17 წლის ბერი ანდრიას სულიერებით და ტკივილით სავსე ცხოვრება

ის თითქოს ანგელოზად მოფრინდა დედამიწაზე, ძალიან მოკლე დროში უზარმაზარი სიყვარულის დათესვა მოასწრო და მერე ისევ ანგელოზად გაფრინდა ზეციერ მამასთან. ბერი ანდრიას (ერობაში ნუგზარ მილორავა) ცხოვრება სავსე იყო ტკივილით, ტანჯვით და იმედით, რომ უფალი არავის ტოვებს. ჯერ კიდევ სკოლის ასაკში გაუჩნდა სურვილი, სასულიერო პირი გამხდარიყო, ეკლესიაში დადიოდა, ლოცულობდა. უფლის რწმენა არც მაშინ დაუკარგავს, როცა ექიმებმა სოლიდური სიმსივნის დიაგნოზი დაუდგინეს. 17 წლის ასაკში ბერობის მძიმე ჯვარი იტვირთა. ბერად აღკვეცის რიტუალი კლინიკაში შესრულდა. ამის შემდეგ მხოლოდ 4 თვე იცოცხლა. სიცოცხლის ბოლო წუთამდე, ბოლო ამოსუნთქვამდე უფალს ადიდებდა, ხმამაღლა ლოცულობდა... 28 ივლისს მისი გარდაცვალებიდან 2 წელი გავიდა. ის ნორიოს ღვთაების მონასტერშია დაკრძალული.
მამა ანდრია მილედი ჩხვიმიანისა და ემზარ მილორავას ერთადერთი ვაჟი იყო. მშობლებმა შვილის ანდერძი შეასრულეს, ფონდი შექმნეს და სოლიდური სიმსივნით დაავადებულ ბავშვებს ეხმარებიან. ბატონმა ემზარმა შვილის ბავშვობაზე, სულიერ ცხოვრებასა და ამქვეყნად მის უკანასკნელ დღეებზე გვიამბო.
– ბატონო ემზარ, რა თვისებებს ავლენდა პატარა ნუგზარი?
– მორჩილების გრძნობა პატარაობიდანვე ჰქონდა. მის მიმართ ყველა მასწავლებელი კეთილგანწყობილი იყო. გვეუბნებოდნენ, არ არსებობს, ნუგზარმა რამე დააშავოს ან გაკვეთილი არ იცოდესო. საოცრად თბილი და მოსიყვარულე გახლდათ. ყველას ძალიან უყვარდა და ალბათ მართლა იმსახურებდა ამ სიყვარულს. მასთან უფროსებიც თავაზიანობით და პატივისცემით გამოირჩეოდნენ. ალბათ წინათგრძნობაც ჰქონდა, რომ ასეთი ცხოვრება და მომავალი ექნებოდა. წერა კარგად ეხერხებოდა, სკოლის პერიოდში თავისი ჩანახატების წიგნიც აქვს გამოცემული. წერდა ბუნებაზე, სულიერებაზე, სიკეთეზე, უფალზე...
– ტაძარში სიარული როდის დაიწყო?
– მე–4 კლასში იქნებოდა და სასულიერო აკადემიაში ჩაბარება მაშინვე ჰქონდა გადაწყვეტილი. მაშინ დიდად მორწმუნე არ გახლდით, მაგრამ ღვთისმოშიში ყოველთვის ვიყავი. ჩემს ოჯახში სიყვარული მუდამ იყო. ქუთაისში ჩემი შვილის მოძღვარი მამა ნიკოლოზი ბავშვის ასეთი რწმენით გაოცებული იყო. ამბობდა, წირვისას რასაც ისმენდა, თითქოს ყველაფერს ისრუტავდაო.

– თქვენს მამაშვილობაზე მოგვიყევით, როგორი ურთიერთობა გქონდათ?
– მეგობრული, ჩემ მიმართ ყოველთვის პატივისცემით იყო განმსჭვალული. არ მახსოვს, სიტყვა შემოებრუნებინოს ჩემთვის.
– ჰობი, გატაცება თუ ჰქონდა?
– ჯირითი უყვარდა. ბებიასთან სვანეთში ხშირად ჩადიოდა. ერთხელ ცხენებით მაღალ მთაში მოსალოცად მიდიოდნენ. ჩემი შვილი რამდენჯერაც უნაგირზე შეჯდა, ცხენი იმდენჯერ დაწვა, ბავშვი ვერ ასწია. არადა მასზე სხვა რომ ჯდებოდა, გზას ჩვეულებრივად აგრძელებდა. ბებიამისს ეს ცუდად ენიშნა... ნუგზარი ხუმრობით ამბობდა, იმხელა ვარ, ცხენები დავღალეო, არადა სუსტი აღნაგობის იყო. იმ ზაფხულს მას უკვე სიმსივნე ჰქონია და არ ვიცოდით.
– როდის გაიგეთ მისი დაავადების შესახებ?
– მაშინ უკვე 16 წლის იყო. ეს ჩვენთვის ძალიან მოულოდნელი და მძიმე აღმოჩნდა. ყველა ბავშვი ავადმყოფობს, მაგრამ ამას როგორ ვიფიქრებდით? დედამისი წელიწადში ორჯერ გამოკვლევებს უტარებდა, სულ ვცდილობდით, სერიოზული არაფერი გამოგვპარვოდა, მაგრამ ისეთი რამ დაგვემართა, თავი ვერაფრით დავაღწიეთ.
– თავიდან რამ დაგაეჭვათ, პირველი სიმპტომი რა იყო?
– ზურგზე პატარა წარმონაქმნი გაუჩნდა... მერე ფილტვი გავუშუქეთ რენტგენზე და ჩრდილი აღმოაჩნდა. თავიდან დიაგნოზის დასმა ძალიან გაჭირდა. როცა ჰისტოლოგია (წარმონაქმნის ამოჭრა) გაუკეთეს, პათანატომიის ცენტრში მივიტანე. პასუხი ორი კვირის განმავლობაში უნდა მიმეღო. მე–13 დღეს მითხრეს, ვერაფერს მივაგენით, ერთი გამოკვლევაღა დარჩა და რაღა იქ აღმოვაჩენთ რამესო. სამწუხაროდ, მერკელის ტიპის უჯრედოვანი კანცერომა, განუკურნებელი სენი აღმოაჩნდა. როცა გავიგეთ, უკვე მეოთხე სტადია იყო, მეტასტაზები ფილტვში, ძვალსა და კანქვეშ ჰქონდა გასული.
– ეს საბედისწერო დიაგნოზი მეუღლესაც გაუმხილეთ?
– არა. მილედი ყოველთვის შვილის გვერდით იყო, ექიმებში მე დავდიოდი. ვცდილობდი, ჩემი შვილის დაავადება დამემალა და არ გამეზვიადებინა, მაგრამ ეს მხოლოდ ერთი კვირა შევძელი. არ მინდოდა, ბავშვი და დედამისი დამემძიმებინა. მისი ონკოლოგიურში დაწვენა რომ გადაწყდა, მაშინ უკვე მეუღლეს გავუმხილე...
– როდის გაგიმხილათ, რომ ბერობა სურდა?
– 15–16 წლის ასაკში გაუჩნდა სურვილი, ბერად აღკვეცილიყო, ეს კი პირველმა მისმა ინგლისურის მასწავლებელმა გაიგო. ამის წარმოდგენა ყოველთვის მიმძიმდა, მით უმეტეს, ავადმყოფობის პერიოდში ბერობა მისთვის მძიმე ტვირთად მიმაჩნდა. თუ სულიერი ცხოვრება უნდოდა, მერჩია, მღვდელი გამხდარიყო.
– როდის მიხვდით, რომ თქვენი შვილის ნებას წინ არ უნდა აღდგომოდით?
– ერთ დღეს ჩემი შვილი მამა შალვამ საავადმყოფოში აზიარა. მოძღვარმა მაშინ მითხრა, შენს ბიჭს ბერად აღკვეცის სურვილი აქვსო. ამის შემდეგ ჩემს ცოლს ვუთხარი, მოდი, წინააღმდეგნი ნუ წავალთ, კურთხევა მივცეთ–მეთქი. ჩემმა შვილმა დაიბარა ნათლია და მისგანაც მიიღო კურთხევა. 13 აპრილს ის ბერად აღიკვეცა. იმ დღეს ძალიან ბევრი ვინერვიულე. ორი მეუფის კურთხევა ჰქონდათ, შეეძლოთ ბერად აღეკვეცათ, მაგრამ პატრიარქის კურთხევას ელოდნენ. უწმინდესს ძალიან ბევრი სტუმარი ჰყოლია და მისმა თანხმობამ ცოტა დაიგვიანა. ისე განვიცდიდი, თითქოს მე უნდა აღვკვეცილიყავი ბერად.
– ამის შემდეგ მასში სულიერი ფერისცვალება შენიშნეთ? როგორ შეიცვალა?
– მას ისეთი ცხოვრების წესი ჰქონდა, დიდი ცვლილებები ვერც შევამჩნიე. ფილმების ყურებაზე, ხორცის ჭამასა და კომპიუტერულ თამაშებზე თქვა უარი. მხოლოდ საპატრიარქოს არხს უყურებდა და 24 საათი ლოცულობდა. მე და ჩემს შვილს მის დაავადებაზე საუბარი არასდროს გვქონია, ამ თემაზე ლაპარაკი სულ მიმძიმდა. დედამისთან კი ხშირად საუბრობდა და ამან კიდევ უფრო გაგვაძლიერა. ჩემი მეუღლის მონაყოლით ვიცი, რომ დედას ძალიან ამშვიდებდა, არ უკვირდა ის, რომ გარდაიცვლებოდა. ეუბნებოდა, ამაში არაფერია საშიში, იქიდან უფრო შეგეწევითო. 17 წლის ასაკში ეს ასე უბრალოდ არ ხდება...
დაბადების დღე 22 ივლისს მაქვს. მაშინ უკვე ძალიან მძიმედ იყო. თურმე დედამისს ყოველდღე ეკითხებოდა, რა რიცხვიაო. 22–მა რომ ჩაიარა, ღვთისმშობელს მადლობა შესწირა, მამიკოს დაბადების დღე არ ჩავუმწარეო. დაბადების დღეზე ჯვარი მაჩუქა და 28 ივლისს გარდაიცვალა. ტკივილები რომ ჰქონდა, გამაყუჩებლის გაკეთება არ უნდოდა, ამიტომ ხშირად ტკივილს მალავდა. წამალს მხოლოდ გაუსაძლის მდგომარეობაში იღებდა.
– 28 ივლისს მის გვერდით იყავით?
– გარეთ ვიდექი... შიგნით შესვლა მიმძიმდა. 28 ივლისს ძალიან მძიმედ იყო, მაგრამ ბოლო ხმაზე ლოცულობდა. მისი ხმა მთელ საავადმყოფოს ესმოდა. მოხდა ის, რაც უნდა მომხდარიყო, ამას ვერ ავხსნი... საღამოს 5 საათი იყო, როცა მისი ექიმი გამოვიდა და მითხრა, დამთავრდაო... მისი გარდაცვალების შემდეგ ის ოთახი კელიად იქცა, სიმსივნით დაავადებული ბავშვები შედიოდნენ, მის საწოლზე წვებოდნენ და ტკივილი უყუჩდებოდათ. შემდეგ ონკოლოგიური საავადმყოფო ჩინელებს მიჰყიდეს და ყველაფერი დაანგრიეს, მათ შორის მამა ანდრიას კელიაც, რომელიც ერთი წლის განმავლობაში არსებობდა.
– როგორ გრძელდება თქვენი ცხოვრება ბერი ანდრიას გარდაცვალების შემდეგ?
– შევქმენით "ბერი ანდრიას სახელობის ფონდი" და, მამა ანდრიას კურთხევის თანახმად, სოლიდური სიმსივნით დაავადებულ ბავშვებს შეძლებისდაგვარად ვუვლით. მის თანადგომას ყოველთვის ვგრძნობ. ალბათ სულიერებაში არ ვარ ისეთი ძლიერი, რომ ავხსნა, ეს ყველაფერი რატომ ხდება. სიზმრებზე ლაპარაკი არ მიყვარს, მაგრამ ჩემი შვილის ბავშვობის და საავადმყოფოში ყოფნის პერიოდები მესიზმრება... ყოველთვის გვინდოდა, მას და ან ძმა ჰყოლოდა, მაგრამ მეორე შვილი არ გაგვიჩნდა, ალბათ ყველაფერი ღვთის ნებაა.
2 წელია, რაც ჩემი შვილი გარდაიცვალა. ყოველ 28 ივლისს შეკვეთილი წირვა ტარდება, შემდეგ კი მცირეოდენი ტრაპეზი იმართება და მის ცხოვრებას ვიხსენებთ. მის გასახსენებლად 3 დღე გვაქვს – დაბადების, ბერად აღკვეცის და გარდაცვალების დღეები.
...
სოლიდური სიმსივნით დაავადებული ბავშვების დახმარების მსურველებს თანხის გადარიცხვა შეუძლიათ შემდეგ ანგარიშზე:
საბანკო კოდი: TBCBGE22. მიმღების დასახელება – "ბერი ანდრიას სახელობის ფონდი" GE73TB717153100002.
სოფიო ბოჭორიძე, ჟურნალი სარკე