წერილი ყოფილ ცოლს – "მაპატიე, რომ მიგატოვე!"
3 626 ნახვა
"ისეთი სევდა დაგეუფლა, ისეთი გრძნობა, ფოთლის მაგივრად თითქოს წეღან შენ მოწყდი ხიდან..." – ოთარ ჭილაძის ამ სიტყვებს ვკითხულობდი ცოტა ხნის წინ და შენი სახე დამიდგა თვალწინ. იმ წუთში მართლაც უღონო, უმწეო ფოთოლს ჰგავდი, ფარფატით რომ ეშვება დიდი სიმაღლიდან და კი არ ვარდება, კი არ ენარცხება, უსულოდ ესვენება მიწაზე. ზუსტად ასეთი იყავი მაშინ. უმწეოდ, უსიტყვოდ მიყურებდი. თითქოს მევედრებოდი, რომ გადამერჩინე, უბეში ჩამეხუტე, მაგრამ იმ დროს თანაგრძნობის გაწევის უნარი დაკარგული მქონდა. რამდენიმე დღის განმავლობაში გაზუთხულ სიტყვებს გეუბნებოდი, რომ ჩემთვის უნდა გეპატიებინა, რომ შენთან ცხოვრება არ შემეძლო. მაშინ ჩემთვის მთავარი იყო, ეს სიტყვები რაც შეიძლება სწრაფად მეთქვა და ყველაფერი დამესრულებინა. იმას კი არ ვუყურებდი, შენი სულის სარკმლებში რა ხდებოდა, ცრემლი როგორ გუბდებოდა. ეს ყველაფერი ჩემმა მეხსიერებამ ფოტოსავით აღბეჭდა და ყოველ შენს გახსენებაზე ამ სურათს თითქოს ცხვირწინ მიტრიალებს.
ჩვენ სიყვარულით არ შევუღლებულვართ, უფრო სწორად, მე არასოდეს მითქვამს, რომ შენ მიმართ დიდ სიყვარულს ვგრძნობდი. ერთადერთი, თავს იმით ვიმშვიდებ, რომ არასოდეს მომიტყუებიხარ. თავიდანვე იცოდი, რომ წლების განმავლობაში ერთი გოგო მიყვარდა, რომელიც სხვა კაცის ცოლი გახდა. ჩვენ ერთმანეთი მეგობარმა გაგვაცნო. შენგან ისეთი სითბო მოდიოდა, თითქოს ჩემს სახლში ვიყავი, თითქოს სადღაც ჩვენს ახლოს ბუხარი გიზგიზებდა და შეშის სურნელს ატრიალებდა – მშობლიურს და ძალიან ახლობელს. ამან მიმიზიდა, ამან მაფიქრებინა, რომ ჩემს დიდ სიყვარულს ეს სითბო გადაფარავდა და ტკივილს დამავიწყებდა. მე, როგორც ბავშვს, ისე გათვალიერებდი, ზოგჯერ ბავშვივითაც გექცეოდი, შენ კი დაბრძენებული ადამიანივით შემიყვარე, ისეთი სიყვარული მაჩუქე, მხოლოდ წიგნებში რომ წერია და ფილმებში რომ აჩვენებენ.
ჩვენი ოჯახური ცხოვრება ისეთივე მშვიდი იყო, როგორიც შენ. ჩემთვის იმედი არასოდეს გაგიცრუებია. ქორწინებამდე რასაც შენგან მოველოდი, ქორწინების შემდეგ ზუსტად იმას ვიღებდი – სითბოს და სიყვარულს. შენს მშვიდ სახეს ჩემი დანახვა ისე აცისკროვნებდა, იმდენი ციცინათელა გიკრთოდა თვალებში... თურმე რა ბედნიერი ვყოფილვარ, თურმე რამხელა ბედნიერებაა, როცა შენს დანახვაზე ქალის თვალებში ათასი ათინათი კრთება. მე კი ეს ყველაფერი მაშინ დავაფასე, როცა აღარ მქონდა.
ჩვენი ქორწინება ერთი წელიც არ გაგრძელდა. ყველაფერი მე დავანგრიე.
ერთ დღეს გავიგე, რომ ჩემი ყოფილი შეყვარებული ქმარს გაშორდა და იმ წუთიდან თავგზა ამებნა. მხოლოდ იმაზე ვფიქრობდი, რომ მენახა. თავს ვიტყუებდი, რომ მისთვის მხოლოდ კითხვების დასმა მინდოდა. საკუთარ თავს ვეუბნებოდი, შევხვდები და მხოლოდ იმას ვკითხავ, რატომ მიმატოვე, რატომ მომატყუე–მეთქი. მართლაც შევხვდი, ეს კითხვებიც დავუსვი, მაგრამ პასუხი არც მაინტერესებდა, ისე მიზიდავდა, თითქოს მისი სხეულის ნაწილი ვიყავი და უნდა გავმთლიანებულიყავით. იმ დღეს ჩვენი ურთიერთობა განახლდა. მითხრა, უჩემოდ ცხოვრება არ შეეძლო და ქმარს იმიტომ გაშორდა, რომ მე ვერ მივიწყებდა. მეც დავუჯერე და გადავწყვიტე, ქორწინება დამესრულებინა, ჩემს ყოფილ შეყვარებულთან შემექმნა ოჯახი. შენთვის სიმართლის გამხელა ძალიან გამიჭირდა, მაგრამ მაინც გითხარი. შეტრიალდი და უხმოდ გამეცალე. ცრემლებიც კი არ მაჩვენე, არც საყვედური გითქვამს იმ სიყვარულისთვის, რომელიც ჩემთვის გაიღე, რომელიც ასე უშურველად მაჩუქე.
მერე... მერე ჩემი ცხოვრება ტრაგიკომედიას დაემსგავსა. ჩემს შეყვარებულთან ოჯახის შექმნაც ვერ მოვასწარი, ისე სწრაფად გამშორდა. თურმე ქმარს რომ გაშორდა, უცხოეთში გასამგზავრებელ საბუთებს აგროვებდა, იქ გეგმავდა წასვლას. მე უარი იმიტომ არ მითხრა, რომ რეზერვად დამიტოვა. კონსულს რომ უარი ეთქვა მისთვის, მარტო ხომ არ იქნებოდა, გულის გადასაყოლებლად ვინმე ხომ სჭირდებოდა. ყველაფერი რომ მოაგვარა და გასამგზავრებელი ბილეთიც აიღო, სიმართლე მერე მითხრა. სასაცილო მდგომარეობაში ჩავვარდი. ოჯახი დავანგრიე, ქალს, რომელსაც სიგიჟემდე ვუყვარდი, მის გამო ხელი ვკარი, მას კი თურმე არც ვყვარებივარ, თურმე ყოველთვის მატყუებდა.
ხშირად ვფიქრობ, ვინ იყო ის ქალი ჩემს ცხოვრებაში – დიდი ვნება თუ დიდი სიყვარული. მგონია, რომ მხოლოდ ვნება იყო, რადგან მას სხვა არაფრის მოცემა შეეძლო ჩემთვის. სიყვარულს კი სითბო სჭირდება, რომ იცოცხლოს და ამას მხოლოდ ახლა მივხვდი.
ყოფილ ცოლს პატიებას ვთხოვ. ვიცი, ჩვენი ერთად ცხოვრება შეუძლებელია, რადგან უკვე ბევრი რამ გვაშორებს ერთმანეთისგან, მაგრამ მაინც გთხოვ – მაპატიე! ალბათ შენი ღირსი არც ვიყავი, ალბათ ამ დიდ სიყვარულს არც ვიმსახურებდი. ისევ ოთარ ჭილაძის სიტყვები მიტივტივებს თავში: "წამსვლელი თვითონ დგება და მიდის, ზღვებსაც აცოფებთ ზედმეტი წვეთი". შეიძლება მეც ის ზედმეტი წვეთი ვიყავი, რომელიც შენი ზღვა სიყვარულის ღირსი არ იყო. კიდევ ერთხელ – მაპატიე!
"სარკის" ერთგული მკითხველი
ჩვენ სიყვარულით არ შევუღლებულვართ, უფრო სწორად, მე არასოდეს მითქვამს, რომ შენ მიმართ დიდ სიყვარულს ვგრძნობდი. ერთადერთი, თავს იმით ვიმშვიდებ, რომ არასოდეს მომიტყუებიხარ. თავიდანვე იცოდი, რომ წლების განმავლობაში ერთი გოგო მიყვარდა, რომელიც სხვა კაცის ცოლი გახდა. ჩვენ ერთმანეთი მეგობარმა გაგვაცნო. შენგან ისეთი სითბო მოდიოდა, თითქოს ჩემს სახლში ვიყავი, თითქოს სადღაც ჩვენს ახლოს ბუხარი გიზგიზებდა და შეშის სურნელს ატრიალებდა – მშობლიურს და ძალიან ახლობელს. ამან მიმიზიდა, ამან მაფიქრებინა, რომ ჩემს დიდ სიყვარულს ეს სითბო გადაფარავდა და ტკივილს დამავიწყებდა. მე, როგორც ბავშვს, ისე გათვალიერებდი, ზოგჯერ ბავშვივითაც გექცეოდი, შენ კი დაბრძენებული ადამიანივით შემიყვარე, ისეთი სიყვარული მაჩუქე, მხოლოდ წიგნებში რომ წერია და ფილმებში რომ აჩვენებენ.
ჩვენი ოჯახური ცხოვრება ისეთივე მშვიდი იყო, როგორიც შენ. ჩემთვის იმედი არასოდეს გაგიცრუებია. ქორწინებამდე რასაც შენგან მოველოდი, ქორწინების შემდეგ ზუსტად იმას ვიღებდი – სითბოს და სიყვარულს. შენს მშვიდ სახეს ჩემი დანახვა ისე აცისკროვნებდა, იმდენი ციცინათელა გიკრთოდა თვალებში... თურმე რა ბედნიერი ვყოფილვარ, თურმე რამხელა ბედნიერებაა, როცა შენს დანახვაზე ქალის თვალებში ათასი ათინათი კრთება. მე კი ეს ყველაფერი მაშინ დავაფასე, როცა აღარ მქონდა.
ჩვენი ქორწინება ერთი წელიც არ გაგრძელდა. ყველაფერი მე დავანგრიე.
ერთ დღეს გავიგე, რომ ჩემი ყოფილი შეყვარებული ქმარს გაშორდა და იმ წუთიდან თავგზა ამებნა. მხოლოდ იმაზე ვფიქრობდი, რომ მენახა. თავს ვიტყუებდი, რომ მისთვის მხოლოდ კითხვების დასმა მინდოდა. საკუთარ თავს ვეუბნებოდი, შევხვდები და მხოლოდ იმას ვკითხავ, რატომ მიმატოვე, რატომ მომატყუე–მეთქი. მართლაც შევხვდი, ეს კითხვებიც დავუსვი, მაგრამ პასუხი არც მაინტერესებდა, ისე მიზიდავდა, თითქოს მისი სხეულის ნაწილი ვიყავი და უნდა გავმთლიანებულიყავით. იმ დღეს ჩვენი ურთიერთობა განახლდა. მითხრა, უჩემოდ ცხოვრება არ შეეძლო და ქმარს იმიტომ გაშორდა, რომ მე ვერ მივიწყებდა. მეც დავუჯერე და გადავწყვიტე, ქორწინება დამესრულებინა, ჩემს ყოფილ შეყვარებულთან შემექმნა ოჯახი. შენთვის სიმართლის გამხელა ძალიან გამიჭირდა, მაგრამ მაინც გითხარი. შეტრიალდი და უხმოდ გამეცალე. ცრემლებიც კი არ მაჩვენე, არც საყვედური გითქვამს იმ სიყვარულისთვის, რომელიც ჩემთვის გაიღე, რომელიც ასე უშურველად მაჩუქე.
მერე... მერე ჩემი ცხოვრება ტრაგიკომედიას დაემსგავსა. ჩემს შეყვარებულთან ოჯახის შექმნაც ვერ მოვასწარი, ისე სწრაფად გამშორდა. თურმე ქმარს რომ გაშორდა, უცხოეთში გასამგზავრებელ საბუთებს აგროვებდა, იქ გეგმავდა წასვლას. მე უარი იმიტომ არ მითხრა, რომ რეზერვად დამიტოვა. კონსულს რომ უარი ეთქვა მისთვის, მარტო ხომ არ იქნებოდა, გულის გადასაყოლებლად ვინმე ხომ სჭირდებოდა. ყველაფერი რომ მოაგვარა და გასამგზავრებელი ბილეთიც აიღო, სიმართლე მერე მითხრა. სასაცილო მდგომარეობაში ჩავვარდი. ოჯახი დავანგრიე, ქალს, რომელსაც სიგიჟემდე ვუყვარდი, მის გამო ხელი ვკარი, მას კი თურმე არც ვყვარებივარ, თურმე ყოველთვის მატყუებდა.
ხშირად ვფიქრობ, ვინ იყო ის ქალი ჩემს ცხოვრებაში – დიდი ვნება თუ დიდი სიყვარული. მგონია, რომ მხოლოდ ვნება იყო, რადგან მას სხვა არაფრის მოცემა შეეძლო ჩემთვის. სიყვარულს კი სითბო სჭირდება, რომ იცოცხლოს და ამას მხოლოდ ახლა მივხვდი.
ყოფილ ცოლს პატიებას ვთხოვ. ვიცი, ჩვენი ერთად ცხოვრება შეუძლებელია, რადგან უკვე ბევრი რამ გვაშორებს ერთმანეთისგან, მაგრამ მაინც გთხოვ – მაპატიე! ალბათ შენი ღირსი არც ვიყავი, ალბათ ამ დიდ სიყვარულს არც ვიმსახურებდი. ისევ ოთარ ჭილაძის სიტყვები მიტივტივებს თავში: "წამსვლელი თვითონ დგება და მიდის, ზღვებსაც აცოფებთ ზედმეტი წვეთი". შეიძლება მეც ის ზედმეტი წვეთი ვიყავი, რომელიც შენი ზღვა სიყვარულის ღირსი არ იყო. კიდევ ერთხელ – მაპატიე!
"სარკის" ერთგული მკითხველი
