ქართველის თვალით დანახული ინდოეთი და მსახიობების ეგზოტიკური კვირეული

ცოტა ხნის წინ "ცეკვის თეატრი" გასტროლზე ინდოეთში გახლდათ, სადაც კოტე ფურცელაძის მიერ დადგმული სპექტაკლი - "კარმენი" მრავალრიცხოვანმა დასმა წარმატებით წარადგინა და ფესტივალზე საპატიო ჯილდოც მიიღო. მსახიობი ქეთი ასათიანი თავისი ინდური ვოიაჟის შთაბეჭდილებებს გვიზიარებს.

- ინდოეთის შესახებ გარკვეული წარმოდგენა მქონდა, მაგრამ როცა ქვეყანას, მის კულტურას პირადად ეცნობი, სხვა შთაბეჭდილების ქვეშ ექცევი. ნებისმიერ უცხო ქვეყანაში აღმოაჩენ ისეთ რაღაცას, რაც იმ ქვეყნისთვისაა დამახასიათებელი და შენთვის - უცხო. ინდური ფილმები ყველას გვინახავს. თითოეული ფილმის ყურებისას ვფიქრობდი: ზღაპარში ცხოვრობენ-მეთქი და მართლაც ასეა - თავიანთი, სხვებისგან განსხვავებული ტემპო-რიტმი, კულტურა, ცნობიერება, აზროვნება, მისია, ჟესტიკულაცია და ა.შ. აქვთ. ისინი ისეთ განზომილებაში არიან, რომელსაც ჩვენ ვერ ვხედავთ და ვერც შევიგრძნობთ.

- ეს რაში გამოიხატება?
- მაგალითად, პლასტიკაში, მათ ნელ, მისტიკანარევ მოძრაობებში. განსაკუთრებულად, ინდოელების თავის ქანქარი გვაოცებდა (იცინის).

- ქალაქი როგორ მოგეწონათ?
- ქერალის შტატში, ქალაქ ტრისურის ცენტრალურ უბანში ვიყავით. ქუჩებში ისეთი სიბინძურე იყო, რომ დავიშოკეთ. იქ სუფთა ადგილს ვერ ნახავთ; ენით აუწერელი, საშინელი სუნი დგას - კანალიზაციის, ნაგვის და ა.შ. ამ ყველაფერმა 90-იანი წლების საქართველო და თბილისის ზოგიერთი უბანი გამახსენა - ადრე ხომ ჩვენთანაც არანაკლები სიტუაცია იყო... რაც შეეხება ტრანსპორტს, რიქშები გათანამედროვებულია: მოტოციკლეტს ჰგავს და მგზავრი გადაფარებულში ზის. იქაურმა სატრანსპორტო მოძრაობამ გამაოცა: საშინლად დადიან და ყოველწუთას ასიგნალებენ. თუ წინ მიმავალს არ დაუსიგნალე და ისე აუქციე გვერდი, შეიძლება ორიენტაცია დაკარგოს და გადაირიოს. ჩვეულებრივი ავტომობილებიც დადიან, მაგრამ ძვირად ღირებული და გასაოცარი მანქანა არ მინახავს.

- შენობებში თუ იყო სისუფთავე? როგორია მათი თეატრი და ინდოელი მაყურებელი?
- ქუჩაში რამდენიმე სცენაა გაკეთებული. თუმცა, ჩვეულებრივი თეატრიც აქვთ - ტრადიციული, აკადემიური, თავისი ფოიეთი, ამფითეატრებითა და ა.შ. ის სცენა, საიდანაც ქართველებს მაყურებლისთვის წარმოდგენა უნდა გვეჩვენებინა, სტანდარტული წნულებით იყო გადახურული და 2 ათასი პლასტმასის სკამი იდგა. მაყურებელმა ჩემზე განსაკუთრებული შთაბეჭდილება მოახდინა და დიდი პატივისცემა დაიმსახურა - უამრავი ადამიანი ფეხზე იდგა და თვალყურს ისე გვადევნებდა. იცით, ინდოელები ძალიან ბავშვურები და გულწრფელები არიან. პატარებისთვის დამახასიათებელი სილაღე, გახსნილობა, უკომპლექსობა, გულწრფელობა ახასიათებთ. დამრჩა შთაბეჭდილება, რომ როგორც სხვა გალაქტიკიდან ჩასულებს, ისე გვიყურებდნენ.

- სასტუმრო როგორი იყო?
- კარგი და შესანიშნავი მომსახურე პერსონალი ჰყავდათ. ოღონდ რაიმე გეთხოვა და თან გადაგყვებოდნენ; უფრო მეტიც, სასტუმროს უფროსი ჩვენს გიდად იქცა. საკუთარი სურვილით წაგვიყვანა ექსკურსიაზე, მდინარე და საოცარი ადგილები გვიჩვენა. დაწნული ბამბუკის საოცარ ნავზე ვისხედით და სამი საათის განმავლობაში ვსეირნობდით. ბოლოს, ოკეანეს მივუახლოვდით, რაც ჩემთვის გასაოგნებელი იყო - ვერასდროს წარმოვიდგენდი, თუ ოდესმე ოკეანეში გავცურავდი; ოკეანე ჩემთვის ზვიგენებთან ასოცირდებოდა. მოკლედ, ქართველებს ინდოელები იმდენად შეგვიყვარდა, რომ ბოლოს, ჩვენც თავის ქანქარით დავიწყეთ ლაპარაკი (იცინის), მათ მიმართ პატივისცემის ნიშნად. ისინი ტრადიციების მიმდევრები არიან. მათთვის რელიგია ძალზე მნიშვნელოვანია, მიუხედავად იმისა, რომ ქვეყანაში "კომუნიზმიც" შეიმჩნევა.

- რა ღირსშესანიშნაობების დათვალიერება მოასწარით ერთ კვირაში?
- ზოოპარკი დავათვალიერეთ, სპილოებიც ვნახეთ. თუმცა, ყველაზე დიდი შთაბეჭდილება მაინც, მდინარეზე გასეირნებამ მოახდინა. თავი ერთ-ერთი უცხოური რეკლამის გმირი მეგონა - პალმები, ქვიშა და საოცარი ატმოსფერო.

- ამ გასტროლის ორგანიზება ვინ მოახდინა? რატომ აირჩიეთ ქერალის შტატი?
- მოგეხსენებათ, "ცეკვის თეატრი" კოტე ფურცელაძემ შექმნა და მასში სხვადასხვა თეატრის მსახიობები ვართ დაკავებული. ჩვენ სხვადასხვა კონცერტსა და სპექტაკლში, ერთად ვმონაწილეობდით. პროექტის პრეზენტაცია, რომლის ფარგლებშიც ქერალის შტატში ამოვყავით თავი, ლონდონში შედგა და ევროკავშირის ორგანიზებით გაკეთდა. ჩვენ უცხოელებს ვუჩვენეთ ქორეოგრაფიული დრამა - უცხო და საინტერესო ჟანრი. გარკვეული თეატრალური ელემენტების გარდა, სპექტაკლი ძირითადად, პლასტიკაზეა აგებული. პრემიერამ ლონდონში წარმატებით ჩაიარა და შესაძლოა, კიდევ მიგვიწვიონ... უახლოეს პერიოდში ბელორუსიაში, ფესტივალზე მივდივართ, შემდეგ
- ლიტვაში. მოკლედ, წინ ბევრი კარგი გეგმა გვაქვს.

- ინდურ სამზარეულოსაც შევეხოთ. რას მიირთმევდით იქ ყოფნისას?
- გურმანობით ისედაც არ გამოვირჩევი, მაგრამ უნდა ვაღიარო, რომ იქ ყოფნისას ქართული კერძები ვინატრე და თბილისში დაბრუნებულმა, მეუღლეს ვთხოვე: ხინკალი მაჭამე-მეთქი (იცინის). ინდოელებს ბრინჯი და თევზეული უყვართ. მესმის, რომ მათი კერძები გემრიელია, მაგრამ ძალიან ცხარე გახლავთ. აი, ხილის ასორტი კი მართლაც, შესანიშნავი იყო. ინდოეთში ძირითადად, ხილით ვიკვებებოდი. პურიც კი, რაღაცნაირად ტკბილი იყო. ბანანსაც სხვანაირი გემო ჰქონდა, ძალიან ნოყიერი და გემრიელი გახლდათ.

- შოპინგისას ყველაზე მეტად, რამ მიიქცია თქვენი ყურადღება?
- ტანისამოსის სიჭრელემ და ფერების შეხამებამ გამაოცა. განსაკუთრებულად, სარი მომეწონა. მთელი ინდოეთი ამ სამოსით დადის. იქ საოცარი აბრეშუმის ქსოვილები ვნახე. სხვათა შორის, სარი მეც ვიყიდე და ახლა ვფიქრობ, სად გამოვიყენო (იღიმის).

- კიდევ რა შეიძინეთ?
- ჩანთა, ქვედაბოლოები, თავზე გასაკეთებელი მძივები და შუბლზე მისაკრავი წერტილოვანი ნიშნები შევიძინე, რომელსაც ხან ცხვირზე ვიკრავ, ხან ყურზე, ხანაც - ბეჭდად ვიკეთებ და ა.შ. თბილისში რომ შუბლზე მიკრული წერტილით გავიარო, თავი ვაქანქარო და სარიც ჩავიცვა, შეიძლება ხალხი გადავრიო (იცინის). მოკლედ, ვცდილობ, ინდოეთში შეძენილი ნივთები და სამოსი ქართულ რეალობას და მოდას მოვარგო. სხვათა შორის, ინდოეთში ყოფნისას აღმოვაჩინე, რომ იქაური ქალები საოცრად წვრილძვლიანები არიან: აქსესუარების შერჩევისას, ვერც ერთი სამაჯური ვერ მოვირგე. არადა, გამხდრები სულაც არ ჩანან.

- ინდოელი მამაკაცები როგორ იცვამენ?
- მათ სამოსს დოთი ჰქვია და ფაქტობრივად, ზეწარია, რომელსაც უბრალოდ, სარტყელი აქვს. ქერალის შტატში ძირითადად თეთრი, მოოქრული ძაფით მოქარგული დოთი აცვიათ. მამაკაცები, სადაც უნდა მიდიოდნენ, რასაც უნდა აკეთებდნენ და რომელი ფენის წარმომადგენლებიც უნდა იყვნენ, ასე ჩაცმულები დადიან: ქვემოთ დოთი აცვიათ, ზემოთ კი ჩვეულებრივი, მამაკაცის პერანგები.

- მაღაზიებში თანამედროვე სამოსი თუ იყიდება?
- კი, თუმცა - ნაკლებად. ერთადერთი, თეატრალური სფეროს რამდენიმე წარმომადგენელი იყო საკმაოდ თანამედროვედ ჩაცმული და თმაც მოწესრიგებული ჰქონდათ. სხვა ინდოელ გოგონებს კი ძირითადად, ნაციონალური სამოსი აცვიათ. რაც შეეხება თმას, გარდა იმისა, რომ ძალიან მუქი შავი თმით გამოირჩევიან, თავი გამუდმებით ზეთით აქვთ გაპოხილი. ინდოეთში გაფუმფულებულთმიანი ქალი არ მინახავს. სხვათა შორის, იქ ყოფნისას ხელი მოვიხატე. ეს ტატუ ორი კვირის შემდეგ გაქრება, არადა, მენანება, ულამაზესია.

- როგორც ვიცი, ინდოელები ქუჩაში უმეტესად, ფეხშიშველები დადიან. ასეა?
- ხშირ შემთხვევაში, ასეა. თუმცა ე.წ. ჩუსტებიც აცვიათ. მოკლედ, ფეხები შეფუთული არ აქვთ, ტერფს არ "აწუხებენ". მიკვირდა, - ბავშვებს მაინც რატომ უშვებენ ფეხშიშვლებს, თანაც - ამ ჭუჭყში-მეთქი...

- მთელ მსოფლიოში პოპულარულია ინდური მასაჟი...
- გეთანხმები და მინდა გითხრათ, რომ ინდოეთში ყოფნისას მასაჟის გაკეთება მეც მოვინდომე. წარმოიდგინეთ, იმ ოთახის კარი რომ შევაღე, სადაც მასაჟი უნდა გამეკეთებინა, სურნელისგან თავბრუ დამეხვა და ლამის უკან გამოვბრუნდი... მაგრამ რამდენიმე წამის შემდეგ, როგორც კი ინდოელმა ქალმა მასაჟის კეთება დაიწყო, გავითიშე, ამქვეყნად ყველაფერი გადამავიწყდა და ცოტა ხანში აღმოვაჩინე, რომ სარს ვიყავი ჩახუტებული (იცინის). ასეთ რელაქსაციას არ ველოდი. მოკლედ, ინდოეთიდან ემოციურად დატვირთული და აღფრთოვანებული დავბრუნდი.

თამთა დადეშელი