ბედნიერი სიბერის ინდექსით - საქართველო 37 ადგილზეა

საქართველომ 37-ე ადგილი დაიკავა "ბედნიერი სიბერის ინდექსით" მსოფლიოს 91 ქვეყანას შორის. სოციოლოგიური კვლევა არასამთავრობო ორგანიზაცია "ჰელფეიჯ ინტერნეიშნელმა" ჩაატარა. საქართველომ მაჩვენებლით გაუსწრო რუსეთსა და უკრაინას, სადაც პენსიები ბევრად მაღალია, ასევე სომხეთს. ყველაზე ბედნიერი მოხუცები კი შვედეთსა და ნორვეგიაში ცხოვრობენ... რა ეკონომიკური და ფსიქოლოგიური ფაქტორები განაპირობებს ღირსეულ სიბერეს? - ამ საკითხზე კომენტარისთვის ეკონომიკის ექსპერტ გია ჯანდიერსა და ფსიქოთერაპევტ ეთერ ელიოზიშვილს მივმართეთ.

გია ჯანდიერი: საქართველოში ადამიანები უფრო დიდხანს ცოცხლობენ და შესაბამისად, ხანდაზმულთა რიცხვიც მეტია, ვიდრე ამის საფუძველს ქვეყნის ეკონომიკური მდგომარეობა იძლევა. ჩვენნაირი ეკონომიკური შესაძლებლობის სხვა, მათ შორის, აფრიკულ ქვეყნებში სიცოცხლის საშუალო ხანგრძლივობა 10-15 წლით ნაკლებია, საპენსიო ასაკსაც ნაკლები აღწევს. ამჟამად ისეთი პენსიების გაცემა, რომლითაც კარგად ცხოვრება შეიძლება, ძნელია... ქვეყნის ეკონომიკური შესაძლებლობა და დაბერების კოეფიციენტი შეუსაბამოა. არასწორი მიდგომაა საარსებო მინიმუმისადმი, საარსებო მინიმუმი თბილისსა და რეგიონებში, თუნდაც, თბილისის სხვადასხვა რაიონში, გლდანსა და ვაკეში ძალზე განსხვავებულია. ამასთან, ძალზე დინამიკურად იცვლება ხარჯების სტრუქტურა.

- ანუ საარსებო მინიმუმი - 146 ლარი არსებობისთვის არასაკმარისია?
- გააჩნია, არსებობისთვის აუცილებლად რას მივიჩნევთ, სოფელში ხანდაზმულს შეიძლება თავისი მეურნეობა, პატარა ბოსტანი ჰქონდეს და პურსაც თვითონ აცხობდეს, მაგრამ 146 ლარი ვაკეში მცხოვრები მოხუცისთვის სრულიად არასაკმარისია..

- ამ კვლევის შედეგებში ასახულია ისეთი ფაქტორებიც, როგორიც არის მოხუცთა ჯანმრთელობა, განათლება, ცხოვრების პირობები, უსაფრთხოების შეგრძნება...
- სიცოცხლის ხანგრძლივობა რუსეთსა და უკრაინაში, რომელიც ეკონომიკური თვალსაზრისით ჩვენზე წინ არის, 10 წლით ნაკლებია, ვიდრე საქართველოში, საპენსიო ასაკსაც ნაკლები მოხუცი აღწევს. ფაქტია, საქართველოში ადამიანები უფრო დიდხანს ცოცხლობენ, ვიდრე ამის ეკონომიკური შესაძლებლობა აქვთ, ამასთან ჯერ კიდევ შედარებით მყარია ურთიერთდახმარების ინსტიტუტი; ეს ტენდენცია არახალია, ჩვენთან ჩამოსული მსოფლიო ბანკის ექსპერტები ამ კითხვას პასუხს ვერ სცემენ, და შესაბამისად, ამ ფაქტორის გამოც, რეალური სახელმწიფო საპენსიო სისტემის შექმნისაკენ ვეღარ მიგვითითებენ.

ეთერ ელიოზიშვილი: იმედი და რწმე­ნა გაძლევს ძალას, გაუძლო უფულობას, დაუცველობას, ამიტომ ავანსცენაზე გასული ყველაზე ილაჯგაწყვეტილი მოხუციც კი კითხვას: ბედნიერი ხარ? დადებით პასუხს სცემს და არც საკუთარი ოჯახის წევრების აუგი დასცდება, იმათი, ვისი გულგრილობითა და უუნარობით ამ მდგომარეობამდე მივიდა.

ნინო კვიტაშვილი


ყოველკვირეული გაზეთი "ყველა სიახლე"