ ქორწინებები ოფიციალურად აღირიცხება. აღნიშნულს სამი ძირითადი მიზეზი უწყობს ხელს, რომელთა გამოსწორება ქვეყნის სასიცოცხლო პრობლემებთან არის დაკავშირებული.
პირველი, თუკი ქვეყანაში მიმდინარე პოლიტიკური, ეკონომიკური და სოციალური ცვლილებები ირაციონალურ დონეზე საფრთხეს შეიცავს, ეს აუცილებლად თავს იჩენს სექსუალური ინსტიქტების გამძაფრებაში, - ამით ადამიანი თითქოს ერთგვარად ახდენს ამ საფრთხეების "იგნორირებას". სწორედ ამის გამოა, რმ ჩვენს ქვეყანაში რა მხოლოდ ნაადრევი ქორწინებები გახშირდა, არამედ ზოგადად ხდება სექსუალური ქცევების გახშირება.
მეორე, რადგანაც ნაადრევი სექსუალური მოძრაობის აქტი საზოგადოებაში სოციალურ-კულტურულ დონეზე არ არის მიღებული, არასრულწლოვნები ამ მოქმედებებით პროტესტს გამოხატავენ ამავე საზოგადოების, ოჯახის მიმართ. პროტესტის ეს სახე უმთავრესად იმ ოჯახების ახალგაზრდებში ფიქსირდება, რომლებიც ამ გარემოში ვერ გრძნობენ საკუთარი თავის მნიშვნელობას.
მესამე, არასრულწლოვანს კიდეც რომ არ უნდოდეს მსგავსი ქცევების ჩადენა, რადგან სხვა არც ალტერნატივა არ გაჩნია და არც პერსპექტივა არსებობს, მაინც ძალაუნებურად აქეთკენ მიდის, - მას უნდა სადღაც იგრძნოს საკუთარი თავის მნიშვნელობა. სწორედ საკუთარი თავის არგანცდიდან გამომდინარე, შეიქმნა ჩვენში არასრულწლოვნების შეკრების ადგილები, სადაც ისინი თავად ინიშნავენ სივრცეს საკუთარი თავის ფსევდონიშვნელობის მინიჭებისთვის და აწესებენ მათთვისვე მისაღებ ქცევის ნორმებს. ამ ნორმებში შედის ნარკოტიკული საშუალებების მიღება, ლექსიკა და რაღა თქმა უნდა, სექსი. ანუ იქმნება ველი, რომელშიც ნამდვილი ფასეულობები ვერ მკვიდრდება და არც დამკვიდრდება. ეს კი, რაღა თქმა უნდა, საგანგაშოზე მეტია.
აქედან გამომდიმარე, როცა შეიცვლება საზოგადოების სოციალურ-პოლიტიკურ-ეკონომიკური გარემო, შეიცვლება მის მიმართ არასლურწლოვანთა პროტესტის ხერხებიც და ეს საგანგაშო სიტუაციაც აღარ გვექნება. მანამდე კი არსებობს მხოლოდ ერთადერთი გამოსავალი, - ოჯახი! სადაც ყველა, როგორც ერთი უნდა შეეცადოს, რომ ამ ოჯახის არასრულწლოვანმა წევრმა საკუთარი თავის მნიშვნელობა იგრძნოს.
ამ შემთხვევაში მას საკუთარი ფსევდომნიშვნელობის, ფსევდოდამკვიდრების გზების ძებნა აღარ დასჭირდება.
ეთერ ერაძე
თუმცა ეს სიტყვები მხოლოდ ზედაპირულ გამოხატულებად რჩება იმისა, რაც მათ მიღმა იმალება, - ნაადრევი დაქორწინებით გამოწვეული იმედგაცრუება, დანგრეული ოჯახის კომპლექსებით დაავადებული პატარები, ამ გარემოთი დათრგუნული მშობლები და ახლობლები. და კიდევ ერთი, - ამ კატასტროფას, რომელიც ჩვენ ჯერჯერობით ჯეროვნად ვერ აღვიქვით, უკვე კრიტიკულად აფასებენ გაერო და მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაცია.
აი, რას წერენ ისინი საქართველოში ნაადრევი ქორწინებების შესახებ: "საქართველო აღმოსავლეთ ევროპაში მეორე ადგილზეა მოლდავეთის შემდეგ გოგონების ნაადრევი ქორწინებებით. მას მოსდევს თურქეთი და ტაჯიკეთი. საქართველოში 20-დან 24-წლამდე გოგონების 19% 18 წლამდეა გათხოვილი. არასრულწლოვანი პატარძლები ახალ ოჯახებში ფსიქოლოგიურ, ფიზიკურ და სექსუალურ ზეწოლის ქვეშ ექცევიან. ქორწინება უარყოფითად მოქმედებს მათ ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე. ართმევს განათლების მიღების საშუალებას და წარმატებულად დასაქმების შანსს. გაერო და მსოფლიოს ჯანდაცვის ორგანიზაცია პარტნიორებთან ერთად მოუწოდებს სახელმწიფოებს ნაადრევი ქორწინება ადამიანის უფლებების დარღვევად და მოზარდებისთვის საფრთხის შემცველად გამოაცხადონ და სტრატეგიული გეგმები შეიმუშაონ ამ მავნე ტრადიციის აღმოსაფხვრელად".
შეიძლება ითქვას, რომ "საქმე დიდებულად" გვაქვს მოწყობილი, - საერთაშორისო ორგანიზაციები ნაადრევ ქორწინებას საქართველოს ტრადიციად მიიჩნევენ და ამ ტრადიციის აღმოფხვრისკენ მოგვიწოდებენ. ამასობაში ჩვენი გოგონების მშობლები შვილების ნაადრევი გათხოვების შიშით პანიკით არიან შეპყრობილნი. ამის გამო ზოგიერთი მათგანი შვილებს კუდში მზვერავივით უჩინრად დასდევს, - იქნებ, გათხოვების საფრთხეს ხელიდან გამოვტაცოო. თუმცა სულ ამაოდ, ერთ "მშვენიერ" დღეს ახალგამომცხვარი სიძე დედიკოს ერთი სატელეფონო ზარით ატყობინებს, - თქვენი ქალიშვილი ჩემთან არისო!
ცოტა ხანში მშობლებს "დარცხვენილი" გაბედნიერებული ქალიშვილიც ესტუმრება და სასწრაფოდ მოწყობილ ქორწილზე დაუფარავი სიამაყით იღებს მილოცვებს. აქვე გამუდმებით ამტკიცებს, რომ ქმარზე შეყვარებულია და რადგან უმისოდ ცხოვრება არ შეეძლო და იმიტომაც "გაიპარა". თუმცა ზოგჯერ ისეც ხდება რომ ერთი-ორი ჭიქის დალევის შემდეგ ნეფე-დედოფალი ისე გადაეშვება ხოლმე საქორწინო მხიარულებაში რომ "ბოროტი სული" იმასაც კი იფიქრებს, რომ ისინი სრულიად შემთხვევითი ადამიანები არიან ერთმანეთისთვის და მათ ქორწინებას დიდი დღე არ უწერია.
და ეს ასეც არის, - სინამდვილეშიც მეტისმეტად "შავია" არასრულწლოვანთა ქორწინების სტატისტიკა, - დადგენილია რომ არასრულწლოვან ასაკში დაქორწინებულთა თითქმის 90% განქორწინებით ამთავრებს. ასეთი ქორწინებები კი ჩვენს ქვეყანაში ქორწინებათა აბსოლუტურ უმრავლესობას შეადგენს. განქორწინებებს კი ტრადიციულად ის მოვლენები იწვევს, რომელსაც არასრულწლოვანთა ჯერ კიდევ ჩამოუყალიბებელი ფსიქიკა ვერ უძლებს: მეუღლეების დაუსაქმებლობა, სიდუხჭირე და მტრული განწყობა ოჯახში "სარჩენად" დამატებული წევრის გამო, ბავშვის დაბადებით წარმოქმნილი პრობლემები... მაგრამ პირველ რიგში მიზეზი მაინც ალბათ წყვილთა შორის ფიზიკური ლტოლვის შენელება ან საერთოდ გაქრობაა, - იმ ერთადერთი რეალური საფუძველისა, რის გამოც ამ ასაკში ქორწინდებიან ხოლმე. როგორც ჩანს, ეს მაგალითები არასრულწლოვანთათვის სახელმძღვანელოდ ვერ გამოდგება, - ნაადრევი ქორწინებების სტატისტიკა ჩვენში კვლავ მაღალ დონეზე რჩება.
ყოველივე ამის გამო, ბუნებრივია ისმის კითხვა, - რატომ მაინცდამაინც ჩვენ გამოვირჩევით ახალგაზრდობისთვის ასეთი არასასურველი გარემოთი და როგორ შეიძლება ან საჭიროა თუ არა შეჩერდეს მსგავსი სტატისტიკა?
როგორც ფსიქოლოგი ნანა ჩაჩუა ამბობს, აქ არც ასე მარტივდ არის საქმე:
- ჩვენ არა მხოლოდ არასწრულოვანთა ნაადრევი გათხოვებით გამოვირჩევით, არამედ ამავე ნაადრევ ასაკში სექსუალური ცხოვრების დაწყებითაც. მხოლოდ ნაადრევ ქორწინებაზე მსჯელობა გაცილებით იოლია იმის გამო, რომ ქორწინებები ოფიციალურად აღირიცხება. აღნიშნულს სამი ძირითადი მიზეზი უწყობს ხელს, რომელთა გამოსწორება ქვეყნის სასიცოცხლო პრობლემებთან არის დაკავშირებული.
პირველი, თუკი ქვეყანაში მიმდინარე პოლიტიკური, ეკონომიკური და სოციალური ცვლილებები ირაციონალურ დონეზე საფრთხეს შეიცავს, ეს აუცილებლად თავს იჩენს სექსუალური ინსტიქტების გამძაფრებაში, - ამით ადამიანი თითქოს ერთგვარად ახდენს ამ საფრთხეების "იგნორირებას". სწორედ ამის გამოა, რმ ჩვენს ქვეყანაში რა მხოლოდ ნაადრევი ქორწინებები გახშირდა, არამედ ზოგადად ხდება სექსუალური ქცევების გახშირება.
მეორე, რადგანაც ნაადრევი სექსუალური მოძრაობის აქტი საზოგადოებაში სოციალურ-კულტურულ დონეზე არ არის მიღებული, არასრულწლოვნები ამ მოქმედებებით პროტესტს გამოხატავენ ამავე საზოგადოების, ოჯახის მიმართ. პროტესტის ეს სახე უმთავრესად იმ ოჯახების ახალგაზრდებში ფიქსირდება, რომლებიც ამ გარემოში ვერ გრძნობენ საკუთარი თავის მნიშვნელობას.
მესამე, არასრულწლოვანს კიდეც რომ არ უნდოდეს მსგავსი ქცევების ჩადენა, რადგან სხვა არც ალტერნატივა არ გაჩნია და არც პერსპექტივა არსებობს, მაინც ძალაუნებურად აქეთკენ მიდის, - მას უნდა სადღაც იგრძნოს საკუთარი თავის მნიშვნელობა. სწორედ საკუთარი თავის არგანცდიდან გამომდინარე, შეიქმნა ჩვენში არასრულწლოვნების შეკრების ადგილები, სადაც ისინი თავად ინიშნავენ სივრცეს საკუთარი თავის ფსევდონიშვნელობის მინიჭებისთვის და აწესებენ მათთვისვე მისაღებ ქცევის ნორმებს. ამ ნორმებში შედის ნარკოტიკული საშუალებების მიღება, ლექსიკა და რაღა თქმა უნდა, სექსი. ანუ იქმნება ველი, რომელშიც ნამდვილი ფასეულობები ვერ მკვიდრდება და არც დამკვიდრდება. ეს კი, რაღა თქმა უნდა, საგანგაშოზე მეტია.
აქედან გამომდიმარე, როცა შეიცვლება საზოგადოების სოციალურ-პოლიტიკურ-ეკონომიკური გარემო, შეიცვლება მის მიმართ არასლურწლოვანთა პროტესტის ხერხებიც და ეს საგანგაშო სიტუაციაც აღარ გვექნება. მანამდე კი არსებობს მხოლოდ ერთადერთი გამოსავალი, - ოჯახი! სადაც ყველა, როგორც ერთი უნდა შეეცადოს, რომ ამ ოჯახის არასრულწლოვანმა წევრმა საკუთარი თავის მნიშვნელობა იგრძნოს.
ამ შემთხვევაში მას საკუთარი ფსევდომნიშვნელობის, ფსევდოდამკვიდრების გზების ძებნა აღარ დასჭირდება.
ეთერ ერაძე
