"მე ნარკომანი ვარ!" - დედის წინ მორბენალი გოგონას ტკივილი
"გამარჯობა. მინდა, დამეხმაროთ და მირჩიოთ, როგორ მოვიშორო თავიდან ქმარი, რომელმაც გარდა იმისა, რომ აბორტი ორჯერ გამაკეთებინა (და ექიმმა უკვე ისიც მითხრა, რომ შვილი აღარასდროს მეყოლება), ნარკოტიკსაც მიმაჩვია? წინასწარ გიხდით მადლობას..."
- ეს მესიჯი რამდენიმე დღის წინ მივიღე. დიდი მიხვედრა არ სჭირდებოდა იმას, რომ გოგონას სულიერად ძალიან უჭირდა და მისი ამბის უფრო დაწვრილებით გასაგებად, დავურეკე კიდეც. როცა გაიგო, ვინც ვიყავი, მთხოვა, მისთვის დღის საათებში, ანუ მაშინ დამერეკა, როცა მისი ქმარი შინ არ იქნებოდა. აი, რა მიამბო გოგონამ...
- თბილისელი ვარ, თანაც - დედისერთა. ყოველთვის ეგოისტურად განწყობილი გახლდით ყველას მიმართ. მკლავდა სურვილი, მყოლოდა და-ძმა, მაგრამ ვინაიდან ჩემი გაჩენის შემდეგ დედას ჯანმრთელობის პრობლემა შეექმნა და საშვილოსნო ამოაცალეს, კიდევ ერთ შვილს ვეღარ გააჩენდა.
ამიტომაც იყო, რომ მშობლებს ხშირად ვთხოვდი, - ვინმე იშვილეთ, მე კი ძმად მივიღებ-მეთქი, მაგრამ მამამ არ ქნა: ღმერთმა შენი თავი მაჩუქა და სხვისი შვილი რატომ უნდა გავზარდო? ბევრი მეგობარი გაიჩინე და ისინი გაგიწევენ და-ძმობას; თუ არა და, როცა გათხოვდები და ქმარი გეყოლება, მისი და-ძმა შენი დედმამიშვილებივით იქნებიან, რა თქმა უნდა, მათთანაც თუ არ გამოავლენ ცუდ ხასიათსო.
სამწუხაროდ, მეგობრები ვერ გავიჩინე, რადგან მართლა ცუდი ხასიათი მქონდა, ყველას ვუღრენდი და ყველაში მხოლოდ ნაკლს ვხედავდი. მხოლოდ ნიაკოსთან გამოვნახე საერთო ენა. ის ცდილობდა, ჩემთვის გაეგო, ყველაფერში მხარში მედგა.
ხვდებოდა, რა მიჭირდა და მილხინდა; ისიც იცოდა, რომ გულის სიღრმეში კეთილი ვიყავი, რომ ცუდი არავისთვის მინდოდა. ჰოდა, ალბათ ამიტომაც შემიწყო ხელი იმაში, რომ მის ძმას დავახლოვებოდი. ნიკა ჩვენზე მთელი 10 წლით უფროსი გახლდათ, მაგრამ ასაკობრივ სხვაობას არ შეუშლია ხელი იმაში, რომ ერთმანეთი მოგვწონებოდა. ჰოდა, ვინაიდან ვიპოვე ადამიანი, რომელსაც ისეთი შევუყვარდი, როგორიც ვარ, ვინაიდან მისი და საკუთარ დედმამიშვილად მიმაჩნდა, გადავწყვიტე, საცხოვრებლად მათთან გადავსულიყავი და 17 წლის ასაკში ნიკას ცოლად გავყევი.
- მშობლებმა შენი გადაწყვეტილება როგორ მიიღეს?
- ცხადია, არ მოეწონათ, მათი ერთადერთი ქალიშვილი 10 წლით უფროს ბიჭს რომ გაჰყვა ცოლად, თანაც - მათ დაუკითხავად, მაგრამ ისიც იცოდნენ, რომ თუ რამეს ავიჩემებდი, ჩემთან კამათს აზრი არ ჰქონდა და ნებაზე მიმიშვეს. ჩემმა მშობლებმა ნიკა სიძედ მიიღეს.
- ის მაშინაც იკეთებდა წამალს?
- ამის შესახებ მაშინ არაფერი ვიცოდი. დედამ კი მითხრა: ყურადღებით, ფხიზლად იყავი! არ გეწყინოს, მაგრამ როცა ნიკას ამბავი გავიკითხე, მასზე კარგი არავის უთქვამს... ჩემი აზრით, კარგი ბიჭია, მაგრამ მაინც, თვალები ფართოდ გაახილე და ხალხის ნათქვამი გადაამოწმეო. დედის ნათქვამი პირად შეურაცხყოფად მივიღე და ისე გავუბრაზდი, რომ თვეების განმავლობაში ხმასაც არ ვცემდი...
გათხოვებიდან ცოტა ხანში დავფეხმძიმდი. ნიკამ მითხრა: ჯერ არც მე ვარ მამობისთვის მზად და არც შენ - დედობისთვის; ამიტომ ჯობია, ბავშვი მოიცილო და როცა სწავლას მოვრჩებით, კარიერას ავიწყობთ, მერე ვიფიქროთ შვილების გაჩენაზეო. მისი ნათქვამი ჭკუაში დამიჯდა და აბორტი გავიკეთე.
- მუცლადმყოფი შვილი ასე როგორ გაიმეტე?
- მეც ბავშვი ვიყავი, თავში მიქროდა და შვილის "აკიდება" არ მსურდა. ჰოდა, ვინაიდან ნიკაც ასე ფიქრობდა, აბორტის გაკეთება არ გამჭირვებია...
- მუცლის მოშლის შემდეგაც არ გაგჩენია სინანულის გრძნობა?
- სინანულის გრძნობა გამიჩნდა მხოლოდ იმიტომ, რომ ნაყოფის მოშორების შემდეგ ცუდად გავხდი, დენა დამეწყო. სწორედ მაშინ ვიფიქრე: ალბათ ვკვდები. ნეტავ, ეს აბორტი არ გამეკეთებინა, ბავშვი გამეჩინა-მეთქი. ისე ცუდად ვიყავი, რომ ქმრის მშობლებს დედაც კი მოვაყვანინე.
ვუთხარი: მართალია, ნიკაზე ბევრი ცუდი რამ თქვი, მაგრამ დარწმუნდები, რომ ხალხი ბოროტია. გთხოვ, ყუარდღებას ნურავის ლაპარაკს მიაქცევ, ნიკაზე ცუდი არაფერი მითხრა-მეთქი. მას მერე, მართლაც, სიძეზე ცუდი არაფერი დასცდენია, მაგრამ იმის გამო, რომ აბორტი გავიკეთე, მწარედ მისაყვედურა. კარგად რომ ვყოფილიყავი, იმ დღეს ალბათ, გამლახავდა კიდეც, მაგრამ მისუსტებული დამინდო...
- აბორტის გაკეთების გამო ნიკას მშობლებმა არ გისაყვედურეს?
- როგორ არა! დედამისმა ჩემი ცუდად ყოფნის ამბავი რომ გაიგო, საავადმყოფოში სასწრაფოდ მოქანდა, მაგრამ როცა უთხრეს, რაც დამემართა, ყველაფერი თავზე დამამხო, საშინელი სიტყვები მეძახა. ამიტომაც თავი ვიმართლე: ეს ყველაფერი თქვენმა შვილმა გადაწყვიტა, იძულებული გამხადა, რომ ასე მოვქცეულიყავი-მეთქი.
იცოცხლე, იმან ნიკა დაქოთააა... მაგრამ ჩემმა ქმარმა დედის სიტყვები ერთ ყურში შეუშვა და მეორედან გაუშვა...
- როგორც მომწერე, მეორე შვილიც მოგიკლავს...
- ჰო, ასე მოხდა. პირველი აბორტის შემდეგ ხასიათი ძალიან შემეცვალა; რატომღაც კიდევ უფრო მეტად გულჩათხრობილი გავხდი. თუმცა, ვერ ვიტყვი, რომ ასეთი მუცლადმყოფი შვილის მკვლელობამ გამხადა. ბოლოს და ბოლოს, მას არ ვიცნობდი, მის მიმართ არანაირი გრძნობა არ მქონდა...
ერთ დღეს ნიკამ ფართიზე წამიყვანა, სადაც მისი მეგობრები იკრიბებოდნენ. გოგონების უმეტესობამ დალია, მათ ტოლი არც მე დავუდე. იმ დღეს ცხოვრებაში პირველად გავუგე ალკოჰოლს გემო. ცხადია, დავთვერი კიდეც, მაგრამ კარგად მახსოვს, რომ ნიკა და მისი რამდენიმე მეგობარი ცოტა ხნით "სუფთა ჰაერის" გადასაყლაპავად გავიდნენ, უკან მობრუნებულები კი უცნაურად იქცეოდნენ, იღრიჯებოდნენ.
ზუსტად ვიცოდი, რომ არც ერთ მათგანს წვეთი ღვინოც არ ჰქონდა დალეული და ამიტომაც მიკვირდა მათი ასეთი საქციელი. თუმცა, მერე ვიფიქრე, რომ ეს ყველაფერი მეჩვენებოდა, რადგან თავად ძალიან მთვრალი ვიყავი. რამდენიმე დღის შემდეგ ნიკამ ისევ წამიყვანა მეგობრულ შეკრებაზე.
იმ დღეს დალევაზე უარი ვთქვი, რადგანაც პირველი დათრობის შემდეგ "პახმელიის" გემოც გავიგე. კარგად ვერთობოდით, როცა ნიკამ მითხრა, - ცოტა ხნით გარეთ გავალ, შენ კი გაერთეო. ისევ ის ბიჭები გაჰყვნენ. უკან მობრუნებულნი უაზროდ იქცეოდნენ, სახე რაღაცნაირად დაგრძელებულიც კი ჰქონდათ.
მაშინ მივხვდი, რომ რაღაც ისე ვერ იყო, როგორც უნდა ყოფილიყო, მაგრამ ხმა არ ამომიღია. მეორე დღეს ყველაფერი ნიას ვუამბე, მან კი ძმას წივილ-კივილი აუტეხა: - ისევ დაიწყე, არა? ამიტომ მოაშლევინე მუცელი, არა? არაკაცი ხარ და ნაძირალა! იცოდე, მშობლებს ყველაფერს ვეტყვი და ისევ მონასტერში გამოგამწყვდევთო...
ნიკა დაემუქრა: თუ არ გაჩერდები და მშობლებს რამეს ეტყვი, მაგრად მოგხვდება. გირჩევნია, ენა დაიმოკლოო. მერე მე მომვარდა: რა უთხარი ნიას, რა არ მოგეწონაო? ვუპასუხე: გამაგებინე, რა ხდება? ის მოვუყევი, რაც გუშინ მოხდა-მეთქი. სწორედ მაშინ ცხოვრებაში პირველად გამარტყა და შემაგინა კიდეც.
ისტერიკა დამემართა. განწირული ადამიანივით ავკივლდი, თმა ღერა-ღერა დავიცალე. ოთახში ნიკას დედ-მამა შემოცვივდა, ჩემი ქმარი კი შინიდან გაიქცა და მთელი თვით, სადღაც დაიკარგა. მისმა მშობლებმა დაიწყეს ჩემი დამშვიდება. მემუდარებოდნენ, - აქედან ნუ წახვალ, ყველაფერი კარგად იქნება.
ნიკა აუცილებლად მონასტერში წავიდოდა და იქიდან დამშვიდებული დაბრუნდება. გპირდებით, წამალს აღარასდროს გაეკარებაო. ჰოდა, მეც მათ დავუჯერე...
- ნიკა მართლა მონასტერში წავიდა?
- ასე მის მშობლებს ეგონათ, სინამდვილეში კი, მთელი ამ ხნის მანძილზე ძმაკაცის ბუნაგში ყოფილა. მერე, როცა ასე ყოფნა მობეზრდა, შინ დაბრუნდა, ყველას პატიება გვთხოვა და შეგვპირდა, რომ გამოსწორდებოდა.
ძალიან თბილად მექცეოდა... მე სულელი დიდხანს იმასაც კი ვერ ვხვდებოდი, რომ ისევ იკეთებდა. მხოლოდ იმის გამო ვსაყვედურობდი, რომ ხშირად იფხანდა მთელ სხეულს და ვაშაყირებდი კიდეც, მუნი ხომ არ გჭირს-მეთქი. მაშინ არ ვიცოდი, ნარკომანებისთვის ეს ჩვეულებრივი ამბავი თუ იყო.
- შენ როდის დაიწყე წამლის გაკეთება?
- ერთ დღეს ისევ წამიყვანა თავის მეგობრებთან. გამიკვირდა, ყველა მისი ძმაკაცი და მათი მეუღლეები რომ ვერ ვნახე. ამიხსნეს, მინი-შეკრება გვაქვსო. ცოტა ხანი ვიმხიარულეთ, მერე კი ნიკას ერთი ძმაკაცი შემოგვიერთდა, რომელმაც თურმე, წამალი მოიტანა. შპრიცები რომ დავინახე, გულუბრყვილოდ ვიკითხე, - ვინ არის ცუდად-მეთქი? გაიცინეს.
ნიკას მეგობრის ცოლმა, ვის სახლშიც ვიყავით და რომელიც, სხვათა შორის, კარგი ფსიქოლოგი გახლავთ, ამიხსნა, რომ ისეთ რამეს იკეთებენ, რაც მაგარ კაიფში აგდებთ; მითხრა, რომ ამ წამლის გაკეთების შემდეგ "სამოთხეში გულაობენ", რომ ყოველგვარი პრობლემა ავიწყდებათ და მირჩია, ერთხელ მეც მეგრძნო ეს სიამოვნება.
თავიდან უარი ვთქვი, მაგრამ მერე, ნიკას დაჟინებული თხოვნის თუ მოთხოვნის შემდეგ გავრისკე... აი, ასე გავხდი ნარკომანი. სწორედ იმ პერიოდში დავფეხმძიმდი კიდეც. ნიკამ მითხრა: ეს ბავშვი ზედმეტი ტვირთიაო. ვუპასუხე: არა, ახლა დროა, რომ შვილი გავაჩინო. ხომ ხედავ, ვერც სწავლას ვაგრძელებ და ბავშვს მაინც მოვუვლი-მეთქი.
იცით, რა მითხრა? - ვინაიდან ორივე ვკაიფობთ, ნაყოფი ინვალიდი დაიბადება. თუ ჩემი არ გჯერა, ექიმებს ჰკითხეო. ეს ამბავი გადავამოწმე და როცა მივხვდი, რომ ნაყოფის ინვალიდობის ალბათობა ძალიან დიდი იყო, ისიც მოვიშორე. მას მერე წლები გავიდა, მაგრამ აღარ ვფეხმძიმდები.
უკვე მივხვდი საკუთარ შეცდომებს და იმასაც, რომ ახალგაზრდა გოგომ ცხოვრება დავინგრიე, მაგრამ არ ვიცი, ამ ჯოჯოხეთს თავი როგორ დავაღწიო. არადა, მერწმუნეთ, მართლა დავიღალე ასეთი ცხოვრებისგან.
- საინტერესოა, შენ და შენი ქმარი თუ "სასტავი", წამლის შესაძენად ფულს როგორ შოულობთ?
- წვალებით. უმეტეს შემთხვევაში, წამალს ბიჭები საკუთარი ხელით ამზადებენ. ამბობენ, - ეს ნამდვილს არ ჰგავს, მაგრამ არა უშავსო. ახლა გავიგე, რომ თურმე, ხელით დამზადებული წამალი შესაძლოა, ჩვენთვის სასიკვდილოც კი გამოდგეს, მე კი ნამდვილად არ მინდა სიკვდილი!
- შენი ამბავი მშობლებმა, ნიამ, დედამთილ-მამამთილმა თუ იციან?
- რაღაცას ხვდებიან, მაგრამ ვინაიდან მე და ნიკა საცხოვრებლად ცალკე გადავედით, მათგან თავის არიდებას ასე თუ ისე, ვახერხებთ. ბოლო დროს გარეგნობაც ძალიან შემეცვალა, რა თქმა უნდა - ცუდისკენ. დედა მსაყვედურობს: რას დაემსგავსე, საჭმელს არ ჭამო? მეხვეწება, საცხოვრებლად ცოტა ხნით მაინც, ჩემთან გადმოდი და ფერზე მოგიყვანო, მაგრამ მასთან სახლში გამოკეტილი დიდხანს ვერ გავძლებ...
ახლა ხშირ-ხშირად მახსენდება დედის ის სიტყვები, რომელიც მან გათხოვებისთანავე მითხრა. სამწუხაროა, რომ მის რჩევას ყური არ დავუგდე და თვალი ფართოდ არ გავახილე. ისე დამემართა, როგორც დედის წინ მორბენალ კვიცს, მაგრამ მე მგელი კი არა, ნარკოტიკი მჭამს... უკვე 9 წელია, გათხოვილი ვარ, ბედნიერი კი მხოლოდ რამდენიმე დღე ვიყავი.
აღარ ვიცი, როგორ მოვიქცე, ვის ვთხოვო დახმარება. მშობლებთან სიმართლის აღიარებას გავურბი იმიტომ, რომ ვიცი, შეიძლება მამამ ნიკა მოკლას კიდეც; დედამთილ-მამამთილსაც ვერაფერს ვუყვები, რადგან მათი თავად მეშინია; ნიასთვის კი თვალებში ჩახედვის მრცხვენია.
ბოლოს და ბოლოს, ის ხომ ერთადერთი ადამიანია, ვინც დობა გამიწია და ვისთანაც ყოველთვის სუფთა გრძნობა მაკავშირებდა... ჰოდა, ამიტომაც მოვადექი თქვენს "გზას". იმედია, თქვენი რჩევები სწორი გადაწყვეტილების მიღებაში დამეხმარება...
ლიკა ქაჯაია
ჟურნალი "გზა"