რა უბედურებას გადაურჩა მომღერალ ინგა ბერაძის ოჯახი

მომღერალ ინგა ბერაძისთვის შემოქმედებითი საქმიანობა, სცენა, აპლოდისმენტები და საერთოდ აქტიური საზოგადოებრივი ცხოვრება, როგორც თავად ამბობს, ბავშვობიდან სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი იყო. მისი დუეტი ნათია კავსაძესთან ძალიან წარმატებული და პოპულარული გახდა, თითქმის ყველა სამთავრობო კონცერტზე იწვევდნენ. არაერთ ახალგაზრდულ ფესტივალზე მიუღია მონაწილეობა და საკმაოდ წარმატებულადაც. ერთ დროს ფილარმონიის სოლისტი იყო, საგასტროლოდ ლეგენდარულ "ორერასთან" ერთად იწვევდნენ, სახელმწიფო პედაგოგიურ ინსტიტუტში მუსიკის კათედრაზე მუშაობდა, საზოგადოებრივ არხზეც ჰქონდა თავისი გადაცემა... შემდგომ სცენაზე სხვა ამპლუაში გამოჩნდა – მისი დუეტი გიგი გეგელაშვილთან ქართულ მუსიკალურ სივრცეში პირველი დედა–შვილის დუეტი გახლდათ.
ბოლო რამდენიმე წლის განმავლობაში მომღერალი კულისებში აღმოჩნდა. ეს დანაკლისი საეკლესიო გალობამ შეუვსო. ინგა ბერაძე ხუთი წელია წმინდა პანტელეიმონ მკურნალის ეკლესიაში გალობს. იქ, რა თქმა უნდა, უფლის ნებითა და მადლით მოხვდა.
ინგა ბერაძე:
– უფალმა ყველაფერი კანონზომიერად დამილაგა, ხმაურიან ცხოვრებას ჩამომაშორა და სიმშვიდეს მაზიარა. გალობა უფრო ჩემეული აღმოჩნდა, ვინაიდან ბუნებით მშვიდი ვარ, შინაგანად ყველგან სიმშვიდეს ვეძებ, ხმაური და დაძაბულობა მღლის. ტაძარში ვიპოვე ჩემი ადგილი. მართალია, ჩემთვის მტკივნეული იყო სცენასთან განშორება, მაგრამ უფალმა სიმღერას მთლად არ მომწყვიტა, ტაძარში მიმიყვანა და მიმანიშნა, ახლა მე მემსახურეო. ამ საქმიანობაში მთელი სულით და გულით ჩავერთე, გალობას შევეჭიდე და კიდევ ბევრი მაქვს სასწავლი. მადლობა ღმერთს ყველაფრისთვის, ამ უდიდესი ძღვენისთვის.
– ადამიანი ტაძრისკენ მიმავალ გზას პირად ცხოვრებაში რაიმე განსაცდელის შემდეგ დაადგება ხოლმე. თქვენ რამ მოგცათ ბიძგი?
– ათეისტურ ეპოქაში გავიზარდე და, ჩემი თანატოლების მსგავსად, ეკლესიურად არც მე ვცხოვრობდი, თუმცა გულში ღვთის შიში, მოკრძალება და სიყვარული მქონდა. ერთმა განსაცდელმა მნიშვნელოვნად შეცვალა ჩემი დამოკიდებულება სულიერი ცხოვრებისადმი. გიგიმ (ინგას შვილი, გიგი გეგელაშვილი. ავტ.) ბავშვობისას, ერთ–ერთი გადაღების დროს, სატელევიზიო კაბელს წამოჰკრა ფეხი, წაიქცა და ხელი მოიტეხა. რენტგენმა ძვალზე რაღაც წანაზარდი აჩვენა. სამედიცინო დასკვნით, ეს იყო სიმსივნე. ექიმები სასწრაფო ოპერაციას გვირჩევდნენ. უმძიმეს მდგომარეობაში აღმოვჩნდით. ბავშვი მოსკოვში, ონკოლოგიურ ცენტრში წავიყვანეთ და ანალიზი ავუღეთ. წარმოიდგინეთ, პასუხის მოლოდინში რა დღეში ვიქნებოდით! ადამიანური უსუსურობის განცდა მთრგუნავდა. მთლიანად მივენდე უფალს. განუწყვეტლივ ვიმეორებდი "მამაო ჩვენოს" და ღმერთს შვილის გადარჩენას ვევედრებოდი. მართლაც, ღვთის მადლით, უბედურებას ავცდით. ექიმმა გვითხრა, გილოცავთ, თქვენი შვილი ჩვენი პაციენტი არ არისო. აღმოჩნდა, რომ ეს იყო კისტური წარმონაქმნი, რომელიც დროთა განმავლობაში, თანდათანობით თავისით გაიწოვებოდა – არათუ ოპერაცია, მკურნალობაც კი არ სჭირდებოდა.
– გამოდის, რომ თბილისელი ექიმები დიაგნოზის დასმისას შეცდნენ?
– არ ვიცი, რა მოხდა, ვერ ავხსნი. საქმე ისაა, რომ თბილისში გიგი ძალიან ცნობილმა, სახელოვანმა ექიმმა, საუკეთესო ტრავმატოლოგმა გასინჯა (დღეს ცოცხალი აღარ არის). მოსკოვში ისიც კი გვითხრეს, აქ რას მოდიოდით, როცა თბილისში ასეთი ძლიერი სპეციალისტი გყავთო... იმ განსაცდელის დროს რეალურ ცხოვრებაში პირველად ვიგრძენი ღვთის ძალა, ეს ჩემს თავზე განხორციელდა და ბევრ რამეზე სხვაგვარად დამაფიქრა.
– ამ განსაცდელმა დაგაყენათ ეკლესიური ცხოვრების გზაზე?
– ეს ეტაპობრივად მოხდა. თავიდან ტაძარში დავდიოდი, სანთელს ვანთებდი, მაგრამ ღვთისმსახურებას ვერ ვესწრებოდი, მაზიარებელი არ ვიყავი. ჩემი მეუღლე, დათო, ჩემგან განსხვავებით, ქვაშვეთის წმინდა გიორგის სახელობის ეკლესიის მრევლი გახლდათ და აღსარება–ზიარების საიდუმლოსაც ეზიარებოდა. მე კი მიზეზად მოუცლელობას ვასახელებდი. ახლანდელი გადმოსახედიდან კი ვხვდები, რომ ეს მხოლოდ საბაბი იყო, თანაც – სრულიად უსაფუძვლო. ახლაც დაკავებული ვარ, მაგრამ ყველაფერს ვასწრებ. უფალმა ყველაფერი თავის ადგილას დამილაგა.
თავდაპირველად ტაძარს მხოლოდ გალობის მოსასმენად ვსტუმრობდი. სისტემატურად დავდიოდი სიონის საკათედრო ტაძარში, სადაც ფუნქციონირებდა ქალთა გუნდი, ვაჟთა გუნდი და შერეულიც. დიდი სიამოვნებით ვისმენდი გალობას. წირვა–ლოცვას კი ვერ ვითავისებდი, არც სიტყვების მნიშვნელობა მესმოდა... მამა თეიმურაზის (ბერიშვილი) სულიერი შვილი გავხდი. ცნობილი მოძღვარია, მის სულიერ შვილებს შორის ბევრია შოუბიზნესის წარმომადგენელი. იმ 3–4 წლის განმავლობაში, რაც მასთან დავდიოდი, ნელ–ნელა ვეგუებოდი წირვა–ლოცვას, მრევლში დგომას, რაც დამწყებთათვის იოლი არ არის. პირადად მე ძალიან გამიჭირდა, პირველ ხანებში ღვთისმსახურების დროს ცუდადაც ვხდებოდი. ერთხელ, ზიარებისას, სანამ მოძღვრამდე მივიდოდი, ვიგრძენი, რომ ჰაერი არ მყოფნიდა, კიდურები გამეყინა, ცოტაც და გული წამივიდოდა. თან განცდებში ვიყავი, ათასგვარი ფიქრი მეძალებოდა. ღმერთი ვახსენე – უფალო, ოღონდ ახლა გადამარჩინე და მაზიარე–მეთქი... მართლაც, უფლის შეწევნით ვეზიარე, კარგადაც გავხდი და ტაძარი დადებითი განწყობით დავტოვე.
ვაღიარებ, რომ წირვა–ლოცვაზე ხშირად ვერ დავდიოდი. ერთ დღეს აღსარების ჩასაბარებლად რომ მივედი, მამა თეიმურაზმა მკაცრად მომმართა: "ინგა, შენ შეგიძლია ჩემთან აღარ მოხვიდე!". გაკვირვებისგან გავშრი, ხმა ვეღარ ამოვიღე. საერთოდ, მკაცრი მოძღვარია, მაგრამ ჩემ მიმართ მანამდე სიმკაცრე არ გამოუმჟღავნებია. დავემორჩილე და ტაძრიდან გამოვედი. გზაში კი შევყოვნდი, გადავწყვიტე, გამერკვია მისი წყრომის მიზეზი. მივბრუნდი და შევბედე: "მამა თეიმურაზ, თუ შეგიძლიათ ამიხსნათ, რატომ აღარ უნდა მოვიდე თქვენთან?!". მან კი მიპასუხა: "შენ ხშირად აცდენ და ამდენი ხნის განმავლობაში ვერ გაიზარდე სულიერად". თავზარი დამეცა, ვიფიქრე: "ღმერთო, ახლა რაღა მეშველება, რა გზას დავადგე, რა უნდა ვქნა?" და ცრემლები წამომცვივდა. მაშინ მამა თეიმურაზმა მითხრა: "ინგა, შენი თავმოყვარეობა რომ დავაკმაყოფილო, იცოდე, რომ ძალიან ბევრი გავუშვი...", და საკურთხეველში შევიდა (არ ვიცი, რატომ ჩათვალა საჭიროდ ამ სიტყვების თქმა, მასთან ამპარტავნება არასდროს გამომიმჟღავნებია). კარგა ხანს ვიდექი ტაძრის შუაგულში გაოგნებული და ვფიქრობდი, რა მეშველება–მეთქი. მთელი დღე ვტიროდი. ეს ტრავმა ძალიან დიდხანს გამყვა. მერე მივხვდი, რომ ალბათ საჭირო იყო ჩემთვის ასეთი სასჯელი – უფლის ნებით ეს გზა უნდა გამევლო, რომ ეკლესიურ ცხოვრებას მეტი გულითადობით შევდგომოდი.
– ეს თქვენთვის გაკვეთილად იქცა?
– დიახ, ასეა. ღვთის მადლით მოვხვდი დიდუბის, ღვთისმშობლის სახელობის ეკლესიაში და ტაძრის წინამძღვრის, დეკანოზ სვიმონის (ნუცუბიძე) სულიერი შვილი გავხდი. ძალიან საყვარელი, კეთილშობილი და ღვთისმოსავი ადამიანი გახლდათ (სამწუხაროდ, ცოცხალი აღარ არის), მრავალრიცხოვანი მრევლი ჰყავდა. დიდუბის ეკლესიაში 3–4 წელი დავდიოდი. ჩემი ახლო მეგობარი, ნანა ცხვარაძე, სულ მეუბნებოდა, ინგა, წამოდი ჩვენთან, შენ უნდა იგალობოო. თავად ნანა ჯერ სიონის საკათედრო ტაძარში გალობდა, შემდგომ წმინდა პანტელეიმონ მკურნალის სახელობის ეკლესიაში გახდა მგალობელთა გუნდის ხელმძღვანელი, რეგენტი. მის შემოთავაზებაზე თავს ვიკავებდი, დროის უქონლობას ვიმიზეზებდი – ტაძარში ინტენსიურ მსახურებას ვერ მოვახერხებ–მეთქი. "ინგა, შენ წამოდი, გადადგი ეს ნაბიჯი და ნახავ, უფალი როგორ დაგილაგებს ყველაფერს, ისე ჩამოგიწიკწიკებს და გაგითვლის დროშიც, რომ დამიჯერე, ყველაფერს მოასწრებ!" – ჩამაგონებდა ნანა და მისი ძალიან მადლობელი ვარ. მისგან ბევრს ვსწავლობ. ნანამ დამაწყებინა გალობა უფლის ნებით და ეს იყო უდიდესი წყალობა ღვთისა, ძალიან დიდი საჩუქარი. წმინდა პანტელეიმონ მკურნალის სახელობის ტაძარში დიდმარხვის პერიოდში მივედი და თითქმის ხუთი წელია ვგალობ. ქართლ–კახურ და გურულ–იმერულ საგალობლებს ვასრულებთ.
ამჟამად ჩემი მოძღვარია ამავე ტაძრის წინამძღვარი, დეკანოზი დავითი (შენგელია), ძალიან განათლებული, გულისხმიერი, ჰუმანური, თავმდაბალი ადამიანი, როგორიც უნდა იყოს ნამდვილი მოძღვარი. მისი ძალიან მადლიერი ვარ. მამა დავითს არაჩვეულებრივი ხმის ტემბრი აქვს. როგორც ვიცი, ადრე გალობდა კიდეც.
– საეკლესიო გალობამ განსაკუთრებული რა შემოიტანა თქვენს შემოქმედებით ცხოვრებაში?
– გალობამ ჩემს ცხოვრებაში სრულიად სხვა სამყარო გახსნა – ეს უკიდეგანო სამყაროა, სადაც მუდმივად სწავლის, შემეცნების პროცესში იმყოფები. როცა სრულყოფილად ხარ ჩაფლული გალობის ხელოვნებაში, ისეთი შეგრძნება გეუფლება, თითქოს ფრთებს ისხამ, მიწას შორდები და უფალს უახლოვდები. მსგავსი სასწაულებრივი შეგრძნება მეც მქონია, მაგრამ – არა სადღესასწაულო დღეებში, ვინაიდან ამ დროს ტაძარში მრავალრიცხოვანი მრევლი მოდის და დაბრკოლებაც მეტია.
ქართულ გალობას განსაკუთრებული მადლი მოსავს. ჩვენი უწმინდესის და უნეტარესის, კათოლიკოს–პატრიარქ ილია ||–ის სიტყვები რომ მოვიშველიოთ, ქართული გალობა არის შუა საუკუნეების მართლმადიდებელ ეკლესიათა საგალობლებს შორის ერთადერთი მრავალხმიანი, ანალოგის არმქონე, რაც მის უნიკალურობას განაპირობებს. გალობა რომ დაიწყო, საჭიროა სულიერი მზაობა. ამ დრო იღვიძებს სული, უნდა გეუფლებოდეს სულიერი სიმშვიდე, იყო მობილიზებული, უნდა გქონდეს მტკიცე ზრახვა, რომ იგალობო სულითა და გულით.
ტექსტის გამოთქმას უდიდესი მნიშვნელობა აქვს. ამ ჩვევებს თუ გამოვიმუშავებთ, მოუცლელობა და სიზარმაცე ვერ დაგვაბრკოლებს, ამ შესანიშნავ საქმიანობაზე ვერასდროს ვიტყვით უარს. იანვარში ბევრი დღესასწაული ვიზეიმეთ ეკლესიაში და ძალიან ბედნიერი ვიყავი, რომ უნდა მეგალობა, მივფრინავდი ტაძარში...
– თქვენს შვილს, გიგის, უგალობია?
– სამწუხაროდ, არა. როცა გიგის ვზრდიდი, ჯერ კიდევ არ ვიყავი რელიგიაში გაცნობიერებული. მე და ჩემი ქმარი მას პატარაობიდან სამშობლოს სიყვარულს შთავაგონებდით, სულ ვეუბნებოდით: "გიყვარდეს სამშობლო, ქართული ენა, ქართული სიმღერა, შენი მწერლობა...". პატრიარქიც ხომ მუდმივად ჩვენი ქვეყნის სიყვარულს გვიქადაგებს. გიგის რეპერტუარში ბევრი პატრიოტული სიმღერაა და თამამად შეიძლება ითქვას, რომ ის საქართველოს ერთგული შვილია. არაერთხელ ჰქონდა შეთავაზება, უცხოეთში წასულიყო საცხოვრებლად და იქ ეკეთებინა თავისი საქმე, მაგრამ არ ისურვა. უნდა, უფლისგან ბოძებული ნიჭი თავის ქვეყანაში გამოიყენოს.
– როგორც ვიცი, გალობას გიგის ვაჟს, თქვენს პატარა შვილიშვილს ასწავლით.
– ჩემი სურვილია, პატარა დავითი ეკლესიურად გაიზარდოს. ამჟამად ორწლინახევრისაა. მუსიკალური სმენა აქვს. ტაძარში დამყავს ხოლმე, უკვე რამდენჯერმე ეზიარა. ერთხელ ეკლესიაში მივიყვანე ზიარებისთვის, ქალთა გუნდი და ვაჟთა გუნდი მონაცვლეობით ვგალობდით კვერექსს – "უფალო, შეგვიწყალე!". ბავშვი გაფაციცებით უსმენდა გალობას. ტაძრიდან რომ გამოვედით და მანქანაში ჩავსხედით, დათუჩამ მოულოდნელად დაიწყო გალობა: "უფალო, შეგვიწყალეეე..." თანაც – ბოხი ხმით, იმავე ინტონაციით, როგორც ვაჟთა გუნდი ასრულებდა. დათუჩა, ხმა რატომ დაიბოხე–მეთქი, ვკითხე. "ბიჭები!.." – მიმანიშნა. მაშინ წესიერად ვერც ლაპარაკობდა, ორი წლისაც არ იყო. ის თავის დედ–მამასთან ცხოვრობს. ზოგჯერ ჩემთან მომყავს. ყოველ დილა–საღამოს ხატების წინ რომ ვლოცულობ, დათუჩაც ჩემთან დგება, პირჯვარს გადაიწერს, ხატებს ემთხვევა. მერე ერთად ვგალობთ კვერექსს – "უფალო, შეგვიწყალე". უკეთ რომ ალაპარაკდება, აუცილებლად ვასწავლი პატრიარქის საგალობელს – "წმინდაო ღმერთო". მინდა, ის გავუკეთო, რაც თავის დროზე შვილსაც დავაკელი და საკუთარ თავსაც.
– თქვენი დღევანდელი საქმიანობა ალბათ მხოლოდ გალობით არ შემოიფარგლება. ხომ არ აპირებთ, პროფესიულ სცენაზე სიმღერას დაუბრუნდეთ?
– ჩემი სტუდია მაქვს, სადაც მოსწავლეებს ვოკალში ვამეცადინებ. მოხარული ვარ, რომ ჩემთან ბევრი კარგი ბავშვი დადის. ახლახან დიდი გამარჯვებაც ვიზეიმეთ. ჩემმა ერთმა მოწაფე გოგონამ გრან პრი აიღო ბავშვთა კონკურსზე "ახალი ვარსკვლავი", რომელიც საქართველოს მასშტაბით გაიმართა. რაც შეეხება ჩემს შემოქმედებას, ჯერჯერობით პაუზა მაქვს. ძალიან მინდა, კულისებიდან გამოვიდე და ჩემს საყვარელ სცენას დავუბრუნდე, პირველ რიგში, ჩემი და გიგის სოლო კონცერტი გავაკეთო.
ნანა კობახიძე