ეკა ჩხეიძე: "მამაჩემი ხუმრობდა, ეკას "ომი და მშვიდობიდან" მხოლოდ "მშვიდობა" აქვს წაკითხულიო" ა
მარჯანიშვილის თეატრის მსახიობს, სახელგანთქმული ქართველი რეჟისორის, თემურ ჩხეიძისა და მევიოლინე ლალი გურგენიძის ქალიშვილს, ეკა ჩხეიძეს არ ესმის მოდას აყოლილი მკითხველების და არც ე.წ. მოდურ ნაწარმოებებსა თუ მწერლებს აღიარებს. "როგორ შეიძლება, პაულო კოელიო მოგწონდეს? არადა, რა ამბავი იყო მასზე ატეხილი?!" - გვითხრა მსახიობმა საუბრისას.
წიგნის თაროს სტუმარია ქალბატონი ეკა ჩხეიძე:
- წერა-კითხვა სკოლაში ვისწავლე, შინ არავის დაუძალებია. ბებია, მედეა ჩახავა, მთელი ბავშვობა "შვლის ნუკრის ნაამბობით", "ხმელი წიფელითა" და სხვა ქართული კლასიკური ნაწარმოებებით მაძინებდა. 3-4 წლის ბავშვს ბევრი არაფერი მესმოდა, მაგრამ ისეთი შთაგონებით მიკითხავდა, ყურში დღესაც ჩამესმის მისი ხმა. მერე, როცა ბებიასთან აღარ ვცხოვრობდით, უკვე დედა მირჩევდა სათავგადასავლო ლიტერატურას. დამამახსოვრდა "ბიძია თომას ქოხი". ძალიან განვიცადე თომას ამბავი. დედაჩემი კი გივი ჭიჭინაძის ლექსებს მიკითხავდა და მასწავლიდა. დღემდე ზეპირად მახსოვს და ჩემი შვილებიც ამ ლექსებზე გავზარდე. მიყვებიან, რა სასაცილოდ ვკითხულობდი ამ ლექსებს, მეუბნებიან, შენებური ინტერპრეტაციით გვიკითხავდიო (იცინის). ვიცოდი რუსული ლექსებიც, მაგალითად, ჩუკოვსკის, მიხალკოვისა და მათაც ვუკითხავდი შვილებს.
- ზღაპრები "გამოტოვეთ"?
- ქართული ხალხური ზღაპრები ჩემთვის არავის წაუკითხავს, თუმცა, მახსოვს, გვქონდა ზღაპრების კრებულები - ინდური, არაბული... ზღაპრები არაფრის მომცემია. ქართულ ხალხურ ზღაპარზე რომ წარმოდგენა შეექმნას ბავშვს, 1-2 ზღაპრის წაკითხვაც საკმარისია.
- როგორია თქვენი წიგნის თარო?
- გაძეძგილია პიესებით, თეატრალური ნარკვევებითა და მასალებით. გარდა ამისა, ჩემს თაროზე ჩეხოვის ნაწარმოებებიც დევს, ო"ჰენრის, სელინჯერის, შექსპირისა და დოსტოევსკისა... ჩემი გოგონა ინანო, რომელიც 23 წლისაა, ინგლისურ ლიტერატურას ინგლისურ ენაზე კითხულობს. 10 წლის დათა კი წიგნს იშვიათად იღებს ხელში. თუმცა კომპიუტერი ძალიან კარგად იცის და თუ რამე ინფორმაცია დასჭირდა, ინტერნეტში მოიძიებს ხოლმე. მისი თაობა ასეთია - იოლ გზას ეძებენ ყველგან. თუმცა წიგნის კითხვის დაძალება სწორად არ მიმაჩნია - ამით უფრო შეაძულებ ბავშვს კითხვას. არც მაგალითი ჭრის - ჩემს ოჯახში ყველას წიგნი გვიჭირავს, მაგრამ დათა ლეპტოპის მეტს ვერაფერს ხედავს (იცინის). არც ვაძალებ. იმედი მაქვს, ადრე თუ გვიან თვითონ იპოვის წიგნისკენ გზას. - "აქედან ვერ წაშლი"... რას ვერ წაშლი ეკა ჩხეიძის გონებიდან?
- ჰემინგუეის "მშვიდობით, იარაღომ" თავის დროზე ძალიან იმოქმედა ჩემზე. ალბათ, ადრე წავიკითხე... ტოლსტოის "ომი და მშვიდობა" ისეთ ასაკში წავიკითხე, ომის ეპიზოდებს ვტოვებდი და მხოლოდ მშვიდობიანი პერიოდის ამბებს ვკითხულობდი (იცინის). მამაჩემი ხუმრობდა, ეკას "ომი და მშვიდობიდან" მხოლოდ "მშვიდობა" აქვს წაკითხულიო.
- თანამედროვე ქართულ მწერლობას თუ ეცნობით?
- რაც მჭირდება, იმას თუ წავიკითხავ. მაგალითად, ვეცნობი ლაშა ბუღაძისა და დათო ტურაშვილის პიესებს. არ გეგონოთ, რომ არასდროს გადამიშლია თანამედროვე ქართველი მწერლები. წავიკითხე აკა მორჩილაძის ნაწარმოებები და არ გავგიჟებულვარ, რა ვქნა?! სამწუხაროდ, საქართველოში არის ტენდენცია, ვინმეს აიტაცებენ და მოდად აქცევენ. მე ასეთ მოდას ვერ ავყვები. რაც უნდა ბევრი ილაპარაკონ პაულო კოელიოზე, ვერასდროს ვიტყვი, მომწონს-მეთქი. აქ რა მოსატანია, მაგრამ არც ბალზაკზე ვარ გადარეული.
- რის წაკითხვას ურჩევთ
დამწყებ მკითხველებს?
- მოზარდი სათავგადასავლო ლიტერატურით უნდა დაინტერესდეს, თუმცა აღარ ვიცი... ამ თაობას სხვა ინტერესები აქვს. მაგალითად, ჩემი შვილი დათა "ლეგოს" ურთულეს კონსტრუქციას ერთ საათში აწყობს. უნდა, ყველაფერი სწრაფად გააკეთოს.
- როდის ბრუნდება მამათქვენი, ბატონი თემურ ჩხეიძე, საქართველოში?
- როგორც კი შემცვლელს იპოვიან. არადა, ძალიან არ უნდათ პეტერბურგის თეატრიდან მამას გამოშვება...
ესაუბრა ნინო მაისურაძე
ყოველკვირეული გაზეთი "ყველა სიახლე"