ჯაბა კილაძე რეჟისორ დედას, ციცინო კობიაშვილს, როლებზე უარს ეუბნება

როცა მსახიობი ჯაბა კილაძე ახალ როლზე მუშაობს, რეჟისორი დედის, ციცინო კობიაშვილის აზრს ყველაზე მეტად ენდობა, თავის პერსონაჟს, მის ხასიათს დედასთან ერთად არჩევს. მაგრამ ერთი უცნაურობაც ახასიათებს – არასოდეს თანხმდება მის სპექტაკლებში მონაწილეობაზე და თავადაც ვერ აუხსნია, რატომ.
ციცინო კობიაშვილმა და მისმა მეუღლემ, მსახიობმა თემურ კილაძემ, ჯაბა თეატრის კულისებში გაზარდეს. პატარა იყო, როცა ჩოხაში გამოაწყვეს და სცენაზე უფლისწული ათამაშეს. მერე იყო ფეხბურთით გატაცება, მაგრამ საბოლოოდ მაინც თეატრს დაუბრუნდა. მსახიობობა ბედია და არა – პროფესიაო, გვითხრა ქალბატონმა ციცინომ. ამიტომ არ გაჰკვირვებია თავისი შვილის არჩევანი.
– ქალბატონო ციცინო, ჯაბა როგორი ბავშვი იყო, როგორ გაიარა მისმა გარდატეხის წლებმა?
ციცინო: არც გამიგია, იმ წლებმა ისე გაიარა. მასთან ურთიერთობაში დიდი სირთულეები არ შემხვედრია. მე და ჩემს ქმარს ჯაბა ყოველთვის ყურადღების ქვეშ გვყავდა. ისეთ უბანში გაიზარდა, რომ კონტროლი სჭირდებოდა. შვილს რაღაც მომენტში უნდა ენდო კიდეც, მით უმეტეს, ბიჭს. თუ ის გრძნობს, რომ არ ენდობი, უარესს იზამს. ვერ გეტყვით, სკოლაში ფრიადებზე სწავლობდა–მეთქი, მაგრამ წიგნების კითხვა ყოველთვის უყვარდა. ტექნიკურ საგნებში მოიკოჭლებდა, მაგრამ მასწავლებლებს ძალიან უყვარდათ.
– მსახიობობა ბავშვობიდანვე გადაწყვიტა?
ციცინო: არა, მეათე კლასში იყო, როცა თქვა, მსახიობობა მინდაო. თეატრში გაიზარდა. თვეების იყო, როცა თეატრში ჩვენს კოლეგებს ხელში ეჭირათ, მე და თემური კი სცენაზე ვიდექით. ჯაბას კულისებიდან აჩვენებდნენ ჩემს თავს და ეს ბღაოდა. მერე ფეხი აიდგა და იჭერდნენ, სცენაზე რომ არ ამოვარდნილიყო. ცოტა რომ წამოიზარდა, მედიკო კუჭუხიძემ სპექტაკლში "საქართველოს უკანასკნელი დედოფალი" უფლისწული ჯიბრაილი ათამაშა. ჩოხაში გამოწყობილი იდგა სცენაზე და ორ მეფურ სიტყვას ამბობდა. შემდეგ აღმოჩნდა, რომ თეატრი აღარ უნდოდა, ფეხბურთით იყო გატაცებული, მაგრამ მუხლზე ტრავმა მიიღო და ამის გამო გული აიცრუა.
– როცა გამოაცხადა, მსახიობობა მინდაო, სიხარულით შეხვდით მის გადაწყვეტილებას თუ პირიქით?
ციცინო: რა უნდა გვეთქვა? მის გადაწყვეტილებას ყოველთვის ანგარიშს ვუწევდით. ჯაბასთან მხოლოდ დედაშვილური დამოკიდებულება არასოდეს მქონია, მასთან ვმეგობრობ. ამის მიუხედავად, ზღვარი არასოდეს დაგვირღვევია. ყოველთვის იცოდა, რომ რაღაცის იქით ვერ წავიდოდა. პატარაობაში, როცა რაღაცას აფუჭებდა, ხშირად მეუბნებოდა, დედა, გეხვეწები, მამას არ უთხრაო, მე კი ვპასუხობდი, შანსი არ არის, აუცილებლად ვეტყვი–მეთქი. როგორც კი ქმარი მოვიდოდა, მაშინვე ვუყვებოდი, მერე ჯაბა გაჰყავდა და უჩემოდ გრძელდებოდა კაცური გარჩევა. ჯაბამ ყოველთვის კარგად იცის, რომ ქმარს არაფერს დავუმალავ და მის საიდუმლოს არ შევინახავ.
ჯაბას დღემდე აქვს ჩვენი რიდი. კარგი ადამიანი დადგა. მასთან ინტერვიუებს რომ ვკითხულობ, ვამბობ ხოლმე, ყველაფერი ღირდა იმად, რომ ასეთი შვილი გაგვეზარდა–მეთქი.
გარდატეხის ასაკი რომ ჰქონდა, ჩემს ქმარს, თემურს, ინგლისში მოუწია წასვლა. ამას ისე განვიცდიდი, ვერ გადმოგცემთ. ჯაბას უხაროდა, მამა ინგლისში რომ მიდიოდა, მაგრამ თემური იქ ვერ გაჩერდა და ერთ თვეში უკან ჩამოვიდა. ვიდრე დაბრუნდებოდა, ფაქტობრივად დავბერდი, ისეთ დღეში ვიყავი.
– ჯაბა, ფეხბურთისთვის თავის დანებების შემდეგ აღმოაჩინეთ, რომ მსახიობობა გინდოდათ თუ მანამდეც ფიქრობდით ამაზე?
ჯაბა: ადამიანზე ძალიან მოქმედებს ატმოსფერო. მე კი გავიზარდე სახლში, სადაც, თეატრის გარდა, არაფერზე საუბრობდნენ. სულ ვხედავდი, რომ ან ერთი ემზადებოდა სპექტაკლისთვის, ან მეორე. დედასთან სულ აბიტურიენტები მოდიოდნენ. მშობლები ვერავისთან რომ ვერ მტოვებდნენ, მეც თეატრში მივყავდი. როგორ შეიძლებოდა ამ ფაქტს ჩემზე არ ემოქმედა და მსახიობობა არ მომდომებოდა? ფეხბურთი კი მიყვარდა, მაგრამ იმ დონეზე ვერ ვთამაშობდი, რომ გუნდში ვყოფილიყავი. მე კი საკუთარი თავის მიმართ კრიტიკული ვარ. მირჩევნია, ყოველთვის ის ვაკეთო, რაც გამომდის.
– ქალბატონო ციცინო, შვილიშვილმა – ჯაბას გოგონამ რომ გითხრათ, მსახიობი უნდა გამოვიდეო, რა რეაქცია გექნებათ?
ციცინო: ამაზე ასე გიპასუხებთ: მსახიობობა ბედია და არა – პროფესია.
ჯაბა: შვილს არჩევანი არასოდეს უნდა შეუზღუდო. შეიძლება აუხსნა, ინფორმაცია მიაწოდო, მაგრამ უხეშად არ უნდა ჩაერიო. ბევრჯერ მსმენია, მშობლებმა დამღუპეს და სადღაც ჩამაბარებინესო. დედაჩემსაც ჩააბარებინეს მუსიკალურ სასწავლებელში, მაგრამ გამოიპარა და ჩუმად თეატრალურში ჩააბარა. ასეთი დესპოტური აღზრდის მეთოდები კომუნისტების დროიდანაა შემორჩენილი. ჩემმა შვილმა, ლიზამ, თეატრალურში სწავლა რომ მოინდომოს, მაქსიმალურ ინფორმაციას მივაწვდი და არჩევანი თავად გააკეთოს.
ციცინო: ლიზა არტისტული, საინტერესო ადამიანია.
ჯაბა: მსახიობობა დაუფასებელი პროფესიაა, მიუხედავად ამისა, თეატრალური ქვეყანა ვართ და ვერ ვიტყვი, რომ სადმე სხვაგან ამ დონეზე უყვართ და ესმით თეატრი. ბევრი ევროპული სპექტაკლი მაქვს ნანახი, მათ ჰგონიათ, რომ ყველაზე მაგარია, მაგრამ ქართული სპექტაკლები საზღვარგარეთ დიდ წარმატებას აღწევს.
კარგი იქნება, თუ ამ პროფესიას ცოტა მეტად დააფასებენ. ზოგ მსახიობს იქამდე ვერ ცნობს ხალხი, ვიდრე სერიალში არ გადაიღებენ. ზოგს კატეგორიულად არ უნდა სერიალებში თამაში და ასეთები გარშემოც მყავს. ძალიან ბევრ რამეზე მეც უარს ვიტყოდი, უბრალოდ თეატრში არ არის იმხელა ხელფასი, რომელიც მეყოფა, ამიტომ იძულებული ვარ, ათას სისულელეს დავთანხმდე.
ციცინო: შენ სისულელეებს არ თანხმდები!
ჯაბა: რამდენ სისულელეზე ვარ დათანხმებული, არ ჩამოვთვლი. ჩემი თაობა ვალდებულია, რაღაცეები უკეთესობისკენ შეცვალოს. ჯერ კიდევ ჩვენი პრეზიდენტი ჩარეცხილებს, ინტელიგენციას რომ დაერია, ძირითადი დარტყმა თეატრალურმა სამყარომ მიიღო. მის კრახში ამან ძალიან დიდი როლი ითამაშა. ის იმ ხალხის წინააღმდეგ წავიდა, ვის წინააღმდეგაც არ უნდა წასულიყო. მიშას მთავრობის უმეტესი ნაწილი თეატრში არ იყო ნამყოფი და რა უნდა ელაპარაკო ასეთ ხალხს! არ მინდა, ისე გამოვიდეს, რომ ვიღაცას ვაფეტიშებ, მაგრამ ბიძინა ივანიშვილი აფასებს ამ სფეროს. ის მსახიობებს ყოველთვის ეხმარებოდა.
– მისი ფონდიდან ხელფასს თქვენც იღებდით?
ჯაბა: კი და ამას თეატრალური დახმარება ჰქვია. ამ ადამიანმა აღადგინა და გაარემონტა თეატრები და ისეთი აპარატურა შეიტანა, რომ გულს უხარია.
ციცინო: ადრე კი სცენას მხოლოდ ორი ნათურა ანათებდა.
ჯაბა: სამწუხაროდ, ბევრი ისეთი თეატრალური "მოღვაწე" გვყავს, ვისაც თეატრში არ შევუშვებდი. ისინი ამ საქმეს დიდ ზიანს აყენებენ. ყველაზე ჭკვიანური შექსპირმა თქვა, საფლავის ქვაზე ცუდი წარწერა გერჩივნოს სიცოცხლეში არტისტების გადაკიდებასო.
– ქალბატონო ციცინო, რამდენად ობიექტური ხართ ჯაბას შეფასებისას?
ციცინო: შვილის მიმართ ძალიან ობიექტური ვარ, ამიტომ ყველაზე მეტად ჩემი შიში აქვს. არ არსებობს, ტყუილი ვუთხრა. როცა ახალ როლზე მუშაობს, არასოდეს ვერევი. ბოლოს თავად მოდის და მეუბნება, დავსხდეთ და ვილაპარაკოთო. მის გმირს ერთად ვარჩევთ. პიესას, სადაც ჯაბა ან ჩემი ქმარი თამაშობენ, ყოველთვის ვკითხულობ და მერე მათთან ერთად ვარჩევ. მსჯელობასა და კამათში რაღაც დასკვნებამდე მივდივართ.

– რეჟისორებს დიდად არ უყვართ ოჯახის წევრებთან მუშაობა. ამის მაგალითად თემურ ჩხეიძე შემიძლია მოვიყვანო. რა არის ამის მიზეზი?
ციცინო: თემური მართლა რეჟისორია. მან იცის, რომ მსახიობს დათვური სამსახური არ უნდა გაუწიო და არ დააკავო იქ, სადაც მისი ადგილი არ არის. ეკა – თემურის შვილი, მამის სპექტაკლებში არის იქ, სადაც უნდა იყოს. ჩვენს პროფესიაში მიკერძოება არ შეიძლება. ისეთი კარგი მსახიობი მყავს ქმარი, რომ მისი არგამოყენება არ შეიძლება. თემური ჩემს ბევრ სპექტაკლში თამაშობს და ყველგან ერთმანეთზე უკეთესია. მადლობელი ვარ, რომ ის ჩემთან მუშაობს. თემური მუშაობაში ძალიან რთული ადამიანია, მაგრამ მე ვუძლებ, რადგან ვიცი, შედეგი როგორი იქნება. ჯაბას კი ძალიან უჭირს ჩემთან მუშაობა.
– რატომ გიჭირთ, ჯაბა?
ჯაბა: სისულელე იქნება, ვთქვა, როცა დედასთან ვმუშაობ, მას მხოლოდ რეჟისორად აღვიქვამ და დედად ვერა–მეთქი. რატომ მიჭირს დედასთან მუშაობა, ეს რომ აგიხსნათ, აუცილებლად ამ პროფესიის წარმომადგენელი უნდა იყოთ. თქვენ ხომ რესპონდენტთან შეხვედრამდე ინტერვიუსთვის ემზადებით და თქვენი მუშაობის სტილი გაქვთ, ასე ვართ მსახიობებიც, ჩვენც ჩვენი სტილი გვაქვს. დედასთან მუშაობა ძალიან მიჭირს, ამას ვერ ავხსნი, ვერ გადმოგცემთ, უბრალოდ მიჭირს.
ციცინო: არ მაქვს პრეტენზია, რომ აუცილებლად ჩემთან უნდა ითამაშოს. მთავარია, როგორც მსახიობი, ვინმესთან დაკავებული იყოს, რომ პროფესიონალურად გაიზარდოს. თუ იქნება ისეთი საინტერესო როლი, რომელიც ჩემი გადასახედიდან მას მოუხდება, აუცილებლად შევთავაზებ.
ჯაბა: დიდ თანხას თუ გადამიხდი, დაგთანხმდები.
– ქალბატონო ციცინო, ლიზა რითი ჰგავს მამას?
ციცინო: გარეგნობით გაჭრილი ვაშლივით ჰგავს ჯაბას, ხასიათით კი – მე. მე და ლიზა კარგად ვეწყობით ერთმანეთს. მთელი ცხოვრება ვმღერი, ვღიღინებ, ახალგაზრდობაში სულ გიტარა მეჭირა ხელში. ჩემი შვილიშვილიც ყოველდღე სიმღერით იღვიძებს და ღიღინით იძინებს, სულ ვკისკისებთ. მთელი ზაფხული ჩემთან, სოფელში, იყო. იქ დიდი აივანი გვაქვს, სადაც თოჯინებით სპექტაკლებს ვდგამდით. უნდა გენახათ, ბილეთებს რომ ყიდდა. მეზობლებს დაუძახებდა ხოლმე, მოდით, სპექტაკლი იწყებაო და ერთი ამბავი გვქონდა. ლიზას ჩემნაირად უყვარს ცხოველები, პატარა კვატი ვუყიდე. ფისოც გვყავს, ძაღლიც და მოლაპარაკე თუთიყუშიც, რომელიც მეძახის – "ციცინო უსინდისო". თუთიყუშს ჯაბა ძალიან უყვარს, რადგან სულ ეთამაშება. ამათი თამაში ვიდეოთიც კი მაქვს გადაღებული.
– იცით, ჯაბას პირად ცხოვრებაში რა ხდება?
ციცინო: რა თქმა უნდა.
– ახლა რა ხდება?
ჯაბა: ჩემს პირად ცხოვრებაში სიმშვიდეა.
ციცინო: მეც ასე ვიცი. ჯაბას გვერდით შეგნებულ ადამიანს ვინატრებდი, რომელსაც ეცოდინება მშობლების, მეუღლის, ოჯახის ფასი. ოჯახის დანგრევა ყველაზე დიდი კატასტროფაა. მინდა, ისეთი ცოლი ჰყავდეს, რომ ქმრის ფასი კარგად იცოდეს. დანარჩენი ყველაფერი წარმავალია ამქვეყანაზე. თუ ისეთი ადამიანი გიდგას გვერდით, ვინც შენს სამყაროს იზიარებს, მაშინ ყველაფერი კარგადაა. ჯერჯერობით ჯაბა საერთოდ არ ფიქრობს ცოლის მოყვანაზე.
ჯაბა: ცოლი არა!..
ქეთი დინოშვილი, ჟურნალი სარკე