რატომ აყურყუტეს გიორგი ვარდოსანიძე მთელი ღამე ედინბურგის პოლიციაში

მსახიობ გიორგი ვარდოსანიძეს მოგზაურობა იმდენად უყვარს, მასთან დაკავშირებული ნებისმიერი პროცესი სიამოვნებას ანიჭებს. რამდენიმე კვირაა, რაც ედინბურგიდან დაბრუნდა, სადაც პრემიერა უნდა ეთამაშა, მაგრამ ერთ–ერთი სცენის დროს მხარი ამოუვარდა და შუა სპექტაკლის მიმდინარეობისას სასწრაფოს გამოძახება მოუხდათ. ასე რომ, პრემიერა ვერ შედგა. მაშინ კი გამწარდა, მაგრამ ახლა ამაზე ეღიმება.
უცხო ქალაქში ძალიან უყვარს ფეხით სიარული, გიჟდება თავგადასავლებზე და სულ ცდილობს, სადმე დაიკარგოს, მაგრამ არ გამოსდის. ლაშქრობები მისი ჰობია. მანქანაში, მოგზაურობისთვის საჭირო ყველა ნივთი აქვს, კარვის ჩათვლით. სულ რომ ანტარქტიდაზე ჩამაგდონ, მაინც გადავრჩებიო, ამბობს. ისიც კი სცოდნია, "ალტერნატიული მეთოდებით" წყალი და ცეცხლი როგორ უნდა მოიპოვოს.
და მაინც, ბოლო გასტროლი ედინბურგში გიორგისთვის განსაკუთრებულად შთამბეჭდავი აღმოჩნდა – ერთი ღამე იქაურ პოლიციაში გაატარა. თუ რატომ, მასთან ინტერვიუდან შეიტყობთ.

– გიორგი, ბევრს მოგზაურობთ?
– ბევრი მოგზაურობის რა გითხრათ, მაგრამ საზღვარგარეთ წასვლა თითქმის ყოველ წელს მიწევს, რაც თეატრის გასტროლებს უკავშირდება. მახსოვს, პირველად ბაქოში ვიყავი. დაახლოებით 5 წლის წინ მუსკომედიის თეატრი ბუბა კიკაბიძის კონცერტს ვაფორმებდით. ვერ გეტყვით, რომ ბაქოზე ვგიჟდები, მაგრამ, რადგან პირველი მოგზაურობა იყო, მაინც კარგად მახსენდება – ბევრი ვიბოდიალეთ და რაღაცეები დავათვალიერეთ.
– კონკრეტულად რა ნახეთ?
– ზღვისპირას, ცენტრალურ ქუჩაზე დავბოდიალობდით, უამრავი ისეთი მაგარი მანქანა ვნახე, რაც მხოლოდ ინტერნეტში მქონდა ნანახი, გადავირიე! მეტს ვერაფერს გავიხსენებ. ამის შემდეგ ხორვატიაში, ესტონეთსა და ისრაელში ვიყავი.
– ისრაელზე გვიამბეთ.
– ისრაელში მოგზაურობა ჩემთვის განსაკუთრებულად შთამბეჭდავი იყო. იქ 3 წლის წინ თეატრთან ერთად გახლდით. თავიდან რამდენიმე დღე თელ ავივში ვიყავით, გავერთეთ და დავისვენეთ. შემდეგ იერუსალიმში წავედით, იორდანეში განვიბანეთ. იერუსალიმში გატარებული ერთი კვირა დაუვიწყარი იყო. ყოველდღე ძველ იერუსალიმში დავდიოდით, ვათვალიერებდით და არ გვყოფნიდა. ერთი კვირა კი არა, ალბათ ერთი თვეც არ გვეყოფოდა. ყველაფერი მოვიარეთ, ნაზარეთშიც კი ვიყავით. ისრაელი რადიკალურად სხვა სამყაროა.
შემდეგ კოლუმბიის გასტროლი იყო, რომელიც ასევე ძალიან დამამახსოვრდა.
– მოგეწონათ შორეული კოლუმბია?
– რადიკალურად განსხვავებული მენტალიტეტი, სხვანაირი ადამიანები და ბუნება დაგვხვდა. ხმაურიანი ხალხი ცხოვრობს. გენიალური, ხორცეულით გაჯერებული სამზარეულო ჰქონდათ, ყველანი გავსუქდით. ზღვის დონიდან 2400 მეტრზეა. კიბეზე 5 საფეხური სწრაფად რომ აირბინო, გული გიჩქარდება და სუნთქვა გეკვრის. პირველი 2 დღე ძალიან გაგვიჭირდა, წნევიანები კინაღამ დაგვეხოცნენ. ყველაფერი ულამაზესი იყო, მაგრამ საშიშროებებიც იყო, რადგან არსებობს ქუჩები, რომლებსაც პოლიცია ვერ აკონტროლებს და იქ არ უნდა წახვიდე. გასტროლებზე ვიყავით ჩასული, ჩვენი საქმე გვქონდა და ასეთ ტერიტორიებზე ხეტიალს ვერიდებოდით.
ბოგოტა უზარმაზარი ქალაქია, ნახევარზე მეტი გეტოებია, მუყაოს სახლები დგას. უყურებ, ხალხი რა გაჭირვებაში ცხოვრობს, მაგრამ ამასთან ერთად უამრავ ვილასაც შენიშნავთ.
– განსაკუთრებული აპლოდისმენტებით რომელი ქვეყნის მაყურებელმა დაგაჯილდოვათ?
– განსაკუთრებული ტაში ხორვატიაში ვიგრძენით. სასწაული მოხდა! სპექტაკლი რომ დავასრულეთ, იმხელა პაუზა იყო, ვიფიქრეთ, ვერაფერი გაიგეს, მაგრამ უცებ დარბაზი აფეთქდა, თან ისე, რომ თავის დასაქნევად 30–ჯერ მაინც გაგვიყვანეს. ყველა ქვეყნაში ინტერესიანი მაყურებელი გვხვდება და ემოციასაც გამოხატავენ, უბრალოდ ეს ზოგან ნაკლები, ზოგან – მეტი დოზით ხდება.
– გასტროლების დროს სასცენო კურიოზებიც იქნება, გაიხსენეთ რომელიმე.
– რამდენი გინდათ! კურიოზებს რა დალევს. რამდენიმე კვირის წინ ედინბურგში შუა სპექტაკლის დროს მხარი ამომივარდა. ამოვარდნილი მხარით ის სცენა დავამთავრე, მაგრამ მერე ფიზიკურად ვეღარ შევძელი თამაში. "ზაფხულის ღამის სიზმარი" გვქონდა წაღებული, პრემიერას ვთამაშობდი. ერთ–ერთი სცენის დროს ჩემი გმირი გავირდება და ხელებზე ეცემა. ამ დროს ხელი გამიცურდა და მხარი ამომივარდა. ჩემთან ერთად სცენაზე ბუბა გოგორიშვილი და არჩილ სოლოღაშვილი იყვნენ. აჩი მიხვდა, რომ სახეზე ფერი აღარ მედო. კულისებში შევვარდი და ვიხვეწებოდი, მხარი ჩამისვით–მეთქი, მაგრამ ვერავინ დამეხმარა.
ამ სპექტაკლის პრემიერა პირველად ედინბურგში უნდა მეთამაშა, მაგრამ ამ შემთხვევის გამო მაყურებელს ბოდიში მოვუხადეთ, სასწრაფო გამოვიძახეთ, საავადმყოფოში წამიყვანეს, ძლიერი გამაყუჩებლები გამიკეთეს და მხარი ჩამისვეს. მოხდა ისე, რომ პრემიერა ვერ შედგა, ძალიან დამწყდა გული, რადგან სხვანაირი ემოციით წავედი. ამ სპექტაკლს გარედან რომ ვუყურებდი, ისე მომწონდა, ვგიჟდებოდი, მაგრამ არა უშავს, პრემიერას თბილისში ვითამაშებ.
– ოდესმე უცხო ქალაქში დაკარგულხართ?
– თავგადასავლებზე ვგჟიდები და ამიტომაც ვცდილობ, დავიკარგო ხოლმე, მაგრამ ვერ ვახერხებ. მე და იმედა არაბული სულ ერთად ვართ. ისრაელში ჩახლართული ქუჩებია, მიხაროდა, დავიკარგები–მეთქი, ბოლოს კი მაინც სახლთან გამოვდიოდი. ალბათ ასეთი თავგადასავლები წინ მაქვს.
– თეატრთან ერთად მოგზაურობას ალბათ განსაკუთრებული ხიბლი აქვს.
– რა თქმა უნდა. ბევრი მეგობარი ერთად მივდივართ და ერთ საქმეს ვაკეთებთ. გასტროლზე ვგიჟდები! სად აღარ დავობოდიალობთ! ედინბურგის ფესტივალზე კილომეტრნახევრიან ქუჩაზე დაახლოებით 4000 წარმოდგენა იმართება, ნაბიჯს ვერ გადადგამთ ისე, რომ რაღაც არ ხდებოდეს! გამაოგნებელი ხმაურია! ვიღაც მღერის, ვიღაცეები ცეკვავენ, ვიღაც ხელს ლამაზად იჭრის! ედინბურგში ვერ მოიწყენთ!
დაუწერელი კანონია, რომ, პირველ რიგში, უცხო ქალაქი დავათვალიეროთ. სადაც ჩავდივართ, ლუდი უნდა დავაგემოვნოთ, შოტლანდიაში ვისკი უნდა გავსინჯოთ. ზაფხულში ცივი ლუდი ძალიან მიყვარს. გერმანიაში ხომ ბევრი ბარია, მაგრამ აეროპორტში ისეთ ლუდს მივაგენით... ცისტერნებით მოგვქონდა. დავლევდით, ვიღაც კლუბში წავიდოდა, ვიღაც – მუზეუმში, მაგრამ მუზეუმებში სიარულის სიყვარულით მე ვერ დავიკვეხნი. ამსტერდამში ვან გოგის მუზეუმი სიამოვნებით დავათვალიერე. საქართველოში პარკები კი გვაქვს, მაგრამ პარკების კულტურა არ გვაქვს. ამსტერდამში რემბრანდტის მუზეუმს გაივლი, თაღში გახვალ და ცენტრში უზარმაზარი პარკი გხვდება, ვან გოგის მუზეუმიც იქვეა. ტურისტი თუ ადგილობრივი, პარკშია წამოკოტრიალებული.
რადგან ამსტერდამზე ვსაუბრობთ, ნუ დაგვავიწყდება, რომ ნახევარი არაფხიზელ მდგომარეობაში დადის, მაგრამ აგრესიულობით არავინ გამოირჩევა. გენიალური საკვები და ნაყინი იყიდება. მოკლედ რომ გითხრათ, გადასარევი დრო გავატარეთ.
– ძირითადად სად ერთობით ხოლმე?
– კლუბებში სიარული დიდად არ მხიბლავს. შოტლანდიაში გავიგეთ, რომ ძალიან მაგარი ბლუზ–ბარი არსებობდა, სადაც ცოცხალი შესრულება იყო და ყველა იქ შევიკრიბეთ, მაგრამ ეს მხოლოდ საღამოობით ხდება, დღის განმავლობაში ყველა გაფანტულია, ვიღაც ბავშვის ტანსაცმელს ეძებს, ვიღაც – გასართობად მიდის.
– თქვენ თუ დადიხართ საყიდლებზე?
– კი, აუცილებლად. პირველ რიგში, ქვეყნის დამახასიათებელ სუვენირს ვყიდულობ, რომელსაც შემდეგ ჩემს ოთახში ვდებ. პირველი ორი დღე თუ მცალია, ვცდილობ, მეგობრებისთვის საჩუქრები შევიძინო. საზღვარგარეთ ტანსაცმლის დიდი არჩევანია, სეილებიც თუ დაემთხვა, მით უმეტეს, უამრავ ნივთს ვყიდულობ. რაზეც გართულება მაქვს, ფეხსაცმელი და აქსესუარია. თუ შესაძლებლობა მაქვს, შემიძლია რამდენიმე წყვილი ფეხსაცმელი და აქსესუარები ტომრებით ჩამოვიტანო.
– ყველაზე ლამაზი გოგოები სად ნახეთ?
– ესტონეთში ისეთი გოგოები დადიან... მე და იმედა არაბულს დორბლი გვდიოდა. ვხუმრობდით კიდეც, ცოლის მოყვანას აზრი არ აქვს, 5 წუთში უკეთესს ნახავ–თქო. პოლონეთშიც ძალიან ლამაზები ვნახეთ, მაგრამ ესტონელებს ვერ შეედრებიან.
– უცხო ქალაქში სამართალდამცავებთან შეხება თუ გქონიათ?
– როგორ არა. ხანდახან ხდება, რომ შენ და უცხოელი ერთმანეთს ვერ გაუგებთ და ჩხუბობთ. სხვათა შორის, ამ ამბავს პირველად თქვენ გიყვებით. შოტლანდიაში არაფხიზელ მდგომარეობაში მყოფ ყმაწვილს შუა ქუჩაში არ მოვეწონე და შეურაცხყოფა მომაყენა. მეც ვიქართველე და ვიჩხუბეთ, ხელით შევეხე. პოლიცია მოვიდა, გაგვაშველეს და წაგვიყვანეს. ის ბიჭი თურმე მეასედ იყო დაჭერილი. პოლიციელებს ავუხსენი, რომ ტურისტი, თან მსახიობი ვიყავი გასტროლებზე ჩასული. თავისუფლების სანაცვლოდ 150 ფუნტი გადამახდევნეს და გამომიშვეს, მაგრამ, რაც მთავარია, ძალიან მაცინეს. იქაურ პოლიციას იარაღი არ აქვს. შევეკითხე, ასე რატომ არის–მეთქი და, იცით, რა მიპასუხეს?! ჩვენს ქვეყანაში გარეთ ისეთს არავის უშვებენ, ვის წინააღმდეგაც იარაღის გამოყენება დაგვჭირდებაო.
ხელბორკილები რომ დამადეს და მანქანაში ჩამსვეს, მთელი გზა მელაპარაკებოდნენ. მოვუყევი ჩემ შესახებ და ჩემი ვიდეოების ნახვა მანქანაშივე მოინდომეს. ბორკილებდადებულს ინტერნეტში ჩემს ვიდეოებს მაძებნინებდნენ. ერთ–ერთი პოლიციელი ძალიან ლამაზი გოგო იყო, მეორე კი – ჩემზე 5–6 წლით უფროსი ბიჭი. შემომატარეს ქუჩები და თან მიხსნიდნენ, სად რა იყო. ბოლოს დამამშვიდეს, ამიხსნეს, განყოფილებაში რა როგორ მოხდებოდა და შემიყვანეს. სხვათა შორის, დიდხანს მაყურყუტეს, დილამდე იქ ვიყავი, ოღონდ ძალიან გავერთე, ტიპაჟების ცვენა იყო.
– ამ დროს თქვენი თეატრის მსახიობები არ გეძებდნენ?
– როცა პოლიციამ ამიყვანა, ქუჩაში მარტო ვიყავი გამოსული, ჩიზბურგერს ვჭამდი. მანქანაში რომ ჩამტენეს, პასპორტი არ აღმომაჩნდა, სასტუმროში მქონდა დატოვებული. ჩემს ვინაობას არკვევდნენ, როცა ერთ–ერთმა მსახიობმა დამინახა, დავამშვიდე და გავუშვი. დილით, გამომიშვეს თუ არა, მაისურების მაღაზიაში შევბოდიალდი, სადაც მაისურებზე წარწერებს აკეთებდნენ. მინდოდა ეს ფაქტი რაღაცით დამმახსოვრებოდა. ავუხსენი თანამშრომელს, რაც ხდებოდა და შავ მაისურზე წარწერა გამიკეთა: შოტლანდიური ციხე ჩემი მეგობარია. დღეს ვიცვამ ხოლმე და ძალიან მეცინება.
– ყველაზე გემრიელი სამზარეულო რომელ ქვეყანაში აღმოაჩინეთ?
– მექსიკურ სამზარეულოზე ვგიჟდები! ხორცეულს საოცრად ამზადებენ, თან მწარე საჭმელები იციან, რაც ძალიან მიყვარს. სიმართლე გითხრათ, ქართულ საჭმელს არაფერი მირჩევნია, ზუსტად ჩემთვისაა შექმნილი! მექსიკური სამზარეულო სამწუხაროდ, საქართველოში არ გვაქვს, ამიტომ საზღვარგარეთ, სადაც მექსიკურ რესტორანს წავაწყდები, ყოველთვის შევდივარ.
– რომელიმე ქვეყანაში კვების გამო დისკომფორტი არასოდეს შეგქმნიათ?
– ისრაელში ვერაფერს ვჭამდით. იქაური სამზარეულო ვიღაცეებს კი მოეწონათ, მაგრამ ჩემთვის ძალიან უგემური იყო. მე და იმედა არაბულმა ჰოთდოგების პატარა კუთხე ვიპოვეთ, სადაც ცხენის ხორცის ჰოთდოგები იყიდებოდა. სხვა გზა არ გვქონდა, გავსინჯეთ და მივხვდით, რომ ძალიან გემრიელი იყო. 24 საათი ამ ჰოთდოგებს მივირთმევდით. ბოლოს აღმოვაჩინეთ, რომ არსებობდა მარკეტი, სადაც ძეხვიც იყიდებოდა. ერთ დღესაც რესტორანში დაგვპატიჟეს, გვეგონა, მაშინ მაინც შევჭამდით რაღაც განსხვავებულს, შემოიტანეს შემწვარი ქათამი, გაგვიხარდა. გავსინჯეთ და თაფლში ყოფილა შემწვარი, ყველაფერი ტკბილი იყო!
– თვითმფრინავით მგზავრობა რა პროცესია თქვენთვის?
– ვგიჟდები თვითმფრინავზე, ოღონდ აფრენა–დაფრენაზე! აფრენის დროს წნევა სკამზე რომ გამაკრავს, ამ პროცესზე ჭკუა მეკეტება. ტურბულენტური ზონა არ მიყვარს. ერთხელ "კუკურუზნიკით" ვიმგზავრე და ისეთ ზონაში მოვყევით, მეგონა, ძველ "ზაპოროჟეცში" ვიჯექი. ისეთ ორმოებში ურტყამდა, კაცი იფიქრებდა, სვანეთში ავდივართო. თუ დიდხანს მიწევს ფრენა, 4 საათი მაქვს მოთმენის ლიმიტი, შემდეგ უკვე სკამის ფორმის მიღება აღარ მსიამოვნებს.
კოლუმბიისკენ ფრენის დროს 12 ფილმი ვნახე. აჩიკო სოლოღაშვილი ჭკვიანი კაცია, საძილე აბებს იღებს ხოლმე. კოლუმბიიდან რომ გამოვფრინდით, მითხრა, რატომ იტანჯებიო და მეც დამალევინა. თვითმფრინავში ჩაჯდომა მახსოვს და კიდევ ის, ტრაპზე რომ გადმომათრიეს, უკვე სახლში ხარო.
– უახლოეს მომავალში აპირებთ სადმე გამგზავრებას?
– თურქეთში მივდივარ მანქანით. ტაო–კლარჯეთს მოვივლი და შემდეგ სადმე ზღვისპირას დავისვენებ.
– ყველაზე კარგი დასვენება სად გამოგდით?
– რაც შეიძლება მშვიდ ადგილას. ზღვაზე ვგიჟდები, მაგრამ ძირითადად კარვით ისეთ ადგილებში დავდივარ, მთასა და ზღვას შორის ბალანსი იყოს. სარფში, სანამ თურქეთი დაიწყება, ზემოთ, ტყეში, ულამაზესი მთაა და იქ მიყვარს ასვლა. ჩემს მანქანაში ყოველთვის დევს კარავი. საკმარისია, თავისუფალი საღამო გამომიჩნდეს და მეგობრებთად ერთად სადმე მშვიდ ადგილს უნდა მივაშურო. ბუნებაში თავს ისე ვგრძნობ, როგორც სახლში. მანქანაში იმდენი რამ მაქვს, სულ რომ ანტარქტიდაზე ჩამაგდონ, მაინც გადავრჩები. ერთადერთი, რაც დამჭირდება, საკვებია. ესეც არაა პრობლემა. უამრავ ლიტერატურას ვკითხულობ. ალტერნატიული მეთოდებით წყალი ან ცეცხლი როგორ უნდა მოვიპოვო, ისიც ვიცი.
სოფიო ბოჭორიძე, ჟურნალი სარკე