"უძინართა მზე" – მამებისადმი მიძღვნილი ფილმი

ფილმი: "უძინართა მზე" (1992 წელი).
რეჟისორი: თემურ ბაბლუანი.
სცენარის ავტორი: თემურ ბაბლუანი.
ოპერატორები: ვიქტორ ანდრიევსკი, ნუგზარ ნოზაძე.
მხატვარი: თემურ ხმალაძე, თამაზ ლომია.
მუსიკა: თემურ ბაბლუანი.
ონაწილეობენ: ელგუჯა ბურდული (გელა), დავით კაზიშვილი (დათო), ლია ბაბლუანი (დედა), ეკა საათაშვილი (აგნესა), გივი სიხარულიძე (ვანიჩკა), ფლორა შედანია (თამარ კლდიაშვილი), ლევან ფილფანი, სოსო ჯაჭვლიანი, ლიკა ქავჟარაძე, თეიმურაზ კვანტალიანი, მამუკა კიკალეიშვილი და სხვები.
სიუჟეტი: ფილმი ეხება გაჭირვებული ქართველი ექიმის ცხოვრებას, რომელიც კიბოს საწინააღმდეგო ვაქცინას შექმნის. ის საკუთარი ბინის სხვენში ექსპერიმენტებს ვირთხებზე ატარებს, მაგრამ სამეცნიერო საბჭო მისი ნაშრომით არც კი ინტერესდება. გელა ექიმის ქალიშვილი, აგნესა, მისთვის აუტანელ რეალობას აუმბოხდება და ვირთხებს გაუშვებს. შემდეგ გელა ექიმი საკუთარი ხელით იკეთებს ბრმა ნაწლავის ოპერაციას, რის შედეგადაც იღუპება. მისი გარდაცვალების შემდეგ შვილი, დათო, აღმოაჩენს, რომ მამის ექსპერიმენტებმა დადებითი შედეგი გამოიღო.
ფილმის ერთგვარი სავიზიტო ბარათია მელოდია, რომელსაც გელა ექიმი ღიღინებს: "რიმდარირო".
რეჟისორმა თემურ ბაბლუანმა თავისი ფილმი ექიმი მამის ხსოვნას მიუძღვნა. 20 წელზე ცოტა მეტი გავიდა მას შემდეგ, რაც ფილმი კინოეკრანებზე გამოჩნდა. გადაღებით კი 4–5 წელი იღებდნენ. "უძინართა მზე" თავისი ადამიანურობით ახლოს მივიდა ქართველ მაყურებელთან და მაყურებელმაც ისე მიიღო, როგორც მისი ცხოვრების ნაწილი. ფილმმა საქართველოს საზღვრებიც გადაკვეთა და 1992 წელს სოჭში, რუსეთის ღია კინოფესტივალზე გრან პრის მფლობელი გახდა. 1992 წელს რუსეთის კინოაკადემიის პრიზი "ნიკა" აიღო, 1993 წელს ბერლინის საერთაშორისო კინოფესტივალზე – "ვერცხლის დათვი" და "ოქროს დათვი", 1994 წელს კი სან რაფაელოში გამართულ კინოფესტივალზე – ჟიურის სპეციალური პრიზი.
"რიმდარიროს" ისტორია
ელგუჯა ბურდული:
– როდესაც თემურმა ამ ფილმზე მუშაობა დაიწყო, მთავარი როლი მე შემომთავაზა. ჩვენ მანამდე უკვე ახლოს ვიყავით, ვმეგობრობდით. მის "ბეღურების გადაფრენაში" ვითამაშე. თანაც მისი ქალიშვილის ნათლია ვარ. სცენარი რომ ვნახე, უკვე ვიცოდი, რომ ფილმი წარმატებული გამოვიდოდა, მაგრამ ასეთს არ ველოდი. როგორც იცით, ყველაფერი რეალურ ფაქტებზეა აგებული. მე თემურის მამას ვასახიერებდი, დათო (კაზიშვილი) კი – თემურს. შეცდომას არც მე მაპატიებდა და არც დათოს. ეს თემურის ოჯახის უსაყვარლესი ფილმი იყო, რადგან მასში მამა–შვილის ურთიერთობა იყო ასახული. მამამისი პროვიზორიც იყო, ექიმიც და წამლებსაც ამზადებდა. თანაც, მოგეხსენებათ, რომ სვანეთში ბევრნაირი სამკურნალო მცენარეა.
თავიდან ცოტა გამიჭირდა იმ შტრიხის დანახვა, თუ როგორ უნდა მევლო, მელაპარაკა, მაგრამ ერთი რომ დავიჭირე, მერე ბოლომდე გავითავისე. მთავარი შტრიხი იყო ის, რომ ჩემი პერსონაჟი მხრებში მოხრილი უნდა ყოფილიყო.
გადაღებები ოთხ–ხუთ წელს გაგრძელდა და ეს ცოტა რთული იყო. თემური იმას ამტკიცებდა, რომ მაგარია და ეს მართლაც გამოუვიდა. სცენარი მისია, რეჟისურა მისია, მონტაჟიც თითქმის მისია, მუსიკაც მისია და ოპერატორობაც თავად შეითავსა. სანამ კამერას ისე არ დააყენებდა, როგორც თვითონ უნდოდა ამა თუ იმ კადრის დანახვა, მანამდე არ გადააღებინებდა. კარგა ხანია ასეთი სრულყოფილი რეჟისორი არ მინახავს.
უამრავ დუბლს ვიღებდით. მგონი, კადრების გადაღებებით რეკორდი დავამყარეთ. თემურს ვთხოვე კიდევაც, იმდენი მასალა გვაქვს, სერიალი გადავიღოთ–მეთქი. კადრების დიდი ნაწილი ფილმში არ მოხვედრილა. თემურს სულ ვეუბნებოდი, რამდენი დუბლიც გინდა, გადაიღე, მაგრამ მე სამი დუბლის მერე ვერ ვითამაშებ–მეთქი. ის უნიჭიერესი ადამიანია და ეს ამ ფილმმაც კარგად დაგვანახვა.
იმდენად დიდხანს გაგრძელდა გადაღებები, რომ იტყვიან, როლში შევედი და ჩემი პერსონაჟის ცხოვრებით ვცხოვრობდი. სახლში შვილები სულ მეუბნებოდნენ, გელა ექიმი კი არა, გუჯა მამა გვინდაო. გადაღებები დასრულდა, მაგრამ მაინც კარგა ხანს გამყვა ეგ როლი. ზოგჯერ მგონია, რომ დღესაც გელა ექიმი ვარ. მე და ჩემი პერსონაჟი ერთმანეთს ვგავდით, რადგან გელა ექიმის სითბო და სიყვარული, რაც ეკრანმა აღბეჭდა, ყველაფერი ჩემგან გამოვიდა.
თემურს ერთი რაღაც ვთხოვე და სანახევროდ შემისრულა. მამაჩემი როდესაც ნასვამი მოდიოდა, სიმღერის "მოხევის ქალო თინაო" მელოდიას მღეროდა, ოღონდ არა – სიტყვებით, არამედ "რიმდარ დო, რიმდარ დო". ჰოდა, თემურს ვთხოვე, მამაშენს ხომ ვასახიერებ ფილმში, მამაჩემის პატივსაცემად ეს სიმღერა ჩამისვი–მეთქი. მან კი მეორე დღეს საოცარი მუსიკა მოიტანა, იმ სიტყვებით, რაც მე ვუთხარი, მაგრამ სხვა მელოდიით. ასე გაჩნდა "რიმდარირო", რომელიც ყველას მოსწონს. მთელ საქართველოში, სადაც უნდა წავიდე, "რიმდარირო" ან მე უნდა მამღერონ, ან თვითონ მიმღერიან.
მართალია, მანამდე სხვა ფილმებშიც ვითამაშე, მაგრამ "უძინართა მზემ" დიდი პოპულარულობა მომიტანა. ერთხელ თემურმა ჩემზე თქვა, გუჯას ფული მე კი არ უნდა მივცე, აქეთ უნდა მომცესო.
უშეღავათო რეჟისორი
– ძნელია ისეთ გენიოს რეჟისორთან მუშაობა, როგორიც თემურია. მუშაობის მომენტში არც თავს იზოგავდა და არც ჩვენ გვზოგავდა. პატარა ხარვეზსაც არ გააპარებდა. რაც უნდოდა და რაც ჩაფიქრებული ჰქონდა, ყველაფერი ზუსტად ისე უნდა გაგვეკეთებინა.
ერთხელ რაღაც სცენას იღებდნენ, ოღონდ მასში ჩემი გმირი არ მონაწილეობდა. ბიჭები "სეკას" ვთამაშობდით. რომ მოვიდა, ბანქო აიღო და დახია. ჩვენ სხვა ბანქოს ქაღალდი ვიშოვეთ და თამაში გავაგრძელეთ. რომ დაგვინახა, ძალიან გაბრაზდა. საერთოდ გაბრაზების დროს ნამდვილი ცეცხლი ხდებოდა. არადა მართალი იყო – კაცი შემოქმედებით წვაში იყო, ჩვენ კიდევ რაღაცეებით ვერთობოდით. თემური "უძინართა მზეს" თავისი სიმართლით ხედავდა.
"ეს ის კაცია, რომელსაც თქვენ პრიზი არ მიეცით"
– 1992 წელს საუკეთესო მამაკაცის როლის შესრულებისთვის რუსეთის კინოაკადემიის პრიზი "ნიკა" მომცეს. თემურს საუკეთესო სცენარისთვის მისცეს პრიზი, ნიკიტა მიხალკოვს კი – საუკეთესო რეჟისურისთვის (ფილმი "ურგა – სიყვარულის ადგილი"). ნიკიტა რომ არა, ეგ პრიზი ნამდვილად თემურს ეკუთვნოდა. რაც შეგვეხება მსახიობებს, ნომინაციაში ხუთნი ვიყავით წარდგენილი. ნიკიტა ჩემი ძმაკაცია, მაგრამ მაინც სწყენია, რომ მის მსახიობს არ მისცეს პრიზი და მე გადმომცეს. მე ის მეწყინა, რომ ნიკიტას ეწყინა, მაგრამ ამას ახლა რა მნიშვნელობა აქვს. ჩვენ ძმები ვართ.
ბერლინის საერთაშორისო კინოფესტივალზე, რომ იტყვიან, სასწაული მოხდა. ნომინაცია რომ გამოაცხადეს, სცენაზე თემური, მისი მეუღლე და ქალიშვილი ავიდნენ. გივი სიხარულიძე და მე გვერდიგვერდ ვისხედით. მეუბნებოდა, წამოდი, სცენაზე აგიყვანოო. მაინც ვერ მოისვენა, ხელი დამავლო და სცენაზე ამიყვანა. თურმე ჟიური ერთმანეთს ეკითხებოდა, ეს კაცი ვინ არის, რა უნდაო. ერთ–ერთმა წევრმა უპასუხა, ეს ის კაცია, რომელსაც თქვენ პრიზი არ მიეცითო.
როგორც მერე გავიგე, მამაკაცის როლის საუკეთესო შემსრულებლის პრიზი ჩემთვის უნდა მოეცათ და დენზელ ვაშინგტონს მისცეს. ჟიურის ეგონა, რომ მე პროფესიონალი მსახიობი არ ვიყავი და ფილმში შემთხვევით მოვხვდი, ამიტომაც ვერ მომცეს მთავარი პრიზი. მართალია, მათ "ბეღურების გადაფრენა" და "მოცურავე" ნანახი ჰქონდათ, მაგრამ ვერ მიხვდნენ, რომ მე სწორედ ის მსახიობი ვიყავი, ვინც ამ ფილმებში თამაშობდა. ჟიურის რუსი წარმომადგენელი მოვიდა ჩვენს სუფრასთან და ყველას სახელით ბოდიში მომიხადა. შემდეგ ჟიურიმ თავის სუფრასთან მიმიპატიჟა, მაგრამ ბოდიში საქმეს ვეღარ უშველიდა, პრიზი უკვე ვაშინგტონს ჰქონდა აღებული.
ერთხელ სოჭში ვიყავით ფესტივალზე. კონკურსი ორ ნაწილად იყო დაყოფილი: ფილმი ინტელიგენციისთვის და ფილმი ყველასთვის. ჩვენ ვიყავით პირველ კონკურსზე, მერე იქ ბუნტი მოვაწყვეთ და მეორე კონკურსზე გადმოგვიყვანეს, სადაც პრიზი რეჟისორს მისცეს. პირველ კონკურსში კი პრიზი მე მხვდებოდა. არ გვინდოდა იქიდან უპრიზოდ წამოსვლა და ბუნტიც ამის გამო მოვაწყვეთ, ფესტივალის დატოვებას ვაპირებდით. არ მინდოდა, პრიზი მარტო მე რომ ამეღო, მერჩივნა, ყველა მსახიობს თანაბრად შეგვხვედროდა გამარჯვება.
ფილმის იმაზე მეტი წარმატება და დაფასება რა არის, როცა ხალხი დღემდე უყურებს და თან ტირის? ბევრი ვიცი ჩემს სანაცნობოში, როცა ტელევიზორში ეს ფილმი გადის, ეკრანს ვერ სცილდებიან. პირადად მე მისი ყურება ყოველთვის ძალიან მიჭირს, რადგან ყველა ის განცდა, რაც გადაღებებზე მქონდა, უკან მიბრუნდება. იშვიათად, რომ ამ ფილმს თავიდან ბოლომდე ვუყურო.
აგნესა
ეკა საათაშვილი:
– ბავშვობაში ანსამბლ "მართვეს" გოგონათა გუნდში ვმღეროდი. იქ რეჟისორის ასისტენტი მოვიდა, რომელიც ფილმისთვის გოგონას ეძებდა. როგორც კი დამინახა, ამარჩია და კინოსტუდიაში დამიბარა. მაშინ 12 წლის ვიყავი. თემურ ბაბლუანს რომ შევხვდი, მაშინვე გადაწყვიტა ჩემი ფილმში აყვანა. ჯერ სულ სხვა, ეპიზოდურ როლზე დამამტკიცეს. იყო სცენა, რომელშიც ქუჩის მომღერლები მათხოვრობდნენ. იქიდან ერთ–ერთის როლი მე უნდა შემესრულებინა. შემდეგ ისე მოხდა, რომ ეს ეპიზოდი ფილმიდან საერთოდ ამოიღეს და აგნესას როლზე დამამტკიცეს. როლზე სხვა მსახიობი ჰყავდათ რამდენიმე სცენაში გადაღებული, მაგრამ ყველაფერი თავიდან დაიწყეს. ზუსტად არ ვიცი, ამის მიზეზი რა გახდა. ერთი კი იყო, რომ ყველამ ძალიან მიმამსგავსა ბატონი თემურის მეუღლეს, რომელიც ფილმში დედის როლს ასრულებს. ეს იყო ჩემი პირველი და უკანასნელი შეხება კინოსთან.
გადაღებები დიდხანს გაგრძელდა და როცა დამთავრდა, 16 წლის გავხდი. ქალაქიდან და ქვეყნიდან ისე ვერ გავიდოდი, რომ ბატონ თემურთან არ შემეთანხმებინა. ამის გამო თითქმის ვერსად მივდიოდი, არ ვიცოდი, გადაღებები როდის დაინიშნებოდა. რთული იყო ისიც, რომ ძილი ძალიან მიყვარდა და ღამის სცენებზე გაძლება მიჭირდა. ის ეპიზოდი, როცა ჩემი გმირი თავის ძმას სიმართლეში გამოუტყდება, ღამით არის გადაღებული. რამდენიმე დუბლი გახდა საჭირო, მე კიდევ ძალიან მეძინებოდა. როგორც კი პატარა დროს გამოვნახავდი, მანქანაში ვჯდებოდი და ვიძინებდი.
იმპროვიზაციები ჩემი მხრიდან არ იყო, რადგან პატარა ვიყავი, არანაირი გამოცდილება ამ სფეროში არ მქონია. როცა კინოსტუდიაში მივედი, ისიც კი არ ვიცოდი, ფილმის გადაღება როგორ ხდებოდა. პავილიონში აშენებული სახლი პირველად ვნახე და ეს ჩემთვის ზღაპარს ჰგავდა. ყველაფერი მუყაოთი იყო გაკეთებული და ეს იყო შოკი. დავდიოდი და ყველაფერს ხელს ვკიდებდი.
რასაც მეუბნებოდნენ, იმას ვაკეთებდი. ზედმეტად არც ვთამაშობდი და არც ვიპრანჭებოდი, ვცდილობდი, ყველაფერი ისე ყოფილიყო, როგორც რეალობაში გავაკეთებდი. ჩემს პერსონაჟს არ ვგავარ. არც ეგეთი რევოლუციური ხასიათი მაქვს და არც ცვლილებების დიდი მოყვარული გახლავართ. ადამიანებს ისეთებს ვიღებ, როგორებიც არიან. რეალობაში მე ისე არ მოვიქცეოდი, როგორც აგნესა და მამაჩემს ისეთს მივიღებდი, როგორიც იქნებოდა.
რეჟისორთან კარგი დამოკიდებულება მქონდა, მთხოვდა იმას, რასაც ბავშვი შეძლებდა. ჩემგან საოცრებების გაკეთებას არც ელოდა. ფილმზე მუშაობის დროს შემთხვევით შეიტყო, რომ მონათლული არ ვიყავი და სურვილი გამოთქვა, თავად მოვენათლე.
ოცი წელი გავიდა და ბევრი რამ დაწვრილებით არც მახსოვს. მე იქ ყველაზე პატარა ვიყავი. ყველასთან კარგი დამოკიდებულება მქონდა. როცა ბატონ გუჯას ვხვდები, მამას ვეძახი. ძალიან თბილი ადამიანია. დათო კაზიშვილთან კი ურთიერთობა დღემდე მაქვს.
ამ ფილმიდან ჩემთვის ყველაზე სასაცილო და დასამახსოვრებელი ის სცენა იყო, როდესაც დათო ციხიდან ბრუნდება, მე კიდევ გახარებული ვეგებები და ამ დროს ვეცემი. ძირს ლეიბი დამიფინეს და მითხრეს, რომ მასზე უნდა დავცემულიყავი. მე კიდევ ისე გადავეშვი, თითქოს აუზში ვხტებოდი. იმდენად დიდი ნახტომი გამომივიდა, კამერა ვერ გამომყვა. ატყდა სიცილ–ხარხარი და მერე მითხრეს, ისე უნდა წაიქცე, რომ კადრიდან არ გახვიდეო. რამდენიმე დუბლი გადავიღეთ. ბოლოს ბატონმა თემურმა თქვა, ყველგან კარგად წაიქცა და არ ვიცი, რომელი დუბლი დავტოვოო.
რაც შეეხება ვირთხებს, სულ მეშინოდა მათი. კიდევ კარგი, ვირთხების გაშვების სცენა არ გადაუღიათ, თორემ ამას ნამდვილად ვერ გავაკეთებდი. იმდენად მეშინოდა, მათ გალიებს ვერ მივეკარებოდი.
ფილმის პრემიერაზე ბატონ თემურს ეკითხებოდნენ, შენი შვილი სად არისო. ყველამ ჩათვალა, რომ მისი შვილი ვიყავი. ყველაზე მთავარი კი ის არის, რომ ფილმში აღებული ჰონორარი მთლიანად დავკარგე. ამ როლისთვის 12 000 მანეთი მომცეს, რაც იმ დროს 16 წლის ბავშვისთვის დიდი თანხა იყო. ფული ბანკში შევიტანე და კუპონები გამიხდა, რომელიც შემდეგ დაიკარგა. ასე რომ, მეც იმ მეანაბრეებს შორის ვარ, რომლებმაც გასული საუკუნის 90–იან წლებში ბანკში შეტანილი ფული დაკარგეს.
უკვე მივეჩვიე იმ ფაქტს, რომ 16 წლიდან ორი სახელით ვცხოვრობ. აგნესაც ისე მაქვს გათავისებული, როგორც ჩემი ნამდვილი სახელი. ფილმის გამოსვლის შემდეგ პოპულარული გავხდი. ქუჩაში ისე არ გავიდოდი, რომ ხალხი არ გამომლაპარაკებოდა. ოცი წელი გავიდა, მაგრამ ახლაც მცნობენ. მიუხედავად იმისა, რომ უარყოფითი პერსონაჟი ვითამაშე, ადამიანებისგან მაინც სულ სითბოს ვგრძნობდი.
"უძინართა მზეს" ვუყურებ ხოლმე, მაგრამ ხშირად – არა. იცით, როგორ ვხვდები, რომ რომელიმე არხზე ჩემი ფილმი გადის? ამ დროს მობილურ ტელეფონზე ახლობლების შეტყობინებები მომდის. განსაკუთრებით მაშინ, როცა ფილმში ყველაზე ემოციური ნაწილია და დათო და გელა სიმღერას იწყებენ. ახლობლები მწერენ, ეს როგორ გააკეთე, შენი საქციელით მამა დაღუპეო. სულ ვამბობ, რომ გამიმართლა, რადგან ცხოვრებაში ერთადერთი როლი შევასრულე და ისიც ასეთი ძლიერი რეჟისორის მიერ გადაღებულ, ასეთ წარმატებულ ფილმში.
ვანიჩკას გამო გადაკეთებული სცენარი
გივი სიხარულიძე:
– ფილმში "უძინართა მზე" სრულიად შემთხვევით მოვხვდი. მე და თემური ვმეგობრობდით. ჩემი მონაწილეობით ფილმი "დაუმთავრებელი პორტრეტი" რომ გამოვიდა, ვუთხარი, ნახე, როგორი ფილმია ან როგორ ვითამაშე–მეთქი. კინოდარბაზიდან რომ გამოვედით, მითხრა, ფილმი ნორმალურია, არა უშავს, მაგრამ შენ ძალიან კარგად თამაშობო. ამის მერე ორი–სამი თვე გავიდა და თემურმა დამიბარა. მითხრა, ჩემს ერთ ფილმში ეპიზოდური როლი უნდა გათამაშოო. კადრში მხოლოდ ნახევარი წუთით უნდა გამოვჩენილიყავი.
გადაღება სულხან–საბა ორბელიანის ძეგლთან მიმდინარეობდა. გადაღების მერე მკითხა, ქალაქიდან ხომ არ გადიხარო. ვუპასუხე, არა–მეთქი. ხოდა, მე უნდა შემითანხმო, გახვალ თუ არაო. ამის მერე ფილმზე მუშაობა 4–5 თვით შეწყდა. თურმე მან ამ პერიოდში სცენარი გადააკეთა. გადაღებები რომ განახლდა, მეც მიმიწვიეს და მითხრეს, რომ ვანიჩკას როლი უნდა შემესრულებინა. არ ვტრაბახობ, რადგან თემურსაც ხშირად აქვს ნათქვამი ჩემზე, თავიდან ისე ითამაშა, მისი პერსონაჟი მისივე ქცევებიდან გამომდინარე გაჩნდაო.
ვიცოდი, რომ ფილმი ასეთი წარმატებული გამოვიდოდა, რადგანაც თემური ფილმებით ცხოვრობს. როცა იცი, რომ ასეთ დიდ რეჟისორთან მუშაობ, იქ ყოველთვის გაიმარჯვებ. როცა ხედავს, რომ საქმეს ხუთიანზე აკეთებ, მასზე თბილი რეჟისორი მსოფლიოში არ არსებობს. გადაღებების მომენტში, რა თქმა უნდა, რაღაცეები მეშლებოდა, მაგრამ თემურმა მითხრა, თუ რამე შეგეშალა, არ გაჩერდე და როლის თამაში ჩვეულებრივად გააგრძელე, შენ რომც შეგეშალოს, მაინც კარგად გამოგდისო. ბევრი ეპიზოდი შემეშალა და ფილმში მაინც ჩასვეს, რადგან თემურს მოსწონდა. ათას რამეს ვიგონებდი, სხვანაირად ვმოძრაობდი და მეუბნებოდა, კარგიაო.
კინოხიფათები
– ერთ–ერთი ეპიზოდის გადაღების დროს ლამის მომკლეს. ასეთი სცენა იყო: ბენზინგასამართ სადგურში საწვავს ვასხამ. მოდის ერთი კაცი, რომელსაც მანამდე მივდევდი. რომ დამინახავს, ჩასასხმელს გამომტაცებს და ბენზინი ზედ მესხმება. მე კიდევ, გამწარებული, ამ კაცს სულ ბენზინში ვაბანავებ, ანთებულ ასანთებს ვესვრი, მაგრამ არ ხვდება.
გადაღება ნახალოვკაში, "პლატონას დუქანთან" მიმდინარეობდა. ამ დროს მილიციის მანქანა გაჩერდა, მაიორი გადმოხტა და შუბლზე იარაღი დამადო. ვერ მიხვდა, რომ ფილმს ვიღებდით და ხულიგანი ვეგონე. სანამ ხალხმა ხმაური არ ატეხა, იარაღი არ მომაცილა. მერე კი მიხვდა, საქმე რაშიც იყო და შერცხვა. ვუთხარი, ნუ გრცხვენიათ, რადგან ყველაზე კარგი მაყურებელი დღეს შენ ხარ, რომ ასე ზუსტად აღიქვი ჩემი ნათამაშევი და სინამდვილე გეგონა–მეთქი. ეს კადრი ფილმში აღარ ჩასვეს. ჩათვალეს, რომ კაცის დაწვა სადისტობა იყო.
ერთხელ კიდევ სვანეთისუბანში გვქონდა გადაღება. იქ იდგნენ ე.წ. ძველი ბიჭები და გვაკვირდებოდნენ. როგორც მსახიობებს, ცოტა ცუდი თვალით გვიყურებდნენ და აგდებულად დაგვიწყეს ლაპარაკი. ის კი არ იცოდნენ, რომ დათო კაზიშვილი მოკრივე იყო, მე კიდევ მთელი ცხოვრება მოჩხუბარი ვიყავი. ერთი სიტყვით, ისეთ დღეში ჩავყარეთ, ერთმანეთს ვერ ასწრებდნენ.
მახსოვს კიდევ ერთი ფაქტი: სანამ თემური დათო კაზიშვილს დაამტკიცებდა, ციხიდან სხვა ბიჭი გამოიყვანა და როლი მას მისცა. ეს ბიჭი როლს ვერ მოერგო, პრეტენზიებს გამოთქვამდა, თავის ქურდულ ცხოვრებას აწვებოდა. თემურმაც ვეღარ მოუთმინა და როლიდან მოხსნა. ასე რომ, ციხეში შეაბრუნეს და ხუთი წელი კიდევ იჯდა.
დათოს როლისთვის კასტინგი რომ ჩატარდა, ათასობით ბიჭი გასინჯეს. თემურმა საქართველოს იმდროინდელი ახალგაზრდების ნახევარი მაინც ნახა და მათგან დათო კაზიშვილი ამოარჩია, რომელსაც მსახიობობასთან შეხება საერთოდ არ ჰქონია, მაგრამ ყველამ კარგად ვიცით, როგორც ითამაშა.
ატირებული ჟიური
– ბერლინში დიდ ეკრანზე "უძინართა მზის" ჩვენება რომ მიმდინარეობდა, დავინახე, ჟიურის ერთ–ერთი ამერიკელი წევრი თავჩაქინდრული იჯდა და ხმას არ იღებდა. ვიფიქრე, ეტყობა, ჩვენი ფილმი მისთვის უინტერესოა და ჩაეძინა–მეთქი. უცებ თავი ასწია და თვალებზე ცრემლები შევნიშე. ეს ყველაფერი თემურს მოვუყევი, მაგრამ არ დამიჯერა.
როცა ფესტივალი დამთავრდა და ჟიურიმ სპეციალური პრესკონფერენცია გამართა, იმ ამერიკელმა ასეთი რამ თქვა: "მე ცრემლები წამომივიდა და თავი ჩავღუნე, როცა ეს ფილმი ვნახე. მამა–შვილის დამოკიდებულებას რომ ვუყურებდი, მამაჩემი და ჩემი ცხოვრება გამახსენდა".
შემდეგ კიდევ ერთი საინტერესო რაღაც მოხდა. სიზმარი ვნახე, რომ ჰაერში დავფრინავდი. მეგონა, ჩამოვვარდებოდი და დავიმტვრეოდი, მაგრამ საბოლოოდ კარგად დავფრინდი, არაფერი მტკენია. ასეთი სიზმარი რამდენჯერაც ვნახე, იმდენჯერვე კარგად ამიხდა. თემურს რომ ვუთხარი, კარგი სიზმარი ვნახე და გრან პრის ავიღებთ–მეთქი, ამაზეც გაეცინა.